Professor Flora Davud qızı Mustafayeva - 80Sözə ədəbiyyata mistik bağlılığı olan Qazax torpağı Azərbaycan elminə ədəbiyyatına bir çox görkəmli şəxsiyyətlər bəxş edib. Bu insanlardan biri də professor Flora Davudqızıdır. Flora xanımın atası Salahlı kəndindən olan Davud müəllimdir. Anası isə Azərbaycanın ən köklü ailələrindən olan vəkilovlar nəslinin nümayəndəsidir. Anası Fatma Həsən ağa qızı Vəkilova Azərbaycan xalqına ilk xalq şairi Səməd Vurğun, Azərbaycan milli istiqlal hərakatının parlaq şəxsiyyətləri, Cümhuriyyət hökümətinin parlament üzvləri və hökümət təmsilçiləri Mustafa bəy Vəkilov, Doktor Məmmədrza ağa Vəkilov(Azərbaycanın ilk həkimi), yeganə topoqrafiya generalı İbrahim ağa Vəkilov, İstiqlal bəyannaməsinin mətninin müaəllifi Rəhim bəy Vəkilov, Xalq qəhrəmanı Balo bəy Vəkilov, ilk hüquq professoru Mustafa ağa Vəkilov, görkəmli dövlət xadimi İlyas bəy Vəkilov və.s şəxsləri bəxş etmiş vəkilovlar nəslinin nümayəndəsidir.
Professor Flora Davud qızı Mustafayeva 13 yanavar 1945-ci ildə anadan olmuşdur. O,1960-cı ildə Ağstafada 22 saylı orta məktəbi bitirmişdir. 1966-cı ildə isə M. F. Axundov adına APDİ-ni alman-Azərbaycan dilləri müəllimi ixtisası üzrə əla qiymətlərlə bitirmişdir. Uzun illər elmi pedaqoji fəaliyyətlə məşğul olmuş 1984-cü ildə "Azərbaycan folkloru alman dilində" mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə edərək filologiya elmləri namizədi alimlik dərəcəsi almışdır. 2008-ci ildə isə ""Kitabi-Dədə Qorqud" dastanlarının alman dilinə tərcüməsi və tədqiqi" adlı doktorluq dissertasiyasını müdafiə edib filologiya elmləri doktoru alimlik dərəcəsi almışdır. ADİU-nin Xarici dil kafedrasına uzun illər (1988-2000) rəhbərlik etmiş 2012-ci ildən işlədiyi kafedranın professoru olmuşdur. Flora Davud qızı Mustafayeva təşəbbüskar, vətənpərvər, demokratik fikirli bir ziyalıdır. O, 100-ə yaxın elmi-metodiki məqalənin, 10 monoqrafiya, kitab və dərs vəsaitinin müəllifidir. Almaniyada və Türkiyədə elmi məqalələri çapdan çıxmışdır.
Elmi yaradıcılığı ilə əlaqədar dəfələrlə Almaniyada olmuş, Berlin, Halle, Bonn, Köln, Maqdeburq, Drezden kitabxanalarında axtarışlar aparmış, Azərbaycan folklorşünaslıq üçün mühüm əhəmiyyət daşıyan Dədə Qorqud eposunun Berlin nüsxəsi üzərində tədqiqat aparmışdır.
"Kitabi Dədə Qorqud" dastanının alman dilinə tərcümə sənətkarlığı" adlı monoqrafiyası elmi ictimaiyyət tərəfindən maraqla qarşılanmışdır. Professor Flora Davudqızının elmi irsinə qiymət verərkən Azərbaycan xalqının qeyri-maddi mədəni irsinin mayasını təşkil edən “Dədə Qorqud” eposunun tədqiqi mühüm yer tutur. Eposun Azərbaycan xalqının mədəniyyətində yeri barəsində Ümummili lider Heydər Əliyevin söylədiyi bu fikirlər mədəniyyət nümunəsinin xalqımızın düşüncəsində nə qədər böyük yer tutduğunu təsdiq edir.
Heydər Əliyev: “Bizim zəngin tariximiz, qədim mədəniyyətimiz və milli mənəvi dəyərlərimiz “Kitabi-Dədə Qorqud” eposunda öz əksini tapmışdır. Bu epos bizim ümumi sərvətimizdir və hər bir azərbaycanlı onunla haqlı olaraq fəxr edə bilər. Dastanın məzmununu, mənasını, onun hər bir kəlməsini hər bir azərbaycanlı məktəbdən başlayaraq bilməlidir. Bu, bizim ana kitabımızdır və gənclik bu kitabı nə qədər dərindən bilsə, millətini, xalqını, vətənini, müstəqil Azərbaycanı bir o qədər də çox sevəcəkdir”
Bəli görkəmli alim Flora Davudqızı elmi irsinin əsasını məhz “Dədə Qorqud” eposunun tədqiqi və Avropa dillərinə tərcüməsi tutur. Bu eposun alman dilinə tərcümə edilməsi folklorşünas alimlər tərəfindən yüksək qiymətləndirilməkdədir.
Bu il, 21 may 2015-ci ildə dünyadan köçən, görkəmli folklorşünas alim Flora Davudqızının 80 illik yubileyidir. Bu məqalə onun parlaq xatirəsinə kiçik bir töhfədir.
Səməd Vəkilov
Tədqiqatçı-hüquqşünas
Sevil Yusifova
İTV Yayım Şurasının üzvü, folklorşünas