Bütöv Azərbaycanın “Himn-Marş”ını yazan şair

İyulun 30-da, axşamdan xeyli keçmiş, Bariz Bəhramoğludan zəng gəldi. Hal-əhval tutmamış dedi, nə yaxşı ki, mənə qəzet göndərirsən. İman dayının ölüm xəbərini “Bütöv Azərbaycan”dan oxudum. Zəhmət olmasa, necəki özün Piriyevlər ailəsinə başsağlığı vermisən elə o formada da mənim adımdan ver. Cavab verdim ki, eynən o cür verə bilmərəm. Niyə,- deyə təccübləndi. Dedim, çünki sizin çəkinizlə mənimki bir deyil. Nə düşündüsə, dedi yaxşı- öz bildiyin kimi ver. Qəzetin növbəti sayında başsağlığı çap olundu: “Şair, publisist, fizika-riyaziyyat elmləri üzrə fəlsəfə doktoru, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü Bariz Bəhramoğlu İbrahimovlar ailəsi adından Piriyevlər ailəsinə İman Piriyevin vəfatından kədərləndiyini bildirir və dərin hüznlə başsağlığı verir.”
Növbəti axşam telefonda gülə-gülə danışmağından hiss elədim ki, bu formada yazmağım xoşuna gəlmişdi. Dedi, düzü keçən dəfə cavabın məni bir az düşündürmüşdü, bir az da zarafat kimi qəbul eləmişdim. Amma onda niyə elə dediyini indi anladım. Titullarımı yazmaqla doğrudan da çəkimi artırmısan, təşəkkür edirəm!

Bəli, əziz oxucular, Bariz müəllimi əsas çəkiyə mindirən onun insani dəyərləri və müqəddəs müəllim peşəsi idi. Onun müəllim olaraq qiymət yazdığı jurnallara minlərlə mənim kimi şagirdlərin, tələbələrin adı düşmüşdü. O, Bakı Texniki Kollecində müəllimlik edərək təqaüdə çıxmışdı. Bariz Bəhramoğlu yetimçiliklə, halal ana südü ilə böyüdüyü kimi, halal zəhmətilə də alimlik dərəcəsi almış, zəngin həyat təcrübəsi qazanmışdı. Bariz Bəhramoğlu böyük yaradanın haqdan vergili şairi idi. Onun öz dünyası, özünəməxsus həyata baxışı, sözünün urvatı olduğu üçün çəkisi ağır idi. Gec tanış olsaq da bir-birimizə çox bağlanmışdıq. Yaranmış isti münasibətimizi ətrafımızdakılar da hiss eləmişdi.
Bir dəfə vacib iş dalınca getdiyim yerdə şair Xanlar Zəngəzurlu zəng vurdu. Hal-əhval elədik. Soruşdu ki, nəşriyyata nə vaxt gələcəksiniz? Dedim bu gün gəlməyəcəyəm, çünki başqa yerdə işim var. Xanlar müəllim peşman-peşman əlavə elədi ki, Bariz müəllim də burdaydı. Dedim qayıdıram, getməyin. Qayıdanda gördüm Bariz müəllimin qanı qaradır. Səbəbini soruşdum. Məlum oldu ki, şair həmkarı onun adını verib məni yolumdan qaytardığına görə, əsəbləşib. Qoluna girib otağa apardım. Bir az deyib güləndən sonra eyni açıldı, hirsi soyudu.
Bariz müəllim üçün nəinki işi təxirə salmaq, yoldan qayıtmaq, hətta ölümə getmək olardı. O qədər təvazökar, dürüst, səmimi, ürəyə yatan idi ki, yaş fərqimiz çox olsa da söhbətimiz yaxşı tuturdu. Arada zarafat da edirdik.
“Respublika” qəzetinin mərhum baş redaktoru, professor Teymur Əhmədovla dost olduğundan tez-tez onunla görüşə gələrdi. Hər gəldiyində də bizim redaksiyaya dönmədən getməzdi. Bura ocaqdı,- deyərdi. Hər dəfə də bir bəhanə ilə çay içməkdən yayınar, kimsəyə əziyyət vermək istəməzdi. Gedəndə qoluna girib nəşriyyatın çıxışına qədər ötürürdüm. O yaşda kişi uşaq kimi utanırdı, dirənirdi ki, yox qayıt geri, zəhmət çəkmə. Deyirdim, ay Bariz müəllim, olan-qalan bir ədəb-ərkanımız var, ondan da siz məhrum edirsiniz. Dayanıb üzümə baxırdı. Ondan sonra yola birlikdə davam edirdik. Eyni hal tez-tez təkrarlandığından növbəti dəfə qulağına pıçıldadım ki, əzizim, mən sizdən Zəngəzur mahalımızın ətrini alıram. Ona görə əl çəkmirəm, xahiş edirəm, bunu mənə çox görməyin! Gülümsəyərək məni qucaqladı, xeyli duyğulu anlar yaşadıq...
Bəlkə də o anlar şairin quşqanadlı xəyalı bütün Zəngəzuru dolandı. Uşaq vaxtlarından iz qoyduğu çəhlimlər, gədik-gədik dolaşdığı yaylaqlar, birnəfəsə çıxdığı köhlənyoran yoxuşlar, dırmandığı Qartal qonan sərt qayalar, ayağına dolaşan çiçək topaları, çadır-çadır binələnmiş obalar, gecələr kəhkəşanda sayrışan ulduzlar, sıra dağlarımızın diş göynədən buz bulaqları gözünün önünə gəldi. Tutduğu əlimi bərk-bərk sıxaraq, lal-dinməz, asta yerişlərlə qapıya tərəf getdi. Kövrəlmişdi deyə daha danışdırmadım. Şair eləcə xatirələrə sığındı, mən də onu uğurlayıb redaksiyaya qayıtdım.
Redaksiyada tez-tez görüşürdük. Yaxşı, şirin qələmi vardı. Yazılarının hər kəlməsinin üzərində əsim-əsim əsirdi. İnsanlara qarşı çox həssas, mehriban, istiqanlı idi. Dost-tanışlarını vəsf etməyi çox sevirdi. Ad günlərinə, yubileylərə həsr etdiyi şeirləri mütləq qəzetdə çap elətdirib sahibinə hədiyyə verərdi. Bir dəfə həyat yoldaşı Sarıtel xanıma yazdığı şeiri çapa gətirmişdi. Sarıtel xanımın xalası qızı olduğunu da bilirdim. Etiraf edim ki, şeir çox səmimi duyğularla, həssas notlarla qələmə alınmışdı. Amma şairi “imtahana çəkmək” fürsətini də qaçırmaq olmazdı. Şeirə baxıb dedim, Bariz müəllim, bu nə şeirdi gətirmisiniz, sizdən heç gözləməzdim?! Duruxa-duruxa soruşdu, nə mənada?

-Eşitməmisiniz, deyirlər kişi qocalanda arvaddan sitat gətirər, şair də qocalanda arvada şeir yazar. Hələ sizin nə vaxtınızdır ki, arvada şeir yazırsınız?
Ara qarışdı. Xeyli deyib güldük. Bariz müəllimin kefi kökəldi. Dedi, Sarıtel xanım mənə təkcə xala qızı, arvad yox, həmdəm, dost, sirdaş olub. Ağır günlərimdə yükümü yüngülləşdirib, çətinə düşəndə ürək-dirək verib, həmişə mənə dayaq durub. Ona mənəvi borcum çoxdur, bir şeir nədir ki?!
Minnətdarlıq hissi ilə xatırladıram ki, Bəhramoğlu “Ziyəddinoğlu” şeirini də mənə həsr eləmişdi. Şeirdə vətən həsrəti, Zəngəzur sevgisi, Bütöv Azərbaycan sevdası bir-birinə çulğanmışdı.
Bu məqamda Bariz müəllimin “Bütöv Azərbaycan” qəzetinin 10 illik yubileyində iştirakını xatırlamaq yerinə düşər. Əməkdar artist Məleykə Alıoğlu sözü Bariz Bəhramoğluna verəndə o, çox yüksək əhvalla, xoş ovqatla çıxışa başladı: “ Mən sizin hamınızı təbrik edirəm. Hamınız deyəndə yəni “Bütöv Azərbaycan” qəzetinin şüarında yazıldığı kimi, Azərbaycanı bütöv görmək istəyənləri deyirəm. Bu gün Zərdabi babamızın ruhu şaddır. Çünki onun sələfləri parçalanmış Azərbaycanımızın bütövlüyü uğrunda mübarizə aparırlar. Mən də Bütöv Azərbaycanın “Himn-Marş”ını yazmışam. İndi icazənizlə onu sizlərə oxuyacam:

Azərbaycan, vətənimin şimalısan, qərbin hanı?
Şimalınla Cənubunu birləşdirən hərbin hanı?
Sənin xoşbəxt taleyinçün döyüşlərdə verərik can,
Hərb bizdədir, Qərb də bizim olacaqdır Azərbaycan!

Şərqin Mavi Xəzərimdir, Qərbə doğru gedirik biz,
Yağı düşmən söz anlamır, hərbə doğru gedirik biz.
Qonaqpərvər millətik biz, qonaqlara deyərdik can,
Hansılarkı xain çıxdı əz başını Azərbaycan!

Babamızın qanı ilə suvarılmıış torpağımız,
Birlikdədir nicatımız, Azad həyat növrağımız.
Araz boyu qovuşacaq millətimiz Azərbaycan,
Bütün ərşə yayılacaq şöhrətimiz Azərbaycan!

Oğlun qızın sərvətindir, hər biri dür danəsidir,
Çoxmilyonluq Qərb soydaşın öz yerinə dönəsidir.
Əmin ol ki, Qərbin, Cənub-Qərbin birləşəcək Azərbaycan!
Qədim torpaq başdanbaşa türkləşəcək Azərbaycan!

Həmkəndlisi Baxşeyiş Ələmşahov deyir ki, Bariz müəllim həyatı çox təmiz, şox səmimi yaşadı. Onu tanıyanlar bilir ki, dosta sadiq, elə-obaya bağlı adam idi. Öz səmimi gülüşü, gözəl duruşuyla elə hal-əhval tutardı ki, adam elə bilərdi bundan yaxın, bundan əziz adamı yoxdur. Onun uşaqlıq illəri çox şətin keçib. Anası Gilə xanım bir saçın qara, birin ağ hörüb. İki körpə balasına sahib şıxıb. Qaşını qaldırıb kimsəyə baxmayıb. Barizi və qızı Sarayı saxlayıb. Bu ağırlığı çəkə-çəkə, zülmü yaşaya-yaşaya kimsəyə hiss elətdirməyib ki, dul qadındı. Əhdə vəfasını qoruyub. Müharibəyə gedən Bəhramın yolunu ölüncə gözləyib. Oğlu Bariz də Bakıya gəldi, alim oldu, texnikumda işlədi. Doğulduğu Həçəti kəndinin camaatına nə qədər əl tutdu. Arxa oldu. Həyatında heç bir xəcalət gətirəcək an yaşamadı.
2020-ci il yanvarın dördündə, covidsiz günlərimizdə “Cənnət” sarayında Bariz Bəhramoğlunun yubileyini keçirdik. Hörmətli professorumuz Cəbrayıl Azadəliyev şairin şərəflə yaşanmış 80 illik ömrünün acılı- şirinli məqamlarından söhbət açdı. Çox maraqlı və yaddaqalan bir görüş oldu. Bariz müəllim məni rəqsə dəvət elədi. Fotoqrafı da çağırdı ki, şəklimizi şəksin. Beləcə ömrümüzün bu mübarək anı lent yaddaşında xatirəyə döndü. Oktyabrın 18-dən həmin şəkli stolumun üstünə qoymuşam. Hər axşam-səhər Bariz müəllimin gülümsər çöhrəsinə baxa-baxa onu qəlbimdə yaşadıram!
Bariz müəllim şeirlərinin birində yazmışdı:
Vüqarlı bir qartalam ki, qonar olsam bu dağa mən,
Öz gülümün bülbülütək ol budaqdan-budağa mən.
Vətən oğlu həmlə edib, tutsa Şuşa Qalasını,
Qanad çalıb köç edərəm "İsa" adlı bulağa mən.
Şairin dediyi oldu. Vətən oğlu Şuşa qalasını düşməndən geri aldı. Fəqət, Bariz müəllimin özü gedə bilmədi, ruhu qanad çalıb İsa bulağına köşdü. Ruhu şad olsun!
Bariz Bəhramoğlunun ruhuna ehtiramla:
Tamxil Ziyəddinoğlu,
“Bütöv Azərbaycan” qəzetinin təsisçisi və baş redaktoru,
Hərbi Jurnalistlər Birliyi İdarə Heyətinin sədri.