Trans-Anadolu boru qaz kəmərinin (TANAP) ötürücülük gücü artırılmadan Trans-Adriatik kəmərinin (TAP) genişləndirilməsi ilkin mərhələdə mümkündür.

Butov.az-ın "APA-Economics"-ə istinadən verdiyi xəbərə görə, bu barədə SOCAR-ın kadr, rejim və informasiya texnologiyaları üzrə vitse-prezidentinin müavini, şirkətin mətbuat katibi İbrahim Əhmədov dünyada baş verən geosiyasi proseslər fonunda TANAP-ın genişləndirilməsinin mümkünlüyü ilə bağlı sualı şərh edərək onlayn mətbuat konfransı zamanı bildirib.
Onun sözlərinə görə, Avropaya Cənubi Qaz Dəhlizi üzərindən ixracın artırılması məsələsi daha çox TAP boru kəmərinin konsorsiumunun qərarlarından asılıdır. Azərbaycanı bu konsorsiumda da SOCAR təmsil edir. Şirkət majoritar səhmdar deyil və yalnız 20%-lik səhmlərə malikdir.

İ. Əhmədov qeyd edib ki, Avropa İttifaqının qanunvericiliyinə görə, hər bir qaz idxalçısı mütəmadi olaraq açıq mövsüm elan etməlidir, bu isə bazar araşdırılmalarının aparılması və genişləndirmə ilə bağlı müvafiq qərarların verilməsini tələb edir.

"TAP konsorsiumu hər hansı bir geosiyasi inkişaflar olub-olmasından asılı olmayaraq, bu cür açıq mövsümləri və bazar araşdırmalarını həyata keçirir. Ötən il onlar bu prosesə başlayıblar və bu il ərzində, yəqin ki, qərar (kəmərin genişləndirilməsi ilə bağlı – red.) veriləcək", - İ. Əhmədov vurğulayıb.

Onun sözlərinə görə, qərar şirkətlərdən verilən təkliflərin konsorsium iştirakçıları üçün bazar vəziyyətindən asılı olaraq rentabelli və əlverişli olduğundan asılıdır. Belə ki, bu, sırf Azərbaycan qazı olmaya da bilər. Konsorsium qazın nəqli ilə bağlı həm Azərbaycan, həm də digər ölkələrdən təklif ala bilər: "Məsələn, ola bilsin ki, bu, Yunanıstana gətirilən mayeləşdirilmiş təbii qaz olsun. Yəni ilkin mərhələdə TANAP genişləndirilmədən TAP-ın artırılması mümkündür. Bu, daha çox konsorsiumda iştirak edən şirkətlərin və konsorsiumun qərarından asılıdır".

SOCAR rəsmisinin sözlərinə görə, şərt deyil ki, TAP-ın ötürücülük gücü birdəfəlik ikiqat artırılsın. Hazırkı texnoloji imkanlara görə, onun gücü 10 mlrd. kubmetrdən maksimum 20 mlrd kubmetrədək artırıla bilər. Lakin artım bundan azda ola bilər, məsələn, 3-5 mlrd. kubmetr və sair, bu da bilavasitə konsorsiumda iştirak edən şirkətlərdən asılıdır.

"Bəli, hər hansı siyasi, iqtisadi və sair hadisələr bazarda olan təklif-tələb balansına təsir göstərə bilər. Bu baxımdan, dolayası ilə sözügedən hadisələr müxtəlif qərarlara təsir edə bilərdi, lakin birbaşa ondan asılılıq yoxdur, mən belə deyərdim. Bu, daha çox kommersiya səciyyəli bir məsələdir və ilk növbədə TAP konsorsiumunun qərarından asılıdır", - İ. Əhmədov yekunlaşdırıb.

Xatırladaq ki, Azərbaycan qazı Avropaya TAP vasitəsi ilə nəql edilir. Cənub Qaz Dəhlizinin 878 kilometrlik hissəsində qaz xətti ilə "mavi yanacağ"ın kommersiya məqsədli nəqlinə 2020-ci ilin dekabrın 31-də başlanılıb. Cənub Qaz Dəhlizi layihəsinin bir hissəsi olan TAP kəməri ilə "Şahdəniz-2" layihəsi çərçivəsində hasil olunan qazın ilkin olaraq ildə 10 mlrd. kubmetrinin Avropaya nəqli nəzərdə tutulur. Bu boru kəməri Yunanıstan, Albaniya və Adriatik dənizindən keçməklə İtaliyanın cənubuna qədər uzanır.