Sağlamlıq » Səhifə 26

Əlaqə Haqqımızda

Azərbaycan və Türkiyənin XİN Başçıları görüşdü

Dr. Müqəddəs Sancar və Səlcuq Bayraktar.

“Qarabağın xalça xəritəsi” - FOTO

Andımız

Yazıçılar Birliyində kitab təqdimatı

“Nidanın Gücü, Gücün Nidası!”: Yazı müsabiqəsinin qalibləri mükafatlandırıldı

Məryəm GƏNCƏLİYEVA yazır:

Yandırılmış Kitablar üçün Mərsiyə

“Estetik Təzyiq: Gözəllik Standartlarının Səhnəarxası”

“Yağış Suları və Şəhərlər: Kollektor Problemi”

Zamanımızın “MOLLA NƏSRƏDDİN”i

Müəllimimizi təbrik edirik!

Qulu Məhərrəmlinin 70 illik yubileyinə həsr olunmuş elmi sessiya keçirilib

Sağ qalan 7 sərnişin Bakıya gətirildi ..... Öldüyü deyilən Mahirin atası: "Sağ olduğunu bu gün öyrəndik" ..... Kimliyi müəyyənləşənlərin sayı 10-a çatdı - 4-ü Azərbaycan vətəndaşıdır ..... Rusiya Azərbaycana təzminat ödəməli olacaq ..... Təyyarə qəzasında həlak olanlardan biri futbolçudur - RƏSMİ ..... İnsanların faciəli surətdə həlak olmaları xəbərindən sarsıldım - Çin lideri ..... Rusiyada hava limanlarının fəaliyyəti məhdudlaşdırıldı ..... Elfaq Nağıyev anıldı ..... İlahə HƏBİB Yazır: Camaat nə deyər?! .....

17-05-2022, 00:14

.

Müsahibimiz hazırda Türkiyədə beyinin stimulyasiyası üzrə kurs keçən neyrocərrah Zaur Ramixanovdur. Zaur həkimlə bu sahənin çətinlikləri, üstünlükləri, məsuliyyəti barədə danışdıq. Üzərində işlədiyi yeni əməliyyatı müzakirə etdik...

- Zaur bəy, gələcəkdə həkim olanların çoxu bunu uşaqlıqdan arzu edir. Sizdə də belə olub?
- Həkimlik peşəsinə yiyələnmək uşaqlıq arzumdur. O vaxtdan xəstələrin şəfasını tapmaqda köməklik etməyi ən böyük həyati və mənəvi məqsəd kimi saymışam. Amma bu sözləri demək asandır. Həkim təkcə bir peşə deyil, bir ixtisas deyil. Həkim - xalq içində mənəvi bir rütbədir, bir vəzifədir. Çünki xalq həkimə inanır, öz canını, sağlamlığını, ən azı həyat keyfiyyətini ona həvalə edir. Və bu rütbəli vəzifəni daşımaqda ən böyük məsuliyyət məhz bu işin mənəviyyatıdır. Bunun üçün həkim həm savadı, həm də insani keyfiyyətlərini birləşdirən bir şəxs olmalıdır. Hər bir xəstənin, xəstə yiyəsinin, ailənin öz problemləri, xəstəliyə öz nəzər nöqtəsi, müalicədən gözləntiləri fərqlidir. Həkim müalicəni etməklə xəstəni təkcə sağaltmır, onun ailənin içində mənəvi ruhunu yüksəldir, problemlərinin daha tez və keyfiyyətli həllinə yol açır, bu isə hər bir ailənin daha xoşbəxt olması deməkdir.
- Hansı universiteti bitirmisiniz?
- Azərbaycan Tibb Universitetinin Hərbi Tibb Fakültəsinin məzunuyam. 2012-2017-ci illərdə Tibb Universitetinin Hərbi Tibb Fakültəsində Silahlı Qüvvələrin Baş Kliniki Hospitalının (Papanin)bazasında
"Neyrocərrahiyyə" ixtisası üzrə uzmanlıq keçmişəm, 2016-2017-ci illərdə Türkiyə Respublikasının Gülhanə Askeri Tibb Akademiyasının Neyrocərrahiyyə klinikasında təkmilləşmə kursu keçmişəm.
- Niyə məhz baş-beyin üzrə fəaliyyət göstərməyi seçdiniz?
- Rezidentura imtahanından uğurla keçdikdən sonra qarşımda bir çox ixtisas seçimi var idi. Ümumi cərrahhiyyə, Oftalmologiya,
Otorinolaringologiya, terapiya və s. Hər il bu ixtisas seçimləri dəyişir. Ağlımda hər zaman məqsəd olaraq Neyrocərrahiyyəni tutmuşam və mənim bəxtimdən həmin il də bu ixtisas seçimi mövcud idi. Bu ixtisas ən çətin, həm mənəvi, həm fiziki zəhmət tələb edən ixtisasdır. Əlavə olaraq, Neyrocərrahiyyə ən sürətlə inkişaf edən və müasir avadanlığı tələb edən bir sahədir. Neyrocərrah müasir və hər zaman müasirləşən bilik bazasına, zərgər dəqiqliyində olan əməliyyat texnikalarına malik olan və ən əsası beynində bir ixtisası öndə tutan, özünü bu ixtisasa fəda edən, müasir təbabətlə ayaqlaşmağa özünə söz verən bir həkimdir.

- Beyin mürəkkəb sxemə malikdir. Bu günə qədər çözə bilmədiyiniz hansısa xəstəlik halı ilə qarşılaşmısınız?
- Beyin-insan orqanlarının içində ən mürəkkəbidir, bütün digər orqanlar və sistemlərini idarə edir, orqanların əlaqəli fəaliyyəti məhz baş beyindən birbaşa və ya biləvasitə asılıdır. Beyinin əksər xəstəliklərinin səbəbləri hələ də bilinmir, müalicəsi isə ya yoxdur, ya müvəqqətidir, ya da səbəbə yönəlik yox, xəstəliyin əlamətlərinə yönəlikdir. Bu cür xəstəliklər ən yaxşı halda müalicə olunur, amma sağalmır. Əlavə olaraq, beyinin anatomiyası və ya fəaliyyəti pozulanda bütün sistem və orqanlar pozulur. Bəzən olur ki, beyində qan sızan xəstənin qansızmasını aradan qaldırmaqla hər şeyin normaya qayıdacağını gözləyirsən, amma digər yerdən elə bir problem çıxır ki, nəticələr heç də xoşagələn olmur. Xüsusən yaşlı xəstələrdə onsuz da əvvəldən mürəkkəb olan beyin xəstəliyi digər mövcud əlavə xəstəliklərin (şəkər, təzyiq, ürək, qaraciyər və ya böyrəyin xroniki xəstəlikləri) kəskinləşməsi 1 problemin 5 problemə çevrilməsinə gətirib çıxarır.
- Hazırda üzərində işlədiyiniz prosesin gedişindən danışardınız?
- Hazırda Türkiyənin İstanbul şəhərinin Medikana özəl xəstəxanasının Neyromodulyasiya Mərkəzində kurs keçirəm. Bu, neyrocərrahiyyənin ən müasir və ən mürəkkəb sahələrindən biridir. Beyinin xüsusi mərkəzlərinin stimulyasiyası ilə beyinin nasaz işini nizamlamaq mümkündür. Bu yolla Parkinson, Tremor (əsmə), Dağınıq Sklerozun və Uşaq Serebral İflicin hərəki problemlərini həll etmək mümkündür. Beyinin hərəki nüvələrinə elektrod yeridilir, elektrodun digər ucu stimulyatora qoşulur, stimulyator öz növbəsində döş qəfəsinin ön divarının dərialtına yerləşdirilir. Stimulyator 5 ilədək işləyir və sıradan çıxanda stimulyatoru yerini keyləşdirməklə dəyişmək olur. Sadalanmış xəstəliklərin yeni müalicə yoludur, stimulyasiya vasitəsi ilə beyinin pozulmuş fəaliyyəti bərpa olunur. Azərbaycana qayıdanda bu cür əməliyyatları icra etmək məqsədim var, amma bu işin təşkili çox önəmlidir, çünki avadanlıq birbaşa Amerikadan xüsusi komanda ilə gətirilir və əməliyyatın içində həmin komanda hər şeyə nəzarət edir, əməliyyatdan sonrakı stimulyatorun proqlamlaşdırılmasını təmin edir.
- Neçə müddətə bu əməliyyat Azərbaycanda baş tuta biləcək?
- Parkinson xəstəliyi bütün dünyada, eləcə də Azərbaycanda çox yayılıb. Təəssüf ki, geridönməz, müalicə olunmayan bir xəstəlikdir. Bu xəstəliyin yaranma səbəbi və ən effektiv müalicəsi hələ də mövcud deyil. Təyin olunan dərmanlar xəstəliyin əvvəlində effektiv olsa da, xəstəliyin irəliləyən mərhələsində effektliyi düşür, dozanı qaldırmaqla isə arzuolunmaz yan effektləri ortaya çıxır. Bu yan təsirlər isə dərman dozalarını endirməyə məcbur edir, bu isə effektivliyin azalmasına gətirib çıxarır. Nəticədə xəstələr çıxılmaz vəziyyətdə qalır - şikayətləri artırsa, doza, doza artırsa, yan təsirlər artır. Məhz bu cür xəstələrdə Beyinin Dərin Stimulyasiyası (DBS) olduqca gözəl effekt verir, xəstələr dərmandan ya qurtulur, ya da ən az dozalara endirilir ki, yan effekti yaranmır. Bu isə həyat keyfiyyətini və yaşama müddətini artırır. Bu cür xəstələrə yardım etmək, həyat keyfiyyətini qaldırmaq, ömrünü uzatmaq mənim başlıca məqsədlərimdəndir. Müasir əməliyyatları Vətənimə gətirmək, xalqı təbabətin yenilikləri haqqında maarifləndirmək, bu cür xəstələrə sağalma yönündə yeni bir ümid vermək də digər məqsədlərimdəndir.
- Həkimlik çətin və məsuliyyətli peşədir. Bəs sizə bu sahədə ən ağır gələn nə olub?

- Həkimliyin ən çətin məqamı xəstələri itirmək və ya arzuolunmaz nəticələr əldə etməkdir. Qeyd etdiyim kimi, Neyrocərrahiyyə ən çətin, ölüm və əlillik faizi çox olan bir sahədir. Amerika və Avropanın aparıcı Neyrocərrahi mərkəzlərində ölüm faizi 27-35% təşkil edir. Yəni hər 10 xəstədən 2-3-ü vəfat edir. Azərbaycanda və xüsusən qeyri ixtisaslı mərkəzlərdə bu statistika ondan da böyükdür, bu da başa düşüləndir. Böyük, çoxprofilli, reanimasiyası və neyrocərrahı olan, ağır xəstələri olan xəstəxanalarda ölüm halları olur və bu normaldır. Biz həkim və xəstəxana olaraq dünyanın ən aparıcı mərkəzlərinin statistikasını keçə bilmərik. Ölümün normal hal olduğunu həkimlər başa düşsə də, onlar üçün də bu xoşagəlməz, arzuolunmaz bir haldır. Heç bir həkim istəməz ki, xəstəsi dünyasını dəyişsin. Amma xəstə yaxınları üçün xəstənin ölüm halı çox kədərli bir məsələdir, çünki onun yaxını həyatını bir dəfəlik itirir. Bəzən bu kədər elə bir aqressiyaya çevrilir ki, ölümə səbəb kimi həkimi görür, ona inanılmaz ittihamlar irəli sürülür. Həkimliyin ən arzuolunmaz çətinliyi xəstənin ölümü, xəstə yaxınlarının ədalətsiz ittihamları və məmnuniyyətsizliyidir.
- Sonda insanlara baş-beyin fəaliyyətini daim aktiv saxlamaq üçün hansı qidalardan istifadəni və ya vasitələri məsləhət görərdiniz?
- Son tədqiqatlara əsasən uşaqlarda bilik və həyat təcrübəsi artması beyin toxumasının hüceyrəsi olan neyronların arasında əlaqələrin çoxalması sayəsində həyata keçir. Uşaq nə qədər çox oxuyur, neyronların arasında olan əlaqələrin sayı da artır, bu isə öz növbəsində ümumilikdə beyin toxumasının həcminin artmasına gətirib çıxardır. Yəni məhz bu yolla beyinin böyüməsi reallaşır. Yaşlaşdıqca bilikləri və təcrübəsini istifadə etmədikcə əlaqələr kəsilir, beyin toxumasının həcmi azalır və buna atrofiya (beyin ölçülərinin kəllənin ölçülərinə görə kiçilməsi) deyilir. Atrofiya geridönməz prosesdir və aşırı atrofiya demensiya (ahıl zəifliyi) kimi xəstəliyə gətirib çıxardır. Demensiyanın bir neçə növü var və onların 50%-i “Alzheimer” xəstəliyi deyilən geridönməz, irəliləyən, müalicəsi olmayan və bir neçə ilə ölümlə nəticələnən bir xəstəlikdir. Bu xəstəlikdə neyronların arasında olan əlaqələr o qədər itir ki, xəstələr nəinki bilik və təcrübəsini, hətta gündəlik məişət işlərini edə bilmir. Yaxınlarını və axırda özlərini tanıya bilmirlər. Yəni beyinin yüksək şəxsiyyət fəaliyyəti (xüsusən yaddaş) pozulur. Bu xəstəliyin önləyici profilaktik tədbirlərinə, əlaqələrin itməməsi və ya təzə əlaqələrin yaranması məqsədilə daimi oxumaq, təzə təcrübə qazanmaq, fiziki aktiv olmaq, sağlam həyat tərzi sürmək kimi tədbirlər məsləhət görülür.

Aysu ABBASOVA

Həkimliyin ən çətin tərəfi..

16-05-2022, 15:32

Koronavirusla bağlı metroda yoxlamalara başlanılıb?

13-05-2022, 21:39

Miqrasiya Sahəsinin İnkişafı İB layihəsini yekunlaşdırıb

Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin maliyyə dəstəyi ilə Miqrasiya Sahəsinin İnkişafı İctimai Birliyi tərəfindən həyata keçirilən "Narkotik vasitələr, zərərli vərdişlər və narkomaniyaya qarşı mübarizəyə dair maarifləndirmə tədbirləri" adlı layihəyə yekun vurulub. Bu barədə məlumat verən İctimai Birliyin sədri və layihə rəhbəri Vidadi Fətullayev Bakı şəhəri, Abşeron və Siyəzən rayonlarında 600 nəfərdən çox iştirakçının qatıldığı 6 tədbir həyata keçirdiklərini qeyd edib.

Narkomanlığa və Narkotik Vasitələrin Qanunsuz Dövriyyəsinə Qarşı Mübarizə üzrə Dövlət Komissiyasının İşçi Qrupunun (NMDK), Daxili İşlər Nazirliyi, Bakı Narkoloji Dispanseri, Yerli İcra Hakimiyyəti orqanları və rayon Təhsil şöbələrinin dəstəyi və adı çəkilən qurumların nümayəndələrinin iştirakı ilə keçirilən tədbirlərdə iştirakçılar narkomaniyaya qarşı Azərbaycan dövlətinin apardığı mübarizə, görülən profilaktiki tədbirlər, qanunvericilikdəki yeni dəyişikliklər, narkotik vasitələrin tərkibi, onların insan sağlamlığına və cəmiyyətə vurduğu ziyanlar, bu hallarla qarşılaşdıqlarında atacaqları addımlar və narkomaniyaya qarşı cəmiyyət içərisində maarifləndirmə işlərinin necə aparılması barədə ətraflı məlumatlandırılıblar.

Siyəzən rayonunda keçirilən tədbirimizdə Milli Məclisin deputatı,Təbii Ehtiyatlar, Energetika və Ekologiya Komitəsinin sədri Sadiq Qurbanov da iştirak etdi və cəmiyyətimizə ziyan verən narkomanlıqla mübarizənin dövlət başçımızın daim nəzarətində olduğunu, həmçinin ölkə rəhbərliyinin vətəndaşların hüquqlarının və sağlamlığının qorunması yolunda atdığı addımlar, qanunvericiliyə edilən yeni dəyişikliklər barədə geniş məlumat verdi.

Tədbirlərdə iştirakçılara mövzu ilə bağlı bukletlər və təlim çap materialları paylanılıb, slaydlar vasitəsilə məlumatlar təqdim edilib. Pandemiya dövründə kütləvi tədbirlərin keçirilmədiyi nəzərə alınarsa, son 2 ilə yaxın müddətdə maarifləndirmə işləri də xeyli azaldığından tədbir iştirakçıları həm pedaqoji heyət, həm də tələbə və şagirdlər arasında, narkotik vasitələrin növləri, onların qanunsuz dövriyyəsi və zərərləri barədə məlumatlar verilən tədbirlərin artırılmasının vacibliyini qeyd etdilər.

Tədbirlərdə,ölkəmizdə təhsil alan əcnəbi tələbələrdən də iştirak edənlər oldu, biz inanırıq ki, onlar üçün də narkotiklərə və zərərli vərdişlərə qarşı maarifləndirmə tədbirlərində iştirak etmək faydalı olub.
Keçirilən tədbirlərin və mövzunun aktuallığını, cəmiyyətimiz üçün vacibliyini nəzərə alaraq təşkilatımız tərəfindən, müvafiq dövlət qurumları ilə birlikdə, təhsil ocaqlarında şagird və tələbələr arasında maarifləndirmə tədbirləri davamlı həyata keçiriləcək.

Vidadi Fətullayev
Miqrasiya Sahəsinin İnkişafı İctimai Birliyinin sədri

Miqrasiya Sahəsinin İnkişafı İB layihəsini yekunlaşdırıb

10-05-2022, 17:13

Peyvənd olunanların sayı açıqlandı

19-04-2022, 10:28

AQTA kütləvi zəhərlənmə məlumatı ilə bağlı açıqlama verib

18-04-2022, 16:45

Son sutkada yoluxanların sayı

15-04-2022, 11:50

Azərbaycanda COVID-19 pasportu ləğv ediləcək?

15-04-2022, 00:13

Yasamalda narkotiklərə qarşı maarifləndirmə tədbiri keçirildi.

"Miqrasiya Sahəsinin İnkişafı İctimai Birliyi,QHT-lərə Dövlət Dəstəyi Agentliyinin maliyyə dəstəyi ilə həyata keçirdiyi layihə çərçivəsində 4-cü tədbirini Yasamal rayonunda, 2 saylı Bakı Baza Tibb Kollecində keçirmişdir.
Layihə rəhbəri Vidadi Fətullayev, ölkəmizdə vətəndaşların sağlamlığı sahəsində dövlətimiz tərəfindən həyata keçirilən islahatlardan, narkotiklərə və narkomanlığa qarşı 2019-2024-cü illəri əhatə edən Dövlət proqramı çərçivəsində görülən işlərdən bəhs etdi və bu mübarizədə hüquq-mühafizə orqanları ilə birlikdə cəmiyyətimizin də aktiv rol almasının vacibliyinə diqqət çəkdi, həmçinin dövlət qurumlarının hazırladıqları statistik məlumatlar, 102 və 802 qaynar xəttləri barədə iştirakçılara ətraflı məlumatlar verdi. Bu il Gənclər Günündə keçirilən görüşdə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin zərərli vərdişlərə qarşı səsləndirdiyi fikirlərin bütün gənclərimiz üçün hər zaman bir şüar olacağına inandığını bildirən QHT sədri, gəncləri bu mübarizədə daha da fəal olmağa çağırdı.

12 və 13 aprel tarixlərində 2 gün davam edən tədbirin ikinci günündə gələcəyin tibb işçiləri olacaq tələbələrlə görüşdə Bakı şəhər Narkoloji Dispanserinin psixoloqu Günay Babayeva, narkomanlığın psixoloji tərəflərini ətraflı şəkildə izah edən təlim proqramı ilə çıxış etdi və mövzu ilə bağlı verilən sualları cavablandırdı.Müəllim və tələbələr tərəfindən maraqla qarşılanan təlimdə, iştirakçılar öz çıxışlarında tədbirin təşkilatçılarına və həyata keçməsinə dəstək verən bütün qurumlara minnətdarlıqlarını bildirdilər.

Narkotik vasitələr,zərərli vərdişlər və narkomanlığa qarşı mübarizə üzrə hazırlanmış maarifləndirici buklet və çap materiallarının paylandığı tədbirin sonunda,aktiv iştirakçılara İctimai Birlik tərəfindən Sertifikatlar təqdim edildi.
Vidadi Fətullayev
“Miqrasiya Sahəsinin İnkişafı” ictimai birliyinin sədri

Yasamalda narkotiklərə qarşı maarifləndirmə tədbiri keçirildi.

14-04-2022, 16:50