Ana dilimdə səsləndi: "Qarabağ Azərbaycandır!"

"Bu dildə şəcərəm nəğmə oxuyub" - deyir, Qənbər Şəmşiroğlu. Nəbi Xəzri də dilimizi "Doldur ürəyimə sən gilə-gilə" yazır. Tofiq Bayram qələmi də şirin laylalı, ecazkar mahnılı dilimizə belə qiymət verir: "Bu dil şirinlikdə şərbət kimidir". Bəxtiyar Vahabzadənin "Ana dili" şeiri isə daha poetik səslənir:

Dil açanda ilk dəfə «ana» söyləyirik biz,
«Ana dili» adlanır bizim ilk dərsliyimiz.
Söhbət Azərbaycan dilindən gedir. Anamızın, atamızın - dünyada yaşayan milyonlarla azərbaycanlını yumruqtək bir edən, gücünə güc, canına can qatan Ana dilindən. Zaman-zaman dilimizin tarlıq günü də, elə şadlıq günü də olub. Bu gün isə Ana dilimin varlıq günüdür. Bəli, Azərbaycan Əlifbası və Azərbaycan Dili Günüdür.
Hər bir xalqın ruhunun təzahürü, varlığının isbatı mənəviyyatının qaynağı məhz onun ünsiyyətini təşkil edən dil məfhumudur.

Sual yarana bilər: Nəyə görə Ana dili bizim üçün bu qədər önəmlidir?! Bir anlıq düşünək: İnsan dilsiz yaşaya bilər, ancaq xalq dilsiz heç cür var ola bilməz; uçuruma sürüklənər... Digər bir məqama da nəzər salaq: Cəmiyyəti insansız düşünmək nə qədər çətindirsə, bir xalqın varlığını da dilsiz düşünmək o qədər çətindir... Geniş düşünsək: Dilsiz bəşəriyyət yoxdur, natamamdır...

Ana dilimiz tarixin keşməkeşli yollarını qət edərək bugünkü günə qədər gəlib çatmış, öz saflığını, mənəvi ucalığını qoruyub saxlamışdı. Ümumxalq dilimizin formalaşması eramızın beşinci əsrinə təsadüf edir. Qədim köklərə dayalı dilimiz bir əsrdə dörd dəfə dəyişilsə də, ancaq mükəmməl dil olaraq günümüzə qədər gəlib çatmışdır. Dilimizin ilk göstəriciləri, həm ədəbiyyatımız üçün həm də tariximiz üçün mənəvi dəyəri böyük olan, mükəmməllik göstəricisi "Kitabi-Dədə-Qorqud" sayılır. Bu, həm də sözümüzün, dilimizin dastanıdır.

Dilimizin formalaşmasında ziyalıların, dilimizin təəsübünü çəkənlərin də böyük rolu olmuşdur: M.Füzuli, M.P.Vaqif, M.F.Axundov, C.Məmmədquluzadə timsalında yüzlərlə, minlərlə qələm, düşüncə adamını göstərə bilərik.

Əlbəttə, "Əkinçi" qəzetini, mətbuatımızın babası Həsən bəy Zərdabini və "Molla Nəsrəddin" jurnalının müstəsna xidmətlərini də xatırlamamaq vəfasızlıq olar.

Ana dilimizin dövlət səviyyəsində işlənməsində əməyi olan Şah İsmayıl Xətayi demişdi: "Dilimiz, dinimiz, qeyrətimiz..." Deməli, bir xalq, bir cəmiyyət üçün dil qeyrət, mərdlik rəmzidir. Dili qorumaq vicdan, qürur məsələsidir. Əbəs yerə deyilməyib ki, "Əgər bir xalqın varlığını əlindən almaq istəyirsənsə, ilk öncə onun dilini əlindən al". Bu mənada xalqın torpağı, var-dövləti əlindən alınsa, o xalq batmaz, güclənər, birləşər mücadilə edər. Lakin bir xalqın dilinin əlindən alınması həmin cəmiyyətin məhvi - yox olması deməkdir.

Nəinki bu gün, hər gün: Dilimizi sevək, dilimizə sadiq qalaq, dilimizi qoruyaq...

Hamar Quluzadə,
BDU-nun Jurnalistika fakültəsinin tələbəsi