“Qarabağ”dan növbəti qələbə .....                        Şeyx Patriarx Kirillə erməni revanşizmindən danışdı .....                        Suriya Prezidenti Azərbaycana dəvət edildi - FOTO .....                        Xaçmazda maşın aşdı - 4 nəfər yaralandı .....                        Samir Şərifov Suriya Prezidenti ilə görüşdü .....                        DİN-dən saxta səhifələrlə bağlı XƏBƏRDARLIQ .....                        Kəmaləddin Heydərovdan iranlı nazirə başsağlığı .....                        Kipr problemi iki suveren dövlətin yaradılması əsasında həll olunacaq - Ərdoğan .....                        Rəsmi Bakı Badamova görə Moskvadan izahat gözləyir .....                       
16-03-2024, 22:53
Bütöv Azərbaycan sevdalıları bir arada


Bütöv Azərbaycan sevdalıları bir arada

Bu gün “İranlı Mühacirlər Cəmiyyəti” İctimai Birliyi qərargahının bir özgə növrağı vardı. Cənubi Azərbaycanın inqilabçı övladlarının davamçıları ilə Şimali Azərbaycanda doğulub Bütöv Azərbaycan uğrunda çarpışan Vətən övladları bir arada idilər. Qadınların bayramı ilə “Novruz”u bir arada qeyd edən həmvətənlərimizə xaricdə yaşayan güneyli soydaşlarımız da qoşulmuşdu. Filologiya elmləri doktoru, professor Rafael Hüseynovun da bu təntənəyə qatılması tədbir iştirakçılarının ovqatını xüsusilə yüksəltmişdi.

“İranlı Mühacirlər Cəmiyyəti” İctimai Birliyinin sədri Firidun İbrahimi qonaqları salamlayıb hər iki bayram münasibətilə təbrik etdi. 21 Azər hərəkatının iştirakçısı və şahidlərindən olan Adilə xanım Çernikbülənd Millət Vəkili Rafael Hüseynova plaket təqdim etdikdən sonra AMEA Şərqşünaslıq İnstitutu, Cənubi Azərbaycan şöbəsinin müdiri Səməd Bayramzadə professoru gənclik illərindən tanıdığını bildirdi və onun Millət qarşısındakı xidmətlərindən, Cənubi Azərbaycanla bağlı tədqiqatlarından, hazırladığı verilişlərdən danışdı.

Rafael Hüseynov həcmcə balaca, mahiyyətcə böyük olan bu müqəddəs məkandan neçə-neçə fəadailərin keçdiyini xatırlatdı. Azərbaycanın tezliklə bütövləşəcəyinə əminliyini bildirdi. Tədbir iştirakçıları ilə xatirə şəkilləri çəkdirdi.
“İranlı Mühacirlər Cəmiyyəti”nin işində fəal və sədaqətlə çalışanlar təltif olundular. “Novruz” süfrəsi arxasında davam edən məclisi Tahirə Muradova öz şən nəğmələri ilə rövnəqləndirdi.
P.S. Növbəti buraxılışlarımızda təltif olunanlarla bağlı ayrı-ayrılıqda informasiya verəcəyik.








11-03-2024, 11:37
Təbrik edirik!


Təbrik edirik!


Bu gün BDU nəzdində İqtisadi humanitar kollecin tələbəsi Nəzrin Əliyevanın doğum günüdür. Anası Ülviyyə , atası Etibar, bacısı Nərmin,nənələri Rəhilə və Seyalı , xalası Bəyaz, xalası oğlu Avtandil xalası qızı Əsma adından təbrik edirik. Nəzərinə uğurlu bir həyat , xoşbəxt, sağlam yaşamağı arzulayırıq. Doğum günün mübarək Nəzrin bala!
26-02-2024, 14:34
Xocalı qurbanlarının xatirəsi Koreyada anılıb


Xocalı qurbanlarının xatirəsi Koreyada anılıb

Xocalı soyqırımının ildönümü ilə əlaqədar Cənubi Koreyanın paytaxtı Seulda simpozium keçirilib. Ölkəmizin Koreya Respublikasındakı səfirliyi, Koreya-Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzi və Koreyanın “FarmConnect” şirkətinin təşkilatçılığı ilə keçirilən tədbirdə diplomatlar, Koreyanın mədəniyyət, elm, təhsil dairələrinin nümayəndələri, media təmsilçiləri və soydaşlarımız iştirak edib. Azərbaycanın Koreya Respublikasındakı səfiri Ramin Həsənov Xocalı soyqırımının təfərrüatları, bu faciənin siyasi və hüquqi mahiyyəti və ümumilikdə, Ermənistanın Azərbaycan xalqına qarşı törətdiyi çoxsaylı cinayətlər barədə məlumat verib. O, Xocalı cəlladlarının ədalət mühakiməsinə cəlb olunacaqlarına əminliyini bildirib, bu xüsusda Vətən Müharibəsi və 2023-cü ilin sentyabrındakı lokal anti-terror tədbirlərinin nəticəsində ölkəmizin ərazi bütövlüyü və suverenliyini tam olaraq bərpa etməsini diqqətə çatdırıb.
Səfir vurğulayıb ki, dünya ölkələri Xocalı cinayətinin pislənilməsi və cinayətkarların məsuliyyətə cəlb edilməsində həmrəylik nümayiş etdirməlidir. Xocalı həqiqətlərinin dünyaya çatdırılmasında Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti Leyla Əliyevanın təşəbbüsü ilə həyata keçirilən “Xocalıya ədalət” kampaniyasının uğurları vurğulanıb.
Diplomat post-münaqişə dövrünə aid məsələlər, Azərbaycanın sülh gündəliyi, Emrənistan-Azərbaycan münasibətlərinin normallaşması üçün göstərilən səylər barədə məlumat verib, işğaldan azad olunmuş torpaqlarda aparılan yenidənqurma işləri, eləcə də bunun üçün ən böyük maneə olan mina problemindən bəhs edib. Bildirib ki, Azərbaycan hökuməti işğaldan azad olunmuş əraziləri “yaşıl zona” elan edib.
Seul şəhərinin Yonqsan rayonunun bələdiyyəsinin baş direktoru Kvoon Yoon Qu Azərbaycanla uzun müddətdən bəri formalaşmış konstruktiv əməkdaşlıqdan bəhs edib.
Sonra nüfuzlu koreyalı jurnalist və televiziya aparıcısı Baek İl Honqun moderatorluğu ilə panel müzakirələr təşkil olunub. Koreyanın Hankuk Regionşünaslıq Universitetinin professoru, politoloq Rövşən İbrahimov Xocalı soyqırımı və dünyada baş vermiş oxşar qətliamlar arasında paralellər aparıb.

Hanyanq Universitinin professoru, mədəni antropologiya üzrə mütəxəssis Hi Soo Li Azərbaycan və Koreya xalqlarının əlaqələrinin tarixi kökləri və müasir dövrünü təhlil edib. O, orta əsr Azərbaycan alimlərinin işlərinin Koreyada əks-sədasına dair maraqlı məlumatları bölüşüb.
Seul Milli Universitetinin arxeologiya və incəsənət tarixi kafedrasının professoru Cong İl Kim azərbaycanlı arxeoloqlarla birlikdə Qafqaz Albaniyasının paytaxtı Qəbələ şəhəri və Qarabağ bölgəsinin Füzuli rayonunda apardığı arxeoloji qazıntılardan danışıb. O, işğaldan azad edilən ərazilərdəki mina probleminin arxeoloji qazıntılara da mənfi təsit göstərdiyini bildirib. Alim Füzulidə aparılan arxeoloji qazıntıların Azərbaycanın Qarabağ bölgəsinin bəşəriyyətin ən qədim yaşayış məskənlərindən biri olduğunu sübut etdiyini deyib.
Panel müzakirəlrədə çıxış edən Koreya-Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzinin sədri Soo Hunq Li Azərbaycanın öz müstəqilliyini bərpa etməsindən bəri Cənubi Koreya ilə sıx əlaqələrinin yaranmasında Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin rolunu vurğulayıb. O, Azərbaycanda olduğu vaxtda Xocalı faciəsi haqqında məlumat əldə etdiyini və bundan kədərləndiyini bildirib.
Türkiyənin Koreyadakı səfiri Murat Tamer Xocalı soyqırımına dünyada bəzi döblətlərin nümayiş etdirdiyi ikili standartdan danışıb.
Koreyada yaşayan gənc azərbaycanlı, Seul şəhərinin fəxri vətəndaşı, Qubadlı rayonundan məcburi köçkün düşmüş Rahil Əhmədova özünün timsalında doğma torpaqlarından qovulan insanların mənəvi çətinliklərindən danışıb.

24-02-2024, 08:35

Rusiya tank və PUA istehsalını artırır

Rusiya tank və PUA istehsalını artırır


Butov.az-ın əldə etdiyi məlumata görə, Rusiya Federasiyasının müdafiə naziri Sergey Şoyqunun bildirib ki, 2023-cü ildə Rusiya ordusunda istifadə edilən pilotsuz təyyarələrin sayı 17, tanklar isə 6 dəfə artırılıb. Bundan əlavə, həm artilleriya, həm də təyyarə mərmilərinin sayı 17,5 dəfə çoxaldılıb.
S.Şoyqu bildirib: “ 2023-cü ildə Rusiya Silahlı Qüvvələrinə müqavilə əsasında 540 mindən çox hərbçi cəlb edilib. Bu, 6 diviziyadan ibarət ehtiyat ordunun yaradılmasına imkan verir. Qüvvələrimiz güclü qüvvə birliyi təşkil edən, yaxşı təlim keçmiş peşəkar birliklərdir. 2024-cü ilin əvvəlindən 50 minə yaxın şəxs müqaviləli hərbi xidmətə daxil olub və onların sayı artmaqda davam edir.
Ukrayna Silahlı Qüvvələri 2023-cü ilin yayından başlayan əks-hücum zamanı Rusiya ordusunun ilk müdafiə xəttinə belə keçə bilməyib. Müdafiə xəttinin 80 faizi mühəndislər və dəmiryol bölmələri tərəfindən tikilib”.
Qeyd edək ki, Ukrayna tərəfi Rusiyanın əks-hücuma hazırlaşarkən geniş ərazilərə çoxsaylı minalar qoymasından şikayət etmişdi. Rusiya müdafiə xəttinin minalanmış sahələrlə əhatə olunması Ukrayna əməliyyatını pozan əsas səbəblərdən biri kimi göstərilir.



19-02-2024, 14:32
"Ən isti yanvar"


"Ən isti Yanvar"

Butov.az trt.net.tr saytına istinadla xəbər verir ki, Avropa İttifaqının (Aİ) “Kopernik” peykizləmə mərkəzi tərəfindən aparılan ölçmələrə görə, 2024-cü ilin yanvar ayında yerüstü havanın orta temperaturu 13,14 dərəcə olub. Bu temperatur 1991-2020-ci illərinyanvarayıortagöstəricisindən 0,70 dərəcə, 2020-ci ildəqeydəalınanəvvəlkiənistiortagöstəricidənisə 0,12 dərəcəyüksəkdir.
Son 12 ayda (2023-cü ilinfevral - 2024-cü ilinyanvarayları) qlobalortatemperatur 1991-2020-ci illərinortagöstəricisindən 0,64 dərəcəyüksəkolub.
Avropadayanvardahavanıntemperaturuşimalvəcənubbölgələrindəfərqlilikgöstərib.
Skandinaviyaölkələrində 1991-2020-ci illərinortagöstəricisindənxeyliaşağıolantemperaturlarcənubölkələrindəbuortagöstəricidənxeyliyuxarıölçülüb.
Şərqi Kanada, Şimal-Qərbi Afrika, Yaxın Şərq və Mərkəzi Asiya da temperatur orta səviyyədən yuxarı, Qərbi Kanada, Mərkəzi Amerika və Şərqi Sibirdə isə orta səviyyədən aşağı olub.
7-02-2024, 10:36
Azərbaycanda səsvermə başladı

Azərbaycanda səsvermə başladı

Azərbaycanda növbədənkənar prezident seçkilərində səsvermə başlayıb.
Butov.az-ın məlumatına görə, Mərkəzi Seçki Komissiyasının sədri Məzahir Pənahov seçkiləri açıq elan edib. Seçiciləri aktiv olmağa çağıraraq qeyd edib ki, bu gün axşam saat 19-dək hər kəs gəlib öz səsvermə hüququndan istifadə edə bilər:
1000 məntəqədə veb-kameralar quraşdırılıb. Bu, seçkilərin daha mötəbər keçirilməsinə təsir edəcək. Eyni zamanda beynəlxalq və yerli müşahidəçilər seçkiləri izləyəcək”.
Xatırladaq ki, prezident seçkilərində 7 namizəd mübarizə aparır.
Səsvermə 125 seçki dairəsi üzrə 6537 seçki məntəqəsində keçirilir. Bu məntəqələrdən 6319-u daimi, 218-i isə Azərbaycanın xarici ölkələrdəki səfirlik, konsulluq və daimi nümayəndəliklərində, hərbi hissələrdə, islah-əmək və sanator-müalicə müəssisələrində, Xəzər dənizində və dünya sularında Azərbaycanın Bayrağı altında üzən gəmilərdə yaradılmış məntəqələrdir. Ümumilikdə 6 milyon 524 min 203 seçki bülleteni çap edilib.
Səsvermənin şəffaflığını təmin etmək üçün 1000 seçki məntəqəsində quraşdırılmış veb-kameralar MSK-nın rəsmi internet səhifələrinə (www.msk.gov.az; www.cec.gov.az; www.infocenter.gov.az) qoşulub. Bu kameralar vasitəsilə seçki məntəqələrində səsvermənin gedişini əvvəldən axıradək Mərkəzi Seçki Komissiyasının internet saytlarında izləmək mümkündür.
Hazırda Azərbaycanda səsvermə hüququ olan vətəndaşların sayı 6 milyon 478 min 623 nəfərdir. Seçki prosesini 790 beynəlxalq müşahidəçi izləyir. Onlar 72 beynəlxalq təşkilatı və 89 ölkəni təmsil edirlər. Yerli müşahidəçilərin ümumi sayı isə 89 min 366-dır.
Seçkiləri 109 beynəlxalq media qurumunun 216 təmsilçisi işıqlandırır.
“Bütöv Azərbaycan” qəzetinin xüsusi müxbiri Abşeron 3-cü seçki daiəsinin Mehdiabad qəsəbəsindəki seçki məntəqələrinə baş çəkib. Seçici fəallığının müşahidə olunduğu 8 caylı məntəqdən fotoları təqdim edirik: Daha geniş fotoreportajı qəzetimizin növbəti sayında təqdim edəcəyik.

27-01-2024, 23:23
Zəngəzur mahalında Kurud mədrəsəsi

Səxavət HACIYEV
Tarixçi


Zəngəzur mahalında Kurud mədrəsəsi

Məlumat üçün qeyd edim ki, hələ XIX əsrin sonlarında Zəngəzur mahalının Kurud kəndində mədrəsə fəaliyyət göstərmişdir.
Mətləbə keçməzdən əvvəl oxucularımızın yaddaşını təzələmək naminə mədrəsə barədə qısaca xatırlatma:
Mədrəsə - ərəb sözü olub “dərs oxumaq, dərs deyilən yer” deməkdir. İslamın yayıldığı ilk dövrlərdə ilahiyyatçı alimlərin mühazirə oxuduqları yer, eləcədə böyük məscidlərdə daima məktəb və ya mühazirə kursları mövcud idi ki, burada da dini və dünyəvi elmlər tədris olunurdu. Mədrəsə adlanan xüsusi tipli orta və ali ilahi-hüquqi məktəblər tarixinə nəzər saldıqda görərik ki, Zəngəzur mahalının Kurud kəndində 1880-ci ildə Molla Əbdurrəhimin açdığı mədrəsə bu tip tədris mərkəzi idi.
1038-ci ildə Nişapurda öz dövlətlərini qurmuş Səlcuqlar tərəfindən yaradılmış mədrəsə təhsil sistemi daha sonra Nişapurda, Mərvdə, Xorasanda və oradan da dovlətin qərb vilayətlərinə yayılmışdır. Mədrəsələr yalnız inzibati idarəetmə sistemi üçün kadrlar hazırlanması məqsədi ilə yaradılmışdır. Lakin gələcək inzibatçılar öz fəaliyyətləri üçün vacib olan elmləri də öyrənirdilər. Bəzi tətqiqatçıların fikrincə, mədrəsədə Qazı vəzifəsi hazırlanırdı ki, bu da dini xarakter daşıyırdı və məhkəmələrdə şəriət qanunlarına istinad edərək fətvalar verib hakimlik edirdilər. C.Maqdisi və K.Klauzer kimi alimlər hesab edirdilər ki, mədrəsədə təhsil almış şəxslər fiqhdə yəni qanunvericilik və hüquqşünaslıqda mükəmməl məlumatlı olan şəxs hesab olunurdu. O məhkəmədə Qazı vəzifəsində çalışa bilər, mədrəsədə müdərris kimi işləyə bilər və tədris hissəsində başçılıq edə bilərdi. Bu baxımdan bütün müsəlman dünyasının tədris mərkəzi sayılan Bağdad Nizamiyə mədrəsəsi dövrün tələbi idi. Səlcuq sultanı Alp Arslanın hakimiyyəti illərində onun vəziri olmuş Nizamülmülkün təşəbbüsü ilə 1067-ci ildə açılmış Bağdad Nizamiyyə mədrəsəsi əslində orta əsrin ilk universiteti sayılır. Mədrəsə elmi inkişaf etdirmək üçün açılmışdır ki, sonralar bütün islam alimlərini özündə birləşdirmiş bu mədrəsədə ildə 6000 tələbə təhsil alırdı.
Bu tələbələrdən biri də 1853-cü ildə Zəngəzur mahalının Kurud kəndində dünyaya göz açmış Molla Hacıbaba oğlu Əbdürrəhim olub. Qeyd etmək yerinə düşər ki, Molla Əbdürrəhimin atası Molla Hacıbaba və babası Molla Allahyar da ilk təhsilini atalarından aldıqdan sonra ata-babalarının yolu ilə gedərək Əhərdə sonra isə Nəcəf və Bağdad şəhərlərində Ali Ruhani məktəblərində təhsillərini başa vuraraq mükəmməl ilahiyyatçı, müdərris (günümüzün professoru) olmuşlar. Molla Əbdürrəhim də 1880-ci ildə Bağdad da Ali dini təhsilini başa vurub Kurud kəndinə qayıdaraq orada mədrəsə açıb. (Mənbə: S.Qarayev “ Qazangöl həsrəti səh.201 Bakı-2002-ci il)
Molla Əbdürrəhimin mədrəsəsində təhsil almış tələbələrin bizə məlum olan qisminin siyahısını təqdim edirik:

Kurud kəndi 1988-ci ildə

1) Molla Əbdülsəlam (qardaşı) – Kurud kəndi;
2) Molla Ziyad – Kurud kəndi;
3) Molla Həsənxan – Kirs kəndi;
4) Molla Dosdu – Çiriş kəndi;
5) Molla Alı Rzaqulu oğlu- Kurud kəndi;
6) Molla Hacı Hacıyev-Kurud kəndi;
7) Ziyəddin Hacıyev-Kurud kəndi;
8) Canıbaba Hacıyev- Kurud kəndi;
9) Əminə Hacıyeva-Kurud kəndi;
10) Maral Hacıyeva-Kurud kəndi;
11) Molla Pəpiş (əsl adı Həsənov İsrafil Hacı Səməd oğlu)-Qubadlı rayonunun Qiyaslı kəndi.
12) İbiş Nəzərəliyev(Sovet dövründə Naxçıvan Muxtar Respublikasının Prokuroru olub)-Qubadlı rayonunun Göyyal kəndi.

Atam və əmilərim bizə söyləyirdi ki, babanız Molla Hacıbaba Pirdavdan kəndində bacısı Səlbigildə qonaq olarkən bir gün mal növbəsinə getməli olur və çöldə kənd uşaqları ilə savaşıb döyülür. Bacısı Səlbi nənə qardaşını Qazının yanına aparıb şikayət edir ki, qardaşımı kənd uşaqları döyüblər.
Qazı babamdan soruşur:
-Bala kimin oğlusan?
-Cavab: Molla Allahyarın.
Cavabı eşidən Qazı Hacıbabaya bir şapalaq vurub deyir: Gərək səni elə vurardılar ki, gözün çıxardı. Molla Allahyar ölüb deyə,- çoban olacaqsan? Niyə Dədə-babalarının təhsil yolunu yarımçıq qoymusan?!
Rəhmətlik Səlbi nənə bu sözdən sınaraq pul-para toplayıb qardaşını Təbrizə oxumağa göndərir. Qeyd etmək yerinə düşər ki, Səlbi nənənin övladları 1918-1920-ci illərdə Pirdavdan kəndi ermənilər tərəfindən dağıdılıb əhalisi qırılanda, Mustafa kimi igidin köməkliyi ilə, Ordubada-Qoruqlar, Kələki, Bis, Əbrəqunus kəndlərinə pənah aparıblar.
Mən 1971-ci ildə Culfa rayonunda yaşayan bibimoğlu Məhəmməd İmaməliyev ilə Naxçıvan Muxtar Respublika Prokurorluğunda yüksək vəzifə tutan İbiş Nəzərəliyevin evinə getdik. Cay süfrəsində tanışlıqdan sonra biləndə ki, mən Hacının oğluyam, dedi- sənin atanın adı Hacıbabadır. Əbdürrəhim baba öz atasının adını oğluna qoymuşdu. İbiş müəliim qohumluq və kimliyimiz haqqında xeyli söhbət eləyəndən sonra dedi ki, Molla Əbdürrəhim- sizin babanız bizə həftədə 3 dəfə dərs keçirdi. Hacıbaba, Canıbaba, Ziyəddin, Əminə, Maral, Alı, Əsəd, Davud, Pəpiş, Həsənxan və.s yadımdan çıxan tələbələr də vardı. Hər cümə namazından sonra yarış keçirərdi. Molla Pəpiş ilə Alı hamımızdan əzbərçi və savadlı idilər. Hər ikinci gün bizim dərsimiz hədrə-cavablıq yəni hazır cavablıq dərsi idi. Mərhum Molla Əbdürrəhim mütəmadi olaraq Gığıdan Molla Fərzalını, Molla Gəncalını Kuruda-mədrəsəyə dəvət edib bizi imtahana çəkərdi...
Əslində sizin soyadınız da Hacıyev yox, Əfəndiyev olmalıdır. Çünkü siz Əfəndi uşağı gedirsiniz. Canılı tayfası-Əfəndilər yəni oxumuş, təhsilli adamlar.
Bu məqamda hörmətli oxucuların diqqətini Əfəndi sözünün mahiyyətinə yönəltmək istərdim;
Əfəndi-Sünnü din alimlərinə verilmiş xüsusi tituldur. Əfəndi fiqh elmini mükəmməl bilən, Qazı rütbəsi almış, şəriət məhkəmələrini aparan ilahiyyat alimlərinə deyilir. İslami fətvaların verilməsində səlahiyyəti olan sünnü alimlərinə Əfəndi titulu verilirdi ki, bizim babalarımız bu titula laiq olduğu üçün el-oba arasında bizlərə Əfəndilər, Əfəndi uşağı deyə,- müraciət edirdilər.

Ermənilərin viran qoyduğu Kurud kəndi

Arxiv sənədlərinə əsasən 1853-cü ildə Kurud kəndində anadan olmuş Molla Əbdürrəhim Molla Hacıbaba oğlu haqqında Azərbaycan MTN-nin iyun 1993-cü il tarixli 11/14-H631 saylı arayışında babamızın soyadı Əfəndiyev Molla Əbdürrəhim Hacıbaba oğlu olaraq qeyd olunub. O, bir sentyabr 1937-ci ildə Sovet Höküməti əleyhinə fəaliyyətdə ittiham olunaraq üçlüyün qərarı ilə güllələnmiş, məscidi mədrəsəsi isə sökülüb dağıdılmışdır.
Beləliklə sənədlərə baxdıqda görürük ki, hələ 1832-ci ildə çar I Nikolayın fərmanına əsasən Qafqazda əhalinin siyahıya alınması və vergi sisteminin tətbiqi ilə keçirilmiş siyahıyaalma zamanı babalarımızın adı, soyadı, doğum tarixi və ödədiyi vergi dərəcələri qeyd olunmuşdur. 1828-ci ildə bağlanmış Türkmənçay müqaviləsi ilə Azərbaycan xanlıqları Araz çayı sərhəd olmaqla digər xanlıqlar kimi Naxçıvan və İrəvan xanlıqları da, o cümlədən Zəngəzur Rusiyanın tərkibinə qatıldı. 1801-ci ildən Gürcüstanı işğal etmiş Rusiya Qafqazda öz hökmranlığını, vergi sistemini həyata keçirməyə başladı. Belə ki, Zəngəzurda da yeni iqdisadi layihə 1826-1828 Rusiya-İran müharibəsi başa çatdıqdan sonra maliyyə naziri Kankrinin təqdimatı ilə I Nikolayın fərmanına əsasən həyata keçirildi. 1830-cu ildən Zəngəzur mahalında komeral təsvir aparılır.
Kimya üzrə fəlsəfə doktoru Nazir Əhmədlinin “Zəngəzur mahalının komeral təsviri” 1832-1833 -cü illər kitabında Kurud mədrəsəsinin qurucuları haqqında məlumata rast gəlirik. Belə ki, kitabın 277-ci səhifəsində Gığılı obası haqda yazılır. 3978 nomrəli arxiv işində Abdulla Canı oğlu 35 yaşında, 1797-ci il doğumlu, oğlu Allahverdi 6 yaşında, 3979 nömrəli arxiv vərəqində yazılmışdır-Molla Allahyar Canı oğlu 58 yaşında-1774-cü il doğumlu. Hər ikisi gümüş pulla 2 rubl və məhsulun 1/5 hissəsini mal-cahat olaraq ödəyiblər. Babalarımın demiyyə yararlı torpağı və dəyirmanı var idi. Həmin müəllifin kitabının 403-ü səhifəsində qeyd olunur ki, Kurud kəndi elmin inkişafı və fəaliyyətində dövlətə xidmətində mollaların xüsusi rolu olmuşdur. 54 nömrəli arxiv işində göstərilir ki, Molla Hacıbaba Molla Allahyar oğlu- 1834-cü il təvəllüdlü. Qeyd edək ki, yoxlamanı həyata keçirtdi Zəngəzur qəza rəisi Artunov. (bax N.Əhmədli Zəngəzur mahalının komeral təsviri səhifə 277. Bakı 2021 )
Arxiv materiallarından aydın olur ki, Nəcəf və Bağdad şəhərləində təhsil almaqlarına baxmayaraq babalarımız Zəngəzur mahalı Kurud kəndinin daim yaşayan sakinləri olaraq kənddə hökumətə vergi vermiş, Mədrəsə açmış, ilahiyyatçı alimlər kimi özlərinə sünnü alimlərinə verilən Əfəndilər titulunu qazanmışlar.
Bu faktlar bir daha sübut edir ki, Zəngəzur mahalında XIX əsrin 80-ci illərindən ilk təhsil ocaqlarından biri kimi Kurud mədrəsəsi fəaliyyət göstərmişdir.
19.01.2024
"Bütöv Azərbaycan" qəzeti
26 Yanvar 2024
26-01-2024, 04:27
Sözünüzün ömrü uzun olsun!


Sözünüzün ömrü uzun olsun!

Elə insanlar var ki, onlar sözü ilə birgə doğular. Yeni fikir tapmaq üçün daim axtarış yollarında olar. Düşüncə, fikir bahadırı kimi sözün əzəmətini, ululuğunu, calallığını qələminə sarılaraq qoruyar. Bu mənada hər misrası, hər kəlməsi hikmət dünyası olan müəllimimin sözünü onun özündən əvvəl sevmişəm. Yaratdığı əsərlərdə tər-təzə filoloji mülahizələr, fikir kamilliyi, məna bütövlüyü, bədii və elmi ruh maqnit kimi məni öz ağuşuna çəkib.
Hər dəfə düşünürəm ki, insanın gördüyü iş, fəaliyyəti, yaradıcılığı bilavasitə onun təbiətilə sıx bağlıdır. Təbiət etibarilə kübar insanların yaradıcılığında oxucu əhvalını müsbətə kökləyən, mənəvi rahatlıq və ucalıq gətirən elementlər zənginliyi vardır. Bu yazılarda xeyirxahlığın mahiyyəti ilə bərabər, həm də müəllifin etibarlığı görünür. Hər qələm məhsulunda ali münasibətlərə təsiri ilə bağlı nurlu fikirlərindən doğan işığın üfüqləri çox-çox uzaqlarda-insanlıq yolunun ən başındaca bərq vurur. Bu yolun sağı və solu insani fəzilət və mənəvi keyfiyyət gülzarı ilə çəkilmişdir, desək, yanılmarıq. Burada "çəkilmək" ifadəsini səbəbsiz işlətmədim. Çünki müəllimimin yazılarını qələmlə çəkilən söz tablosuna bənzədirəm. Hər məqam yerli-yataqlı, ruh və göz oxşayandır.
Səttar Bəhlulzadə Azərbaycan rəssamlığına poetik ruh qazandırmışdı. Bəli, qazandırmışdı, çünki rəssamın özü kimi, həm də yaradıcılığı bizim qazancımızdır. Bu mənada müəllimimin də yaradıcılığı müstəqil Azərbaycan jurnalistikasına fərqli bədii ruh qazandırıb. Səttar Bəhlulzadə fırçasıyla Ustadımın qələmində kamil oxşarlıq vardır. Bu, hər kəsin görmədiyini çəkmək, yazmaq qüdrətidir. Və hər iki – qələm və fırça adamının yaradıcılıq qayəsini səciyyələndirən ən ümdə məsələ məhz milli ruha bağlılıqlarıdır. Səttar Bəhlulzadə "Torpağın arzusu" əsərini yaratmış, cadar-cadar olmuş gil torpaqdan günəşə boy verən lalə qönçəsinin arzusunu, torpağın laləzara dönmək sevdasını duymuşdu. Müəllimim də REAL Tv-də efirə gedən "Azadlığın ad günü"nə həsr etdiyi yazısını oxucunu içdən silkələyən sətirlərlə belə başlayır: "Dilimizin işlək lüğət tərkibində mənim üçün ən duyğulu, ən kövrək və ən ağrılı sözlərdən biri də "qərib" anlayışıdır".
Nəticədə lalənin də, torpaqların da, insanın da, yerin-göyün də qəribsəməyində qəm var, ələm var. Bunu dərindən duymaq, anlamaq tək yaradıcılıq məsələsi deyil, burada həm də ziyalı həssaslığı, canyanğısı olmalıdır. S.Bəhlulzadə doğma xalqın həyatını, Vətən torpağını özünə güc-qüdrət bilir, buradan kənarda rahatlıq tapmadığını deyirdi. Müəllimimin də yaradıcılığı təpədən-dırnağa milli ruha bağlıdır. Əbəs yerə deyildir ki, əməkdar jurnalist Flora xanım Xəlilzadə müəllimimin publisistikasında ən çox özünü göstərən məqamın Vətən sevgisi olduğunu dəfələrlə qeyd edir.
Müəllimim elmi, bədii-publisistik əsərlərinə ziyalı sadəliyi ilə esse deyir. Müəllim adının ucalığı ilə qürur duyur. Bakı Dövlət Universitetini "qutsal yer" adlandırır. Müəllimim kiçik hücrəsində (evinin bir otağında) xoşbəxt günlərindən yadigar qalan bəzi ev əşyalarını qoruyub, saxlayır. İlk dəfə müəllimimgildə qonaq olanda həmin sadə otağı Apollon məbədinə-filosofların sevdiyi məkana bənzətmişdim. Bu ocaqda müdriklərin kitab timsalında "yığışdığını" gördüm. Rəfdə hər bir sahəyə aid kitab səliqə ilə düzülmüşdü. Bir məqamı da sezdim: müəllimim vaxtilə yazdığı qiymətli kitablarını bəzən unutsa da, ancaq yerli və xarici söz, düşüncə adamlarının kitablarını cild-cild xatırlayır.
Bəzən müəllimin nitqindəki təmizliyin, sözlərindəki cilalığın sehrinə düşürsən, bəzən də mütərəqqi fikirlərindən dolayı, yaxud da yenicə eşitdiyim terminləri tam həzm edə bilmədiyimdən və ya yeni kitab, müəllif adlarını indi duyduğumdan müəllimimi tam anlamasam da qulaq asmağa çalışıram. Bu anı hiss edən müəllimim ustufca yerindən qalxır, həmin kitablar, yazılar, terminlərlə məni tanış edir.
Müəllimimin publisistik fikir tariximizdə möhürünü vuran yaradıcılığının əsas qayəsi milli ziyalılığından və kosmopolitliyindən qaynaqlanır. O, dərk olunmuş həqiqətin sevdası ilə yazır, yaradır. Bu yolda sözünüzün ömrü uzun olsun, əziz Ustadım- Cahangir Məmmədli!

Əsgər İİSMAYILOV,
BDU Jurnalistika fakültəsinin tələbəsi


21-01-2024, 08:10
Siyasi məhbus təkadamlıqda


Siyasi məhbus təkadamlıqda

Urmu şəhərinin həbsxanasında saxlanılan və yanvarın 15-dən aclıq aksiyası keçirən siyasi məhbus Hamid Qaraoğlani tək adamlıq kameraya salınıb. Bu barədə onun bacısı Haniyə Qaraoğlani məlumat verib. Siyasi məhbusun aclıq aksiyası keçirdiyi və bunun ictimailəşdirildiyi üçün cəzalandırıldığı ehtimal olunur. O, bir neçə xəstəlikdən əziyyət çəkməsinə baxmayaraq xəstəxanada müalicəsinə icazə verilməməsinə etiraz edir.
Qeyd edək ki, 27 iyun 2020-cı ildə saxlanılan güneyli siyasi məhbus xarici ölkələrə casusluq ittihamına görə 13 il 3 ay azadlıqdan məhrum edilib.
Qaraoğlani, ona qarşı sürülən ittihamların əsassız olduğunu və ondan işgəncə altında məcburi etiraf alındığını bildirib.
21-01-2024, 07:52
Deyəsən yağış yağacaq axşama...


Deyəsən yağış yağacaq axşama...

Hərdən sözdən də küsürəm, sözün yiyəsindən də. Sadəcə küsürəm. Heçnəsiz, filansız. Sözün ağırlığını ruhumun çəkə bilmədiyi vaxtlar da az olmur. Çəkib aparır söz məni qaranlıq quyunun düz dibinə. "İndi hünərin var, çıx bu quyunun dibindən"- deyirəm öz-özümə. Onda da hardansa bir söz peyda olur, tutur ruhumun əlindən, cıxarır məni bu dar quyudan və dönürəm öz işıqlı hücrəmə. Özümə. O zaman əlimi haqqın dərgahına qaldırıb "Şükür sənə, ilahi"-deyirəm, nə yaxşı ki, söz var. Nə yaxşı ki, sözün yiyəsi, dünyanın sahibi var -deyirəm. Bax o vaxt o şükranlığımı da, bu bir ovuc ümid işartısını da o Sözə borclu qalıram. Dönüb qayıdıram öz mənimə.
Onu da deyim ki, məni heçnəylə heyrətləndirmək olmaz. Bircə Sözdən başqa. Söz də söz ola ha. Axı sözün əlindən tutub yeriyənlər də çox deyil. Sözün ucundan tutub ucuzluğa gedənlərsə o qədərdi ki...
Sözü urvatdan salanlar biz bildiyimizdən də çoxdu indiki zamanda. Sözdən boluq eləcə. Hər sözdən danışmıram ha. İlahi sözdən, sufi sözdən danışıram .
Sözüylə yaralayıb (yaxşı mənada) sözüylə məlhəm qoyanların duyğularının qonağı olduğum vaxtlar da az olmur. Elə gözəl doyururlar ki, adamı sözlə, "şükür varlığına" deməkdən başqa əlindən heç nə gəlmir. Varlığına şükr etdiklərim, əsl söz sahibləri elə də çox deyil. Bu gün Qəşəm Nəcəfzadədən söz açmaq istəyirəm. Dəliliyi, çılğınlığı, küsəyənliyi, hövsələsizliyi ilə birgə şairdi ki şair. Ayağı yer tutar deyə heç üzünə də vurmamışam bu vaxtacan düşündüklərimi.
Hərəmiz bir qaranlıqda işıq axtaranlardanıq. Amma dünyalarımız birdi. Fikir ayrılıqlarımız olsa da sözümüz eyni odda bişib. Bizi söz bir araya gətirir sözün həqiqi mənasında. Axı bütün şairlərin ruhu ürəkdən su içir. Hər nə qədər boyunlarına almasalar da bütün şairlər tənhadı, kimsəsizdi. Bunu mən deyirəm. Bütün şairlər ruhla cismin çəkişdiyi nöqtədə ruhuyla can çəkişdirir və bu xüsusiyyətdi hamımızı eyni havaya kökləyən, eyni ruhda birləşdirən, eyni küləklərdə, yağışlarda yol yoldaşı edən. Bəlkə bu çağacan Qəşəm haqda yüzlərlə məqalə, esse, hətta şeir də yazıblar. Bəlkə yox, elədi ki, var. Amma onu olduğu kimi tanıyan, tanıdan, ruhunun qapılarını ərklə açan, sözlə döyən, sonra da elə sözlə də sığal çəkən olmayıb bəlkə də. Bəlkə də olub. Bilmirəm.
Mən bu gün istədim bir ayrı pəncərədən baxım şairin söz dünyasına. Qorxmadan, çəkinmədən, bəzəksiz, düzəksiz, olduğu kimi. Çünki bilirəm ki, o da yorulub boğazdan yuxarı təriflərdən, yalançı alqışlardan. Səmimiyyət gəzir o da mənim kimi. Şeirləri kimi pafossuz, içdən, ərkyana yazı gözləyir, bilirəm. Axı mənim tanıdığım Qəşəm qocalığa can atan, atları baxışları ilə qamçılamaq istəyən, yerdə qalan ömrünü çəlik ayaqları ilə döyəcləmək arzusunda olan dəli yolçudu. Dəli şair demirəm, çünki şairlik elə dəlilikdi. Sözünü tutub gedir o da ruhunun uçduğu yerə. Elə başı da sözə bərk qarışıb. Nə bilmək olar, bir də gördün, arzuları çin oldu, saqqalında dən bitdi, əllərində əsa. Gözünü açıb yumacaq və görəcək ki, bir özüdü, bir sözü, bir də dünyası. Məncə, illərin yorğunluğudu Qəşəm Nəcəfzadəni qocalığın eşqinə salan. Əlini, ayağını uzadıb dincəlmək istəyir azacıq. Amma inanmağım gəlmir nəsə Qəşəmin nə vaxtsa dinc oturacağına. Təki sağlıq olsun.
Gözlərim eynək gətirsin,
Saqqalım qar.
Əllərim çəlik .
Yaşım qocalıq pulu

-deyən şair əslində qocalmaq yox, yaşamaq eşqindədi. Qocalınca, əlləri çəlik tutunca, saçı, saqqalı ağarınca, gözləri torana düşüncə yaşamaq həm də. Tanrı arzusuna çatdırsın.
Sükutun içində qərib hay-harayı var Qəşəm Nəcəfzadənin həm də. Ərkyana səsi-küyü ilə bir andaca götürər sükutu başına. Özü demiş, bütün yorğunluğunu düymə gözlərində gizlədərək bir gümrahlıq qatar səssizliyə. Heç kim hiss etməz içindəki təlatümü, ağrını. Yox, hiss edərik. Üzünə vurmarıq sadəcə. Qoşularıq hamımız ona. Ortalığa bir söz atar, hamı düşər o sözün dalınca. Dildən-dilə gəzər söz. Sözdən söz doğar və vaxtın keçməsindən heç kimin xəbəri olmaz.
Mənim də gümanım sözümə çatır,
Kənddən gətirdiyim hirsimə çatır.
Arzum dilə düşür, söz eləyirsiz,
Məni nişan verib göz eləyirsiz

-deyir Qəşəm Nəcəfzadə.
Amma əslində o qaş-göz edənlərin hamısı onu yaxşı mənada nişan alıb. Bəziləriyçün işıqdı, bəziləriyçün ümid, bəziləriyçün dəli şair, bəziləriyçün vətəndaş, bəziləriyçün adicə Qəşəm. Amma hamısının könlündə ona qarşı müqəddəs Qəşəm sevgisi var. Onu nişan verməyənlər, o olan tərəfə baxmayanlarsa sadəcə varlığından qorxub ürkənlərdi. Bəlkə də özü bilmir, bəlkə də bilir. Bəlkə də…
Qəşəmin kini, küdurəti də bircə saatlıq, bircə günlük, bircə həftəlik, bircə aylıq, uzaqbaşı bircə fəsillikdi. Elə küsməyi də. Unutqandı. İncikliyi, nifrəti ürəyinə yük eləməz. Uşaq kimidi. Bircə sözlə ovutmaq olar onu. Söz deyirəm haa.
Şeirlərindən tanıyıram Qəşəm Nəcəfzadəni. Nə yol yoldaşı olmuşam, nə illərin sınağından çıxmış dostluğumuz olub, nə hansısa layihələri bir yerdə işləmişik.Heç dünənəcən (müsəlmanın dünəni) üzünü də görməmişdim. Yazdıqlarından ürəyini oxuyurdum sadəcə. Elə indi də uzaqdan uzağa oxuyuram şairin fikrindən keçənləri. Necə olmasa həmkarıq. Arada bir söz körpümüz var.
Bəzən gülür, bəzən ağlayır, bəzən uşaq kimi atılıb düşür, bəzən küsür, bəzən barışır Qəşəm Nəcəfzadənin sözü. Amma neynirsə özü olmaqdan çıxa bilmir. Hər şeydə özüdü. Hərdən elə şeirlər yazır ki, gözümüzü döyə-döyə qalırıq. Qafiyəsiz, nizamsız, dağınıq, tör-töküntü. Bax belə:
Mən gözəl oğlanıydım, qəşəng qızlar,
Məni tanımadınız, məni görmədiniz.
Bir də məni nə vaxt görəcəksiniz,
Nə vaxt şeirimi oxuyacaqsınız,
Hansı minillikdə, hansı əsrdə.
Bilirik ki, ruhunu yazır. Bilirik ki, əhvalının yorğun, qərarsız, yuxusuz, ac, susuz vaxtıdı. Amma onu da bilirik ki, bu vaxtında da özüdü. Bu vaxtında da sözü yaddan çıxarmayıb. Yazıb. İş orasındadı ki, bu dağınıq, tör-töküntü şeirlərdə də bir nizam var və adamla dialoqa girməyi bacarır. Cansız deyil. Ruhu var. Doğmalaşır səninlə.Hərdən öz əhvalımızın korşalan vaxtında elə yazıyla çıxır ki, qarşına az qalırsan döyəsən bu şeiri. Özü də hönkürə-hönkürə, sızlaya -sızlaya. Deyəsən ki, axı hardan oxudum səni? Mənə lazım idi ağlamaq gecənin bu vədəsi? Bilirsiz niyə? Əslində o yazıda özünü, öz həyatını, hiss etdiklərini, yaşadıqlarını oxuyursan Qəşəm Nəcəfzadənin dili ilə. Axı yazı səni düşündürə, özündən qopara, özündən ala bilirsə, demək şair bacarıb. Demək, bu da uğurdu. Şairin uğuru. Elə bu misra kimi:
Əllərin bulud kimi kölgə salır
Saçlarımın işığına.
Deyəsən yağış yağacaq axşama,
Xəbərin varmı, bilmirəm.
Və ya:
Hecanı dodağınla ölçdüm,
Çiçəyi nəfəsinlə ölçdüm.
Küləyi saçınla ölçdüm,
Həsrəti küsməyinlə ölçdüm.
Əslində bütün sevənlərin, həsrət çəkənlərin hiss etdiyi , ancaq ifadə etməkdə çətinlik çəkdiyi duyğulardı şair ruhundan süzülüb gələnlər. Sevdanın, hicranın ən ali mərtəbəsində yaşananlardı bəlkə də, şair qələmə alıb. Hər misrada heca-heca özüdü şair.
Niyə şagirdlərin duymurlar səni,
Gül kimi dərsində səs eləyirlər.
Mən sevən əllərə, mən sevən gözə,
Mən sevən ürəyə qəsd eləyirlər?

Bundan səmimi, saf şeir ? Yalvarış var bu misralarda sanki. Sevdiyini səsdən belə qorumaq, mühafizə etmək eşqi var həm də. Yenə sevginin ali Qəşəm Nəcəfzadə mərtəbəsi. Hiss edirsən ki, birnəfəsə qalxıb bu pillələri şair. Özü də ürəklə, sevə-sevə qalxıb.
Qol-qola,
Əl-ələ səndən keçərlər şeirlərim.
Bayraqları nidalar.
Demişdim, mən ölsəm
Tabutumu səndən aparsınlar.

Yenə ürəyin sufi sevdası İlahiyəcən yol alıb gedir şair düşüncələrində. Misralar kilidləyir duyğularını. Çıxa bilmirsən bu İlahi eşqin ağuşundan. Gözlərini yumub düşürsən bir dəli sevdanın qucağına. Sanki gözünü açsan əlindən uçub gedəcəkmiş kimi kirpiklərini çəpər edirsən bu eşqin dörd yanında. Özü də yorulmadan, usanmadan. Yenə şairin sözünə dua edirsən avaz-avaz. Elə sözün yiyəsinə də - Tanrıya da.
İcazə verin bu siqareti yandırım
Unutmağın eşqinə.
Böyük oğlan olsun unutmaq,
Yüz yaşını qeyd edək.
Sevgidən birinci olduğu üçün
Onun sağlığına siqaret çəkək -

-deyən şairin unutmağı da sevməyi kimi əzabdı. İndi bütün yarımçıq sevdaların şərəfinə yazılmış ən ağır unutmaq şeirini çəkə bilirsən çək sinənə.
Divarı siqaret tək çəkmək olar,
Həmişə belə eləyirəm,
Siqaret yerinə divarı çəkirəm.
Divara söykənmək adama səbr gətirir.

Bu da bir zəfəridi unudulanların məncə . Amma unudulurmu unudanlar? Bunu da şair bilər.
Əllərimin uçmaq səsi
Şeirlərimdi, dinlə.
Hərf-hərf, heca-heca sevgiyə sarı uçan barmaqların pıçıltısı gəlir qulağına bu misralardan. Özü də şeir-şeir.
Qəşəm Nəcəfzadə ruhunu şeirə qoyduğu üçün bəlkə də yorğun düşür. Yox! Nə qədər yazsa da ürəyindəkiləri deyib qurtara bilmir məncə. Bir tərəfdən bu da yorur şairi. Yaşadıqlarını, hiss etdiklərini olduğu kimi sözə çevirə bilməmək də yorur axı adamı. Demək, duyğuları sözün fövqündə dayanıb Qəşəm Nəcəfzadənin. Söz aciz qalanda duyğularının qarşısında susur şair. Elə susqunluğunun özü də şeirdi onun.
Heç fikir eləmə, qurbanın olum,
Adam başqasını gedib sevər də.
Adam sevdiyini ata bilər də,
Təzə iş deyil ki, başıma gələn,
Başına dönüm.

Bundan böyük sevgi, bundan acı həsrət, bundan möhtəşəm ayrlıq nəğməsi harda var? İncikliyi də, barışı da, bağışlamağı da mükəmməldi Qəşəm Nəcəfzadənin. Sevdiyini onsuzluğa uğurlamağı da, küsməyi də, getməyi də özünə bənzəyir şairin. Heç kimi təkrarlamır vüsalı da, hicranı da söz yolçusunun. Həmişə sözünə sarılır, həsrətin dar boğazından sözüylə keçir. Ruhunu qoruya-qoruya həm də.
Qəşəm Nəcəfzadənin sevgisi bütövdü, yarımçıq deyil. Övlad sevgisi, ata sevgisi, yar sevgisi, dost sevgisi, qələm, vərəq sevgisi - hamısı eyni şəkildədi. Günəşli havada da, sazaqda da bu sevgi dəyişməz. Bircə ürəyindən nigarandı. Özü kimi şıltaqdı ürəyi də. Bəlkə bu inamsızlıqdı onu gecə-gündüz rahat qoymayan. Onun yazılarını oxuduqca adama elə gəlir ki, şair yatmır. Ya da bir gözü açıq yatır. Qələmi də əlində. Barmaqları sözə keçib sanki. Özü də bərk-bərk. Bir ovucda gizlədib ürəyini şair. Kim qopara bilər sözdən bu əlləri?
Təndir çörəyini kökə elədik,
Torpağını seçdik, bölgə elədik.
Böldük səni tikə-tikə elədik,
Bacın ölsün, anan ölsün, ay Vətən!
- deyən şair torpağı bütöv görsə də keçmişin ağrısını yaşaya-yaşaya daddı bu möhtəşəm sevinci. Gedib müqəddəs Şuşa divarlarına dedi bu şeiri. Orda qoyub gəldiyi gəncliyini axtara-axtara dedi. Saçlarının dəninə dedi, üzünün qırışına, gözlərinin kədərinə dedi. Amma bir az ötkəm, bir az məğrur, bir az dəli, havalı dedi. Bu dəfə qalib idi Qəşəmin sözü. Başı dik idi sözünün. Utanmırdı dediklərindən. Amma hər şeyə rəğmən yenə göynərti vardı içində özü boyda. Olsun. Buna da şükür.
Bəzən özü də bilmədən ətrafdakıların xətrinə dəyir. Bəzən haqlı, bəzən haqsız. Bir az keçir, peşman olur. Bəlkə də boynuna almır. Amma bilirsən ki, peşmandı. Gözünün içindən bilirsən, səsindən bilirsən, sözündən bilirsən. Uşaqlaşır gözündə bir anın içində. Yaddan çıxır umun, küsün. O anda unudursan hər şeyi və bağışlayırsan olanları. Sözə bağışlayırsan, qoşmaya, gəraylıya bağışlayırsan. Axır ki, bağışlayırsan.
Öləndən sonra istəyirəm bir şəklim olsun,
O şəkli heç kəs oxuya bilməsin,
Ortasını qat kəssin-

-deməklə əslində hələ heç kəsin, elə bu dünyanın da onu yaxşı tanıya bilməməsi qənaətindədi şair. Amma mən səni yaxşı tanıyıram, Qəşəm Nəcəfzadə. Sözündən tanıyıram, səsindən tanıyıram, baxışından, yerişindən, duruşundan, tənhalığından tanıyıram. Ürəyini buz kimi saxla və o yana tələsmə hələ. Bu yanda o qədər deyilməyən sözün, verilməyən cavabların, açmadığın qapıların var ki. Hələ oxucular qapını çox çalacaq. Hazır ol. Onsuz da mesaj qutuların doludu. Məndən də incimə. Səni bir az fərqli yazdım. Bir az öyə- öyə, bir az küsdürə-küsdürə, bir az incidə-incidə, bir az sarıya-sarıya. Bəlkə sənin ürəyincə olmayacaq dediklərim. Amma mənim ürəyimcədi.
Bayaq bir şəklini gördüm instaqram səhifəndə, əziz dost, şeir adam.
Əllərində qar, başında qar, əynində sazaq, gözündə od. Şeir deyirdin qarın eşqinə qar altında:
Görəsən bu qar kimin göz yaşıdı,
Gözlərim dolunca yağsın,
Gözlərim doyunca yağsın.

Əlində qar sevinirdi, gözündə sevgi. Hardansa bir dəli Söz gəlirdi sənə sarı ağappaq qar rəngində.

Təranə DƏMİR,
AYB-nin üzvü, şairə publisist
.

����������� ��������� ������ � �����-����������.
��� dle ������� ��������� ������� � �����.
���������� ���� ������ ��������� � ��� �����������.
Sorğu
Saytımızda hansı mövzulara daha çox yer verilməsini istəyirsiniz?


Son buraxılışımız
Facebook səhifəmiz
Təqvim
«    May 2025    »
BeÇaÇCaCŞB
 1234
567891011
12131415161718
19202122232425
262728293031 
Reklam
Hava
Valyuta
Reklam

Sayğac
Xəbər lenti
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Foto
Erməni tərəfdən Azərbaycan mövqeləri belə görünür... - VİDEO






Bütöv.az
Video
"Vətən Qəhrəmanları" Şəhid İlyas Nəsirov


All rights reserved ©2012 Butov.az
Created by: Daraaz.net Wep Developer By DaDaSHoV
MATERİLLARDAN İSTİFADƏ EDİLƏRKĦƏN PORTALIMIZA İSTİNAD ZƏRURİDİR!!!