"Nur ocağı" ədəbi məclisi Həvva Nazimin şeirlərini təqdim edir:
QƏLƏBƏLƏR ÇALA HA
Yaradanım gözəlliyi bol versin,
Gül yaraşar hər yamaca, yala ha.
Hər insana hamar, dümdüz yol versin,
Düzülməsin daş cığıra, yola ha.
*
Acı sözlər kövrək qəlbə bir oxdur,
Söz getdimi, dönməsinə yol yoxdur.
Dünyamızda dərdli insan nə çoxdur,
Yığ dərdləri, ver atəşə, qala ha.
*
Kasıba nə varlıların dəbindən?
Qazanc çıxır sanki dəniz dibindən,
Heç bir cavan utanmasın cibindən,
Dost -tanışdan qoy qalmasın dala ha.
*
Bu dünyada anılarsan rəhmətlə,
Hər kəs ilə bil, davransan hörmətlə,
Halal çörək qazanılar zəhmətlə,
Qüvvət versin Rəbbim ələ, qola ha.
*
Hər alına zəhmət təri bulana,
Halal ömrə, Həvva, ömür calana,
Yer üzündə haqq-ədalət dolana,
Xeyir şərə qələbələr çala ha.
GEDİR
Günlər yarpaq-yarpaq qopur təqvimdən,
Payız xəzanıtək tökülüb gedir.
Bir ucdan toxuduq həyatımızı,
Bir ucdan ilməsi sökülüb gedir.
*
Göz atıb dünyaya boylansaq hara,
Sözümüz boğulur, çəkilir dara,
Çatmayır əlimiz xoş arzulara,
Ürəyin küncünə bükülüb gedir.
*
Görmədik həyatda sultanlıq, xanlıq,
Qismətdə olanı etdik yavanlıq.
Bir vaxtlar hay-küylə gələn cavanlıq,
Yavaşca aradan əkilib gedir.

A DAĞLAR
Dolanbac cığırlar belini qucar,
Öpər yanağını duman, a dağlar.
Düşdükcə yadıma kəndim, el-obam,
Yaman darıxıram...yaman, a dağlar.
*
Yalçın qayaların yenilməz durar,
Yamyaşıl saçını küləklər darar,
Ürəyim o eşqlə, həsrətlə vurar,
De, varmı görüşə güman, a dağlar?!
*
Könlümün qumrusu qürbətdə ötməz,
Möhtəşəm duruşun gözümdən getməz,
Vəsfinə qurduğum cümlələr yetməz,
Yazılsa böyük bir roman, a dağlar.
*
Vətəndə qardaşın acısa canı,
Ağrıyar bacının burda sol yanı,
Gözündə qor ilə qarşılar danı,
Tapammaz rahatlıq, aman, a dağlar.
*
Həvva, o dağlara yetməyir əlin,
Qoxlaya bilmirsən çiçəyin, gülün,
Gəlsə yamacından əzizdi, bilin,
Quşun dimdiyində saman, a dağlar.
KİM OĞURLADI?
Könlümün sultanı, söylə bir görüm,
Üzündən gülüşü kim oğurladı?
Atəşin isitdi hey gülə-gülə,
Közündən gülüşü kim oğurladı?
*
Qəhqəhə atardı xoşbəxt kəlmələr,
De, nədən onlara çöküb kölgələr?
Yad gəlir sözlərin, daha özgələr...
Sözündən gülüşü kim oğurladı?
*
Ürəyim qanadlı quş oldu hər an,
Qəlbin aynasına boylanan zaman.
Nəmli gözlərinin nəminə qurban,
Gözündən gülüşü kim oğurladı?
ÜRƏYİM
Susqundur qələmim indi, a dostlar,
Yanır bağrımbaşı, qordu ürəyim.
O qədər ağlayıb hər şəhidinə
Tor gəlib gözünə, kordu ürəyim.
*
Xiyaban bəzəyən qərənfilə bax,
Laylay şəhid balam, deyən dilə bax,
İçimdə yas tutan simə, telə bax,
Mizrabı ağlayan tardı ürəyim.
*
Torpağın qoynuna verdik neçə can,
Nə zaman bitəcək... söyləyin, haçan?
Nur üzlü şəhidim, ruhuna qurban,
Söyləyən anadı, yardı ürəyim.
BİR "RUHANİ" ÇAL
Aşıq qardaş, köklə kövrək sazını,
Buz qəlblərin ərit, axıt buzunu,
Qoy yayılsın dərə-təpə uzunu,
Dağı-daşı bir lərzəyə sal görək,
Çal, ay aşıq, bir "Ruhani" çal, görək.
*
Nənə, baba havasıdır o bəstə,
Qol qaldırıb sındırarlar ahəstə,
Dinlədikcə şəfa tapar hər "xəstə",
Ruhumuza təbib, loğman ol görək,
Çal, ay aşıq, bir "Ruhani" çal, görək.
*
Babalardan miras qalıb telli saz,
Vur mizrabı, bizi bizdən al bir az,
Dur meydanda hünər göstər, dastan yaz,
"Ruhani"ylə könüllərdə qal, görək,
Çal, ay aşıq, bir "Ruhani" çal, görək.
YAZDIM
Vəsf etdim yurdumun hər qarışını,
Sözümü Gədəbəy elinə yazdım.
Yazda məcrasından çıxıb gurlayan,
Coşğun çaylarına, selinə yazdım.
*
Yazdım çəmənində qoyduğum izə,
Dərdli bənövşəyə, gülən nərgizə,
Sevgilər sığdırdım könlümdə sizə,
Hər bir çiçəyinə, gülünə yazdım.
*
Dağları vüqarla səf-səf düzülər,
Yolları bir yumaq olub çözülər,
Vıyıltı səsləri gendən sezilər,
Əsən küləyinə, yelinə yazdım.
*
Yayılsın hər yana "Baş Sarıtel"in,
Koroğlu yurdudur yurdum, siz bilin,
"Ağrın alem" deyən o doğma elin,
Şirin ləhcəsinə, dilinə yazdım.
*
Hüsnünə aşiqdir köksümdə vuran,
Vətən sevgisidir ruhumu saran,
Həvva, xatırlasan inləməz haran?!
Ötən aylarına, ilinə yazdım.
YAŞA, ƏLVAN KƏLAĞAYIM
Tarixlərdən birlikdə yol gəlmişik,
Həm kövrəlib, həm sevinib gülmüşük,
Bir ucunla gözümüzü silmişik,
Qız-gəlinlər qoy bağlasın başa hey!
Yaşa, əlvan kəlağayım, yaşa hey!
*
Xonçalara nur saçan gün, ay idin,
Xoş xəbərçün muştuluğa pay idin,
Sandıqlarda cəvahirə tay idin,
Ol könlümə yenə sultan, paşa hey!
Yaşa, əlvan kəlağayım, yaşa hey!
*
Butaların gülümsəyə, naz edə,
Könüllərdə zimistanı yaz edə,
Qanad açıb hər yana pərvaz edə,
Səs-sorağın sərhədləri aşa hey!
Yaşa, əlvan kəlağayım, yaşa hey!
*
Babəkləşək, düşmən bağrın dağlayaq,
Al qırmızı kəlağayı saxlayaq,
Əsgərimçün darvazaya bağlayaq,
Tuş gəlməsin sevincimiz daşa hey!
Yaşa, əlvan kəlağayım, yaşa hey!
*
Arzumdur ki, qaranlıqlar dan olsun,
Kəlağayım millətimə şan olsun,
Təbriz, Bakı bütövləşib can olsun,
O tay, bu tay olaq birgə, qoşa hey!
Yaşa, əlvan kəlağayım, yaşa hey!

OLA BİLMƏZ
Ha töküb çınqılı qalaq eyləsən,
Məğrur, əzəmətli dağ ola bilməz.
Sındırıb o kəsi hədyan söyləsən,
Qan ağlar ürəyi, sağ ola bilməz.
*
Deməyin məhəbbət quru ad imiş,
Sızlayan könülə sevinc yad imiş.
Uşaqlıq damaqda şirin dad imiş,
Ondan gözəl əyyam, çağ ola bilməz.
*
Böyüdür arzular, qocaldır istək,
Tumarla başların, oxşa, sığal çək.
Söyüdlər gözəldir həyalı qıztək,
Amma bar-bəhrəli bağ ola bilməz.

OLDUM
Sən mənim ruhuma aşiq bağbanım,
Mən könül bağında süsənin oldum.
Sevgindən azacıq uzaq düşəndə,
Hərdənbir inciyib küsənin oldum.
*
Səmadan nur saçan ulduzlar dərib,
Sevgimin yoluna, izinə sərib,
Tufana, borana hey qanad gərib,
Ruhuna nəsimtək əsənin oldum.
*
Bir dəli sevdanın dalınca getdim,
Azdım yollarında...ömürlük itdim,
Ömrümdən pay verib, hədiyyə etdim,
Günümdən qurbanlar kəsənin oldum.

PANFARSİST TULALARI HÜRMƏYƏ BAŞLADILAR

İran İslam Respublikasının Azərbaycan Respublikasına yönəlik siyasəti prezident İbrahim Rəisinin komandası (2021-ci il avqustundan) öz vəzifəsini icra etməyə başlayandan sonra yeni prinsiplərə əsaslanmağa başlayıb. Həmin prinsiplərin nədən ibarət olduğunu təsəvvür etmək üçün Təbrizdə İran Radio-Televiziya Şirkəti rəhbərliyinin 2021- ci ilin oktyabr ayında dörd Cənubi Azərbaycan vilayəti radioteleviziya idarələrinin rəhbərliyi ilə keçirilən birgünlük toplantında qəbul edilmiş qərarlar yada salınmalıdır.
Toplantının yekununda elan edilmişdir ki, bundan sonra İran mediası İran–Azərbaycan münasibətlərinin ideoloji aspektini tamamilə yeni prinsiplər əsasında, yeni məzmunda təqdim edəcək.
Həmin prinsiplər aşağıdakılardır:
1.İran-Azərbaycan münasibətlərini fars-türk deyil, türk-türk münasibətləri kimi nəzərdən keçirmək;
İranın Azərbaycan Respubliasına yönəlik siyasətinin ideolji əsası indiyə qədər türk/azərbaycanlı/(Şimali Azərbaycan)-fars(İran) kim təsəvvür edilirdi. Artıq belə yanaşmanın vaxtı keçdiyindən, həmin münasibətləri türk/azərbaycanlı (Cənubi Azərbaycan)-türk/azərbaycanlı (Şimali Azərbaycan) münasibətləri, rəqabəti kimi təqdim etmək qərara alınmışdır.
2.Cənubi azərbaycanlıların dini kimliyini gücləndirmək;
Cənubi azərbaycanlıları Şimali azərbaycanlılara qarşı qoymaq üçün onların dini kimliyini gücləndirmək və guya dövlətin dini strukturlarında mövqelərini möhkəmlətmək və statuslarını yüksəltmək planlaşdırılır.
3.Cənubi azərbaycanlılarda Şimali Azərbaycanın ədalətsizliyi hissini gücləndirmək;
Cənubi azərbaycanlılardan Şimali Azərbaycan dövlətinə qarşı istifadə etmək üçün Şimali Azərbaycanın İranla bağlı hərəkətləri və siyasətini ədalətsiz kimi qələmə vermək nəzərdə tutulur.
Biz bu yeni siyasətin ilk təzahürünü artıq kimliksiz, millətinin düşməni olan birinin aşağıda qeyd olunan böhtan və iftiralarında görürük. İran tərəfi Şirazda mavzoley kompleksində baş verən (26.10.2022) terror hadisəsində Azərbaycan Respublikasının vətəndaşının( İŞİD-çi adlandırılan) guya aparıcı rol oynadığını bütün dünyaya elan etdi. Halbuki, nəinki dünyada, eləcə də İranda, terrorun İran xüsusi xidmət orqanları tərəfindən törədildiyni yaxşı bilir və bəyan edirlər. Bununla belə, Cənubi Azərbaycanda həmişə panfarsistlərə qulluq edən və öz milli hüquqları və milli kimliyindən imtina edən şəxsləri, az da olsa, görmək olar. Belələrindən biri, hətta ana dilinin fakultativ fənn kimi məktəblərdə tədris olunmasının, azərbaycanlıların türk kimliyi və ümumiyyətlə ayrıca etnik kimliyə malik oması əleyhinə mübarizə aparan keçmiş SEPAH zabiti və uğursuz siyasətçi olmuş, hazırda nə işlə məşğul olduğu bilinməyən bir yaramazdır (bax: “ANAJ” saytı, 8 noyabr 2022).
O, yuxarıda qeyd edilən provakasiya xarakterli, əsasız ittiham və düşünülmüş böhtandan ilham alaraq, həyasızcasına Azərbaycana qarşı ağasından daha böyük ittiham və böhtanlar irəli sürərək deyir: ”Təəssüflər olsun ki, Qarabağ terrorçuların əlinə keçib, Türkiyə və Azərbaycan hökuməti terrorçuları ora toplayıb, onlara təlim keçmək, manevr etmək imkanı verib”.
Belə həyasızlıqla iftira atan bu şərəfsiz daha da irəli gedərək müstəqil Azərbaycan dövlətinə zooloji düşmənçiliyini açıq aydın bəyan edir, Azərbaycan hökumətinə qarşı ağasının başından böyük hədələr irəli sürür. Təbii ki, bu tör-töküntü yuxarıda qeyd edilən siyasətin aciz bir piyadasıdır, ona görə onun hədyanlarını burada təkrar etməyə ehtiyac yoxdur. Onun niyə və nə demək istədiyinə aidiyyatı qurumlar daha yaxşı qiymət verə bilərlər. Amma əsas məsələ zahirən Cənubi azərbaycanlı birisinin Şimali Azərbaycana qarşı ideolji müharibə cəbhəsini açmasıdır.
İnsan şərəfsiz və ləyaqətsiz olanda, bir qab yal üçün hara, kimə, özününkünə, özgəyə, nə vaxt desən, hürməyə hazırdır. Biz əminik ki, belə ləyaqətsiz, şərəfsiz və milli kimliksiz şəxslərin sayı ketdikcə nəinki Cənubi Azərbaycanda, eləcə də bütün İranda daim azalacaq.
Vidadi Mustafayev,
dosent, tarix üzrə fəlsəfə doktoru,
AMEA akad. Z.Bünyadov adına Şərqşünaslıq İnstitutunun "İran tarixi və iqtisadiyyatı" şöbəsinin müdiri

Şuşanın dağları başı bayraqlı!..

Kəssə hər kim tökülən qan izini,
Qurtaran dahi odur yer üzünü!
Hüseyn Cavid

İnsanın ürəyində elə hisslər, elə duyğular var ki, sözlə izhar olunmur. Noyabrın 8-dən – Azərbaycanın incisi Şuşanın qayıdışından sonra həmin ovqatda, həmin vəziyyətdəyəm…
İllərdi 8 rəqəmi ağrıya dönmüşdü ürəyimdə. Şuşadan başladı bu ağrı – 1992-ci ilin 8 mayından. 2001-ci ilin 8 sentyabrında qayınanam bu dünyayla vidalaşdı. 2011-ci ilin 8 avqustu qardaşım Yusifi ayırdı bizdən.
8 noyabr ömrümüzə elə gəldi, sevinci yazılara, kitablara sığmaz... Televiziyanın bütün kanallarında yayımlanan Ali Baş Komandanın Şəhidlər Xiyabanında üçrəngli bayrağımızın qarşısında əsgər formasında çıxışı, sinəsində “ŞUŞA İŞĞALDAN AZAD EDİLDİ” sözləri… Nə hala düşdüyümü xatırlaya bilmirəm. Hönkürdümmü, qışqırdımmı – bilmirəm. Bildiyim odur ki, Xan Şuşinskinin məşhur “Şuşanın dağları” şərqisini “Şuşanın dağları başı bayraqlı” kimi oxumağa başladım.
Diqqətim yenə televizora yönəldi. Ali Baş Komandanın Ulu Öndərin məzarı önündə hesabat verirmiş kimi söylədiyi “MƏN XOŞBƏXT ADAMAM Kİ, ATAMIN VƏSİYYƏTİNİ YERİNƏ YETİRDİM” kəlmələri.
Demə, həmin gün Heydər Əliyevlə Zərifə xanımın toy günü imiş.
Ata-anaya bundan böyük hədiyyə nə ola bilər?! – Qarabağın şah tacı Şuşamızın azadlığı xəbəri…

Heydər Əliyevin də tam əminliklə söylədikləri öz həllini tapdı: “İnanıram ki, mənim axıra çatdıra bilmədiyim taleyüklü məsələləri, planları, işləri İlham Əliyev başa çatdıra biləcək. Mən ona özüm qədər inanıram və gələcəyinə böyük ümidlər bəsləyirəm”.
Ananın südü, atanın nəsihəti halal olsun Sizə Ali Baş Komandan!
Başqa nə deyə bilərəm?!
İLHAM ƏLİYEV – Qarabağ boyda problemin QARABAĞ adlı zəfər müjdəli Qələbənin memarı, müəllifi, adı tariximizə qızıl hərflərlə düşəcək şanlı sərkərdə! “İlk gündən söz vermişdim ki, düşməni sonacan qovacağıq. Dedim və elədim. Biz tarixi ədaləti bərpa edirik. Bizim işimiz haqq işidir. Biz qalib gələcəyik.” deyən Kişi oğlu Kişi.

Ali Baş Komandan savaş başlayan gündən – sentyabrın 27-dən yeni tarix yazırdı. Hər gün ordumuzun qələbə xəbərilə bizi müjdələyirdi. Mən isə həmin gündən hər günün uğurlarını qeyd edərək bir növ gündəlik yazırdım. Son nöqtəni Şuşa işğaldan azad olunan gün, tam qələbə günü qoyacağıma söz vermişdim. Nə edim ki, əhdimə hələ əməl edə bilmirəm. Şiddətlə vuran ürəyim sanki ovcumun içindədir. Hələ ki, həyəcandan sevincin böyüklüyünü qədərincə həzm edə bilmirəm.
Tanıyanlar bilir ki, nə pafoslu danışmağı sevirəm, nə də yazmağı. Amma indi ən təmtəraqlı sözlərlə yazıb ürəyimi boşaltmaq istəyirəm. Etiraf edirəm ki, bacarmıram. Yazı-pozu adamları sevdiyin insan barədə söz deməyin çətinliyini yaxşı bilirlər. Həmin çətinlik qarşısında qalmışam.
Sevgim, sevincim – QƏLƏBƏ! Bu QƏLƏBƏni bizə yaşadan fateh sərkərdə İLHAM ƏLİYEV və rəşadətli, müzəffər AZƏRBAYCAN ORDUSU!
Deyirlər, əsl məhəbbət şərh olunmur. Elə bu səbəbdəndir ki, fikirlərimin şərhini verə bilmirəm… Amma bir kitab yazacaq qədər doluyam.
200 ildi Azərbaycan xalqı torpaq verirdi. Bu müddətdə ilk dəfə öz tarixi yerlərini geri aldı. 30 ildi bu günü gözləyirdik. I Qarabağ müharibəsində şəhid olanların qisasını elə onların öz övladları aldılar. Həmin illərdə doğulanların əksəriyyəti oğlan uşaqları idi.
Məlumdur ki, böyük qələbənin önündə Ali Baş Komandan gedirdi. 44 günlük savaş günlərində Azərbaycan xalqı rəhbərini sanki kəşf etdi, yenidən tanıdı. Ölkə başçısı Azərbaycan tarixini necə dərindən bilirmiş. Hərtərəfli intellekt səviyyəyə malik, mükəmməl diplomatik savada, məntiqi düşüncəyə malik müdrik şəxsiyyət.
Dünyanın aparıcı telekanallarının, media nümayəndələrinin qərəzli suallarına rus, ingilis, türk dillərində səlis, sərrast, cəsarətli cavabları adamı heyrətləndirirdi.
Lider-xalq sevgisi, birliyi olmasaydı, qələbə də bizdən uzaq olardı.
“Hər bir insan olduğu yerdə əsgərdir” deyən sərkərdə öz haqqı uğrunda döyüşən ölkənin, rəşadətli ordunun baş əsgəri idi. Düşünürəm, 44 gündə normal yuxuya getdiyi oldumu? Qələbə çalacağını dünyaya bəyan etmək əlbəttə, asan məsələ deyildi. Şükür, Allah-təala haqq işimizdə sərkərdəmizə və xalqımıza yardımçı oldu.
Bilmirəm, fikir vermisiniz, ya yox – tanıdığım ölkə başçıları arasında ən ucaboylu bizim Prezidentdir. Nə xoş ki, haqq işində qalib gəlməklə başı da uca oldu.
“Hər kəs bizim gücümüzü gördü. Həm döyüş meydanında, həm siyasət müstəvisində. Yumruğum yalnız düşmənin bağrını yarmaq üçün deyil. Yumruğum birliyimizdir. Alınmaz qala sayılan mədəniyyət beşiyi Şuşanı qısa müddətdə və az itkiylə almaq yalnız rəşadətli ordumuzun fədakarlığı sayəsində oldu”.
Fikirlərimi yazarkən müxtəlif telekanallar fateh sərkərdəmizin müdrik fikirlərini təkrar-təkrar səsləndirir.
Vətənə sevgi bu insanın ən böyük məziyyətlərindəndir və qətiyyətlə deyirəm ki, onun bu məziyyəti qanla, südlə gəlmədir.
Kadrları dəyişir. Ulu Öndərlə bağlı süjetlər göstərilir. “Azərbaycanın möcüzəli gözəli Şuşanın işğal altında qalması mənim üçün əzabverici haldır. Azərbaycan tarixinin ən parlaq qələbəsi Qarabağımıza qayıtmaq olacaqdır”.
Bu sözləri Ulu Öndər çox böyük ağrıyla söyləyir.
Bu vəsiyyəti təkcə övlad yox, siyasi varis kimi yetirməsi İlham Əliyev yerinə yetirəcəkmiş. Nə xoş!!!
Sonra qədim Şuşanın bəxtəvər günlərindən süjetlər… Vaqifin məqbərəsi açılır. Azərbaycanın tanınmış ədəbiyyat və incəsənət adamları Ulu Öndərin ətrafında tarixi bir gün yaşayırlar... Xalq şairi Nəriman Həsənzadə şeir oxuyur… Şuşaya qar yağır… Yaxşı ki, lent yazılarının ömrü insan ömründən etibarlıdır.
Dünənə qədər o süjetə baxanda ürəyimə qar yağırdı. İndi isə… bəxtəvər günlərin qabaqdadır, Şuşam mənim!
Ayın 8-dəki yaşantılarımı indi nisbətən ayıq başla çözələyirəm. Əməkdar həkim Sevda Nəsrullayeva, şair-publisist Zakirə Allahverdiyeva, tələbə yoldaşlarım – Borçalıdan Yetər Əsgərova, Beyləqandan Ramella Orucova, Qəbələdən Bibixanım İsayeva, Kürdəmirdən Yaqut Bahadurqızı, Lənkərandan bacım Aliyə, gəlinimiz Aytən, qardaşım Yusifin tələbə oğlanları Bəhram və Mehdi… dedikləri yadımda deyil. Çünki üzümdə göz yaşları, ürəyimdə həyəcanlı döyüntülər…
İradə bacım İstanbulda qələbə şərəfinə açdığı süfrəyə bütün türkdilli xalqların nümayəndələrini dəvət etmişdi. Videolentdə qonaqlarının xoş təəssüratlarını göndərmişdi. Qazaxıstandan dayım qızı Məlahət Səfərovanın sevinc həyəcanı isə məni də üstələmişdi. Elə bilirəm qürbətdə yaşayan soydaşlarımızın Vətənə sevgisi bir ayrı cürdür… 1991-ci il noyabrın 2-dən 12-dək orda olduğumdan bunun canlı şahidiyəm. Məlahət Lənkərandan Cambul vilayətinin Çu şəhərinə gəlin köçdü. Mən də, bacısı Gülnaz da onunla bərabər toyuna getdik. Orda yaşayan azərbaycanlıların əksəriyyətilə görüşdüm. Qayıdandan sonra görüş təəssüratlarımı yazıb, müxtəlif mətbu orqanlarda dərc etdirdim. Sonra kitabıma saldım. Telefon danışığımızdan sonra kitabımı götürüb vərəqlədim…
Biz Qazaxıstanda olanda 20 Yanvar hadisələrindən 2 ilə yaxın vaxt keçmişdi. Soydaşlarımız Vətəndən ötrü çox nigaran və narahat idilər. Bunu yazıdakı başlıqlardan da aydın görmək olar: “Qanlı Yanvarın uzaq sədası”, “Qarabağ həsrəti, Qarabağ dərdi”, “Qəribə talelər, oxşar talelər”, “Bizim ellər yerindəmi?”, “Mirxan babanın qəmli hekayəti”, Cümşüd kişinin “Segah” yanğısı” və s.
Məlahət sevincək bildirdi ki, 1991-ci ilin 9 noyabrı – toy günüm təqvimin adi günlərindən biri idi. Sonralar isə müstəqil Azərbaycanın Bayraq günü oldu. 8-dən sonra isə Bayraq günü əsl bayrama çevrildi. Məlahət sonbeşik qızı Esmiranın milli paltarda, nəvəsi Ramazanın üçrəngli bayraqlı şəkillərini göndərdi.
30-32 il öncə yaxın tarixdir. Mən də, həyat yoldaşım da həmin ağrılı günlərin canlı şahidləriyik. 20 Yanvar qırğınının deyərdim ki, iştirakçılarıyıq. Yəqin ki, yaşamaq qismətimiz, bu günlərin sevinclərini görmək qismətimiz olduğundan sağ qalmışıq. Arzularımızın çin olacağı günləri görəcəyimizə görə Tanrıya şükürlüyük.
Rəfiqələrim hər zaman yarıciddi-yarızarafat deyirdilər ki, sən əvvəllər qarabağlı olduğunu bunca bəyan etmirdin. Söyləyirdim ki, nə qədər Qarabağsızıq, hamımız QARABAĞlı olmalıyıq.
Həmin gündən – sentyabrın 27-dən 50 milyonluq azərbaycanlının hamısı QARABAĞlı, QARABAĞçı idi.
Dünya gözəli Şuşa azadlığa çıxan gündən, Qələbə xəbərini eşidən gündən dünyanın bütün azərbaycanlıları zəfər yürüşünə çıxdılar. Gecə-gündüz bilmədən ölçüyəgəlməz sevinci ayaqüstə alqışladılar.
Jurnalist həmkarım İltifat Əhmədov Moskvada yaşayan qızı Məhəbbətin uşaqlarının şəkillərilə məni təbrik etdi. Ailədə milli ruh hakimdir, islami dəyərlər hifz olunur. İltifat müəllim nəvələri Kərbəlayi Məhəmmədəli Hacı Pərvin oğlunun və Rüqəyya Mehdiyevanın bayraqlı şəkillərilə məni sevindirdi.
Var ol, Ali Baş Komandan!
Var ol, Azərbaycan Ordusu!
Ruhunuz şad olsun, qanı yerdə qalmayan əbədiyaşar şəhidlərimiz! Biz sizin hamınızı tanımırıq. Amma hər birinizə bütün ömümüz boyu borcluyuq. Hər birinizin qəhrəmanlığı bir həyat hekayətidir. Bu qəhrəmanlıqlar yazılıb gələcək nəsillərə çatdırılmalıdır.
Şəhid anaları, analıq haqqınızı bizə halal edin.
Qələbə sevincini bizə yaşadan cəsur əsgər! Sənin şücaətin Qərb mətbuatının nümayəndələrini də heyrətləndirib: “Belə döyüş, belə dövlət, belə Vətən sevgisi görən olubmu – demək çətindir. Dağ yuxarı şəhid olmuş yoldaşı çiynində, döyüşə-döyüşə, qan-tər içində qalxırdı Azərbaycan Ordusu. Nə yaralını, nə öləni əldən buraxmırdılar. Nəfəs almadan Şuşaya çatdılar…”
Şuşaya belə nail olduq – qan bahasına!
Azərbaycan əsgərisə dünyaya bəyan edir: “BİZ AZƏRBAYCANLIYIQ! BİZ QARABAĞLIYIQ! BİZ BÜTÖVLÜKLƏ TÜRKÜK! KİŞİLİK ALNIMIZA YAZILIB”.
İzaha ehtiyacı olmayan min faizli həqiqət!
Mehriban xanım! Dünyamızın “Qızıl ürək”li, Xoşməramlı səfiri, ölkəmizin I Vitse Prezidenti! İlham Əliyevin hərtərəfli sirdaşı və mənəvi silahdaşı. Qoşa qanadınız xalqımızın üstündən əskik olmasın. Humanistliyinizin sorağı dünyanı dolaşır.
A qızım,
Millət də mehribanlaşır,
Mehriban dedikcə sənin adına.
N.Həsənzadə
(Amma Paşinyanın arvadı özü kimi quldurbaşıları ətrafına yığıb onlara insan öldürməyi məşq elətdirir.)
Ötən həftə Azərbaycan Radiosunun “Gəl səhərim” verilişinin canlı bağlantısındakı müsahibədə söylədim ki, bu gün Azərbaycan xalqı bütövlükdə bir ordudur – cavanlı-qocalı, kişili-qadınlı… Sərkərdəsi – Ali Baş Komandan – İlham Əliyev! Lənkəranda doğulsam da, ata babam şuşalıdır. Talış xanlığının dəvətilə Lənkərana gələn Sadiq bəy Mehmandarovdan sonra babamgil – iki qardaş Lənkərana köçüb. Tarixi saxtalaşdıra bilmərəm – qohum olublar, dost olublar, deyə bilmərəm. Ümumiyyətlə, Mehmandarovların Lənkərana gedişindən sonra xeyli şuşalı ora köçüb. Mətləbdən çox uzaqlaşdım.

Mehmandarovların soyadını təsadüfən çəkmədim. I Dünya müharibəsinin komandanı, artilleriyanın atası adlandırılan, müstəqil Azərbaycanın ilk Hərbi naziri Səməd bəy Mehmandarov Lənkəranda dünyaya göz açıb. Ümumiyyətlə, Cənub bölgəsi tarixən hərb xadimlərilə məşhur olub. İki dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Həzi Aslanov! Amma bu şəxs ikinci dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adı almasının sevincini yaşaya bilməyib. Kimdi səbəbkarı? – xain ermənilər tarix boyu xalqımızın düşməni olub. Nə xoş ki, Azərbaycan əsgəri bütün bunların da qisasını alıb...
Deyirlər, aslan olan yerdə çaqqal qaçıb gizlə¬nər. Amma öz millətimin düşməni olanlar çaqqal qədər
də deyil. Ordusu ordumuzla deyil, mülki əhali ilə döyüşür.
Amma bizim Prezidentin reytinqi bu gün yüz faizdir. İnanmıram, dünyanın hansı ölkəsindəsə bunca lider-xalq birliyi ola. Prezident xalqın ən sevimli insanıdır. O bəxtəvər tarixi günü adı Azərbaycan tarixinə qızıl hərflərlə yazılacaq sərkərdə gözlədiyimizdən də tez yaşatdı bizə. Əlbəttə, müdrikliyi sayəsində, qətiyyəti sayəsində, diplomatik savadı, ən başlıcası sağlamlığı bahasına.

Bütün dünya qarşısında qələbə çalacağını bəyan etmişdi. Sözünü kişi kimi dedi və nail oldu. çünki nəfəsi haqqdan gəlirdi.
2019-cu ilin oktyabr ayında cənab Prezident Soçi şəhərindəki Valday beynəlxalq diskussiya klubundakı iclasda çox böyük inamla “Qarabağ Azərbaycandır! Nida!” söyləmişdi. Böyük inamla söylənilən bu sözləri həmin ayda çapa imzaladığım “Söz” jurnalının manşetinə çıxardım.
Gümanımda yanılmadım. İnamım çin oldu. İndisə uca səslə deyirəm – Zəfərin mübarək, Azərbaycan! Nida!!!

Sevda Əlibəyli

Vətən Sizə oğul dedi

“Hərbi Mövzular üzrə İxtisaslaşmış Jurnalistlər” İctimai Birliyinin Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin dəstəyi ilə həyata keçirdiyi “Vətən sənə canım fəda” layihəsi uğurla davam edir. Layihənin icra planına uyğun olaraq növbəti tədbir noyabrın 2-də Şuşa şəhərində “Vətən Sizə oğul dedi” adı altında keçirilib.
44 günlük Vətən Müharibəsinin rəmzi olaraq, Şuşa uğrunda döyüşərək Şuşaya çatmadan Şəhid olanların ailə üzvlərindən və qazilərdən ibarət 44 nəfərlik qrupun Şuşaya 1 günlük səfərini nəzərdə tutan tədbir Füzuli rayonunun Qaraxanbəyli kəndində, Şəhidlərimizin xatirəsinə ucaldılmış abidənin ziyarəti ilə başladı. Şəhid anaları övladını sığallayırmış kimi, xatirə lövhəsinə sığal çəkirdi. Beləcə hərə qucağında bir şəhidin portretini, ürəyində minlərlə şəhidimizin ağrı-acısını Abşeron rayonundan özü ilə götürərək arzularımızın şəhərinə- Şuşaya daşıdı...

Tədbirin rəsmi hissəsində Azərbaycanın ərazi bütövlüyü, dövlətimizin müstəqilliyi, suverenliyi uğrunda canından keçənlərin xatirəsi sükutla yad edildikdən sonra “Zəfərdən-Zəfərə” adlı buklet və ziyarətçilər üçün hazırlanmış xüsusi geyim formaları tədbir iştirakçılarına paylandı. Layihə rəhbəri, “Hərbi Mövzular üzrə İxtisaslaşmış Jurnalistlər” İctimai Birliyi İdarə Heyətinin sədri Tamxil Ziyəddinoğlu Vətən müharibəsində zəfər çalmaq üçün Prezident, Silahlı Qüvvələrin Ali Baş Komandanı İlham Əliyevin apardığı uğurlu hərbi-taktiki manevrlərdən, beynəlxalq ictimaiyyəti Azərbaycanın haqq davasında yanımıza çəkmək üçün diplomatik gedişlərindən, dünyanın aparıcı kütləvi informasiya vasitələrini Azərbaycanın haqq səsini yaymağa necə səfərbər etməsindən danışdı.

Şuşa ziyarətçilərinin yaralarına sevgi və sayğılaırı ilə məlhəm qoyan Nigar Əliyeva həm də qrup üzvlərinə Şuşanın tarixi, mədəniyyəti, mənəvi dəyərləri barədə ətraflı məlumat verdi.
Ehtiyatda olan Tibb xidməti polkovnik-leytenantı, yazıçı-publisist Elman Rüstəmov, Qazi-jurnalist Əlisəfa Mehdiyev Azərbaycan Ordusunun uğurlarından, azad olunmuş torpaqlarımızda aparılan geniş quruculuq, abadlıq işlərindən söz açdılar. Qarabağın yeni növrağında hər şəhidimizin, hər şəhid ailəsinin öz payı olduğunu bildirdilər. Şəhidd ailələrinin ürək sözləri dinlənildikdən sonra müqəddəs yerlərin gəzintisinə başlandı.

Bu qədər həyəcanın, kədər qarışıq sevincin içində bir sürpriz də oldu. İki il əvvəl ölüm -dirim savaşının getdiyi bu günlərdə Vətənə qurban gedən Fərid İlyaslının ziyarətçilər arasında olan qardaşı Kamala azad Qarabağda, “Xarıbülbül” restoranında ad günü törəni düzənləndi. Qrupdakı şəhid övladları, şəhid anası Bəsirə xanımla birlikdə Kamalın 11 yaşı şərəfinə “Tort” kəsiminə dəvət olundu. Bütün diqqətlər Kamalı təbrikə yönəldi. Anası Bəsirə xanım gözləmədiyi bu hadisədən çox təsirləndi. Bir daha hiss elədi ki, ailəsi dölətimizin, millətimizin diqqətindədir.

Daha sonra xatirə şəkilləri çəkildi, beləcə Şuşanın dağları, qayaları ilə baş -başa bir gün keçirən şəhid ailə üzvləri axşamüstü üzü Bakıya yol aldılar.
Hərbi Jurnalistlər Birliyinin mətbuat xidməti

Heydər Əliyev Mərkəzində Türkiyənin yaranmasının 99-cu ildönümü qeyd olunub

Tədbirdə Türkiyənin Azərbaycandakı səfiri Cahit Bağçı və Milli Məclisin sədri Sahibə Qafarova iştirak ediblər.
“Türkiyə dünyanın bütün bölgələrində sülh və təhlükəsizliyi təşviq etməyə çalışan böyük bir ölkədir. Biz kənd təsərrüfatından tutmuş texnologiyaya qədər bütün sahələrdə mühüm uğurlar əldə etmişik”, - səfir Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın müraciətini oxuyaraq bildirib.
Daha sonra səfir qeyd edib ki, Türkiyə və Azərbaycan beynəlxalq arenada, xüsusilə Qarabağ məsələsində hər zaman bir-birini dəstəkləyir. O, bir daha qardaş Azərbaycanı işğal olunmuş torpaqlarının azad edilməsi münasibətilə təbrik edib.

Tədbirdə Milli Məclisin sədri Sahibə Qafarova Prezident İlham Əliyevin adından qardaş Türkiyə xalqını Cümhuriyyət bayramı münasibətilə səmimi təbrik edib və xoş arzularını ifadə edib.

Rusiya Ermənistanda təlim keçirdi

Rusiyanın Cənub Hərbi Dairəsinin hərbi bazasının Mi-8 və Ka-52 helikopterlərinin pilotları Ermənistanda dağlarda, o cümlədən aşağı hündürlükdə uçuşlar həyata keçiriblər. Bu barədə Rusiya Cənub Hərbi Dairəsinin məlumatında deyilir.
“Mi-8 və Ka-52 ekipaj heyəti Ermənistanda yüksək dağlıq ərazilərdə uçuş icra ediblər. Ekipaj heyətləri müxtəlif hündürlüklərdə dağ keçidləri ərazisində manevr texnikası, o cümlədən gündüz və gecə mürəkkəb elementlər hazırlayaraq təlim uçuşları həyata keçiriblər”, -
Bildirilir ki, helikopterlərin ekipajları dağlıq ərazilərdə şərti yaralıların təxliyəsi rejimində axtarış-xilasetmə işlərini həyata keçirib.
Təlimlərə 120-dən çox hərbçi, 20 texnika cəlb olunub.

Türkiyənin Cümhuriyyət Günüdür - 99 il

Bu gün Türkiyə Cümhuriyyətinin yaranmasının 99-cu ildönümü qeyd olunur.
1923-ci il oktyabrın 29-da Türkiyə Böyük Millət Məclisi Cümhurriyyəti elan edib.
1925-ci ildə bu günün türk dövlətinin yaranması günü kimi qeyd olması barədə qanun qəbul olunub.
Türkiyə Respublikasının qurulması türk milləti və bu ölkənin varlığı uğrunda mübarizə aparanlar üçün böyük sınaqlar hesabına başa gəlib. Türkiyə Cümhuriyyəti yaradılması Birinci Dünya müharibəsi illərində və ondan sonra Osmanlı dövlətini parçalayıb məhv etmək istəyənlər üzərində qələbənin nəticəsidir.
Birinci Dünya müharibəsində Osmanlı Dövləti məğlubiyyətə uğradıqdan sonra ərazisi işğala məruz qalmışdı.

O zaman Mustafa Kamal Atatürkün başçılıq etdiyi hərəkatın mübarizəsi 1923-cü ildə milli qüvvələrin qələbəsi ilə başa çatıb. 1920-i il aprelin 23-də Ankarada Böyük Millət Məclisi qurulub.
1922-ci il noyabrın 1-də isə Osmanlı dövlətinin fəaliyyətinin dayandırıldığı elan edilib. 1923-cü ildən Türkiyə parlament üsul idarəsi ilə idarə edilirdi. 2018-ci ildən isə ölkə prezident üsul idarəsinə keçib.

"Nur ocağı" Sevinc Azadlının şeirlərini təqdim edir

Eşq nə bilir
Niyə məni bağladın ki, özünə,
Daşürəklim, axı niyə beləsən?
Ümid verib, xilaf çıxdın sözünə.
Qəsdin nədir, bəlkə mənə deyəsən?!
Eşq nə bilir ağa nədir, kölə nə,
Qəlbim alıb, çevirmisən kölənə,
Bax, razıyam yanım, dönüm külünə,
Lap istəsən sovur məni göyə sən.
Mən bilmirdim nəzər nədir, nəhs nədir,
Yanaqlarım göz yaşıma təşnədir,
Bu etdiyin zülüm deyil, bəs nədir?
Kim öyrədib belə özün öyəsən?
Qurban oldum, bu sevgiyə tələsən,
Mən ov oldum, bu sevdada tələ sən,
Çox gözlədim sən insafa gələsən,
Demədim ki, parçalayıb, böləsən.

Bilirsənmi
Sən gedəndən viran olmuş hislərim də pərən -pərən,
Azıb qaldım lal duyğular arasında, bilirsənmi?
Rəhm etmədən aparmısan huzurumu, dincliyimi,
Buz bağlamış ürəyinin parasında, bilirsənmi?
Xatirəni əziz tutub, yaşatmışam yaddaşımda,
Çirklənməyib ürəyimin yarasında, bilirsənmi?
Sənə qədər hürr yaşadım, səndən sonra suç işlədim,
Əsir oldum gözlərinin qarasında, bilirsənmi?
Bilirsən ki, xəyalımın ən əl çatmaz yerindəsən,
Bəs mən sənin xatirənin harasında, bilirsənmi?

Uşaq illərim
Hardasan, ay mənim uşaq şağlarım,
Darıxdım bilirsən, yaman darıxdım.
Hər yaşım artdıqca bağrımın başın,
Əritdi illərim aman, darıxdım.
Ömrümə biçilən yaş hədlərimin,
Qayğısız, sevincli, qısası oldun.
Yük altda əzilən yorğun ruhumun,
Özləmi, həsrəti, tasası oldun.
Ay mənim ağlımda möhürlənənim,
Yerin zaman keçib, amma dolmayıb.
Nə qədər bəxtəvər həyat sürsəm də,
Sənintək qayğısız illər olmayıb.
Ağzımın dadı da, duzu da səndin,
Ləzzətin hələ də damağımdadır.
Nə qədər yaşamaq eşqim sönsə də,
Gülüşüm yenə də dodağımdadır.

Olmadı
Niyə məndən pərən düşdü xoş həyat,
Nə etdim ki, hər şey getdi tərsinə.
Çat veribdir isti ocaq, təndirim,
Badı qopub, lavaş gəlmir ərsinə.

Duz atsam da bişirdiyim aşa mən,
Əllərimin dadı, duzu olmadı.
Dilbilməzi salammadım başa mən,
Sözlərimin tək bir düzü olmadı?

Çox dolandım pir sandığım daşa mən,
Nəzir dedim, qurban kəsdim olmadı.
Düçar oldum haqsız yerə yaşa mən,
İncitməkçün bir gün qəsdim olmadı.

Gəlib çatdım əlli, altmış yaşıma,
Çətin oldu yolum, hamar olmadı.
Çox iş gəldi bu bəlalı başıma,
Bir əl gəlib mənə tumar olmadı.

Payız
Yenə gəldi yetişdi saçları xəzan payız,
Neçə min arzuları gözlərdə qoyan payız.
Ümidləri devirən, pərgarı pozan payız,
Xəzəlinin üzəri qan ilə doyan payız.
Barlı -bəhərli idin fəsillərin içində,
Toy-büsatlar keçərdi sevinclərin içində.
Ayrıca yerin vardı nəsillərin içində,
Qırx dörd günə o nəsli özündə boğan payız.
Xəzəlində bərq vuran al qırmızı qanımdır,
Üzərini örtdüyün qardaş, ata, yarımdır,
Qayıdan torpaqlarım şəhid yadigarımdır,
Doğa bilməzsən birin, sancıdan doğran, payız.
Yağışında, qarında, çiskinin, sazağında,
İslanaraq yanmayan odunda, ocağında,
Yurd eşqiylə alışan, yanan ogullarımdı,
Qanlarıyla torpağı Vətən yoğuran, payız.

Vətən
Yenə ağır yollardan sayseçmə oğlun gəlir,
Dur qarşıla balanı, dur qarşıla, can vətən!
Payızına girməmiş, qışından çovğun gəlir.
Şəhid karvanlarından bağrınbaşı qan vətən.
Yenə səf-səf düzülüb köksündə məzarların,
Səninçün şəhid olub, dönüblər sənə vətən.
İgidliklə veriblər düşmənə cavabların,
Fəxarətlə geyiblər bayrağı kəfən vətən.
Buraxmayıb düşmənin tapdağında yurdunu,
Oğulların bu yolda keçdi, canından keçdi.
Dəmir yumruq elədi, bu yenilməz ordunu,
Hər döyüşə girəndə torpağına and içdi.
Bir ölər, min dirilər, yenə fəda olarıq,
Torpağından, ey məni oğul yoğuran vətən!
Daşıdı yurd sevgisin oğullar qucagında,
Anaları aslan tək oğul doğuran vətən!

OLUBDUR
Bu nə vaxtın gəlişidir gəlmisən,
Səni bura çağıranmı olubdur?!
Çoxdan tutub kor bayquşlar yerini,
Sən verdiyin ümid çoxdan solubdur.

Sən o sənsən, mən daha o deyiləm,
Kor-koranə bir sevdaya əyiləm,
Nə avara, nə sərgərdan, veyiləm,
Səbr kasam tükənibdir, dolubdur.

Lal dəryaydım, coşqun selə dönmüşəm,
Gur ocaqdım yanıb, yanıb sönmüşəm,
Sən gördüyün o qadını gömmüşəm,
Göməndə də saclarımı yolubdur.

Mən sevgimin odda yanmış əliyəm,
Sən istədin, səni məndən əliyəm,
Görən deyir divanəyəm, dəliyəm,
Nə vecinə, olan mənə olubdur.

Məktub yazmıram
Sənə məktub yazmıram,
Yazmıram ki bağışla.
Nə faydası yazmağın
aram da yox kağızla.
Sənə məktub yazmıram.
Yazmıram ki bağışla.
Səndən ayrılan gündən
səngimədi yağış da.
Gün doğmadı üzümə
gəl məni az qarğışla .
Getmə dediyin gündə
qalmışam hələ də mən.
Dünyanı dolaşsam da
veyil-veyil və sərsəm,
yenə həmin gündəyəm.
Ordan tərpənməmişəm.
Ruhum səndə qalıbdır,
onu götürməmişəm.
Yazım nə deyim axı?
İndi xoşbəxtdir çoxu,
səndən, məndən savayı.
Ömrüm bada gedibdir
günlərimsə havayı.
Sənsiz pəncərəmin də
pərdəsini çəkmirəm.
Özgə qadınlar kimi,
ildə bir ev tökmürəm.
Yuyub yığışdırmıram,
Ara bir əsəbləşib,
heç qabı da qırmıram.
Bişirmirəm ləzzətli
yeməkləri bayramlar.
Bəzəmirəm süfrəni,
axı mənim kimim var?
Yox, bezməyib təklikdən
o soyuyan yataq da.
Gecəm, gündüzüm keçir
İş odamda, qoltuqda.
Xiffətini çəkmirəm
Ilin, günün, ayın da.
Buz bağlayıb nə vaxtdan,
onsuz isinmir qəlbim
Allahın bir yayında.
Yazım nə deyim axı?
Deyim sənsiz bitmişəm?
Deyə bilmirəm axı.
Gör neçə illərdir ki
Içimdə saxlamışam.
Qorxmuşam , özümə
də etiraf etməmişəm.
Sənə məktub yazmıram.
Yazmıram ki, bağışla.
Səni xoşbəxt etmədim,
mən də xoşbəxt deyiləm,
gəl məni az qarğışla.
Boyüklük səndə qalsın,
Mən bizə rəhm etmədim,
Sən insaf et bağışla.

Açıq olsun
Varlığım yorubdur deyəsən səni,
Gedirsən, yolların qoy, açıq olsun.
Qorxutmur nə şaxta , nə boran məni,
Vurduğun yaranı oy, açıq olsun.

Deyirsən, dözmərəm hicran dəminə,
Mən ki alışmışam eşqin qəminə,
Get axtar ayrı bir liman, gəminə,
Altında süzdüyün göy, açıq olsun.

Gedib dönərsənsə, qapımı vurma,
Təsadüf çıxdığın yolumda durma,
Səni əhv edərəm xəyalın qurma,
Elə bir qapı döy, o açıq olsun.

Güya ki buraxmaq gəlir arına?
Bəs necə sığdırdın dağ vüqarına,
Gəl davran qoy necə gəlir karına,
İstərsən bəxtini söy, açıq olsun.

Yetər davrandığın bu qədər saxta,
Nə vermisən, ala bilmirsən baxta?
Tutduğun ürəkdə, qurduğun taxtda,
Boya vurarsansa, göy, açıq olsun.

Gəl ey qadın
Gəl ey qadın, gəl ey başımın tacı,
Kimə ana, kimə yar, kimə bacı.
Dursun bəşər pişvazına dayansın,
Gəl, ey mələk, bəxti açıdan acı.
Gəl, ey ağır yüklər altda qalanım,
Sən olmasan bu yükləri kim çəkər?!
Hər bir dərdi ürəyinə salanım,
Tab gətirməz bu dərdlərə bir tək ər.
Zərif çiynin möhnətlərə alışıb,
Ağır-ağır zillətləri daşıyır.
Gülümsəyir, sezdirmirsən dərdini,
Görən deyir bəxtəvər də yaşayır.
Zamanından öncə saça dən düşüb,
Qara bəxtin altda bəyaz neynəsin.
Yersiz gələn şaxta vurub baxçasın,
Dondurubdur üstə qora meynəsin.
Danışmıram hələ qırışlarından ,
Söz düşəndə yaşını artırırsan.
Gözlərində gizlədiyin həsrətlə,
Dərdə salır, xəyala daldırırsan.
İncik düşən könlün səsdə titrəyir,
Çox ağrını səssiz, sözsüz udursan.
Gecələri acıların bitməyir,
Qəribədir, gündüzlər unudursan.
Sənin hansı cəhətindən danışım?
Qürurunun önündə mat qalmışam.
Çox çək-çevir eləmişəm özümü,
Mən deyəsən gücü səndən almışam.

Avara qalmışam, adam
Mən axı avara qalmışam, adam,
Bu yolda var ilə yox arasında.
Buz kimi baxışın, nifrətin, kinin,
Təklənib qalmışam çox arasında.
Üşüyüb vücudum sərt baxışından,
Təpədən dırnağa buz bağlamışam.
Dərd tapıb taleyin tərs axışından,
Qoymuşam yarama duz, bağlamışam.
Çox zaman gözlərim üzündə qalıb,
Ən adi dəyərə möhtac olmuşam.
Verdiyin vədlər də sözündə qalıb,
Acı kəlmələrdə hey boğulmuşam.
Yıxıb sürümüsən soyuqluğunla,
Alıb göydən -yerə vurduğun olub.
Mən həsrət qalmışam sədaqətinə,
Eşqi özgə taxtda qurduğun olub.
Nə səndə günah var, nə də ki məndə,
Talehi, qisməti yazan yazıbdır.
Dünyanın amansız məngənəsində,
Yolun tapan tapıb, azan azıbdır.

Boya rəssam
Al fırçanı boya, rəssam, bu dünyanı
Bütün körpə uşaqlarçün,
Boya onu yeddi rəngə
Ruhu uşaq olanlarçün.
Günəşi sarıya boya,
Səma yenə mavi qalsın.
Göyqurşagındakı rənglər
Həmən yenə yerin alsın.
Yaşıl boya meşələri
Qurumasın bir dənəsi.
Şəffaf rəngli sular axsın
Yaşıllaşsın hər dərəsi
Açsın əlvan çiçəkləri.
Boya rəssam çiçəkləri qırmızıya
Tökülməsin ləçəkləri.
Qoxsun bütün aləm çiçək
Üzərində börtü-böcək
Uçsun əlvan kəpənəklər
Gözəlliyi, zərifliyi sevgi saçsın.
Bütün doğulan körpələr
Belə dünyada göz açsın.
Boya uzun gecələri qara rəngə
Hüzurla girsin ahəngə
Ana ayla ulduzları
Qızılıya çalsın bari
Səpələnsin göy üzünə,
Zülməti dönsün gündüzə.
Yenə sabahlar açılsın
Günəşinin gün üzüynən
Aydınlansın bütün dünya
Əlvan rənglərin özüynən.
Mavi dəniz ləpələnsin,
Sevinc, gülüş səpələnsin
Yer üzünə.

Kəlağayım
Bir üzük içindən asanca keçən,
Mədəni irsimdə var kəlağayım.
Xalqımla bərabər əsrlər keçən,
Nənəmə, anama yar kəlağayım.

Təbiət örnəyi, ar nişanəsi,
Barama qurdunun bar nişanəsi,
Hər eldə, obada var nişanəsi,
Bəyazı başımda qar kəlağayım.

Rəngini sumaqdan, narıncdan alan,
Qarağat, zəfəran, zirincdən alan,
Heyrəti, soğanı, yeləni olan,
Adıyla dünyaya car kəlağayım.

Naxışı incədən, incə olanım,
Saya butasında, şah doğulanım,
İpək saplar ilə tül yoğrulanım,
Örtüm mən başımı, sar kəlağayım.

Yarımçıq albom
(Şəhid Orxan Rəhimlinin xatirəsinə)
Bir əli ilə tutduğu albomu bərk-bərk sinəsinə basan Könül digər əli ilə otağın qapısını açıb içəri daxil oldu. Küncdən qoyulmuş künclük divana doğru hərəkət edərək elə divanın küncündəcə əyləşdi. Sinəsinə basdığı albomu dizlərinin üzərinə qoyub, dərindən köks ötürdü. Sonra yavaş-yavaş albomu vərəqləməyə başladı.
28.08.2014-cü il. Avqustun qızmar günəşi kimi bu iki gəncin də qəlbi həmin gün sevgidən od tutub yanırdı. Bu gün bəy olan Orxanın da, elə gəlin olan Könülün də həyəcandan əli ayağına dolaşmışdı . Həmin günü yaşadıqları təlaşı, xoşbəxtliyi sözlərlə təsvir etmək mümkün deyildi. Bu gün iki ürək əbədi qovuşacaqdı. Bu gün bir ailənin təməli qoyulacaq, hər kəs onlara xeyir-dua verəcək, gələcək günlərinin xoşbəxt keçməsi üçün dualar edəcəkdilər. Səbirsizlilə oğlan evinin yolunu gözləyən qız evi daha da həyəcanlanırdı. Budur binanın qarşısında qırmızı lentlərlə bəzədilmiş maşınların karvanı da görsəndi. Gəlini aparmağa gələn oğlan evinin xanımları həyətdə bir oynamaq oynayırdı gəl görəsən. Bu sevincə bütün qohumlar qoşulub oğlan evini sevinclə qarşılayırlar. El adətiylə əlində gül dəstəsiylə sevgili cananını aparmağa gələn Orxan gülləri Könülə uzadarkən həyəcandan əlləri əsirdi. Baxışları bir-birinə möhürlənən gənclərin sanki gözləri danışırdı. "Nəhayət ki, qovuşuruq"-deyirdi ürəkləri. Gəlinin belinə qızmızı lenti bağlayıb, ata ocağında çırağın başına fırlatdıqdan sonra vağzalı sədaları altında oğlan evinə təhvil verirlər.
Budur bu şəkil də şadlıq sarayına daxil olarkən çəkilmişdi. Könül albomun digər vərəqlərini çevirərək, yenidən keçmişə səyahət edir. Bu dəfə xəyalları 2015-ci ilin iyul ayına aparır onu. İlk ana olduğu günə. Hüseynini ilk dəfə qucağına aldığı günə. Həmin gün Orxanın sevincinin həddi-hüdudu yox idi. Ata olmuşdu. Özü də oğul atası. Oğul arxadır-dayaqdır. Hər valideynin arzusudur oğul övladına sahib olmaq. Rəhmlilər ailəsində də ilk nəvənin gəlişi toy-bayrama səbəb olmuşdu. İlahi necə gözəl günlər idi. Hüseynin ilk dəfə gülümsəməsi, ilk dişini çıxarması, ilk dəfə yeriməsi, ilk sözləri hər biri o qədər gözəl günlər idi ki.... Hətta yuxusuz gecələri belə gözəl xatirələrə çevrilirdi ailənin yaddaşında.

Könül əlindəki albomun daha bir vərəqini çevirdi. Bu dəfə şəkillər qışda çəkilmişdi. Fevralın 19-u Orxan ikinci dəfə ata olmuşdu. 19 fevral 2017-ci ildə qız atası olan Orxan qızının adını da elə özü Pəri qoymuşdu. Qızlar şirin olur. Daha çox da ataya bağlı olurlar. Odur ki, ataların da qəlbində qızlarına olan sevgisi bambaşqa olur. Rəhimlə Pərinin sevgisi də baxanları qısqandırırdı. Pəri evin ərköyün balası idi. Hər kəs onu əzizləyər, heç kəs xətrinə dəyməzdi. İndi Orxan özünü dünyanın ən xoşbəxti sayırdı. O Könülünə qovuşmuşdu, Könülü isə ona həm oğlan həm də, qız övladı bəxş etmişdi. Bu sevgi evin balaca qəhrəmanları ilə günü-gündən daha da böyüyürdü. Ta ki...
Növbəti vərəqlər boş idi. Könül çevirdiyi boş vərəqlərə baxıb, başını qaldırdı. Qarşısında şəhid yoldaşının guşəsi vardı. Yarımçıq qalan xəyalları, yarımçıq arzuları gözlərindən süzülüb albomun boş vərəqlərinə tökülürdü. Gözləri ilə guşəni nəzərdən keçirən Könülün baxışları bir şəkilə ilişib dayandı. Orxanın məzarının yanında dayanmışdı bu şəkildə. Övladları da yanında idi. Atasının qoxusuna doymayan körpə balaları indi məzarını qucaqlayıb, "ata, gəl, darıxıram axı. Dur gedək evimizə." -deyib, ağlayırdı o gün.
Könül isə müharibənin gətirdiyi bu amansız talelə barışmasa da, onu yaşamağa məcbur idi.

Esmira Günəş
12.09.2022

“QUMLAQ” STANSİYASI ƏVƏZİNƏ...
BƏLKƏ, "XUDAFƏRİN" ŞƏHƏR STANSİYASI?!

Cəbrayıl rayonunun Qumlaq icra nümayəndəliyinə daxil olan kəndləri bir araya gətirib mikroşəhər salmaq olar. Zəngəzura gedən dəmiryolu xətti üstündə Cəbrayıl rayonu ərazisindəki Qumlaq stansiyasının təməli qoyuldu. Hesab edirəm ki, Qumlaq icra nümayəndəliyinə daxil olan bütün kəndlərin bu əraziyə köçürülməsi və onların bazasında Qumlaq stansiyası əvəzinə XUDAFƏRİN adlı yeni mikroşəhər stansiyasının salınması çox düzgün olardı. Ermənilərin darmadağın etdikləri Xudafərin kəndinin xarabalıqlarını isə gələcək nəsl və turistlər üçün (burada yerləşən Xudafərin körpüləri də daxil) tarixi muzeyə çevirməliyik. Bunun üçün kifayət qədər əsaslar var. Belə ki, ərazi əhəmiyyətli turizm komplekslərinin yaradılmasından ötrü əla şəraitə malik olub, tarixi-mədəni və təbiət abidələri ilə zəngindir.

Qeyd etmək lazımdır ki, Qumlaq icra nümayəndəliyinə daxil olan 5 kənd "Xudafərin" SES və "Qız Qalası" hidroqovşağının inşası səbəbi ilə əlaqədar Araz çayının altında qalacaq. Ona görə də həmin kəndlərin başqa əraziyə (təxminən Diridağ silsiləsinin arxa üzünə, Horadiz-Cəbrayıl-Ağalı dəmiryol xəttinin ətrafına) köçürülməsi zərurəti ortaya çıxır.
Fikrimizcə, ərazidə "XUDAFƏRİN" adlı şəhərin salınması, həm sosial-iqtisadi, həm də siyasi baxımdan faydalı ola bilər. Nəzərə alsaq ki, Qumlaq stansiyası həm tarixi Xudafərin körpülərinə yaxındır, həm də digər tərəfdən Şərqi Zəngəzurun (Azərbaycan Respublikasının ərazisi) Qərbi Zəngəzura (hazırda Ermənistan Respublikasının ərazisi) və Güney Azərbaycana (hazırda İran İslam Respublikasının ərazisi) çıxışı ilkin olaraq burdan başlanır. Şərqi Zəngəzurla Qarabağın orta xəttində belə bir şəhərin salınması iqtisadi cəhətdən də çox əlverişlidir. Bu təklif qəbul olunacağı təqdirdə işğaldan azad edilmiş yaxın bölgələrdə bərpa işləri ilə bağlı yeni yaradılacaq çoxsaylı infrastrukturların, sosial obyektlərin inşasında, enerji və kommunikasiya xətlərinin və kənd təsərrüfatı sahəsində aqrosənaye komplekslərinin yaradılması və inkişaf etdirilməsi üçün kifayət qədər məhsuldar qüvvələrə ehtiyac olacaq. Onların müxtəlif çeşidli əmək sahələrinə cəlb olunması, yaşayış yerləri ilə təmin edilməsi, sosial-məişət şəraitinin yaxşılaşdırılması yeni salınacaq "XUDAFƏRİN" Şəhər-Stansiyasının inkişafına zaman keçdikcə ciddi təsir göstərəcək.
Yuxarıda qeyd edtiyimiz kimi, biz bu inamdayıq ki, ərazinin ekoturizm potensialını da bura əlavə etsək, belə bir şəhərin tikintisi ölkəmizin gələcəyi üçün perspektiv imkanlara yol aça bilər.
Bütün hallarda dövlətimizə bu sahədə apardığı bərpa və quruculuq işlərində uğurlar arzulayırıq!

Sayğılarımla: Yusif DİRİLİ (Mahmudov)
Tarix üzrə fəlsəfə doktoru