2021-ci ilin 17 dekabr tarixində Xarici İşlər Nazirliyi Gülüstan Sarayında diplomatik korpus qarşısında ilin yekunlarına dair hesabat verib. Tədbirdə Xarici İşlər Nazirliyinin rəhbər heyəti, müvafiq qurumlardan yüksək səviyyəli nümayəndələr, ölkəmizdə akkreditə olunmuş diplomatik nümayəndəlik və beynəlxalq təşkilatların ofislərinin rəhbərləri iştirak ediblər.Bütöv.az Ovqat.com-a istinadən xəbər verir ki, nazir Ceyhun Bayramov öz hesabat nitqində Azərbaycan XİN-in bir illik xidmətindən ağız dolusu danışıb. Həqiqətən də 44 günlük müharibədən sonra Azərbaycanın diplomatik fəaliyyəti barədə danışacaq çox şey vardı və belə görünür ki, Cənab nazir illk hesabat hazırlamaqda heç bir korluq çəkməyib. Amma Ceyhun müəllimin ya “paxıllıq”dan, ya da hansısa səbəbdən unutduğu bəzi məsələlər də olub. Onlardan biri də Naxçıvan Muxtar Respublikasının diplomatik fəaliyyətidir. Bəli, bəli, səhv eşitmədiniz, məhz diplomatik fəaliyyəti.
Baxmayaraq ki Muxtar Respublikada mövcud olmayan iki nazirlikdən biri (digəri Müdafiə Nazirliyidir) XİN-dir, amma bu “dövlətçik” aktiv diplomatik siyasətlə məşğuldur. Özü də MR-nın diplomatik korpusu öz fəaliyyət aktivliyinə görə nəinki digər muxtar nazirliklərdən, hətta Ceyhun Bayramovun idarə etdiyi mərkəzi XİN-dən belə geri qalmır. Təsəvvür edin ki, 1.5 ildir ki, XİN-ə rəhbərlik edən Ceyhun Bayramov üst-üstə toplasan indiyədək bəlkə də 10 ölkəyə səfər etməyib. Naxçıvanın qeyri-rəsmi Xarici İşlər naziri Bəxtiyar Əsgərov isə, göz dəyməsin, bu sahədə nəinki Ceyhun Bayramovu, hətta Napoleon Bonapartın baş diplomatı Şarl Moris de Taleyranı belə çox-çox geridə qoyub. Belə ki, Naxçıvanın “Taleyranı” 2018-ci ilin təkcə bir ayında 10-dan çox səfirlə görüşmüşdü. Sözügedən görüşlər onun vəzifə təyinatının sərhədlərini aşdığından biz həmin vaxt bu barədə tənqidi qeydlərimizi və şübhələrimizi qələmə almışdıq. Eşitdiyimizə görə, bu yazıdan sonra həm paytaxt, həm də muxtar rəhbərlik Naxçıvan Daimi Nümayəndəliyinə bir daha bənzər görüşlər keçirməməyi məsləhət görmüşdü.
Şərti olaraq adına “Qara pişik” dediyimiz qaynağımızın verdiyi məlumata görə, Naxçıvan Daimi nümayəndəsi yola salmaqda olduğunuz il də öz ampluasından kənara çıxmaq barədə düşünməyib və ölkənin baş diplomatına örnək təşkil edəcək performans sərgiləyib. Zira Ceyhun müəllimin bu il neçə ölkə rəsmisi ilə görüşüb-görüşmədiyinə özü aydınlıq gətirə bilər. Biz isə Naxçıvan “xanlığını” çox sevdiyimizdən onun daimi nümayəndəsi Bəxtiyar Əsgərovun builki görüşlərinin siyahısını yayımlayırıq:
27.01.2021: Əfqanıstanın fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Amanullah Ceyhun ilə görüşüb;
16.02.2021: Türkiyənin fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Erkan Özoralla ilə görüşüb;
22.02.2021: Niderland Krallığının Azərbaycan Respublikasında fövqəladə və səlahiyyətli səfiri xanım Pauline Eizema ilə görüşüb;
15.03.2021: Belarus Respublikasının Azərbaycan Respublikasında yeni təyin olunan fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Andrey Ravkovla görüşüb;
24.03.2021: Rusiya Federasiyasının ölkəmizdəki səfirliyində olub. Fövqəladə və səlahiyyətli səfir Mixail Nikolayeviç Boçarnikovla görüşdə əsas müzakirə mövzusu iki ölkə arasındakı münasibətlər olub;
08.04.2021: Yaponiyanın Azərbaycan Respublikasında yeni təyin olunan fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Vada Cuniçi ilə görüşüb;
12.04.2021: Fransanın Azərbaycan Respublikasında fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Zakari Qrosla görüşüb;
14.04.2021: Qazaxıstan Respublikasının Azərbaycan Respublikasında fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Serkan Abdıkərimovla görüş;
13.04.2021: Türkiyə Cümhuriyyətinin Azərbaycan Respublikasında fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Erkan Özoralla onun diplomatik fəaliyyətinin başa çatması ilə əlaqədar görüş;
26.05.2021: Serbiya Respublikasının Azərbaycanda yeni təyin olunmuş fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Draqan Vladislavljeviçlə görüş;
27.05.2021: İndoneziya Respublikasının Azərbaycanda yeni təyin olunmuş fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Hildi Hamidlə görüş;
22.06.2021: İsveç Krallığının Azərbaycan Respublikasındakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Kristian Kamillə görüş;
25.06.2021: İtaliya Respublikasının Azərbaycan Respublikasında yeni təyin olunan fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Klaudio Taffuri ilə görüş;
2021-ci il iyunun 30-da Belçika Krallığının Azərbaycan Respublikasında fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Bert Schoofsla onun fəaliyyət müddətinin başa çatması ilə əlaqədar görüşüb.
07.07.2021: Çin Xalq Respublikasının Azərbaycan Respublikasında fövqəladə və səlahiyyətli səfiri xanım Guo Minlə görüş;
09.07.2021: Amerika Birləşmiş Ştatlarının Azərbaycan Respublikasında fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Li Litzenberger ilə görüş;
14.07.2021: İsrail dövlətinin Azərbaycan Respublikasında fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Corc Diklə görüş;
16.07.2021: Türkiyə Respublikasının Azərbaycan Respublikasındakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Cahit Bağçı ilə görüş;
03.08.2021: Ukrayna Respublikasının Azərbaycan Respublikasında fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Vladislav Kanevski ilə görüş;
09.08.2021: Şimali Kipr Türk Cümhuriyyətinin yeni təyin olunan Bakı Təmsilçisi Mustafa Kamal Bəyazbayramla görüş;
18.08.2021: Argentina Respublikasının Azərbaycan Respublikasında fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Serxio Osvaldo Peres Qunella ilə görüş;
20.08.2021: İran İslam Respublikasının Azərbaycan Respublikasındakı səfirliyinin hərbi attaşesi Cavad Forutəni ilə görüş;
02.09.2021: Tacikistan Respublikasının Azərbaycan Respublikasında fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Rustam Soli ilə görüş;
03.09.2021: Belçika Krallığının Azərbaycan Respublikasında yeni təyin olunan fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Michel Peetermansla görüş;
10.09.2021: Səudiyyə Ərəbistanının Azərbaycandakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Haməd bin Abdullah bin Səud bin Xudeyrlə görüş;
16.09.2021: Serbiyanın Azərbaycandakı səfiri Draqan Vladisavljeviçin dəvəti ilə bu ölkənin Azərbaycandakı səfirliyində olub.
17.09.2021: Liviyanın Azərbaycan Respublikasındakı Müvəqqəti İşlər Vəkili Aşraf Adamla görüş;
22.09.2021: Yunanıstanın Azərbaycan Respublikasında fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Nikolaos Piperigos ilə görüş;
24.09.2021: Bəxtiyar Əsgərov İran İslam Respublikasının Azərbaycan Respublikasında fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Seyid Abbas Musəvinin dəvətilə, bu ölkənin "Müqəddəs Müdafiə Həftəsi" münasibətilə təşkil olunmuş rəsmi qəbulda iştirak edib;
15.11.2021: Kuba Respublikasının Azərbaycan, Gürcüstan, Özbəkistan və Türkmənistan Respublikalarında fövqəladə və səlahiyyətli Səfiri Alfredo Nieves Portuondo ilə görüş və s.
Sual oluna bilər: rəsmi missiyası əslində Naxçıvan MR-in paytaxtdakı “dəftərxanası” olan Daimi Nümayəndəliyin rəhbəri görüşdüyü xarici ölkə səfirləri ilə nəyi müzakirə edib?
Muxtar Respublika rəsmilərinin iddialarına görə, Bəxtiyar Əsgərov xarici ölkə səfirləri ilə bir qayda olaraq bu kimi məsələləri müzakirə edib və etməkdədir: “iki ölkə arasındakı siyasi münasibətlər, Naxçıvan Muxtar Respublikası ilə əlaqələr, regiondakı yeni vəziyyət, Zəngəzur dəhlizinin açılması, rəsmi səfərlər və digər maraqlı mövzular”. Doğrusu, muxtariyyət rəsmilərinin “iki ölkə arasındakı siyasi münasibətlər” deyəndə hansı dövlətləri nəzərdə tutduqları bizə aydın deyil. Əgər söhbət burada Azərbaycan və tərəf müqabili olan digər dövlətdən gedirsə, Bəxtiyar Əsgərovun xarici ölkə səfirləri ilə bu kimi məsələləri müzakirə etmək səlahiyyəti varmı? Biz bilən, buna yalnız Ceyhun Bayramovun və Prezident İlham Əliyevin səlahiyyəti çatır. Sözsüz ki, Bəxtiyar müəllim özünü I şəxsin yerində görməsi az inandırıcıdır. Onda belə çıxır ki, o özünü Ceyhun Bayramovun yerində görür. Niyə də görməsin? Ceyhun Bayramov dünən Təhsil Nazirliyindən gəlib XİN-in rəhbəri vəzifəsində çalışır. Bəxtiyar müəllim isə 10 illərdir saçını gündə bir səfirlə keçirməkdə ağardıb. Təcrübə baxımından Ceyhun müəllim onun yanında olduqca xırda adamdır. Qabiliyyət baxımından isə məsələ mübahisəlidir. “Xan” həzrətlərindən soruşsaq, Bəxtiyar müəllimin qabiliyyəti unikal diplomatlarda belə yoxdur.
Bunlar öz yerində. Bəs, MR hakimiyyətinin rəsmi məlumatlarında keçən “digər maraqlı mövzular” deyiləndə nə nəzərdə tutulur? Nə yazıq ki, Bəxtiyar müəllimin səfirlərlə danışıqları məxfi tutulduğundan bu sualın cavabını müəyyənləşdirmək çətindir. Amma xarici səfirliklərdən mediaya sızdırılan məlumatlar bu barədə bəzi ip ucları verir.
2020-ci ilin sentyabrında Əlcəzair səfirliyindən Ovqat.com-a verilən məlumata görə, Bəxtiyar müəllim ölkənin Bakıdakı səfiri xanım Səlimə Abdelhaqqa Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ali Məclisinin sədri Vasif Talıbovun salamlarını çatdırıb və ona Azərbaycana səfir təyin edilməsi münasibətilə ilk təbrik teleqramının Cənab Sədr tərəfindən göndərildiyini xatırladıb. Naxçıvan nümayəndəsinin bununla Vasif Talıbovun Azərbaycanın digər rəsmilərindən, o cümlədən Prezident İlham Əliyevdən daha operativ diplomatik bacarığa malik olduğunu qabartdığı ortadadır.
Bizə maraqlı gələn digər məqam Bəxtiyar müəllimin Prezident İlham Əliyevin az qala qapısından qovduğu Yunanıstan səfiri ilə görüşməsidir. Soruşa bilərsiniz: strateji müttəfiqimiz Türkiyə ilə ciddi ziddiyyətləri olan Yunanıstan səfirinə Bəxtiyar Əsgərov niyə “xan salamı”nı çatdırmaq ehtiyacı duyub və onunla nəyi müzakirə edib? Daimi nümayəndəlikdən NUHÇIXAN İnformasiya Agentliyinə açıqlamasında bu suala belə cavab verib: “Görüşdə iki ölkə arasındakı siyasi münasibətlər, Naxçıvan Muxtar Respublikası ilə əlaqələr, regiondakı yeni vəziyyət, Zəngəzur dəhlizinin açılması, rəsmi səfərlər və digər maraqlı mövzular ətrafında müzakirələr aparılıb”.
Halbuki Prezident İlham Əliyev həmin səfiri 2020-ci ilin sentyabrında sərt tənqid etmiş və üzərindən bir ay keçəndən sonra Yunanıstan XİN onu ““Azərbaycan hökumətinin əsassız iddialarına görə” iddiası ilə geri çağırmışdı. Naxçıvanın daimi nümayəndəsi isə onu öz iqamətgahında qəbul edib “iki ölkə arasındakı münasibətlər”i müzakirəyə çıxarmışdı. Sanki bununla yunan diplomatına “Azərbaycanda başqa siyasi iradə də var” mesajını vermişdi.
Ümidvarıq ki, Azərbaycanın müvafiq dairələri, o cümlədən Prezident İlham Əliyev Naxçıvan Ali Məclisinin Sədrindən bizi vətəndaş kimi narahat edən suallara cavab istəyəcək.