"Vicdanın səsi bütün qanunların üstündədir"
'Mahatma Qandi '
1. Son zamanlar "Azәrbaycan çağdaş şeir antologiyası" (ağ mәqbәrәlәrin şairləri) adlı yeni bir kitab işiq üzü gördü, ancaq kitabda gözə çarpan müəyyən çatışmazlıqlara qarşı aparılan mәdәni etirazların üzərində kitabı çap edən sayın "Səid Muğanlı" ilә "Saleh Səccadi" laqeyd davranıb məntiqli və elmi cavabların əvəzində ihanət, alçaltma və uydurma reaksiyaları göstərdilər. "... pulumuz var, nə təhər sevsək çap edəcəyik, kimsəyə dəxli yoxdur!" deyib etiraz vә tәnqid edәnlәri müxtәlif yönlәrdәn baykot edib ana dilimiz vә әdәbiyyatımızın sәdaqәtli xadimlәrinin haq sәsini susdurmağa çalışdılar. Buna görə biz güney ədəbiyatının bir sıra şairlәri, yazıçı vә tәnqidçilәri kimi bu mәktubla öz ədəbi_mədəni etirazımızı bildirmək istəyirik.
2. Yunancada (antologiya)sözünün mənası "müxtəlif yazıçıların əsərlərindən (xüsusi ilә şeirlərindən) ibarәt seçilmiş əsərlər məcmuәsi" demәkdir. "Azәrbaycan çağdaş şeir antologiyası" adının mənası güney Azәrbaycanlı müasir şairlərin müxtəlif üslubları və fikirlərinə baxmayaraq bәdii-әdәbi ölçülәr vә әdalәtlә seçilmiş şeirlәri demәkdir, ancaq sözü gedәn bu antologiyada müxtəlif çatışmazlıqların başında ədəbiyyatımızın böyük şairlərindən bir çoxunun əsərlәrinə yer verilmədiyini görürük. Kitabı çap edənlərin kifayət qәdәr ədəbi_elmi mәlumat vә bacarıqları, elmi vә әxlaqi sәlahiyyətlәri yoxdur. Bilirik fərqli ədəbi səliqəlәr hәr işdә ola bilәr, ancaq bu kitabda sәliqәnin deyil açıq şəkildə şəxsi әdәbi repressiyalara (təsviyə hesablara) şahidik. Unudulmuş və şeirlәri bu kitabda getmәyən şairlәrə nəzər saldıqda onları, tәmamilә bu kitabı çap edənlər, xususilә Səid Muğanlı və onun ədəbi sәdaqətsizliklərini tənqid edən ədəbiyatçılardan ibarәt olduğunu görürük. Səid Muğanlının Azәrbaycan ədəbiyatında әdalәt, insaf, bilim və milli_demokratik haqlarımızı şəxsi mənfə'ətlərinə fәda etmәsi birinci dәfə deyil. Səid Muğanlını tənqid etdiklәri üçün antologiyadan silinən bəzi böyük şairlərimizin adlarını xatırladırıq: Məhəmməd Rza Ləvayi, Saleh Ətayi, Mәhəmməd Sobhdel, Bulud Muradi, Həmid Asifi, Vüqar Nemət, Əmin Hacilu, Qəfur İmamizadə, Zaman Paşazadə, Mir Cəmal Hüseyni, İlqar Müəzzenzadə, Cəfər Bozorgəmin, Elşən Böyükvənd, Duman Bəxtiyari, Hüseyn Rəzmi (yaylım), Məryəm Qurbanzadə, Yusuf Behnemun (dalqın) və ...
3. Ədəbiyatımızda ədəbi tənqidin yoxluğu və zəifliyi hesabına meydanı boş görüb dəyərli və qimәtli yazıçı və şairlәrimizin adlarının silinməsinə qarşı birləşib dilimiz və ədəbiyatımızı qorumağa çalışmalıyıq. Bununla birlikdə, peşəkarlığı umuruq. Antologiyanın nəşrinə daha yararlı olan Səid Muğanlı, şeirlәri seçməyə lazım olan tərəfsizlik, bilim və təxəssüsdən yoxsuldur. Bir daha vurğulamalıyıq elmi işləri alimlər başa vurmalıdır.
4. "Azәrbaycan çağdaş şeir antologiyasi" kitabında əsərlәri çap olunmuş İsa Zeyni, Qadir Cəfəri, Vahab Hacızadə, Mәhəmməd Nuri, Hadi Qaraçay, və...
Başqa şairlər Səid Muğanlı və Saleh Səccadinin bu mәsuliyyәtsizlik və qeyri demokratik hərəkətlərini kəskin və ciddi şəkildə qınayır və pisləyirlər.
5. İndiyə kimi ədəbi sәdaqətsizlikləri, nəşr təxəllüfləri, müəllif haqqını pozmağı və sayirə üçün yuxarıda adı gedən həmin şairlər və yazıçılar tərəfindən tənqid olunan Səid Muğanlı, dilimiz və ədəbiyatımızın tanınmış sevdalılarının adlarını Azәrbaycan çağdaş şer antologiyasindan silməyə və yox etməyə haqqı və hüququ olmadığını vurğulayırıq.
6. Biz Azәrbaycanın müstəqil və azad yazıçı və şairlәri kimi Səid Muğanlının bu təxribatçı və antidemokratik hərәkətlәrini kəskin və ciddi şəkildə qınayıb pisləyirik. Dilimiz, ədəbiyatımız və әdәbi әxlaqsızlıqlarına (әdәbi sirqәt vә...) mәruz qalan şairlәrlә hәr hansı şәxsı mәsәlәdәn ötrü әsәrlәrinә bu kitabda yer verməmiş yazıçı və şairlərimizin tərəfindən Səid Muğanlıdan ədəbiyatımızın yaddaşından silinmәyəcək bu haqsızlıqları üçün bağış diləməsin, çatışmazlıqları doğruldub islah etmәsini istəyirik.
7- Әziz oxucular vә dәyәrli qәlәmdaşlar, Səid Muğanlı vә Saleh Səccadinin nәşr etdirdiklәri Azәrbaycan şeir antologiyasının mәntiqdәn iraq təmәllәrini aşağıdakı müqayisәdən anlaya bilərsiniz: Bu antoloqiya kitabında misal üçün beş nəfərin şerlərinə ixtisas edilәn sәhifәlәr әlli iki nəfərilə bərabərdir! 121sәhifә beş nәfәr üçün, 121 sәhifә әlli iki nәfәr üçün.
Bir addım irәli atıb bütünlüklә әdalәt üzrә seçilmiş bir antologiya izlәmәk olar, 213 sәhifә on nәfәr üçün, 217 sәhifә yetmiş iki nәfәr üçün.
Biz yalnız kitabda adları gedәn şairlәrә baxsaq hadisәnin dәrin acısını anlaya bilәrik. Sәid Muğanlı vә Saleh Səccadi hansı sәlahiyyәtlә seçimlәrindә bunca böyük fәrq vә әdalәtsizliyә yol veriblәr?
8- Mәktubu imzalayıb vә Sәid Muğalı, Saleh Səccadi vә bu antologiyaya qarşı etirazlı olan şairlәr, yazıçılar vә әdәbi mәdәni çalışqanlar:Araz Əhmədoğlu, Murad Əmmari, Mәhәmmәdәli Nәhavәndi (Muğan), Nadir Paşayi (Paşa), Sәmәd Çaylı, Haniyә Tәbrizli (ayman), Əhәd Fәrәhmәndi (oyaq), İnam Gümanlı, Uman Turan, Sәhәr Xiyav, Rizvan Hacıqasımlı (Canay), Mәnuçehr Fәzli xәlәf (Azәrelli), Bәxtiyar Fәrrux, Hüseyn Rәzmi (Yaylım), Mahmud Nemәti (Yorqun xan), Kәhriz Miran, Eltaş Salehi, Sümәyyә Xanmәhәmmәdi, Mәhәmmәd Sübhdil, Vüqar Nemәt, Qәfur İmamizadә, Duman Bәxtiyari, Ayhan Miyanalı, Qadir Cәfәri, İsa Zeyni, Vahab Hacızadә, Mәhәmmәd Nuri, Rza Nuri, Əmin Hacilu, Mәryәm Qurbanzadә, Elşәn Böyükvәnd, Bulud Muradi, Araz Asif, Zaman Paşazadә, Qasım Pәnahi, Behruz Xәlәfi, Firuz Fәrәczadә (Alışan), Mәhәmmәd Çalqın, Mәhәmmәd Əmini, Mәsud Haray, Əsgәr Olyayi koliyan (İmad Yaşıl), Mәhәmmәdhüseyin Sövdagәr, Tohid Namvәr (adlım), Mәcid Teymurifәr (Sәfa), Sayә Ərdәbili, Nazәnin Heydәrzadә (El qızı), Seyid Heydәr dәvami әtiq, Hәmid Əhmәdzadә (Telimxanlı), Cavad Urmulu, Əsgәr Abidi (ilqar), Pәrviz Sudi (Dalğa), İsmayıl Xurrәmi, Mehri Zarei, Zәhra Nәcәfi, Rüqәyyә Haşimzadә (xan sәnәm), Əli Babayi, Ruhullah Şahi (Marağalı Şahi), Əkbәr Paşapur, Rәna Zarei, Əlirza Çaharburci, Lalә Hәqiqi, İsa Cәvadi (Dağlar), Atilla Hacızadә, Böyük Əhmәdi, Qulamәli Hüseynzadә (Sırdaş), Keyvan Qurbani, Hәbib Yәzdani, Şәrifә Cәfәri, Cәfәr Büzürgәmin, Rüqәyyә Əbdüli (Sazaq), Rza Dehqan, Mәhәmmәdәli Cәfәri, Sürәyya Simzari, Yusuf Hicazi, Şәbnәm Tohidi (Tansu Xitavi), Vәli Qaradağlı, Əbasәt Purhәsәn, Hadi Bulud, Saqib Rәştabadi, Tahir İmani (Dinmәz), Qulamrza Purmәhәmmәd, Xoşnam, Sәxavәt İzzәti, Əlirza Ənbaz, Hәmid Ənbaz, Yaqub Əhmәdvәnd (Ayrılmaz), Milad Əzimi (Sönmәz Qaradağlı), Ümid Əzizpur, Əhmәd Fәthi (Yalqız), Ruzbeh Sәmәdi Niroğlu, Murtaza Dustәlinәjad (Dinmәz), Hüseyn Ümidi (Urman), Davud Rәhimi (Barış), Mәhәmmәd Hәsәnnәjad (İlqar), Fatimә Seraci (Tanrı), Əli Mәhәmmәdi (Yorqun), Ziba Mirәhmәdi, Fatimә Mirhәsәnpur, Hadi Qaraçay, Əbuzәr Xeybәriyan (Türkeş Qoşaçaylı), Fәraz Əsgәriyan Badıllı, Fәrzad Böyükvәnd, Hәmid Sәdiqi, Yusif Behnemun (Dalğın), İsmayıl Pilpaye, Atabәy Teymuri, Ənsar Qәrәdağı, Çingiz Dövlәtyari, Rәsul İrani (Aranlı), Əmin Nasir vә...
Göndərən
Araz (Abbasəli) Əhmədoğlu"Bütöv Azərbaycan" qəzeti10 mart 2017-ci il
REDAKSİYADAN: Qarşı tərəfin bu iddiaya məntiqli cavabı olarsa, onu da çap etməyə hazırıq!