Əbədiyaşarları yaşadanlar

Vətən sözünün etimalogiyasını araşdıranda "batan" ifadəsinə də rast gəlirik. Yəni, bir yerdə qalmaq, məskunlaşmaq mənasında işlədilir, həmçinin qədim türk sözü olduğu diqqətə çatdırılır. Məsələn, türk qardaşlarımızın dilində "Vatan" ifadəsi vardır. "Vatan, insanın en kutsal mirasıdır" söyləyirlər... Həm də dədə-babalarımızın kök saldıqları, qohum-əqrəbalarımızın yaşadıqları, soykökü ilə bağlı olduqları emosional məfhumu dilə gətirdikdə gözlərimiz önündə şəkk-şübhəsiz torpaq canlanır. Məhmət Akif Ərsoyun "...Bastığın yerleri “toprak” diyerek geçme, tanı, / Düşün altındaki binlerce kefensiz yatanı..." söylədiyi həmin o topraklar!



Bu mənada dahi mütəfəkkir Əli bəy Hüseynzadənin "Həyat" qəzetində dərc etdirdiyi "Türklər kimdir və kimlərdən ibarətdir?" başlıqlı məqaləsində yer alan "Biz ki türk oğlu türkük, biz ki millətlərin ən qədimi və ulusuyuq" ifadəsi xalqla bərabər, onun coğrafiyasının da geniş və zənginliyinə işarə edirdi. Böyük yazıçımız Cəlil Məmmədquluzadə də mübarək qələmi ilə Vətənin sərhədlərini belə "çəkirdi": "Haradır Azərbaycan? Azərbaycanın çox hissəsi İrandadır ki, mərkəzi ibarət olsun Təbriz şəhərindən; qalan hissələri də Gilandan tutub qədim Rusiya hökuməti ilə Osmanlı hökuməti daxillərindədir ki, bizim Qafqazın böyük parçası ilə Osmanlı Kürdüstanından və Bayəziddən ibarət olsun". Göründüyü kimi, Vətən mövzusuna toxunmaq cəsarət, ləyaqət, vətəndaşlıq mövqeyi tələb edir. Bu müqəddəs mövqeyə, amala sadiq qalan, klassiklərimizin mənəviyyat yolunu davam etdirən, onların milli ruhunu yaşadan xələflərindən biri də görkəmli ziyalı, dəyərli pedaqoq Emin Ədilovdur.
Emin Barat oğlu Ədilov 1948-ci ilin noyabr ayının 25-də Qutqaşın (Qəbələ) bölgəsinin Bum kəndində (qəsəbəsində) anadan olub. 1966-ci ildə orta təhsilə yiyələnib. 44 il T.Yaqubov adına Bum qəsəbə tam orta məktəbində gələcəyimiz olan balalarımızın təhsili ilə məşğul olub.1967-ci ildən qələmə sarılan Emin müəllim AYB-nin və AJB-nin üzvüdür. "Qızıl Qələm", "Məhsəti Gəncəvi", "Xarı bülbül", "İlin Vətənpərvər şairi" media mükafatlarına layiq görülüb. "Cəsarətli Qələm" medalı ilə təltif edilib. Prezident təqaüdçüsüdür. 25 kitabın müəllifidir. E.Baratoğlu 30-dan çox kitaba redaktorluq edib və onlara ön söz yazıb.

Bu kitablar içərisində "Vətən sevdalı qartallar", "Vasifsiz keçən günlər", "Könüllərdə qaldı İlqar" daha çox diqqətimizi çəkir. Hər üç kitab Azərbaycanın varlığı yolunda canlarını fəda edən igid Vətən oğullarından bəhs edir. Müəllif hər üç kitabın ilk səhifəsindəcə vaxtilə düşmən tapdağında olan rayonlarımızın azad olunma tarixləri ilə bərabər, həm də Vətən torpaqlarının işğal təqvimlərinə də yer ayıraraq oxucunu dünəni unutmamağa çağırır.

Bu məqamda Ömər Faiq Nemanzadənin fikirlərini xatırlayırıq: "Yadımıza belə gətirməzdik ki, ermənilər çox-çox əvvəl hazırladıqları hədsiz-hesabsız bombaların hamısını bizim başımızda partladacaqmış. Bu sadəliyimiz cümləmiz ermənilərlə yenə qədim sayaq üzrə sülhanə rəftar edib rahat və arxayın olmağı vəd və bəyan edirdik və bu sürətlə millətimizin gözünü bağlayıb uçuruma sarı hazırlayırdıq. İndi lazımdır ki, bunlardan ibrət alıb gələcəkdə aldanmamağa çalışaq".

Emin Ədilovun əbədiyaşar şəhidlərimizə həsr olunmuş kitablarını oxuduqca soyuq göz yaşlarımız yanaqlarımızı isladır. Qəlbimizdə yaranan kədər və fərəh hissini eyni anda yaşayırıq. Onların əziz xatirələri müəllifin qələm və qəlb mürəkkəbilə yad edilir, Vətən uğrunda göstərdikləri şücaətləri, şanlı döyüş yolları, qəhrəmanlıqları, xatirələri həm öyrənilir, həm də gənc nəsil üçün əsl vətənpərvərlik nümunəsinə çevrilir. "Könüllərdə qaldı İlqar" (Bakı, "Füyuzat", 2024, 100 səh.) adlı kitabın ön qapağında şəhidimizin nurlu siması canlanır. Kitabda müəllif şəhid İlqar Ramazanlı barədə oxucuya məlumat verir: "...Əslən Qərbi Azərbaycandan olan Ramazanlı İlqar 1994-cü ildə Bakı şəhəri, Nəsimi rayonunda anadan olub, 2001-ci ildə sözügedən rayonun 159 nömrəli məktəbin 1-ci sinfinə gedib. 2013-cü ildə həmin təhsil ocağında orta təhsilə yiyələnib. 2013-cü ilin iyun ayının 2-də həqiqi hərbi xidmətə çağırılıb. 2015-ci ilin yanvar ayının 2-də ordudan tərxis olunub. O, hərbi xidmətini nümunəvi keçirib, fəxri fərmanlara layiq görülüb. 27 sentyabrda Vətən müharibəsi başlayanda İlqar könüllü olaraq orduya yazılıb. Sentyabr ayının 29-dan mənfur ermənilərə qarşı döyüşlərə qatılıb. Füzulinin azad olunmasında fəallıq göstərib, Xocavənd və Şuşa uğrunda gedən döyüşlərdə iştirak edib. 2020-ci ilin noyabr ayının 3-də, ad günündən bir gün sonra Xocavəndin Qırmızı-bazar qəsəbəsində şəhidlik zirvəsinə ucalıb.
Ölümündən sonra "Vətən uğrunda", "Füzulinin azad olunmasına görə", "Xocavəndin azad olunmasına görə" medallarına layiq görülüb". Kitabda Əmirxan Burzuyevin "Könüllərdə yuva qurdun", Yusif Rzanın "Şəhidim", Mirhəsən Ağayevin "Şəhid - Ramazanlı İlqar Etibar oğlunun əziz xatirəsinə", Fəxrəddin Bababəylinin "Sənə belə bəxt yazılıb" və digər müəlliflərin də şeirləri yer alıb. Kitabın arxa qapağında diqqətimizi çəkən iki misralıq şeir qəlbimizi titrədir. Bu misrada şəhid adına ehtiramla yanaşı, həm də Emin müəllimin ziyalı həssaslığı, vətəndaşlıq ləyaqəti, pedaqoq vicdanı görünür:

Əsir dil -dodağım şəhid deyəndə,
Vallah, utanıram deyib-güləndə.

Emin Barat oğlu Ədilovun "Vətən sevdalı qartallar" (Bakı, "Füyuzat", 2024, 156 səh.) kitabında şairin Qarabağ uğrunda canlarını qurban vermiş, şəhidlik zirvəsinə yüksəlmiş Azərbaycan igidlərinə həsr olunmuş şeirləri toplanmışdır. Kitabın "Ön söz" müəllifi yazıçı-publisist Bibixanım İsayevanın qələmindən oxuyuruq: "Yaşının hər dövründə xalqı, torpağı, Vətəni, öz tarixi üçün yaşayan, həmişə tarixinin acı səhifələrinə narahat olan və öz ürəyinin "çırpıntılarını" nəzmə, oxunaqlı yazılara çevirən Emin Baratoğlu vətənpərvər ruhlu kitabların müəllifidir. Hər kitabı, hər yazdığı şeir, məqalə və reportajlar xalqın həyatını, qəhrəmanlıq tarixini əks etdirir. Emin müəllimin qələmə aldığı hər qəhrəman sabahkı nəslə bir örnəkdir. Həmçinin gələcək nəsillərə tarixi sənəddir. Xalqın həyatını yazan, şəhidlərə göz yaşı, ürəyinin qəmli döyüntüləri ilə şeirlər ithaf edən Emin Baratoğlunun "Vətən sevdalı qartallar" kitabı Vətən tarixini yazan, mənəvi zəngin, vətənpərvər oğullarımıza həsr olunmuşdur. Kitabın hər səhifəsi igidlik qoxuludur. Hər bir yazısı - şeiri isə ürək döyüntüsü ilə oxunulur". Bibixanım İsayeva hamımızın ürəyindən keçənləri qələmə almışdır.

Emin Ədilov (Baratoğlu) və Eldar Quliyevin həmmüəllifi olduqları "Vasifsiz keçən günlər" (Bakı, "Füyuzat", 2024, 192 səh.) kitabının redaktoru AYB-nin üzvü Cəlil Xeyirbəydir. Müəlliflər qeyd edirlər ki, "...2020-ci ilin 27 sentyabrında başlanan Vətən müharibəsi 44 gündə başa çatdı. Qəbələmizin fədakar oğulları bu döyüşlərdə öndə gedərək, düşmənə qan uddurdular. Onların başları ilan başı kimi əzildi. Düzdür, Qəbələmiz bu döyüşlərdə 37 nəfər nər oğlunu şəhid verdi. Şəhidlər ən yüksək hörmət və ehtirama layiqdirlər. Şəhidlərimiz bizim fəxrimiz, vüqarımız, baş tacımızdır. Onlar ən uca, əlçatmaz bir zirvədədirlər. Onlar bizim ziyarət yerimiz, qürur yerimizdir..."

Kitabda şəhid Vasif haqqında hər kəs qürurla söz açır. Habil Məmmədxanov dünəni belə xatırlayır: "Yaxın qonşum, Şəhid — Vasif haqqında qürurla danışa bilərəm. Vasif gözümüzün qabağında böyüyüb, çox zəhmətlə ərsəyə gəlib. Bunun bariz nümunəsidir ki, Vasif canlara dəyən oğlan kimi yetişmişdi, onunla fəxr edirdik, indi də edirik.
Səmimi davranışı, böyük-kiçik tanımağı ilə seçilirdi". Şəhid Təbriz Yaqubov adına Bum qəsəbə tam orta məktəbin direktor əvəzi Ramil Məmmədovun fikirlərini oxuyuruq: "İlk şəhidimiz olan Vasif Süleymanov müharibə başlayanda əsgərlikdə idi. Xidməti dövründə komandanlığın hörmət və rəğbətini qazanan Vasif təlimlərdə fəal iştirak edib, Xüsusi təyinatlılar bölməsində düşmənə qarşı mübarizəyə qalxdı. İlk döyüşü Murov yüksəkliyində oldu. Vasif qorxmazlığı, şücaəti ilə döyüşlərdə fərqləndi. Cəbrayılın azad olunmasında da mərdliklə vuruşub. Lakin son döyüşü Füzuli istiqamətində olub. Vasif oktyabrın 6-da yüksək bir məqama ucalır". Həqiqətən də Vasifin timsalında bütün şəhidlərimizin məqamları ucadır. Onlar nəhəng bir prosesin — zamanın içərisində əbədiyaşardılar. Bütün zamanların qəhrəmanlarıdırlar. Bir də bu qəhrəmanları yaşadan, torpağın sinəsinə tökülən qanların istisini soyumağa qoymayan fikir və düşüncə adamlarının qələm mürəkkəbləridir.


Qərənfil Dünyaminqızı, BDU Milli Mətbuat tarixi kafedrasının professoru

Əsgər İsmayılov, BDU Jurnalistika fakültəsinin məzunu

Xalqın kisəsindən getmək...

Elçin Əfəndiyev xalqın kisəsindən getdi. İndi mən "...Elçin Əfəndiyevin itkisi bütöv bir millətin kədər faktıdır", deyən Ustad müəllimimin acısını çox yaxşı anlayıram. Prof. Cahangir Məmmədli bizlərə altmışıncılar nəsrindən doğan əxlaqı, insani keyfiyyətləri, bəşəri duyğuları, millət sevgisini, Vətənə bağlılığı aşılayır, sevdirir və öyrədirdi. Bu məqam kənardan bəsit görünsə də, fəqət kompüter dövrünün gənclərinə müasir klassiklərimizi, onların nəsrini, nəzmini tanıtdırmaq heç də asan iş deyildi. Deyərdim, yüksək ləyaqət məsələsi idi.


Bir də bu gün ədəbiyyatımızın Qorqud Atası - Anarın kədərinin izharına çevrilən fikirlərinə dərindən sarsıldım: "...Böyük nasiri, dramaturqu, tənqidçini, ictimai xadimi, qayğıkeş ailə başçısını itirdik. Mən isə bizim nəsildən olan sonuncu yaxın dostumu itirdim".

Tələbəykən mütamadi olaraq Ustad müəllimimgilə baş çəkər, o xudmani hücrəsində yaratdığı kiçik və səliqəli kitab rəfinin ən başındaca Elçin Əfəndiyevin cild-cild, Yazıçı Anarın bir-birindən qiymətli əsərlərini görürdüm. Ötən aylarda müəllimlərimizlə birgə Ustad müəllimimiz Cahangir Məmmədlinin kənddəki kiçik bağına yığışdıq. O əsnada müəllimim məni özünün yazı otağına dəvət elədi. Burada da Elçin Əfəndiyevin, Anarın kitabları ən yuxarıdaca dayanmışdı. Həmin kitablardan aşağıda Cahangir Məmmədlinin bu yaxınlarda çapdan çıxan "Altmışıncılar nəsrinin poetikası" adlı monoqrafiyasında yaradıcılıqlarının parlaq dönəmlərini yaşayan altmışıncılar birlikdə xoşbəxt və diri görünürdülər...

Əsgər İsmayılov

Ağdərədə sakinlərlə görüş keçirilib-FOTO

Xankəndi şəhərində, Ağdərə və Xocalıda Prezidentin xüsusi nümayəndəsi Elçin Yusubov Ağdərə rayonunun Talış kəndində sakinlərlə görüşüb, onları dinləyib. Talış kənd orta məktəbdə keçirilən görüşdə sakinlər onları narahat edən məsələləri gündəmə gətiriblər. Səsləndirilən müraciətlərdə içməli su, internet, işlə təminat, müalicə, maddi köməklik və digər məsələlər üstünlük təşkil edib.

Prezidentin xüsusi nümayəndəsi Elçin Yusubov, səsləndirilən problemlərin qısa zamanda aradan qaldırılması istiqamətində tapşırıqlar verib, bir çox məsələlər isə yerindəcə öz həllini tapıb. Digərləri araşdırılaraq, qanunamüvafiq qaydada həll edilməsi üçün qeydiyyata alınıb.
Vətəndaşlar səyyar görüşdən razı qaldıqlarını bildirib, problemlərinin həlli istiqamətində göstərilən diqqət və qayğıya görə Prezident İlham Əliyevə və Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyevaya minnətdarlıqlarını ifadə ediblər.
Qeyd edək ki, Talış kəndi birinci Qarabağ müharibəsi dövründə Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğal edilib. Yaşayış məntəqəsi 30 ildən çox işğal altında qalıb.Talış kəndi 3 oktyabr 2020-ci il tarixində Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğaldan azad edilib. 2023-cü ilin mart ayında Böyük Qayıdış proqramı çərçivəsində 20 ailə (90 nəfər) kəndə köçürülüb.

Torpağın səsinə hay verdik

Tarix 8 may 1992-ci il idi. Xocalının işğalının ağrı və acısını, unuda bilməyən yurdum bir zərbəni daha o gün aldı.
Azərbaycanın mədəniyyət beşiyi, Qarabağın nazlı qızı, neçə- neçə dahilərin ana yurdu -Şuşa işğal edildi. Şuşa şəhəri artıq bizim deyildi, qəlbləri həsrət alovu bürümüşdü. Yurd həsrətiğ, ev həsrəti bütün Azərbaycanlıların qəlbində dərin ağrı salmışdı. Şuşanın işğalı nəticəsində azərbaycanlıların tarixi izlərini silmək məqsədilə vandallar 600-ə yaxın tarixi memarlıq abidəsini, o cümlədən Pənahəli xanın sarayını, Yuxarı Gövhər ağa məscidini, Aşağı Gövhər ağa məscidini, Xurşidbanu Natəvanın evini və Molla Pənah Vaqifin məqbərəsini yerlə-yeksan etmiş, 7 məktəbəqədər uşaq müəssisəsini, 22 ümumtəhsil məktəbini; mədəni-maarif və kənd təsərrüfatı texnikumlarını, orta ixtisas musiqi məktəbini, 8 mədəniyyət evini, 22 klubu, 31 kitabxananı, 2 kinoteatrı, 8 muzeyi, o cümlədən Şuşa Tarix Muzeyi, Azərbaycan Xalça Muzeyinin filialını və xalq tətbiqi sənəti muzeyini, Qarabağ dövlət tarix muzeyini, turist bazasını, Qafqazda yeganə Şərq musiqi alətləri fabrikini dağıtmış, buradakı nadir sənət incilərini talamış və məhv etmişlər. Şəhərin tarixi muzeyinin 5 minədək əşyası, Azərbaycan Xalçası və Xalq Tətbiqi Sənəti Dövlət muzeyinin Şuşa filialı, Dövlət Qarabağ Tarixi muzeyinin 1000-dək əşyası, peşəkar Azərbaycan musiqisinin banisi olan bəstəkar Üzeyir Hacıbəyovun, müğənni Bülbülün , musiqiçi və rəssam Mir Möhsün Nəvvabın xatirə muzeylərinin fondları qarət edilib.
O gün gəldi, vaxt döndü.
Həsrətə dözməyən xalq torpağın səsinə hay verdi.
Şuşanı görməyən gənclər, görüb həsrətilə qovrulan igidlər və Azərbaycan Respublikasının Ali Baş Komandanı İlham Əliyevin şücaəti sayəsində Şuşaya Qovuşduq . 28 illik həsrət vüsala yetdi. Payız səhəri, 8 noyabr idi.
28 il sonra igidlərimiz Şuşaya ayaq basdı. Əlbəyaxa döyüşərək, qəhrəmanlıqla, yalnız vətəni, torpağı düşünən igidlər o gün azad etdilər Şuşanı. Noyabrın küləyi, mayın günəşindən isti gəlmişdi o gün bizə. Biz Şuşamıza qovuşmuşduq. Öz elindən ayrılan insanlar, qovuşdular ata- baba evlərinə. Unutmadıq, unutdurmayacağıq, qisasımızı da aldıq. Bu gün Şuşa bizimdi çox şükür. Ali Baş Komandanın dili ilə desək :” ƏZİZ ŞUŞA SƏN AZADSAN!” .

Barıt qoxulu o yollar, o yollarda şəhid olan igidlərimizi qaytarmayacaq. Lakin, o igid əsgərlər vətənin keşiyində alnı- açıq, üzüağ duraraq ən uca mərtəbəyə yetdilər. Haqqınızı halal edin, igid qardaşlarımız.
Ali Baş Komandanın əsl liderliyi, əsgərlərimizin igidliyi, vətənpərvərliyi sayəsində Şuşaya qovuşduq, getdik və nazlı qızımız Şuşanı gördük.

O müqddəs torpağa ilk ayaq basarkən, başımı qaldırıb səmada dalğalanan şanlı, 3 rəngli bayrağımıza baxdım. Qürurlandım, duyğulandım.
Duyğulandım ona görə ki, uşaqlıq arzumu yerinə yetirən igid qardaşlarımız, şəhidlərimizi andım. Duyğulandım ona görə ki, “ ƏZİZ ŞUŞA SƏN AZADSAN “ bu tarixə keçən sözləri deyərkən, Cənab Prezidentimiz o zamanda duyğulanmışdım.
Ali baş komandanın güclü, əzmli siyasəti, ordumuzun yenilməzliyi sayəsində o gün orada idim. Şükür etdim.
İsa bulağının suyundan içib, bayrağımıza baxıb bir daha qürurlandım. Bu gün 8 maydır, əvvəllər bu gün haqqında yazarkən, kədər və ümid dolu hislər keçirirdim. Bu gün isə, sadəcə qürur və fəxr hissi ilə yazıram. Cənab leytenantlar bizə hay verin, hay verdiyiniz o torpağın hər yerini qarış - qarış gəzib sizə dualar oxudum. Məkanınız cənnət olsun, qazilərimizdə Allah can sağlığı versin.
Qurdbaşlı bayrağın balası bayraq öz yurdunda , olması gərəkən yerdə şanla dalğalanır.
Qazilərə, şəhidlərə yar olan o yollar, o yollarda can verən, vətənpərvərlik hissi ilə yanıb tutuşan igidlərin sayəsində bu gün bayrağımız QARABAĞDADIR, ŞUŞADADIR.
Tanrı Türkə yar olsun.
8 noyabr, 8 mayın qisasıdır. Dinməz yaramıza sürülən məlhəmdir.

Tehran Yusifli
Bakı Dövlət Universiteti
Jurnalistika Fakültəsinin 2.kurs tələbəsi

Rəsmi Pekin Azərbaycan - Ermənistan münasibətlərinin normallaşması prosesindəki irəliləyişi alqışlayır

Çin Azərbaycan ilə Ermənistanın münasibətlərin normallaşması prosesində əldə etdiyi irəliləyişi alqışlayır.
Bu fikri Çin Xarici İşlər Nazirliyinin rəsmisi Van Venbin Azərbaycan ilə Ermənistan arasında dövlət sərhədinin delimitasiyası üzrə Dövlət Komissiyasının 8-ci iclasının yekunu olaraq iki ölkənin dövlət sərhədinin delimitasiyasına başlamasına dair razılığı şərh edərkən deyib.
Həm Azərbaycanın, həm də Ermənistanın Çinin dostu və əməkdaşlıq tərəfdaşı olduğunu vurğulayan Çin XİN rəsmisi deyib: “Biz ümid edirik ki, Azərbaycanla Ermənistan dialoq və məsləhətləşmələr vasitəsilə fikir ayrılıqlarının, mübahisələrin həlli və regionda sülhün, sabitliyin, firavanlığın möhkəmlənməsi istiqamətində birgə işlərini davam etdirəcək”.

Çinin Çendu şəhərində “Azərbaycan Ticarət Evi” nin açılışı olub



Çinin Sıçuan vilayətinin paytaxtı olan Çendu şəhərində “Azərbaycan Ticarət Evi”nin açılıb. “Azərbaycan Ticarət Evi” Çendu şəhərindəki azad ticarət zonasında yerləşir. Açılış mərasimdə çıxış edən Azərbaycanın Çindəki səfiri Bünyad Hüseynov, Sıçuan şəhəri Çinbaycian rayonunun xalq hökuməti sədrinin müavini Ley Tin, “Azərbaycan Ticarət Evi”nin rəhbəri Huan Çao iki ölkə arasında iqtisadi-ticarət əlaqələrinin inkişafından danışıblar. Bildirilib ki, ticarət evi Azərbaycanın dadı və keyfiyyəti ilə seçilən məhsullarının Çində təşviqi ilə yanaşı, xalqlar arasında mədəni əlaqələrin dərinləşməsinə də töhfə verəcək.


Ticarət evində Azərbaycanın zəngin mədəni irsinə, turizm potensialına, iqtisadi imkanlarına, eləcə də sərmayə mühitinə aid materiallar nümayiş olunur. İqtisadiyyat Nazirliyinin dəstəyi, ölkəmizin Çindəki ticarət nümayəndəliyinin təşkilatçılığı ilə yaradılan ticarət evində “Made in Azerbaijan” brendli məhsullar çinli istehlakçılara təqdim olunur. Bura əsasən çaylar, meyvə şirələri, şərablar, konservlər, mürəbbələr, qənnadı məmulatları və s.daxildir. Bu, Azərbaycanın Çində sayca 5-ci ticarət evidir. Digər 4 ticarət evi Çindao, Canciaciye, Sian və paytaxt Pekində fəaliyyət göstərir. Ticarət evlərindən başqa, Azərbaycanın Şanxay, Harbin, Cinan və Uhan şəhərində 4 ticarət bölməsi, Urumçi və Şanxayda isə 3 şərab evi də fəaliyyət göstərir. Ticarət və şərab evləri “Made in Azerbaijan” brendi ilə istehsal olunan ixracyönümlü və rəqabətqabiliyyətli məhsulların Çin bazarında daha çox tanıdılmasına, eləcə də Azərbaycan məhsullarının ixracının təşviqinə və genişləndirilməsinə çox böyük təsir göstərir.



Ticarət evinin operatoru olan “Sichuan Rongda Juxin International Trade” şirkəti geniş işgüzar əlaqələri vasitəsilə gələcəkdə Azərbaycan məhsullarının Çendu şəhərində satışını genişləndirməyi hədəfləyib. Xatırladaq ki, Çinin Sıçuan vilayətinin paytaxtı olan Çendu şəhəri 21 milyondan çox əhali ilə ölkənin 4-cü ən iri şəhəridir. Ölkənin əsas iqtisadi, maliyyə, ticarət, nəqliyyat, kommunikasiya və tədqiqat mərkəzlərindən biri olan Çendunun ümumi daxili məhsulunun dəyəri 310 milyard ABŞ dollarını ötüb. Ölkənin əsas dəmir yolu qovşaqlarından biri olan Çendudan Avropa da daxil olmaqla dünyanın 61 şəhərinə qatralarla yüklər daşınır.

VƏTƏN QADIN
Təranə DƏMİR,
Şair-publisist.
AYB-nin və AJB-nin üzvü.

"Zəngəzur. Uzaq keçmişdən günümüzədək" kitabının təqdimatı keçirilib

Martın 30-da Qərbi Azərbaycan İcmasında İcmanın Nəzarət-Təftiş Komissiyasının üzvü, Milli Məclisin deputatı Musa Urudun “Qərbi Azərbaycan İcmasının kitabxanası” silsiləsindən “Zəngəzur. Uzaq keçmişdən günümüzədək” kitabının təqdimatı keçirilib.

Butov.az xəbər verir ki, təqdimat mərasimini açıq elan edən QAİ-nin İdarə Heyətinin sədri, Milli Məclisin deputatı Əziz Ələkbərli bu günün hər kəs üçün tarixi gün olduğunu nəzərə çatdırıb. Hələ 1200 il əvvəl Cənubi Qafqazın ərəblər tərəfindən işğalı zamanı Zəngəzur uğrunda mübarizə getdiyini xatırladan İcma sədri deyib: “100 il bundan qabaq da Zəngəzur uğrunda mübarizə gedib. Bu gün də Zəngəzur dəhlizi uğrunda mübarizə gedir. Bu, bir daha sübut edir ki, biz bu bölgəyə xüsusi əhəmiyyət verməliyik. Bu bölgə Türk dünyasını birləşdirən, Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü təmin edən ərazidir".
Akademik Arif Həşimov kitabı ensiklopedik nəşr adlandıraraq monoqrafiyada qədim dövrlərdən günümüzədək olan dövrün əhatə edildiyini bildirib. Eyni zamanda nəşrdə işğaldan azad edilən ərazilərdə görülən bərpa işlərinin də öz əksini tapdığını bildirib.
Milli Məclisin Elm və təhsil komitəsinin sədri Bəxtiyar Əliyev çıxışında müəllifin ürək yanğısı ilə yaşadığı ərazinin tarixini qələmə aldığını vurğulayıb.
Milli Məclisin Ailə, qadın və uşaq problemləri üzrə komitəsinin sədri Hicran Hüseynova isə çıxışında kitabın bir çox dillərə tərcümə olunması, eyni zamanda, elektron formatda təqdim edilməsinin də geniş auditoriyaya çatması təklifini irəli sürüb.
Deputat, akademik Nizami Cəfərov çıxışında kitabda emosiyalar və təəssübkeşliyin kifayət qədər yüksək səviyyədə olduğunu, Zəngəzur sözünün etimologiyasının araşdırıldığını diqqətə çatdırıb.
Parlamentin Mədəniyyət komitəsinin sədri deputat Fazil Mustafa kitabın rusdilli auditoriya üçün hazırlanmasının xüsusilə əhəmiyyətli olduğunu vurğulayıb.
Kitabın müəllifi, Milli Məclisin Əmək və sosial siyasət komitəsinin sədri Musa Urud çıxışında Zəngəzur bölgəsinin Azərbaycanın qədim tarixi mədəniyyət və dövlətçilik məskənlərindən biri olduğunu söyləyib. Zəngəzurun sovet hökumətinin qərarı ilə Ermənistana verildikdən sonra qəribçiliyə düşdüyünü bildirən müəllif qeyd edib ki, Ümummilli Lider Heydər Əliyevin tövsiyələrinə əsasən, Qərbi Azərbaycan torpaqlarının bizə aid olduğunu dünya ictimaiyyətinə sübut etmək üçün ölkəmizdə çoxlu elmi-tədqiqat əsərləri yazılıb. Müəllif monoqrafiyada tarixi xəritələrdən, xarici mənbələrdən götürülmüş faktların da yer aldığını diqqətə çatdırıb.

Nəzərə çatdıraq ki, kitab müəllifin Zəngəzurun tarixinin öyrənilməsinə həsr olunmuş tədqiqatları əsasında qədim və orta əsr mənbələri, eləcə də arxiv materialları əsasında yazılıb. Monoqrafiyada Zəngəzurun qədim və zəngin tarixi, coğrafiyası, ictimai-siyasi, sosial-iqtisadi həyatı ətraflı təhlil olunur.
Nəşrin məqsədi XIX əsrin əvvəllərindən başlayaraq Zəngəzurda Azərbaycan xalqına qarşı həyata keçirilən deportasiya, soyqırımı və etnik təmizləmə siyasətini öyrənmək və qiymətləndirməkdir.
Müəllifin Zəngəzur bölgəsi haqqında sayca altıncı tədqiqat əsəri olan bu kitab dərin elmi axtarışların, tədqiqatların bəhrəsidir. Kitab Zəngəzurun tarixi, coğrafiyası, iqtisadi həyatı, tarixi-etnik xüsusiyyətləri ilə maraqlanan alimlər, tədqiqatçılar, tələbələr və geniş oxucu kütləsi üçün nəzərdə tutulub.

Kitabın layihə və ideya rəhbəri sənətşünaslıq elmlər doktoru, professor Ədalət Vəliyev, elmi redaktoru tarix elmləri doktoru, professor Fəzail Ağamalıdır.