"Xoş günün kədərli sonu"

Gündüz hava soyuq idi. Anam yemək hazırlayırdı, balaca bacım oyuncaqları ilə oynayırdı. Atamın isə işdən gəlməyinə az qalmışdı. O, səhərə yaxın evdə olur. Nədənsə böyük bir sevinc və səbirsizliklə atamızın yolunu gözləyirdim. Mənə söz vermişdi. Gələndə uzun zamandı istədiyim iti gətirəcəkdir. Anam mətbəxdən mənə səsləndi. "Yəqin atam gəldi, ura!" deyib sevindim. Sonra isə anama səsləndim:
– Gəldim anacan!
– Canım oğlum, əynini qalın geyin. Get çörək al.
– Anacan, atamla danışdınmı, bu gün çox xoşbəxtəm axırki itim evə gələcək.
– Əlbəttə, danışmışam. Gecikmədən get, gəl. Əyinimi geyinib evdən çıxdım market evimizdən aşağı küçədə idi, getməmişdən qabaq blokumuzda yalqız qalan qoca nənə ilə baba vardı, onların da nəyəsə ehtiyacı varmı,- deyə qapılarını döydüm. Məni gülər üzlə qarşıladılar və çörək almağımı istədilər. Mağazadan çörəkləri alıb həmin qonşuya verdikdən sonra evə daxil oldum. Atam evdə idi. Həm də istədiyim iti gətirmişdi. Qaçaraq atamı öpdüm. Sonra itimi qucaqladım. Ağlı-qaralı, yumşaq tüklü it idi. Anam süfrəni hazırladı, hamı masa ətrafına keçdi. Anam məni səslədi, itimi də götürüb salona keçdim. Əyləşdim masaya, hər kəs sevincli idi, şənlənərək yemək yeyirdik. Birdən sanki göylərin yerə acığı tutdu. Hər tərəf çökdü. Bir an "Ana" deyə qışqıranda gözlərim yumuldu. Gözlərimi açdım ətraf qaranlıq, üstümdə ağır beton vardı, tərpənə bilmirəm, ağzı üstə idim. Anamı, atamı, bacımı və balaca itimi xatırladım. Getdikcə nəfəs almaq çətinləşirdi. Güclə tutunmağa çalışdım. Gözlərim yumuldu. Birdən "Allahım nolar yardım et. Ailəmə kömək ol" səsimə və kənardan eşitdiyim səslərə ayıldım. Qışqırmağa çalışdım torpaq ağzıma dolurdu, çox gücsüz idim, ağırlığın altda ürəyim partlayırdı. Səslər kəsildi, ağlamağa başladım, göz yaşlarım torpağa qarışıb palçıq oldu. Çox ac idim, palçığı yeməyə çalışdım. Gözlərim yenidən yumuldu. Bir müddət keçdikdən sonra yenidən ayaq səsləri eşidildi. Allaha dua etdim məni tapsınlar, gücüm çatan qədər qışqırdım.
Xilas olduğuma inanmırdım. Üzərimdəki betonu götürdülər, məni xilaskar əmilər yavaşca qucaqlarına aldılar. Torpağın altından çıxanda gözlərim qarşısında binalar yerlə-yeksan olmuşdu, ətraf dolu insan idi. Hər kəs bir yana qaçırdı. Məni təcili yardım maşınına apardılar. Anam, atam, bacım, itim orda idi. Yalvardım ki, onları da xilas etsinlər. Mən olan yerdə axtarış etdilər. Digər tərəfdən bir ana ilə uşaq çıxardılar. Ananın qucağında körpəsi can vermişdi. Nənə ilə baba da tapılmışdı, amma cansız bədənlərilə. Əlimi göyə açaraq dua etdim "Allahım, kömək ol ailəmə bina altda qalanlara heç nə olmasın".
Gözümü xəstəxanada açdım. Və öyrəndim ki, o evdən mənə bircə itim yadigar qalıb.

Südabə Məmmədova

"El getsə də qardaş qalar"

Qardaşlıq nədir? İstər xoş günlərdə, istərsə də çətin dönəmlərdə qardaşının yanında olmaq, canı və qanı bahasına dəstəkləmək, qorumaqdır qardaşlıq…
Azərbaycan və Türkiyə qardaşlığın mükəmməl nümunəsidir. Tarix boyu bu iki dövlət arasında sarsılmaz dostluq və qardaşlıq münasibətləri mövcud olub. Təsadüfi deyildir ki, türk dünyasının müdrik şəxsiyyəti Mustafa Kamal Atatürk Azərbaycanın kədərini özlərinin kədəri, sevincini isə öz sevincləri hesab etmişdir. Son günlərdə Türkiyədə baş verən zəlzələ və bu təbii fəlakətin sarsıdıcı nəticələri bizləri kədərləndirməklə yanaşı Azərbaycan-Türkiyə qardaşlığını bir daha bütün dünyaya göstərdi. Həmişəki kimi Türkiyənin köməyinə yetən ilk dövlət Azərbaycan oldu.
Prezident İlham Əliyevin tapşırığına əsasən yüzlərlə Fövqəladə Hallar Nazirliyi (FHN) işçisi Türkiyəyə yardım üçün göndərildi. Bundan başqa Azərbaycandan Türkiyəyə humanitar yardımlar edilir, minlərlə könüllü vətəndaş bu təşəbbüsə qoşulub. Təbii ki, bu heç kimi təəccübləndirə bilməz, çünki əsl qardaşlıq məhz budur. Bu gün
Azərbaycan xalqının gözündə dərin kədər duyuram, televizor qarşısında qardaş ölkənin xəbərlərini izləyənləri görürəm, sosial şəbəkələrdə qardaşlarımıza həm maddi, həm də mənəvi dəstək olan insanlarımızı görürəm, Türkiyə üçün durmadan dua edən gözüyaşlı nənə və babalarımızı görürəm. Bütün bunlar qarşısında türk kimliyimlə, xalqımla bir daha qürur duyuram. Və bunu əminliklə deyirəm, Türkiyə-Azərbaycan birliyi, dostluğu və qardaşlığı uğurla davam edəcək, xalqlarımız arasındakı saf, səmimi və doğma münasibətlər daha da dərinləşərək yeni mərhələyə qədəm qoyacaq. Fikirlərimi dahi Azərbaycan şairi Bəxtiyar Vahabzadəninin şeirindən bir parça ilə bitirmək istəyirəm:
Birdir bizim hər halımız,
Diləyimiz amalımız.
Bayraqlarda hilalımız,
Azərbaycan-Türkiyə.

Nahid Xəlilov

Erməni terrorunun üçüncü dalğası: Hədəf türk diplomatlarıdır

Türk diplomatlarının şəhid edilməsindən 50 il ötür. Onların parlaq xatirəsinə.
Erməni təfəkkürünün məhsulu olan ASALA terror təşkilatı tarixin zibilliyinə atıldımı? Bu günlərdə ilk dəfə türk diplomatlarını şəhid edən erməni qatili Qurgen Yanikyanın şəkilinin Azərbaycanın Los Ancelesdəki Baş Konsulluğumuza asılması, ASALA-nın öz fəaliyyətini bərpa etməsi haqqında bəyanatı göstərir ki, bu mənfur ideologiya hələ yaşamaqda və yaşadılmaqdadır. “Böyük Ermənistan” yaradılmasını özünün əsas hədəfi seçmiş ASALA Azərbaycan və Türk dövlət xadimlərinin öldürülməsini də öz fəaliyyətlərinin tərkib hissəsi hesab edirlər. "Ermənistanın Azadlığı uğrunda Gizli Erməni Ordusu" ("Armenian Secret Army for the Liberation of Armenia") adlanan bu təşkilat rəsmi olaraq 1975-ci ildə Livanın paytaxtı Beyrutda Akop Akopyan tərəfindən yaradılsa da əslində ilk terror eyni ideoloji şüura malik Qurgen Yanikyan tərəfindən 27 yanvar 1973-cü il tarixində ABŞ-da həyata keçirilib. G.Yanıkyanın başlatdığı bu terror əslində erməni terrorunun 3-cü dalğası idi.
ERMƏNİLƏRİN OSMANLIDA HİMAYƏ EDİLMƏSİ

Fateh Sultan Mehmet İstanbulu fəth etdikdən sonra erməni patriarxlığını rum patriarxlığından ayırdı. Fateh tərəfindən 1461-ci ildə Bursadan İstanbula gətirilən Bursa Erməniləri Başyepiskopu Hovagimu müstəqil erməni patriarxlığının başına gətirməklə. Bununla da İstanbulda müstəqil erməni patriarxlığının əsası qoyuldu. Həmin vaxtdan ermənilər Osmanlı himayəsində möhkəmlənməyə başladılar. Osmanlı sultanları tərəfindən bu himayəçilik yüz illər davam etdi. Ermənilər isə əsl simasını gizlədərək Osmanlıda sədaqət kredosuna çevrildilər. Hətta Osmanlıda onlara sadiq millət adı verildi. Xristian güc mərkəzlərinin təzyiqi ilə Osmanlıda islahat fərmanları qəbul edildikdən sonra ermənilərin iştahası daha da artmağa başladı. 1863-cü ildə Nizamnâme-i Millet-i Ermeniyân adlı fərmanla artıq Osmanlı dövləti demək olar ki, ermənilərə qismən muxtariyyat statusu verdi. Ermənilər öz aralarında bu sənədi Konstitusiya kimi qəbul edirdilər.
Verilmiş hüquqlardan geniş istifadə edən ermənilər bu Nizamnamə əsasında öz kiçik parlamentlərini formalaşdırdılar. Bundan sonra ermənilərin təşkilatlanması daha da intensiv şəkil aldı. 1890-cı ildə Tiflisdə ermənilərin ən böyük mütəşəkkil siyasi təşkilatı Erməni İnqilabi Federasiyası - Daşnaksutyun təsis edildi. Nəhayət, XIX əsrin sonlarında erməni terrorunun birinci dalğası sayılan Osmanlı Bankının terrora məruz qoyulması ilə bu “hərəkat” I Dünya Müharibəsi başa çatana qədər davam etdi.
1915-ci il hadisələri isə erməni terrorunun 2-ci dalğası hesab olunur. Bu hadisələr 10 ildən artıq davam etdi. 1920-ci illərdən sonra Daşnaksutyun, Nemesis və başqa erməni terror təşkilatları yüzlərlə türk və Azərbaycan dövlət xadimlərini qətlə yetirdilər.
TÜRK DİPLOMATLARINA TERROR
Qeyd edildiyi kimi, xaricdə türk diplomatlarının terrorla şəhid edilməsi ilə bağlı ilk aktı Los Ancelesdə yaşayan Georq Yanıkyan həyata keçirib. G.Yanıkyan əvəllcədən planlaşdırdığı terror aktını həyata keçirmək üçün Türkiyənin Los Ancelesdəki səfirliyinə zəng vuraraq onda Sultan Əbdülhəmid dönəmindən qalma qiymətli tablo olduğunu və həmin tablonu təmənnasız olaraq Türkiyə Cümhuriyyətinə hədiyyə etmək istədiyini bildirmişdir. Q.Yanikyan bu tablonun hədiyyə edilməsi əvəzində maddi deyil “mənəvi” qazanc gözlədiyini də xüsusi ilə vurğulamışdır. Bundan sonra səfir Mehmet Baydar, Türkiyə dövlətinə müraciət edərək bu barədə onları məlumatlandırmışdır. Türkiyə dövləti həmin tablonu alaraq Türkiyədə muzeyə göndərilməsini tövsiyə edir. Bundan sonra Qurgen Yanikyana görüşməyə hazır olduqlarını bildirmişlər. Q.Yanikyan tablonu maddi qarşılığı olmadan verməyi təklif etdiyi üçün Səfirlik ona Türk dövləti adından təşəkkür edilməsini nəzərdə tutmuşdur. Q.Yanikyan 27 yanvar 1973-cü il tarixində türk səfiri Mehmet Baydar və Bahadır Dəmiri Santa Barbaradakı Baltimore otelinə dəvət etdi. Bununla Q.Yanikyan tərəfindən da türk diplomatlarına qarşı yönəlmiş terror aktı icra edildi.
KİMDİR QURGEN YANİKYAN?
Qurgen Yanikyan 24 dekabr 1895-ci il tarixdə Ərzurumda anadan olub. Özünün iddia etdiyinə görə yaxınları 1915-ci ildə “soyqırımı” zamanı ölüb. Qurgen Yanikyan isə gizlənməyə və diqqətdən kənarda qalmağa müvəffəq olub. (Sonralar məlum oldu ki, Yanikyanın dedikləri uydurmadır). O, Qafqaz cəbhəsinin xəttini keçərək Dronun komandanlığı ilə 2-ci erməni könüllü dəstəsinə daxil olur. Bir müddət qərargahda xidmət etdi, orada “Qərbi Ermənistan”ın bir neçə xəritəsini yaddaşdan düzəltdi. Bu da hücum zamanı rus qoşunlarına kömək etdi. Moskva Dövlət Universitetində mühəndislik təhsili alıb.
1930-cu ildə həyat yoldaşı Susanna ilə birlikdə Rza şah Pəhləvinin hökm sürdüyü İrana mühacirət etdi. İranda Yanikyan yol mühəndisi işləyib. O, ölkənin ilk metallurgiya zavodunun yol şəbəkəsinin layihələndirilməsinə görə yüksək mükafatlar alıb. 1941-ci ildə II Dünya Müharibəsi zamanı Rza şah Böyük Britaniya və SSRİ-nin öz qoşunlarını İran ərazisinə yerləşdirməsindən imtina etməyə çalışdı. Bundan sonra 25 avqust 1941-ci il tarixində sovet və ingilis qoşunları İranın hər iki ucundan İran sərhəddini keçdilər.
II Dünya Müharibəsinin bütün dövrü ərzində İran ərazisini öz nəzarəti altına alacaqları elan edildi və şahdan taxtdan əl çəkməsi tələb olundu. Tezliklə Müttəfiqlər üçün strateji yolun tikintisinin rəhbəri olan mühəndis Yanikyan ABŞ hökuməti tərəfindən mükafatlandırıldı və Amerika vətəndaşlığını aldı. 1946-cı ildə Yanikyan həyat yoldaşı ilə birlikdə Fransaya, oradan isə ABŞ-a uçdu. Əvvəlcə Nyu-Yorkda məskunlaşdılar, sonra Kaliforniyaya, Beverli Hillsə köçdülər. Bu sənət mərkəzində Qurgen Yanikyan “Yanikyan” Teatrını açdı, lakin bu, uğurlu alınmadı. Bu arada yeni şah Məhəmməd-Rza Pəhləvi (mühəndislə şəxsən tanış idi) Yanikyanın ABŞ vətəndaşlığını almasını bəyənməyib və o, Yanikyanın İran banklarındakı hesablarına həbs qoyub.
Yanikyan 77 yaşındaykən əlində Sultan Əbdülhəmid dönəmindən qalma tablo olduğunu və bunu Türkiyəyə bağışlamaq istədiyini Türk konsulluğuna bildirərək Santa Barbarada qaldığı otelə dəvət etmişdir. 27 yanvar 1973-cü il tarixdə kerçəkləşən görüş zamanı Türk diplomatlarını qarşılayan Yanikyan çox qısa bir aradan sonra tapança ilə baş konsul Mehmet Baydar və Bahadır Demiri qətlə yetirib.
İddialara görə Yanikyan cinayətdən sonra otelin müdir və qarsonlarına "Ailəmdən 26 nəfəri türklər öldürdü onların intiqamını aldım” deyib. Sui-qəsdən öncə “California Courier” qəzetinə göndərdiyi 118 səhifəlik məktubunda "Sizlər bu məktubu oxuduğunuzda mən yeni bir savaş növü icad etmiş və gerçəkləşdirmiş olacağam. Öndən mən gedirəm ermənilər arxamca gəlsin! erməniləri dərin yuxudan oyandırmanın və Türklərlə onların anlayacağı dildən danışmanın vaxtı gəldi. Türk hökuməti ilə heç bir millət münasibət qurmamalı və onların təmsilçiləri yox edilməlidir, artıq geriyə dönüş yoxdur”.
Bundan sonra ABŞ- da mühakimə edilən Yanikyan məhkəmə zamanı 1915-ci il “soyqırımı” hadisələrinin araşdırılmasını istədi. Lakin məhkəmə bunu uyğun görmədi. Cinayət işi aylarla davam etdi. Ermənilər bu məhkəmə prosesindən öz xeyirlərinə yararlanmağa çalışdılar. Yanikyan məhkəmədə ailə üzvlərinin 1915-ci ildə Şərqi Anadoluda türklərin “soyqırımına” məruz qaldığını iddia etsə də heç bir sübut təqdim edə bilmədi. Həmçinin, ailə üzvləri deyərkən kimləri nəzərdə tutması barədə də heç bir sənəd təqdim edə bilmədi. Yanikyanın məqsədi bu məhkəmədə “soyqırımı” məsələsinə baxılmasına nail olmaq idi. Lakin bu mümkün olmadı.
Q.Yanikyan məhkəmədə törətdiyi cinayəti etiraf etdi. Heç bir peşmançılıq çəkmədiyini bildirdi. Hətta o məhkəmədə belə söylədi: "Mən iki insanı yox iki pisliyi öldürmüşəm. Onlar mənim üçün adam deyildilər"
Özünü demokratiyanın beşiyi adlandıran Amerikada fəaliyyət göstərən “The Armenian Reporter” bu qatil haqqında bir xəbərdə “Erməni siyasi mübarizəsi üçün yeni çağ açan” və “Erməni tarixinin gedişatını dəyişən adam” ifadələrinin işlədilməsi acı təəssüf hissi oyatmaya bilməz.
Q.Yanikyan 31 yanvar 1984-cü ildə səhhətinin həbsdə qalmağa imkan verməməsi səbəbindən əfv edilərək qocalar evinə yerləşdirildi. 27 fevral 1988-ci il tarixində orada öldü.
Dünyada terroru açıq şəkildə dəstəkləyən erməni xalqı öz “xaç atasına” “hörmətini” bildirərək 5 may 2019-cu il tarixində türk diplomatlarını qətlə yetirən, bununla da erməniləri terrora səsləyən Qurgen Yanikyanın sümüklərini Ermənistana gətirərək onu qəhrəman kimi dəfn etməklə xəstə təxəyüllərinə nə qədər sadiq olduqlarını göstərdilər.
ASALA-nın ruh atası sayılan Qurgen Yanikyanın çağırışları əsasında sonradan ASALA yaradıldı. Onlar Q.Yanikyanın başladığı “işi” davam etdirərək aşağıdakı türk diplomatlarını qətlə yetirdilər.
ERMƏNİ TERRORÇULARININ QƏTLƏ YETİRDİYİ TÜRK DİPLOMATLARI
20 fevral 1975-ci ildə Beyrutdakı THY bürosu bombalandı. Hadisəni ASALA-nın Əsir Yanıkyan Qrupu öz üzərinə götürdü. Hadisə yerinə buraxılan məktubda deyilirdi: “Ermənilərin haqlı davasında imperalistlərə qarşı mübarizə ediləcək, növbəti hədəfimiz Türkiyə, İran və ABŞ olacaq. Bu terror başlanğıcdır”.

22 oktyabr 1975-ci il tarixdə 3 erməni avtomatla Türkiyənin Vyanadakı Səfirliyinə hücum edərək səfirliyin girişində şəxsləri tərkisilah edildikdən sonra səfirin iş otağına girdilər. Burada Daniş Tunalıgilə “Siz Səfirsiniz? ” deyə soruşan və “Bəli” cavabını alan terrorçular səfiri avtomat silahla öldürərək şəhid etdilər. Sonra 3 terrorçu avtomobilə minərək oradan uzaqlaşdılar.

24 oktyabr 1975-ci il tarixndə Türkiyənin Parisdəki səfiri İsmail Erez və sürücüsü Talip Yener səfirlik yaxınlığında terrora məruz qaldılar. Səfir Erezin xidməti avtomobili günorta saat 13:30-da səfirlik yaxınlığında Sena çayı yaxınlığında körpünün üzərində qəflətən avtomat silahlardan açılan atəş nəticəsində həlak oldular. Terroru “Erməni Soyqırımı Ədalət Komandoları” adlı təşkilat öz üzərinə götürdü.

ASALA-nın İLK TERRORU
16 fevral 1976-cı il tarixində Türkiyənin Beyrutdakı Səfirliyinin Baş katibi Oktar Cirit bir zalda oturarkən erməni terrorizminin qurbanı oldu. Terroru ASALA öz üzərinə götürdü və ilk dəfə bu cinayətlə adını ortaya atdı.

9 iyun 1977-ci il tarixndə – Roma (İtalya) Türkiyənin Vatikandakı səfiri Taha Carım, səfirlik binasının önündə iki terroristin açdığı atəş nəticəsində həlak oldular. Terroru “Erməni Soyqırımı Ədalət Komandoları” adlı təşkilat öz üzərinə götürdü.

AVROPALILAR DA ERMƏNİ TERRORUNA QURBAN GETDİ.

2 iyun 1978 – ci il tarixində Türkiyənin Madriddəki (İspanya) səfiri Zeki Kuneralp xidməti avtomobilə 3 terrorçu tərəfindən atəş açılması nəticəsində avtomobildə olan səfirin həyat yoldaşı Necla Kuneralp və eks səfir Beşir Balcıoğlu həyatlarını itirdilər. Terroru “Erməni Soyqırımı Ədalət Komandoları” adlı təşkilat öz üzərinə götürdü. Bu hadisədə ilk dəfə bir əcnəbi vətəndaş da ermeni terrorunun qurbanı oldu. Bu şəxs Türk səfirliyinin sürücüsü İspanyalı Atonyo Torres erməni gülləsinə tuş gəldi.

12 oktyabr 1979–cu il tarixndə Türkiyənin Laheydəki (Hollandiya) səfiri Özdemir Benlerin oğlu Ahmet Benler, silahlı basqın nəticəsində öldürüldü. Terroru həm “Erməni Soyqırımı Ədalət Komandoları” həm də ASALA öz üzərinə götürdü.

22 dekabr 1979 –cu il tarixində Türkiyənin Parisdəki turizm müşaviri Yılmaz Çolpan bir terroristin basqını nəticəsində qətlə yetirildi. Bu hadisə ermənilərin Parisdəki ikinci terror aktı idi. Hadisədən sonra xəbər agentliklərinə zəng edən bir şəxs Roma, Madrid və Parisdəki terroru “Erməni Soyqırımı Ədalət Komandoları” adlı terror təşkilatının etdiyini bildirərək “Türk höküməti ermənilərin haqlarını tanımadığı üçün Avropadakı türk diplomatlarını öldürürük” deyib.

31 iyul 1980–ci il tarixində Türkiyənin Afinadakı (Yunanistan) səfirliyinin atteşesi Galip Özmen ilə 14 yaşlı qızı Neslihan Özmen bir terroçunun silahlı basqını nəticəsində öldürüldü. Galip Özmenin həyat yoldaşı Sevil Özmen və oğulları Kaan Özmen hadisədən yaralı olaraq qurtardılar. Terroru ASALA öz üzərinə götürdü.

17 dekabr 1980-ci il tarixində Türkiyənin Sidney (Avstraliya) Başkonsulu Şarık Ariyak ilə təhlükəsizlik işçisi Engin Sever, erməni terrorizminin qurbanı oldular.

6 fevral 1980-ci il tarixində Türkiyənin İsveçrədəki səfiri Doğan Türkmen, Berndə silahlı basqına məruz qalsa da hadisədən sağ qurtara bildi.

17 aprel 1980-ci il tarixində Türkiyənin Vatikandakı səfiri Vecdi Türelin xidməti avtomobilinə atəş açıldı. Türel və mühafizəçisi Tahsin Güvenç terrordan yaralı olarak qurtuldular.

26 sentaybr 1980-ci il tarixində Türkiyənin Parisdəki səfirliyinin mətbuat müşaviri Selçuk Bakkalbaşi silahlı basqın nəticəsində yaralandı.

FRANSA DA ÜÇÜNCÜ TERROR

4 mart 1981–ci il tarixində Türkiyənin Parisdəki səfirliyinin attaşesi Reşat Morali ilə dini işlər üzrə müşavir Tecelli Arı müşavirlikdən cıxıb avtomobilə minərkən 2 terrorçunun basqınına məruz qaldılar. Moralı basqın nəticəsində öldü. Arı isə ağır yaralandı və xəstəxanaya çatdırılsa da onun həyatını xilas etmək mükmün olmadı. Terroru ASALA öz üzərinə götürdü.
Bu basqın artıq ermənilərin Parisdə həyata keçirdiyi 3-cü terror aktı idi. Bundan sonra Türkiyə dövləti türk diplomatlarını lazımi qaydada qoruya bilmədiklərinə görə Fransaya nota verdi.

9 iyun 1981-ci il tarixində Türkiyənin Cenevrədəki (İsveçrə) Baş konsulluğunun katibi Mehmet Savaş Yergüz evinə gedərkən silahlı basqın nəticəsində həlak oldu. Terroru ASALA öz üzərinə götürdü. Hadisədən sonra tutulan Livan əslilli erməni terroist Mardiros Camgozyana 15 il həbs cəzası verildi.

24 sentyabr 1981-ci il tarixində 4 erməni terrorist Türkiyənin Paris Başkonsulluğu ilə mədəniyyət attaşesinin oturduğu binada 56 türkü girov götürdü. Terrorçulara müdaxilə etmək istəyən mühafizəçi Cemal Özeni yerindəcə öldürdülər. Baş konsul Kaya İnalı yaraladılar. Erməni terrorçuları Türkiyədə “siyasi məhbus” olan 12 nəfər erməninin Parisə gətirilməsini tələb etdilər. İstəklərinin qəbul edilməyəcəyini anlayan terrorçular 15 saat sonra polisə təslim oldular. Hadisə ilə bağlı Türkiyə Fransaya təpki göstərdi. Bundan sonra Fransa da həmin terroru qınadı. Terroru ASALA öz üzərinə götürdü. Hadisəni törədən 4 erməni terrorçu - Vazken Sakosesliyan, Kevork Abraham Gözliyan, Aram Avedis Basmaciyan və Agop Abraham Turfanyan 31 yanvar 1984-cü il tarixində Fransada 7 il həbs cəzası verildi. Məhkəmənin qərarı Türkiyədə böyük təpki ilə qarşılandı.

2 aprel 1981-ci il tarixində Türkiyənin Kopenhagen səfirliyinin attaşesi Cavit Demir yaşadığı evin liftində silahlı basqın nəticəsində yaralandı.
25 oktaybr 1981-ci il tarixində Türkiyənin Romadakı səfirliyində ikinci katib işləyən Gökberk Ergenekon küçədə gedərkən basqına məruz qalaraq yaralandı.

LOS ANCELESDƏ İKİNİCİ TERROR

28 yanvar 1982 –ci il tarixində Türkiyənin Los Anceles (ABŞ) Baş Konsulu Kemal Arıkan öldürüldü. Qatil daşnak militanı Hampig Sasunyana ömürlük həbs cəzası verildi.

5 may 1982 –ci il tarixində Türkiyənin Bostondakı (ABŞ) fəxri konsulu Orhan Gündüz silahlı basqın nəticəsində öldürüldü.

7 iyun 1982-ci il tarixində – Türkiyənin Lissabondakı (Poruqaliya) səfiri
Erkut Akbay və həyat yoldaşı Nadide Akbay avtomobilinə olan silahlı basqın nəticəsində həyatlarını itirdilər.

27 avqust 1982 – ci il tarixində Türkiyənin Ottava səfirliyinin (Kanada) hərbi attaşesi Atilla Altikat silahlı basqın nəticəsində həlak oldu.

9 sentaybr 1982–ci il tarixində Türkiyənin Burgaz (Bolqarıstan) Baş konsuluğunun attaşesi Bora Süelkan erməni terrorçuları tərəfindən qətlə yetirildi.

8 aprel 1982-ci il tarixində Türkiyənin Ottava səfirliyinin ticarət müşaviri Kani Güngör silahlı basqın nəticəsində yaralandı.

21 iyul 1982-ci il tarixində Türkiyənin Rotterdamdakı Baş konsulu Kemal Demirerə yaşadığı evin önündə silahlı basqın edildi. Basqında Baş konsula heç nə olmadı, terrorçu isə yaralı olaraq tutuldu.

ERMƏNİ TERRORÇULARI TÜRKİYƏDƏ

7 avqust 1982- ci il tarixndə ASALA-ya bağlı 2 terrorçu Ankara Esenboğa Hava Limanında həyata keçirdiyi basqın nəticəsində 8 nəfər öldü, 72 nəfər isə yaralandı. Bu, ermənilərin Türkiyədə həyata keçirdiyi ilk terror aktı idi.

9 mart 1983–cü il tarixində Türkiyənin Belqraddakı (Yuqoslaviya) səfiri
Galip Balkara 2 terrorçu silahlı basqın etdi. Hadisədə ağır yaralanan Balkar 11 martda dünyasını dəyişdi. Hadisədə bir yuqoslav tələbə də öldü.Terroru gerçəkləşdirən Kirkor Levonyan ilə Raffi Aleksandr, hadisədən bir il sonra 9 Mart 1984-cü ildə qatillərə 20 il həbs cəzası verildi.

14 iyul 1983 – cü il tarixində Türkiyənin Brüsseldəki səfirliyinin attaşesi Dursun Aksoy erməni terrorçuları tərəfindən qətlə yetirildi.

27 iyul 1983 –cü il tarixində 5 erməni terroristi Türkiyənin Lissabon səfirliyinə hücum edərək binadakıları girov götürdülər. Basqın sırasında səfirliyin müşaviri Yurtsev Mihçioğlunun həyat yoldaşı Cahide Mihçioğlu həlak oldu. Portuqaliya polisi həyata keçirdiyi əməliyyat nəticəsində girovları azad etdi və 5 erməni terrorçusunu öldürdü. Terroru “Erməni İnqilab Ordusu” öz üzərinə götürdü. EİO terrorçularin öldürülməsi ilə bağlı Portuqaliya Baş naziri Mario Soarezi ölümlə təhdid etdilər.

16 iyun 1983-cü il tarixində İstanbul Qapalıçarşı Ticarət Mərkəzində terror həyata keçirildi hadisə nəticəsində 2 nəfər həlak oldu, 21 nəfər isə yaralandı. Terrorçu hadisə yerində öldürüldü. Bu hadisənin də erməni terrorçusunun həyata keçirdiyi bəlli oldu.

15 iyul 1983-cü il tarixində THY-nin Paris Orly aeroportundakı bürosu önündə bomba partladı. Partlama nəticəsində 2-si türk, 4-ü fransız, 1-i amerikalı, 1-i isveçli olmaqla 8 nəfər öldü. Hadisə nəticəsində 28-i türk olmaqla 63 nəfər yaralandı. Bu hadisə tarixdə “Orly Qırğını” kimi qaldı.

28 aprel 1984 – cü il tarixdə Türkiyənin Tehran səfirliyinin katibi Şadiye Yönderin həyat yoldaşı İranla Türkiyə arasında ticarətlə məşğul olan iş adamı Işık Yönder, bir ASALA militanı tərəfindən öldürüldü.

20 iyun 1984 –ci il tarixində Türkiyənin Vyanadakı səfirliyinin attaşesi Erdoğan Özen, avtomobilinə yerləşdirilən bombanın partlaması nəticəsində həlak oldu. Terroru “Erməni İnqilab Ordusu” öz üzərinə götürdü.

19 noyabr 1984 – cü il tarixində Türkiyənin BMT nümayəndəliyində çalışan Evner Ergun avtomobilinə yerləşdirilən bonba partalamsı nəticəsində həlak oldu. Terroru “Erməni İnqilab Ordusu” öz üzərinə götürdü.

27 mart 1984-cü il tarixində Türkiyənin Tehran Səfirliyinin Ticarət müşaviri müavini Işıl Ünelin avtomobilinə bomba yerləşdirməyə çalışan bir terrorist bombanın əlində partlaması nəticəsində öldü.

28 mart 1984-cü il tarixndə Türkiyənin Tehran səfirliyinin Baş katibi Hasan Servet Öktem və səfirliyin attaşesinin müavini İsmail Pamukçu, evlərinin önündə silahlı hücum nəticəsində yaralandılar.

ASALA-nın fəaliyyətinə toxunarkən onun sonunu gətirmiş vətənpərvər türk oğlu ülkücü Abdulla Çatlını rəhmətlə anırıq.
Təəssüf ki, mifologiya ilə qidalanan xəyalpərəst erməni xalqı 44 günlük Zəfər müharibəsindən də dərs götürməyiblər. Hələ də revanşist qüvvələrə istinad edən qruplar var. Odur ki, biz erməni terrorizminin anatomiyasını yaxşı öyrənməklə onlara gerçək kimliklərini tanıtmalıyıq.

Səməd Vəkilov

Şapur Qasimi

TÜRK CƏNUBDA YENƏ ALDANACAQMI?

Bu günlərdə elektron informasiya vasitələrində bir nəfər türk əsilli adamın Tehranın molla rejimi aradan götürüldükdən sonra Tehranda hakimiyyətə gətiriləcəyi barədə səthi və ötəri bir məlumat yayıldı. Bu məlumat anında məni o qədər narahat edib, bunun mahiyyətini düşünməyə vadar etdi ki, hətta onun adı və soyadına da fikir vermədim. Çünki, bu hazırda bu ölkədə baş verənlərin əsas rejissorunun hakimiyyətə gətiriləcək şəxsin türkəsilli olduğunu qabartmaqla bu gün İran adlanan ərazidə yaşayan millətlər içərisində çoxluq təşkil edən millətin TÜRKLƏR olduğunu dəqiq bilir. Yəni, həmin adamın hakimiyyətə gətirilməsində türk millətini maraqlandırmağa, bununla birlikdə türk milli maraqlarının təmin edilməsinin arxa plana keçirilməsinə hesablanıb. 1925-ci ildə ingilislər Türk Qacarları qanunsuz hərbi çevriliş vasitəsilə devirib mehtərbaşı Rza Pəhləvini şah elan edərək onu şovinist fars dövlətininə çevirdikdən sonra rejimin bütün fəaliyyəti bu ərazidə TÜRK MƏNLİYİNİN məhvinə köklənib mövcud olduğu 53 il ərzində türklərin iqtisadi-ictimai inkişafını yüz ildən çox geri ata bilsə də onu məhv edə bilmədi. Əksinə 1978-ct il inqilabında Pəhləvi rejiminin məzarını qazanlar məhz türk milləti oldu. Lakin şahlıq rejiminin türk milli mənliyinin məhvinə yönəli sərt siyasəti, ilk növbədə türk dilində təhsilin, mədəniyyətin, mətbuatın və türk milli şüurunu oyaq saxlaya biləcək bütün amillərə mütləq olaraq qadağa qoydu. Türk əhalinin mütləq əksəriyyətinin – hətta fars dilində belə təhsil almasına imkanı olmadığından savadsız qalıb nəinki dünyada, hətta ölkə daxilində baş verib, mətbuatda işıqlandırılan prosses və hadisələrdən xəbər tutmayaraq qəflətdə qalması saxlanılması idi. Bununla yanaşı türk şahlarının günahı üzündən ölkədə ideoloji sahədə fars şovinist milli ideologiyası olan şübiyyəçiliyin (şiəliyin) hər bir türk insanının zehnində tam hegemon ideoloji durumu Pəhləvi rejiminin zülmündən qurtaran və özünün şəxsi və milli azadlığını əldə etməyin yolunu bilməyən kütləni ölkəni öz nəzarəti altına almağa çalışan rusların və ingilislərin köməyilə hakimiyyətə gətirilən R.Homeyni və onun molla dəstəsinin ardınca getməyə sövq etdi.
İstər 1945-ci ildə S.C.Pişəvərinin qurduğu Cənubi Azərbaycan Demokratik Respublikası dövründə şahlıq rejimi, istərsə də 1978-ci il inqilabında inqilabın aparıcı və hərəkətverici qüvvəsinin Azərbaycan türklərinin olmasına baxmayaraq R.Homeyni Azərbaycan türklərinə muxtariyyət vəd etsə də Tehran rejimi öz mövqeyini möhkəmlədən kimi türk milli mübarizəsinin öndərlərini məhv etməklə türklərin milli azadlıq hərəkatının muxtariyyət tələbini neytrallaşdırdı. Bu gün İran adlanan coğrafiyada türk milli azadlıq mübarizəsinin taleyini hər hansı bir türk əsilli siyasətçinin hakimiyyətə gəlməsinə bağlamaq cəhdi bu günkü prosesləri idarə edən baş rejissorun senarisində nəinki ölkədə, hətta Cənubi Azərbaycanda belə müstəqil türk dövlətinin qurulmasının nəzərdə tutulmadığını sübut edir.
Hakimiyyəti ələ keçirən fars şovinizmi 97 il, xüsusilə son 43 illik molla rejimi dövründə də türklərin mütləq çoxluq təşkil etdiyi ərazidərdə süni şəkildə fəlakətli ekoloji, iqtisadi durum yaratmaqla, bəzən müxtəlif bəhanələrlə kobud zor vasitəsilə türkləri kütləvi şəkildə öz torpaqlarından köçürmüşdür, Cənubi Azərbaycana məxsus torpaqların çox böyük bir hissəsini başqa millətlərin nisbətən çoxluq təşkil etdikləri inzibati ərazilərə qatmışlar. Azərbaycan türklərinin müqavimət potensialını zəiflətmək, həm də Azərbaycan İran adlanan dövlətdən ayrılmaq istədiyi halda onun torpaqlarının və əhalisinin çoxu başqa inzibati ərazidə qalması üzündən Azərbaycan türkləri ilə başqa millətlər arasında siyasi və hüquqi müstəvidə qarşıdurmalar və toqquşmaların labüdlüyünü hədəfləmişlər. İran adlanan coğrafiyada kiçik, lokal ərazilərdə son bir neçə yüz il ərzində kürdlər, farslar, bəluclar və s. azsaylı millətlər yaşasa da 1274 ildən bəri bu gün İran coğrafiyası deyilən torpaqlarda TÜRK DÖVLƏTLƏRİ mövcud olmuşdur. Bu da o deməkdir ki, bu ərazi tarixi türk milli əraziləridir və bu ərazidə ancaq TÜRK MİLLİ DÖVLƏTİ BƏRPA edilməlidir. Bunun da yeganə mümkün yolu bu ərazidə mövcud olacaq dövlətin DÖVLƏT DİLİ TÜRK DİLİ olmasıdır. Tehranın molla rejimi hər hansı, o cümlədən hətta kapitalist istehsal üsuluna əsaslanan dünyəvi dövlət quruluşu ilə əvəzlənərək yenə fars dövlətinin mövcudluğunun federalizm inzibati sistemilə birlikdə saxlanılıb qorunması belə, bu coğrafiyada azlıq təşkil edib, öz milli torpaqları olmayıb, türk milli ərazilərində yaşayan farsların, öz milli torpaqlarında yaşayıb çoxluq təşkil edən türkləri milli azadlığına, milli hüquqlarına təcavüz etməsi deməkdir.
Beləki, bu ölkədə əhalinin 53,1 faizini öz doğma milli torpaqlarında yaşayan türklər, əhalinin qalan 46,9 faizini isə türk milli ərazilərində yaşayan və əhalinin 16,2 faizini farslar, 3,6 faizini kürdlər, qalan hissəsini isə bəluclar, lorlar və s. daxil olmaqla yeddi millətin nümayəndələri təşkil edir. Hətta bu ölkə milli nişanələrinə görə federativ subyektlərə bölünərək hər federasiya subyektində bu millətlərin dili rəsmi dil elan edilmiş olsa belə, birincisi, Cənubi Azərbaycanın ərazisinin və bu ərazilərlə birlikdə əhalisinin çoxunun başqa milli inzibati ərazilərə verildiyi səbəbindən ölkənin türk əhalisinin 44,1 faizi öz milli ərazilərində yaşadığı halda, yenə də milli hüququn əsas elementi olan öz dilində təhsil, mətbuat, mədəniyyət hüququnu itirməklə bərabər bütün türklər öz milli ərazisində milli dövlətinə malik olmaq hüququnu itirməklə özgə millətin əsarətində yaşamış olurlar.
Elektron KİV-ndə Tehranda “Türk əsilli” birisinin hakimiyyətə gətiriləcəyi barədə yayılan məlumat bir tərəfdən türk əhalinin buna rəyi və reaksiyasını müəyyən etmək üçün zondaj olub, digər tərəfdən proseslərin baş rejissorunun “Türk əsilli” şüarı ilə türk çoxluğunun öz əli ilə molla hakimiyyətini “türk əsilli” başqa fars hakimiyyəti, fars dövləti ilə əvəzləmək niyyətini ortaya qoyur. Çünki, yüzillərlə çalışaraq türk imperiyalarını parçalayıb, türk dövlətlərini çökdürərək türk millətini öz əsarəti və nəzarəti altına alanların heç biri türk millətinin bütövləşib, türk dövlətlərinin birləşib nəhəng TURAN dövləti bayrağı altında öz milli və şəxsi hüquqlarına sahib olaraq inkişaf etməsini istəmirlər. Lakin tarixin təkərini geriyə döndərmək mümkün deyil. Bununla belə tarixi proseslərin hansı məzmunda, hansı sürətlə inkişaf etməsi də başqa zəruri amillərin olması ilə yanaşı bu proseslərə insanların zor vasitəsilə müdaxilə etməsinə də möhğacdır. Hər bir cəmiyyətdə baş verən ictimai hadisə və proseslərə bələd olan hər kəs bilir ki, ən zərif və zərgərliklə dəqiq düşünülmüş siyasət belə zor amili mövcud olmadan reallaşdırıla bilməz. K.Marks da yazırdı ki, – “Vaxtı çatmış ictimai hadisələrin baş verməsi üçün zor mamaça rolunu oynayır”.
Bir vaxt Kiprdə yunanlar türkləri qıranda da bütün Avropa, ABŞ, SSRİ nəinki bu qırğının dayandırılması üçün heç bir cəhd göstərmədi, hətta hamısı bu dəhşətli qırğına susmaqla bundan məmnunluqlarını ortaya qoydular. O zaman Türkiyənin baş naziri olan BÜLƏNT ECEVİTİN iradəsilə Türkiyə Kiprə qoşun yeridib Kiprdə türklərə qarşı edilən bu qətliamı dayandırdı. O vaxtdan bu günədək həmin ölkələr nəinki Kipr türklərinə, eləcə də Türkiyəyə qarşı antitürk əməllərini davam etdirməkdədir. Onlar 97 il ərzində İran adlanan Qacar yurdunda da fars şovinist faşizminin ölkədə bu ərazinin həqiqi sahibləri olub, əhalinin çoxluğunu təşkil edən türklərə qarşı daim qətliam siyasətinə lal, kar, kor qalmaqla antitürk varlıqlarını nümayiş etdirirlər. Ölkədə gedən proseslərin bütün çalarları ABŞ və onun müttəfiqləri olan Avropa ölkələrinin bu coğrafiyada çulunu dəyişmiş fars şovinizminin mənafeinə uyğun olaraq fars dövlətini qoruyub saxlamaqla, azadlığı türk dünyasını bütövləşdirə biləcək cənub türklərini yenə də fars şovinizminin əsarətində saxlamaqla türk millətini, türk dövlətlərini parçalanmış halda saxlamaqla daim onların özlərindən asılılığını təmin etmək istəyini göstərir. Buna görə də TÜRK DÖVLƏTLƏRİ TƏŞKİLATI Qacar yurdunda gedən prosesləri XÜSUSİ DİQQƏT MƏRKƏZİNDƏ saxlayaraq orada baş verənlərə hər an siyasi, diplomatik müdaxilə edib, anında HƏRBİ MÜDAXİLƏ ETMƏYƏ daim hazır olmalıdır. Bu gün QACAR YURDUNUN TALEYİ özünün fövqəladə strateji əhəmiyyətinə görə bütün türk dünyası üçün əsas və həlledici əhəmiyyətə malikdir.
Krım məsələsi Ukrayna məsələsi ilə birlikdə Rusiya və Qərb arasında həll ediləcək. O məsələyə indiki zamanda nə Türkiyə, nə də Türk Dövlətləri Təşkilatı hər hansı bir əhəmiyyətli dərəcədə təsir göstərmək imkanında deyil və buna elə bir ciddi ehtiyac da yoxdur. Qarabağ məsələsi də əsasən həll edilib. Yerdə qalanı da təfərrüatdır və bu təfərrüatın da tezliklə tam və qəti həll edilməsinin açarı Qacar yurdunda TÜRK DÖVLƏTİNİN BƏRPA EDİLMƏSİDİR. Bu həm də Kərkük, Mosul, Zəngəzur, Göyçə, Borçalı türkləri və s. türk torpaqlarının azadlığı prosesinin başlanğıcıdır. Sadaladığım və sadalamadığım bir sıra səbəblərdən Qacar yurdunun taleyi məsələsi bütün türk dünyasının gələcək taleyini həll edəcək bir məsələ olmaqla bu ərazidə TÜRK DÖVLƏTİNİN bərpa edilməsi türk millətinin bir millət olaraq OLUM YA ÖLÜM məsələsidir. Bu məsələnin həll edilməsində Türk Dövlətləri Təşkilatına daxil olan dövlətlərin dövlət başçılarının münasibəti və qəbul etdiyi qərarları onların şəxsən hər birində Atatürk mətinliyinin, Ecevit cəsarətinin və türk milli mənliyinə sədaqətinin dərəcəsi ilə bərabər kim olduğunu ortaya qoyacaq. Türk dövlətlərinin sadə vətəndaşlarına gəldikdə isə türk millətinin cəsurluğunu, vətənpərvərliyini, cəngavərliyini min illərin tarixi sübut etdiyindən, bunu sübut etməyə ehtiyac yoxdur. Son Qarabağ döyüşündə erməni qoşununda 10 min FƏRARİ olduğu halda, AZƏRBAYCAN qoşununda BİR NƏFƏR BELƏ FƏRARİ OLMAMASI, hətta Azərbaycana vətən deyən talış, ləzgi, yəhudi, rus və s. millətlərin nümayəndələrinin nümayiş etdirdiyi qəhrəmanlıq sübut edir ki, Qacar yurdunun türk oğulları ilə birlikdə tərkibində sadaladığım millətlərin nümayəndələri də olan vahid TURAN ORDUSU şovinist fars faşizmini məhv edərək son 97 il ərzində Qacar yurdunda törətdikləri vəhşi cinayətlərinə əbədi olaraq son qoyacaq. “Meşə çaqqalsız olmaz” deyib türk aqilləri. Ocaqnəjadın 10-15 nəfər yala hürən sandıqtulalarını çıxmaq şərti ilə 9-dan 90-a Şimali Azərbaycan KİŞİLƏRİ fars faşizmi ilə bu müqəddəs müharibəyə tam hazır vəziyyətdədir.

İndiyədək Tehranın fars faşizminin baş nökəri olan Ə.Xameneinin məsləhətçisi Ə.Vilayətinin şəxsən özü, İ.Rəisinin, M.Rezainin, Tehranın şovinist fars rejiminin parlament üzvlərinin “Ermənistanın sərhədləri Tehranın qırmızı xəttidir”, “Erməni ilə fars bir millət iki dövlətdir”, “Qarabağa girməliyik” və s. hədyanlarını eşitmişik. Tehranın 30 il ərzində ermənilərlə birlikdə Azərbaycana qarşı bütün sahələrdə etdiyi düşmənçiliklər, Ocaqnəjadın Tehranın Bakıdakı səfirliyinin aktiv iştirakı ilə Şimali Azərbaycanda casus və terrorçu şəbəkə yaradıb terror hadisələri törətməsi, 97 il ərzində fars faşizminin, xüsusilə son 43 ildə molla faşizminin Cənubi Azərbaycan türklərinə qarşı törətdikləri irimiqyaslı vəhşi cinayətləri Vilayətinin bir anda unudaraq “Azərbaycan xalqı gözümüzün işığıdır” deməsi, “tülkünün həccə getməsi”dir, fars şovinizmini qaçılmaz ölümdən qurtarmaq üçün edilən cəhddir.
"Bütöv Azərbaycan" qəzeti üçün

Butov.az Ordum.az-a istinad edərək bildirir ki,bu gün dünyaşöhrətli, Azərbaycan əsilli jurnalist, Leyla Vəkillinin anım günüdür.
Vəkilovlar nəslinin nümayəndəsi olan Leyla xanım jurnalistlik fəaliyyəti dövründə hərbi mövzulara daha çox yer ayırıb. Odur ki onu həm də hərbi jurnalist kimi tanımaları üşün oxucularımıza təqdim edirik:
Leyla Vəkilli 21 fevral 1932-ci il tarixdə Parisdə doğulub. Atası Həsənalısultan bəy Vəkilov Şərur-Dərələyəz qəzasının Çivə kəndində anadan olub. İlk orta təhsilini İrəvanda gimnaziyada alıb, sonra Rusiyada Xarkov Dövlət Universitetinin hüquq fakultəsini bitirib. Bir müddət Tiflisdə yaşayıb. Tiflisdə Mariya adlı gürcü xanımla evlənib. 1920-ci ildə Qafqazda sovet rejimi qurulduqdan sonra Türkiyəyə mühacirət edib.

Türkiyəyə mühacirət edərkən Mariya xanım onunla getməkdən imtina edib. Türkiyədə Krım türklərindən olan Safiyə xanımla ailə qurub. Sonra Həsənalısultan bəy Vəkilov Fransanın paytaxtı Paris şəhərinə köçüb. 1932-ci ildə Leyla Həsanalısultan qızı Vəkilli Parisdə dünyaya gəlib. Sonra yenidən Türkiyəyə İstanbul şəhərinə köçüblər. Leyla Vəkkilli 1952-ci ildə İstanbulda Fransız Liseyində təhsil alıb. Sorbon Universitetinin sosiologiya fakultəsini bitirib. Sonradan Fransada jurnalist kimi fəaliyyətə başlayıb. Dünyada 184 ölkədə bürosu olan Sipa-Press Agentliyində çalışıb. Jurnalistlik fəaliyyəti ilə bağlı dünyanın bir çox ölkələrində olub. O, cümlədən Afrika, Latın Amerikası, Fələstin, Nikaraqua və Əlcəzairdə olub. Əlcəzairdə avtomobil qəzasında ağır yaralanıb. Əlcəzairdə Argentinalı marksist-inqilabçı və siyasətçi Ernesto Çe Gevara ilə 3 saatlıq görüşdə iştirak edib. 1962-ci ildə Fransada Nazim Hikmətlə görüşüb. Fransada Türk Film Festivalının qurucularından olub.

Leyla Vəkkilli Fransada cap olunan DEFİ jurnalının baş redaktoru olub. 1996-cı ilədək Parisdə yaşayıb. Həmin il Türkiyəyə, Bodrumun Muğla şəhərinin Türkbükü bölgəsinə köçüb. 26 noyabr 2017-ci il tarixdə- 85 yaşında dünyasını dəyişib.
Leyla Vəkilli məşhur Vəkilovlar nəsilindəndir. İqtisаdçı və dövlət хаdimi, iqtisаd еlmləri namizədi, dоsеnt İlyas Vəkilovun qardaşı qızıdır.

Budurmu sizin qonşuluğunuz, dostluğunuz?

İran mediasında ölkənin rəhbəri Əli Xameneyinin ali müşaviri Əliəkbər Vilayətinin son açıqlaması müzakirələrə səbəb olub.”Bütöv Azərbaycan” qəzetinin təsisçisi və baş redaktoru Tamxil Ziyəddinoğlu da Vilayətinin açıqlamasına münasibət bildirib: “Vilayəti bildirib ki, İranın Azərbaycanla müharibə etmək fikri yoxdur. Adama deyərlər ki, əgər məramınız normal qonşuluq olsaydı, İlham Əliyevin öz xanımı ilə Xudafərinə gedib verdiyi dostluq mesajına- “Xudafərin dostluq körpüsüdür” ifadəsinə dostcasına cavab verərdiniz. Amma İranlılar nə etdilər? Azərbaycan sərhədlərinə topla- tüfənglə gəldilər. Araz çayından tank keçirmək üçün səyyar körpü atdılar. Budurmu sizin qonşuluğunuz, dostluğunuz?
"İranın istər Qafqazda, istərsə də başqa yerdə heç bir ölkəyə, o cümlədən də qonşularına hücum etmək fikri yoxdur, xüsusən də eyni irqdən, dildən, dindən, adət-ənənədən, tarixdən olan insanlar, yəni Azərbaycan Respublikası xalqı gözümüzün işığıdır",-deyə, Xameneyinin müşaviri bildirib.

Tamxil Ziyəddinoğlu əlavə edib ki, Azərbaycana Bakı hökuməti deyənlər, nə yaxşı, İlham Əliyev soydaşlarımıza sahib çıxmalıyıq deyəndən, Təbriz İlham Əliyevin plakatları ilə bəzədiləndən sonra “Azərbaycan Respublikasının xalqı gözümüzün işığıdır”,- deyir.
Əliəkbər Vilayətinin çoxbaşlı fikirlərinin hamısının üzərində dayanmağa ehtiyac görmürəm. Bircə onu bildirmək istəyirəm ki, 40 milyonluq xalqı ana dilindən, adi insani haqlarından məhrum etdiyiniz yetər!
Butov.az

Türkiyə Respublikasının İstanbul şəhərində baş vermiş faciə ilə əlaqədar başsağlığı

Dəyərli Türkiyə Cümhur başqanı cənab R.T.Ərdoğan bəy!
Əziz Türkiyəli soydaşlarımız!

Bu gün İstanbulda çox saylı insan tələfatı və ağır xəsarət alma ilə nəticələnmiş partlayış xəbərini böyük üzüntü ilə qarşıladıq. Bu insanlığa sığmayan vəhşiliyi törədənləri şiddətlə qınayır, xainlərin tezliklə tapılıb cəzalanacağına ümid edirik. Türk dünyasının birliyi və yüksəlişi uğrunda fəaliyyət göstərən ictimai qurum olaraq belə qeyri-insani əməlləri pisləyir, faciə nəticəsində dünyasını dəyişənlərə uca Allahdan rəhmət, ailələrinə səbir, yaralılara şəfa diləyirik.
Qardaş Türkiyəmizin və Türk dünyasının başı sağ olsun!
Azərbaycan dövləti də, xalqı da, Azərbaycan-Türk Xalqları Qardaşlığı İctimai Birliyi də hər zaman Türkiyəmizin yanındadır!

Azərbaycan-Türk Xalqları Qardaşlığı İctimai birliyinin sədri
F.ü.f.d.Səkinə Bayramova,
Həmsədri f.ü.f.d.,dos.Yeganə Qəhrəmanova
ATXQ İB-nin Mətbuat xidmətinin rəhbəri
Rasafil Bayramov
Bakı şəhəri, 13 noyabr 2022-ci il

Heydər Əliyev Mərkəzində Türkiyənin yaranmasının 99-cu ildönümü qeyd olunub

Tədbirdə Türkiyənin Azərbaycandakı səfiri Cahit Bağçı və Milli Məclisin sədri Sahibə Qafarova iştirak ediblər.
“Türkiyə dünyanın bütün bölgələrində sülh və təhlükəsizliyi təşviq etməyə çalışan böyük bir ölkədir. Biz kənd təsərrüfatından tutmuş texnologiyaya qədər bütün sahələrdə mühüm uğurlar əldə etmişik”, - səfir Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın müraciətini oxuyaraq bildirib.
Daha sonra səfir qeyd edib ki, Türkiyə və Azərbaycan beynəlxalq arenada, xüsusilə Qarabağ məsələsində hər zaman bir-birini dəstəkləyir. O, bir daha qardaş Azərbaycanı işğal olunmuş torpaqlarının azad edilməsi münasibətilə təbrik edib.

Tədbirdə Milli Məclisin sədri Sahibə Qafarova Prezident İlham Əliyevin adından qardaş Türkiyə xalqını Cümhuriyyət bayramı münasibətilə səmimi təbrik edib və xoş arzularını ifadə edib.

Türkiyənin Cümhuriyyət Günüdür - 99 il

Bu gün Türkiyə Cümhuriyyətinin yaranmasının 99-cu ildönümü qeyd olunur.
1923-ci il oktyabrın 29-da Türkiyə Böyük Millət Məclisi Cümhurriyyəti elan edib.
1925-ci ildə bu günün türk dövlətinin yaranması günü kimi qeyd olması barədə qanun qəbul olunub.
Türkiyə Respublikasının qurulması türk milləti və bu ölkənin varlığı uğrunda mübarizə aparanlar üçün böyük sınaqlar hesabına başa gəlib. Türkiyə Cümhuriyyəti yaradılması Birinci Dünya müharibəsi illərində və ondan sonra Osmanlı dövlətini parçalayıb məhv etmək istəyənlər üzərində qələbənin nəticəsidir.
Birinci Dünya müharibəsində Osmanlı Dövləti məğlubiyyətə uğradıqdan sonra ərazisi işğala məruz qalmışdı.

O zaman Mustafa Kamal Atatürkün başçılıq etdiyi hərəkatın mübarizəsi 1923-cü ildə milli qüvvələrin qələbəsi ilə başa çatıb. 1920-i il aprelin 23-də Ankarada Böyük Millət Məclisi qurulub.
1922-ci il noyabrın 1-də isə Osmanlı dövlətinin fəaliyyətinin dayandırıldığı elan edilib. 1923-cü ildən Türkiyə parlament üsul idarəsi ilə idarə edilirdi. 2018-ci ildən isə ölkə prezident üsul idarəsinə keçib.

Azərbaycan alimləri Türk Tarix Qurumunun XIX Konqresində iştirak ediblər.

Türkiyə Cümhuriyyətinin Ankara şəhərində Türk Tarix Qurumunun XIX Konqresi (03-07 oktyabr 2022-ci il) keçirilib. Dörd ildən bir keçirilən və 38 ölkədən 230 alimin iştirak etdiyi bu mötəbər tədbirdə Azərbaycanın müxtəlif elm və təhsil müəssisələrindən 16 alim iştirak edib. İştirak sayına görə, Türkiyə Cümhuriyyətindən sonra ikinci sırada yer alan Azərbaycan alimləri konqresdə fəal şəkildə iştirak ediblər.

Konqresdə açılış nitqi söyləyən Türk Tarih Kurumu Başkanı Prof. Dr. Birol Çetin qonaqları salamlayaraq, 1931-ci ildə qurumun Mustafa Kamal Atatürkün təşəbbüsü ilə yaranması, fəaliyyəti, dünya elminə verdiyi töhfələr haqqında ətraflı çıxış etdi. Türk Dövlətləri Təşkilatının (TDT) Ağsaqqallar Şurasının sədri və qardaş ölkənin hakim Ədalət və İnkişaf Partiyasının sədr müavini Binəli Yıldırım isə öz məruzəsində yeni dünya düzənində baş verən elmi proseslərdən, türk-müsəlman dünyasının bu prosesdə iştirakı, Türk Tarix Qurumunun bu istiqamətdə məqsəd və vəzifələrindən danışdı. Binəli Yıldırım eyni zamanda Azərbaycanın II Qarabağ savaşında möhtəşəm qələbəsini xüsusilə vurğulayaraq, bu qələbədən sonra bölgədə, həmçinin türk dünyasında yeni bir geosiyasi mərhələnin başlandığını və bu mərhələdə elm adamlarının xususi rola malik olduğunu qeyd etdi.

Konqresdə çıxış edən Azərbaycan alimləri – Qafqazşünaslıq İnstitutunun direktoru AMEA-nın müxbir üzvü, professor Musa Qasımlı, Azərbaycan Tarixi Muzeyinin şöbə müdiri tarix elmləri doktoru Nərgiz Əliyeva, AMEA Tarix İnstitutunun şöbə müdiri dosent Allahverdi Əlimirzəyev, AMEA Tarix İnstitutunun dosentləri – İradə Əliyeva, Əzizağa Ələkbərov, Fərəh Hüseyin, Mübariz Ağalarlı, Güntəkin Nəcəfli, Lamiyə Qafar-zadə, Ənvər Məmmədov, Nərminə Əmirbəyova, həmçinin Bilal Dədəyev, Bəhmən Əliyev Elnur Kəlbizadə, Nigar Əsgərova, Arzu Məmmədova Azərbaycan və dünya tarixinin müxtəlif problemləri, tarixin metodologiyası, tarix elminə az tanış olan mənbələr və arxiv sənədləri haqqında öz elmi məruzələrində ətraflı məlumat verdilər.
Yeni Türkiyə Yayınları nəşriyyatının və Türkiyə Yazarları Dərnəyinin qonağı olan bir qrup Azərbaycan alimi, hər iki qardaş ölkənin alimləri arasında elmi mübadilə, nəşriyyat işi və elmi-ədəbi əlaqələrin daha da inkişaf etdirilməsi perspektiflərini müzakirə etdilər.
Tədbir çərçivəsində Azərbaycan alimləri Türkiyə Cümhuriyyətinin Qurucusu Mustafa Kamal Atatürkün uyuduğu Anıtqəbri, Azərbaycanın görkəmli ictimai-siyasi xadimi Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin Əsri məzarlığını, öz zənginliyi ilə diqqəti cəlb edən 5 miliyon kitab bazasına malik “Milli Kitabxana”nı və digər yerləri ziyarət etdilər.