Unun və çörəyin qiymətinin yuxarı hədləri müəyyənləşdirilib.

Belə ki, 500 qramlıq ənənəvi zavod çörəyinin qiyməti 50 qəpik, 650 qramlığınkı isə 65 qəpik təşkil edir.

Bu gündən çörəklər mağazalarda yeni qiymətlərlə satışa qoyulub. Una gəlincə, 50 kiloqramlıq bir kisə unun qiymətinin 28 manatdan 35 manat 90 qəpiyə artdığını nəzərə alsaq, bu halda unun 1 kiloqramının qiyməti 72 qəpiyə bərabər olur. Mağazalarda isə 1 kiloqramlıq unun pərakəndə satış qiyməti 85 qəpik təşkil edir.

Qeyd edək ki, 50 kiloqramlıq kisənin 28 manat olduğu dövrdə unun 1 kiloqramı 56 qəpiyə bərabər idi. Mağazalarda isə bu qiymət 60 qəpik təşkil edirdi.

Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidmətindən verilən məlumata görə, ötən il subsidiyalar hesabına qiymətləri sabit saxlamaq mümkün olub. Lakin uzunmüddətli dövrdə subsidiyaların verilməsi mümkün olmadığından, eləcə də Rusiyanın yüksək ixrac rüsumları tətbiq etməsi səbəbindən qiymətlərdəki artım qaçılmaz olub.

Dövlət Xidmətindən bildirilib ki, qiymət hədlərinə əməl olunması üzrə ciddi nəzarət tədbirləri davam etdirilir.

Daha ətraflı Baku TV-nin süjetində:



Bütöv.az

Qazaxıstanda təbii yanacağın qiymətinin iki dəfə artması bir sıra şəhərlərdə kütləvi etirazlara səbəb olub. Vəziyyət hazırda elə bir həddə çatıb ki, Qazaxıstan Prezidenti Qasım Jomart Tokayev hökuməti istefaya göndərib. Bundan başqa, hökumət etirazlar fonunda ölkənin Manqistau və Aktübin vilayətində maye qazın qiymətini aşağı salmaq qərarına gəlib. Belə ki, litri 120 təngəyə qaldırılan qazın yenidən 50 təngəyə endiriləcəyi bildirilib. Maraqlıdır ki, nə hökümətin etirazlara səbəb olan qaz qiymətlərini endirməsi, nə də prezidentin hökuməti istefaya göndərməsi qəzəbli kütləni sakitləşdirməyib.

Hesab edirəm Qazaxıstanda baş verən etirazlar bəsit bir xalq ayaqlanması və ya sosial narazılıq deyil. Belə ki, etirazçıların səbəbi həqiqətən də təbii yanacağın qiymətinin iki dəfə artması olsa idi, hökumətin 120 təngəyə qaldırılan qazı yenidən 50 təngəyə endirməsi ilə hadisələr sakitləşərdi. Etirazçılar isə hökumətin bu addımını populist addım adlandıraraq dünya bazarındakı mövcud qaz qiymətlərinin yenidən artması halında hökumətin də qazın qiymətini artıracağını bildirərək etirazlara davam edir. Təbii yanacağın qiymətinin artması etiraz aksiyalarının başlaması üçün sadəcə bahanədir.

Etirazların pərdəarxasındakı güc kimdir?

Hesab edirəm Qazaxıstanda baş verən mövcud etirazlar iqtisadi və sosial amillə bağlı olmaqla yanaşı, həm də Kremldə hazırlanmış və anarxiya, xaosa hesablanmış bir ssenaridir. Məsələ ondadır ki, son günlər rus millət vəkillərinin bir çoxu rəsmi televiziya kanallarında çıxışı zamanı tez-tez Qazaxıstanın tarix boyu mövcud olmadığını, hazırkı qazax torpaqlarının vaxtilə Kreml tərəfindən onlara verildiyini qeyd edir. Rus millət vəkillərinin eyni mövzuda bənzər fikirlər səsləndirməsi “Qazaxıstan deyə bir ölkə heç bir zaman olmayıb” deyən Rusiya Prezidenti Vladimir Putinin sözlərinin təkrarı kimidir.
Kremlin indiki halda Qazaxsıtana baxışı Putinin “Bu torpaqları biz sizə hədiyyə etmişik. Buna görə də bizdən uzaqlaşmağı düşünməyin. Yoxsa hədiyyə verdiyimiz torpaqları əlinizdən alaram” sözləri ilə izah edilə bilər.

Kremlin məqsədi nədir?

Rusiyanın indiki halda Qazaxıstanda sabitliyi pozmasının bir neçə səbəbi var:

Birincisi, Qazaxıstan son illərdə Kremlin istəyi xaricində siyasət yeritməyə başlayıb. Belə ki, ölkənin latın qrafikalı əlifbaya keçməsi, keçmiş SSRİ-dən qalan şəhər adlarının milli adlar ilə əvəzlənməsi, qazax dilinin ön plana keçərək rus dilini sıxışdırması və s. qərarlar Kremlin diqqətindən yayınmayıb. Aydın məsələdir ki, rəsmi Nursultan Kremlin başının Ukraynanın şərqində və Qafqazda qarışmasından istifadə edərək təmkinlə ölkədəki Rusiya təsirini azaltmağa çalışırdı. Hesab edirəm Kreml Qazaxıstandakı təsirinin azalmasından narahatdır və mövcud etirazlar fonunda rəsmi Nursultana açıq mesaj verir.

İkincisi, Qazaxıstan sahəsinə görə, hazırda dünyanın 9- cu ən böyük ölkəsidir. Bundan başqa, Qazaxıstan dünyanın ən böyük neft və qaz ixrac edən ölkəsidir. Bununla belə bu ölkənin hazırda ən böyük problemi əhali sayının az olmasıdır. Cəmi 18 milyon olan əhalinin bir qismini də ruslar təşkil edir.
Müstəqilliyin ilk illərində ölkədəki əhalinin 37 faizini rus əsilli insanlar təşkil edirdi. Bu gün bu nisbət dəyişsə də ölkədə bu qədər rus əsilli vətəndaşın olması Qazaxıstana Kremlin təsir etməsi və gələcəkdə Ukrayna ssenarisinin baş vermə ehtimalını yüksəldir.

Son illərdə Qazaxıstan ölkə xaricində yaşayan qazaxları ölkəyə dəvət edərək mövcud problemi həll etməyə çalışsa da görünür bu, Kremlin qəzəbinə səbəb olub. Mövcud etiraz aksiyalarında rus əsilli deyil, məhz qazax əsilli vətəndaşların olması Kremlin Qazaxıstana ciddi mesajı olaraq qiymətləndirilə bilər.

Üçüncüsü, Qazaxıstan hazırda Çinin "bir kəmər, bir yol" layihəsi çərçivəsində kilit ölkələrdən hesab edilir. Belə ki, çindən gələn ticarət yolu Qazaxıstan üzərindən Azərbaycana, Zəngəzur dəhlizindən Ermənistana, Türkiyə üzərindən isə Avropaya qədər uzanacaq.

Rusiya indiki halda Qazaxıstanın özündən asılı olmasını və Çinin "bir kəmər, bir yol" layihəsində kilit ölkə roluna malik olmasını istəmir. Rəsmi Moskva Qazaxıstan torpaqlarından keçəcək xəttin öz torpaqlarından daha dəqiq desək Orlenburg, Çelyabinsk, Omsk kimi şəhərlərdən keçməsini istəyir. Hesab edirəm Rusiya ilə Qazaxıstan indiki halda məhz bunun üçün anlaşmazlıq yaşıyır və Kreml təsir rıçaqlarını işə salıb.

Turan Rzayev
15:18
Turan
Turan Rzayev
Nazarbayevin yoxluğu türk dövlətlərinin təşkilatlanmasını zəiflədəcək

Qazaxıstan Prezidenti Qasım-Jomard Tokayevin Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatından (KTMT) hərbi yardım istəməsinin ardınca Rusiya Hərbi Kosmik Qüvvələrinin hərb-nəqliyyat təyyarələri Rusiya sülhməramlılarını Qazaxıstan ərazisinə tullayıb. Qazaxıstana göndərilən KTMT qoşunlarına Rusiya, Belarus, Qırğızıstan, Tacikistan, Ermənistan silahlı qüvvələrinin bölmələri daxildir.

Qazaxıstan Prezidenti Tokayevin Rusiya və Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatına müraciəti hadisələrin bir daha Kremlin ssenarisi əsasında baş verdiyini sübut etdi. Qazaxıstanda baş verən hadisələrdə Kremlin barmağının olmasını sübut edən bir digər nüans isə etirazlarla bağlıdır:

Birincisi, etirazçıları idarə edən konkret bir fiqur və ya lider yoxdur. Yəni etirazçılar dağınıq formada hərəkət edirlər. Misal üçün, etirazların arxasında Qərb və ya ABŞ dayansaydı, mütləq şəkildə kütləni idarə edən bir şəxs olardı. Lakin Kreml variantında isə adətən buna ehtiyac olmur.

İkincisi, Qazaxıstanda etirazların ilk günündən etibarən rusların yaşadığı bölgədə sakitlik hökm sürür. İğitaşaşlar, etirazlar isə daha çox qazaxların çoxluq təşkil etdiyi ərazilərdə baş verir.

Üçüncüsü, etirazlar dağıntılarla müşahidə olunsa da, iştirakçıların sayı hakimiyyəti devirəcək qədər deyildi. Yəni Qazaxıstan öz ordusu ilə silahlı üsyanın qarşısını çox rahatlıqla ala bilərdi. Lakin Prezident Tokayev KTMT-yə müdaxilə üçün müraciət etdi.

Bundan sonra Qazaxıstanın müstəqilliyindən danışmaq olmaz.

Təəssüf ki, Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatının (KTMT) qoşunlarının Qazaxıstana gəlməsi Qazaxıstanın müstəqilliyinə ciddi təhdid deməkdir. Məsələ ondadır ki, etirazlar nəticəsində Qazaxıstanın birinci prezidenti Nursultan Nazarbayev Təhlükəsizlik Şurasının sədri vəzifəsindən istefa verib. Nursultan Nazarbayev hər nə qədər mübahisəli şəxs olsa da, prezident Tokayevdən fərqli olaraq milli idi. Nazarbayev Rusiya ilə ortaq hərəkət etsə də, ən çətin şərtlərdə belə Qazaxıstan üçün mühüm işlər görürdü. Misal üçün, ölkənin latın qrafikalı əlifbaya keçməsi, keçmiş SSRİ-dən qalan şəhər adlarının milli adlarla əvəzlənməsi, qazax dilinin ön plana keçərək rus dilini sıxışdırması və s. Hesab edirəm, Nazarbayevin sonunu gətirən də məhz onun atdığı bu milli addımlar oldu.

Tokayevdən fərqli olaraq Nazarbayev heç zaman Rusiyanın Qazaxıstana qoşun yeritməsinə izn verməzdi. Düzdür, Qazaxıstana gələn təkcə Rusiya hərbçiləri olmasa bu, nəticə dəyişmir. KTMT üzvü olmaq ayrı məsələdir, KTMT qoşununu ölkəyə dəvət etmək tamam ayrı məsələdir. Tokayev faktiki Nazarbayevin heç vaxt etməyəcəyi bir səhvi etdi və Qazaxıstanı öz əlləri ilə Kremlə təhvil verdi.

Kreml SSRİ mahnılarının sədaları altında Türk dövlətlərinin təşkilatlanmasına zərbə vurdu!

Qazaxıstanda baş verən iğtişalar fonunda bir məqam xüsusilə diqqət çəkdi. Məsələ ondadır ki, Qazaxıstanda gərginlik yaşanarkən bəzi rus kanallarında SSRİ dövründəki hava proqnozu, mahnıları səslənirdi.

İlk başda əhəmiyyətsiz bir detal kimi görünsə də, Nazarbayev kimi Türk dövlətlərinin təşkilatlanmasına mühüm rola malik bir şəxsin Təhlükəsizlik Şurasının sədri vəzifəsindən istefa verməsi və bu hadisənin baş verdiyi ərəfədə rus kanallarında SSRİ mahnılarını səslənməsi təsadüfi deyil. Kreml bununla açıqca Türk dövlətlərinin təşkilatlanmasından narahat olduğunu, təşkilatın güclənərək ona alternetiv bir güc olmasını istəmədiyini elan etmiş oldu.

Nazarbayevin gedişi həqiqətən də türklərin təşkilatlanması baxımından ciddi mənfi hadisə oldu. Belə ki, Mərkəzi Asiya türklərini bir arada saxlayan güc şübhəsiz ki, Nazarbayev idi. Hesab edirəm ki, Nazarbayevin yoxluğu Mərkəzi Asiya türk dövlətlərinin Kreml qarşısında gözünü qorxudacaq, türklərin təşkilatlanmasını zəiflədəcək.
Turan Rzayev

Yevlaxda Ceyhun Əzizov küçəsində qeydə alınan real vəziyyət,rayonun siyasi rəhbərliyinin iş prinsipini tam çılpaqlığı ilə ortaya qoyur.

Tereqqi.az xəbər verir ki, bu barədə azinfo.tv məlumat yayıb.

İcra Hakimiyyətinin başçısı Anar Tağıyev yaxşı olardı ki,ucuz reklam yox, həqiqətən rayonun problemləri ilə məşğul olsun.
Redaksıyadan: Mövzunu diqqətdə saxlayacağıq.



Bütöv.az

Azərbaycanda unun və çörəyin qiyməti bahalaşıb. Dekabrın 4-də ölkənin iri un və çörək istehsalçıları çörəyin qiymət artımı ilə bağlı yaydıqları müraciətdə bildiriblər ki, tədarükçülərə subsidiyaların ayrılması mexanizminin müddəti 2021-ci il dekabr ayının sonunda bitib: “Hazırda buğda idxalının və un istehsalçılarının fəaliyyətinin davam etdirilməsi, ərzaq məhsulu ilə etibarlı təminatı, eləcə də qıtlığın yaranması təhlükəsinin qarşısının alınması məqsədilə unun qiymətinin ərzaqlıq buğdanın cari qiyməti ilə uyğunlaşdırılması zərurəti yaranıb”.

Açıqlamada o da qeyd olunub ki, Azərbaycana buğda idxalı əsasən Rusiyadan olur: “Oradakı qiymət artımı da bizə təsir edir”.

DİA.AZ xəbər verir ki, mövzu ilə bağlı AYNA-nın suallarını cavablandıran iqtisadçı ekspert Elmir Səfərlinin sözlərinə görə, qiymət artımın səbəbi həm idxaldan asılı olmağımız, həm də dünya bazarında baş verən qiymət dəyişikliyi ilə bağlıdır: “Bildiyiniz kimi, taxılın həm yerli səviyyədə istehsalı, həm də idxalı fərqli-fərqli sahibkarlar üzərindən həyata keçirilir. Bu kimi ticari və istehsal prosesləri birbaşa olaraq bazar tərəfindən tənzimləndiyi üçün unun qiymətində baş verə biləcək dəyişikliklər qaçılmazdır. Belə ki, dünya bazarlarında taxılın qiyməti əvvəlki dövrlərə nisbətdə 30-40% həcmində artım göstərib. Hətta ölkələr üzrə taxılın qiyməti və eləcə də, unun qiymətinin artması BMT-nin Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatının (FAO) illik hesabatında da qeyd olunub”.

“Təbii ki, Azərbaycanda istehsal olunan taxıl və unun həcmi yerli tələbatı ödəmədiyi üçün biz həm də idxal edirik. Bu zaman idxala bağlı olduğumuz üçün, dünya bazarında baş verən qiymət dəyişiklikləri birbaşa olaraq respublikada taxılın və unun qiymətinin dəyişməsinə təsir edir. İkinci əsas səbəb ondan ibarətdir ki, biz taxılı əsasən Rusiyadan idxal edirik. Və keçən il ərzində, Rusiyada taxılın ixracı ilə bağlı ixrac rüsumlarının dəyişdirilməsi birbaşa olaraq qiymətə təsir etdi”, - deyə həmsöhbətimiz bildirib.

İqtisadçı deyib ki, taxıl strateji məhsul hesab edildiyindən Azərbaycan dövləti qiymətlərin tənzimlənməsində həmişə maraqlı olub: “Artıq 2020-ci ilin martından etibarən buğda idxalı, eləcə də unun və çörəyin istehsalı ilə məşğul olan sahibkarlar birbaşa olaraq ƏDV-dən azad olunublar. Hətta sonradan bu müddət 2024-cü ilə qədər uzadılıb. Buna paralel olaraq, ərzaq buğdası təchizatçılarına dövlət xüsusi subsidiyalar ayırır. Təbii ki, ərzaq buğdasının qiymətində baş verən artımlar, öz növbəsində çörək, un və un məmulatlarının qiymətinin artmasına səbəb olacaq”.

Səfərli hesab edir ki, aidiyyəti dövlət qurumları hər zaman olduğu kimi, baş verə biləcək süni qiymət artımlarının qarşısını alacaq, hətta təbii artımlar dövründə də qiymətlərin tənzimlənməsi üçün ticarətçilərə və istehsalçılara xüsusi güzəştlər tətbiq edəcək: “Bu kimi proseslər hər zaman olub, olacaq da. Burada əsas məsələ ondan ibarətdir ki, ölkədə taxıl ehtiyatının balansda saxlanılması üçün dövlət xüsusi addımlar atmalı və idxaldan asılılığı minimum, hətta sıfıra endirməyə çalışmalıdır. Bu zaman ölkə daxilində taxılın, unun qiymətinin tənzimlənməsi daha idarə olunabiləcək səviyyədə həyata keçiriləcək”.

Milli Məclisin sabiq üzvü, iqtisadçı alim Nazim Bəydəmirli AYNA-ya şərhində söyləyib ki, bu istiqamətdə mövcud problemin kökündə duran səbəb kənd və su təsərrüfatlarında idarəçiliyin yaxşı olmamasıdır: “Azərbaycan subyektlərinin Rusiyadan, Qazaxıstandan taxılın, əsasda da ərzaq buğdasının alınması ilə bağlı illərdir davam edən münasibətləri var. Çox təəssüf ki, kənd təsərrüfatına illərdir subsidiyalar ayrılmasına baxmayaraq, Meliorasiya və Su Təsərrüfatı Açıq Səhmdar Cəmiyyəti münbit torpaqların sıradan çıxmasına, şoranlaşmasına və eroziyaya uğramasına şərait yaradıb. Bugünkü problemin də kökündə duran səbəb kənd və su təsərrüfatlarında normal idarəçiliyin olmamasıdır”.

“Əgər ölkə özü-özünü təmin etmirsə, həmin məhsulların ölkəyə gəlişi daha da asanlaşdırılır ki, mal qıtlığı yaranmasın, qiymətlər bahalaşmasın. Bu, dünyanın hər yerində belədir, sadəcə bu istiqamətdə düzgün siyasət müəyyənləşdirmək lazım idi. Faktiki olaraq keçən ildən bilinirdi ki, Rusiya taxıl məhsullarına aksiz vergisi tətbiq edir və bu, aybaay artmaqda davam edir. Rusiyadan gələn unu vergilərdən azad etmək lazım idi. Bu zaman Azərbaycan bazarında qıtlıq yaranmazdı. Həmçinin bir neçə şirkəti ayaqda tutmaq üçün dövlət büdcəsindən bu qədər vəsait ayrılmaz, bu da büdcəyə yük olmazdı”, - deyə ekspert vurğulayıb.

Müsahibimiz hökumətin ərzaq buğdasının tamamını xaricdən alanlara subsidiyalar verməsini əsassız hesab edir: “Subsidiyaların verilməsi effekt vermir. Mənimsəmələrə yol açır. İstehsalın doğru qurulmasına, rəqabət mühitinin yaxşılaşdırılmasına imkan vermir. Bu baxımdan mən hesab edirəm ki, iqtisadi rəqabəti artırmaq, məmur sahibkarlığını ləğv etmək və real sahibkarlığa dəstək vermək lazımdır. Regionlarda yaşayan fermerlərə və digərlərinə ucuz maliyyə resurslarına çıxışı asanlaşdırmaq lazımdır. Heç bir ölkə subsidiyalaşma ilə öz daxili istehsalını təmin edə, qiymətləri qoruya bilmir. Bu baxımdan qiymətlərin artmasını təbii hesab edirəm. Çünki subsidayalaşma hədəfinə çatmadı və hesab edirəm ki, idxal unundan bütün gömrük rüsumlarını və vergiləri götürmək lazımdır ki, Azərbaycan sahibkarları ölkəni müxtəlif ölkələrdən gələn məhsullarla təmin etsinlər”.

“İdxalı minimuma endirmək hansı hallarda mümkündür?” sualını cavablandıran Bəydəmirli bildirib ki, bunun yolu sahibkarlığa münbit şərait yaratmaqdan keçir: “Əgər su qıtlığı varsa, illərdir davam edirsə, bunu həll etmək lazımdır. Ölkə başçısı özü çıxışında bildirmişdi ki, müxtəlif rayonlarda su qıtlığı var. Bəzi məmurların sahələrinə su verilir, ancaq fermerlər bu problemlə baş-başa qalırlar. Torpağı əkib-becərənlər bolluq yaratmaqda daha maraqlıdırlar. Onlara dəstək vermək lazımdır. İdxalı azaltmağın yolu ölkədə daxili istehsalı stimullaşdırmaq, məhsul bolluğu yaratmaqdan keçir. Bu da hər kəsin hüquq və vəzifə bərabərliyi olduğunda mümkündür. Məmur sahibkarlığı ayaqda saxlandıqca bizim problemlərimiz daha da qabaracaq, qiymət artımı olacaq”.

“Taxıl nədir ki, biz onu istehsal edə bilmirik?! İllərdir subsidiyalaşma proqramı keçirilib, milyardarla vəsait ayrılıb, amma müxtəlif maliyyə mexanizmləri ilə silinib. Çünki elan edirlər ki, filan qədər torpaq sahəmiz var, ancaq faktiki olaraq o torpaq əkilib-becərilmir, kağız üstündə belə göstərilir. Bu statistika doğru aparılmır. Bunu təkcə biz demirik. Ölkə başçısı bir neçə dəfə çıxışlarında bunu ifadə edib”, - deyə sabiq deputat fikrini yekunlaşdırıb.

Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin mətbuat xidmətindən AYNA-nın sorğusuna cavab olaraq bildirilib ki, hazırda Azərbaycanda buğda ilə özünü təminat səviyyəsi 59-60% təşkil edir: “Azərbaycanda 1 milyon hektar sahədə taxıl əkini aparılır. Bunun 650 min hektarı buğda sahələridir. Buğda üzrə orta məhsuldarlıq 31 sentnerdən yuxarıdır, ölkədə ildə 2 milyon tona yaxın buğda istehsal olunur. Azərbaycanın buğdaya cəmi tələbatı 3,2-3,3 milyon tondur”.

Sorğuya cavabda o da qeyd olunub ki, taxılçılığın inkişafı dövət tərəfindən subsidiyalaşdırılır: “Aqrar Subsidiya Şurasının qərarına əsasən, 2021/2022-ci il payızlıq taxıl əkinləri üçün fermerlərə əkin aparılan sahənin hər hektarına 210 manat subsidiya veriləcək. Subsidiyalar kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalçılarının “Fermer kart”ına köçürülür. Fermerlər subsidiya məbləğinin 25 faizini bankomatlar vasitəsilə nağdlaşdıra, qalan 75 faizini isə nağdsız əməliyyatlarla toxum, gübrə, pestisid, herbisid və s. almaq üçün istifadə edə bilərlər. Payızlıq əkinlərin Elektron Kənd Təsərrüfatı İnformasiya Sistemində bəyanı prosesi dekabrın 30-da başa çatıb və fermerlərin subsidiya almaq üçün elektron müraciətləri formalaşıb. Monitorinqlər başa çatdıqdan sonra subsidiya vəsaitləri torpaq sənədləri və bəyan məlumatları təsdiqlənən fermerlərin kartına köçürüləcək”.

Bu gün İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidməti unun və çörəyin qiyməti ilə bağlı açıqlama yayıb. Açıqlamada qeyd olunub ki, ölkədə unun və çörəyin qiymətlərinə nəzarəti gücləndirib: “Bu ildən daxili bazarda sahibkarlıq subyektləri idxal ərzaqlıq taxıldan istehsal olunan unun qiymətini dünya bazarında olan ərzaqlıq buğdanın mövcud qiymətinə uyğunlaşdırıb. Nəticədə un və ənənəvi (dairəvi) çörəyin qiymətlərində dəyişikliyin baş verməsi müşahidə olunur. Bununla əlaqədar nəzarət tədbirləri daha da gücləndirilib. Bu istiqamətdə preventiv tədbirlər çərçivəsində taxıl idxalçıları, həmçinin un və çörək istehsalçıları ilə görüşlər təşkil edilərək vəziyyətdən sui-istifadə hallarının qətiyyən yolverilməzliyi barədə xəbərdarlıq edilib".

Dövlət Xidməti bildirib ki, un və ənənəvi (dairəvi) çörəyin qiymətində və çəkisində əsassız dəyişikliyin qarşısının alınması və keyfiyyət parametrlərinə nəzarətin həyata keçirilməsi məqsədilə istehlak bazarında mütəmadi monitorinq aparılır, antiinhisar qanunvericiliyinə riayət olunmasına dair zəruri tədbirlər görülür: "Monitorinq zamanı qanunvericiliyinin pozulması halları aşkar olduğu təqdirdə ciddi tədbirlər görüləcək".

Bütöv.az

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev və Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyeva Bakının Suraxanı rayonunun Yeni Günəşli qəsəbəsində “Xanım Fatimeyi Zəhra” məscidinin yeni binasında yaradılan şəraitlə tanış olublar.

Bütöv.az xəbər verir ki, məscidin qəzalı vəziyyətdə olan əvvəlki ikimərtəbəli binasında dindarların ibadəti üçün heç bir şərait yox idi. Məsciddə eyni vaxtda maksimum 500-550 nəfər ibadət edə bilirdi. İbadət edənlərin sayı çox olduğundan, məscidə üz tutanlar məcbur qalıb açıq havada ibadət edirdilər. Odur ki, qəsəbədə daha müasir və geniş məscid kompleksinin tikintisinə ehtiyac yaranmışdı.

Qeyd edək ki, Prezident İlham Əliyevin tapşırığına əsasən, məscid kompleksi üçün müasir konsepsiya hazırlanıb və yeni bina inşa olunub.

İndi isə məsciddə, eyni zamanda, 1800 nəfərin ibadət etməsi mümkün olacaq. Yeni məscid kompleksində kişilərin və qadınların ibadəti üçün bütün zəruri şərait yaradılıb. Kompleksin inşası zamanı Abşeron məscidlərinin memarlıq üslubuna uyğun elementlərdən istifadə olunub. Buraya ağac materialından hazırlanmış şəbəkələr də daxildir.

Məscid kompleksinin diametri 4 metr və hündürlüyü 42 metr olan iki minarə və hündürlüyü 25 metr olan günbəz bəzəyir.

Kompleksə dindarların dəstəmaz alması, dini ayinlərin keçirilməsi üçün xüsusi binalar da daxildir.

Məsciddə mərkəzləşdirilmiş havalandırma sistemi yaradılıb, ətraf ərazi yaşıllaşdırılıb.

Yeni Günəşli qəsəbəsində “Xanım Fatimeyi Zəhra” məscidinin müasir kompleksinin istifadəyə verilməsi bir daha sübut edir ki, İslam mədəniyyəti ilə bağlı tarixi-memarlıq abidələrinin, müqəddəs dini ibadət və inanc yerlərinin təmiri və bərpası ölkəmizdə dövlət siyasətinin vacib tərkib hissələrindəndir.

Bu gün Lənkəran Ağır Cinayətlər Məhkəməsində Cəlilabad Rayon İcra Hakimiyyətinin sabiq başçısı Namiq Zeynalovun cinayət işi üzrə məhkəmə iclası başlayır.

“Report” xəbər verir ki, hakim Xamməd Nuriyevin sədrliyi ilə keçiriləcək prosesdə təqsirləndirilən şəxsin anket məlumatları dəqiqləşdiriləcək.

Qeyd edək ki, N.Zeynalov ötən ilin dekabr ayında Cəlilabad Rayon İcra Hakimiyyətində keçirilən xüsusi əməliyyat zamanı saxlanılıb.

Ona Cinayət Məcəlləsinin 179.2.2 (Mənimsəmə və ya israf etmə təkrar törədildikdə) 179.2.3 (şəxs tərəfindən öz qulluq mövqeyindən istifadə etməklə törədildikdə); 179.2.4 (xeyli miqdarda ziyan vurmaqla törədildikdə), 308.2 (Vəzifə səlahiyyətlərindən sui-istifadə), 311.3.3 (külli miqdarda rüşvət alma), 311.3.2 (təkrar rüşvət alma), 313-cü (Vəzifə saxtakarlığı) maddələri ilə ittiham verilib.

Bütöv.az

Türkiyənin xarici işlər naziri Mövlud Çavuşoğlu ilə Azərbaycanın xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov arasında telefon danışığı olub.

Bu barədə “Haber Global” xəbər yayıb.

Görüş zamanı Qazaxıstanda baş verən son hadisələr müzakirə olunub.

Bütöv.az

Yanvarın 11-də Bakı və Sumqayıt şəhərləri, eləcə də Abşeron rayonu üzrə pensiyaların ödənişinin həyata keçirilməsi nəzərdə tutulub.

Bu barədə Axar.az-a Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin tabeliyində Dövlət Sosial Müdafiə Fondundan məlumat verilib.

Qeyd olunub ki, güzəştli şərtlərlə pensiya hüququna malik şəxslərin pensiyaları qrafik üzrə bu ay ödəniləcək.

Bütöv.az

Dünya bazarında neft ucuzlaşıb.

Bütöv.az xəbər verir ki, bu saata olan göstəricilərə görə, ICE London qitələrarası ticarət əməliyyatlarının gedişində Brent markalı neftin 2022-ci il mart müqaviləsinin dəyəri 1.42% azalaraq 79.65 ABŞ dolları təşkil edib.
Nyu-yorkun NYMEX əmtəə birjasında WTI markalı neftin 2022-ci il fevral müqaviləsinin dəyəri isə 1.36% azalaraq 76.79 ABŞ dolları olub.

Azərbaycanda unun və çörəyin qiyməti bahalaşıb. Dekabrın 4-də ölkənin iri un və çörək istehsalçıları çörəyin qiymət artımı ilə bağlı yaydıqları müraciətdə bildiriblər ki, tədarükçülərə subsidiyaların ayrılması mexanizminin müddəti 2021-ci il dekabr ayının sonunda bitib: “Hazırda buğda idxalının və un istehsalçılarının fəaliyyətinin davam etdirilməsi, ərzaq məhsulu ilə etibarlı təminatı, eləcə də qıtlığın yaranması təhlükəsinin qarşısının alınması məqsədilə unun qiymətinin ərzaqlıq buğdanın cari qiyməti ilə uyğunlaşdırılması zərurəti yaranıb”.

Açıqlamada o da qeyd olunub ki, Azərbaycana buğda idxalı əsasən Rusiyadan olur: “Oradakı qiymət artımı da bizə təsir edir”.

DİA.AZ xəbər verir ki, mövzu ilə bağlı AYNA-nın suallarını cavablandıran iqtisadçı ekspert Elmir Səfərlinin sözlərinə görə, qiymət artımın səbəbi həm idxaldan asılı olmağımız, həm də dünya bazarında baş verən qiymət dəyişikliyi ilə bağlıdır: “Bildiyiniz kimi, taxılın həm yerli səviyyədə istehsalı, həm də idxalı fərqli-fərqli sahibkarlar üzərindən həyata keçirilir. Bu kimi ticari və istehsal prosesləri birbaşa olaraq bazar tərəfindən tənzimləndiyi üçün unun qiymətində baş verə biləcək dəyişikliklər qaçılmazdır. Belə ki, dünya bazarlarında taxılın qiyməti əvvəlki dövrlərə nisbətdə 30-40% həcmində artım göstərib. Hətta ölkələr üzrə taxılın qiyməti və eləcə də, unun qiymətinin artması BMT-nin Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatının (FAO) illik hesabatında da qeyd olunub”.

“Təbii ki, Azərbaycanda istehsal olunan taxıl və unun həcmi yerli tələbatı ödəmədiyi üçün biz həm də idxal edirik. Bu zaman idxala bağlı olduğumuz üçün, dünya bazarında baş verən qiymət dəyişiklikləri birbaşa olaraq respublikada taxılın və unun qiymətinin dəyişməsinə təsir edir. İkinci əsas səbəb ondan ibarətdir ki, biz taxılı əsasən Rusiyadan idxal edirik. Və keçən il ərzində, Rusiyada taxılın ixracı ilə bağlı ixrac rüsumlarının dəyişdirilməsi birbaşa olaraq qiymətə təsir etdi”, - deyə həmsöhbətimiz bildirib.

İqtisadçı deyib ki, taxıl strateji məhsul hesab edildiyindən Azərbaycan dövləti qiymətlərin tənzimlənməsində həmişə maraqlı olub: “Artıq 2020-ci ilin martından etibarən buğda idxalı, eləcə də unun və çörəyin istehsalı ilə məşğul olan sahibkarlar birbaşa olaraq ƏDV-dən azad olunublar. Hətta sonradan bu müddət 2024-cü ilə qədər uzadılıb. Buna paralel olaraq, ərzaq buğdası təchizatçılarına dövlət xüsusi subsidiyalar ayırır. Təbii ki, ərzaq buğdasının qiymətində baş verən artımlar, öz növbəsində çörək, un və un məmulatlarının qiymətinin artmasına səbəb olacaq”.

Səfərli hesab edir ki, aidiyyəti dövlət qurumları hər zaman olduğu kimi, baş verə biləcək süni qiymət artımlarının qarşısını alacaq, hətta təbii artımlar dövründə də qiymətlərin tənzimlənməsi üçün ticarətçilərə və istehsalçılara xüsusi güzəştlər tətbiq edəcək: “Bu kimi proseslər hər zaman olub, olacaq da. Burada əsas məsələ ondan ibarətdir ki, ölkədə taxıl ehtiyatının balansda saxlanılması üçün dövlət xüsusi addımlar atmalı və idxaldan asılılığı minimum, hətta sıfıra endirməyə çalışmalıdır. Bu zaman ölkə daxilində taxılın, unun qiymətinin tənzimlənməsi daha idarə olunabiləcək səviyyədə həyata keçiriləcək”.

Milli Məclisin sabiq üzvü, iqtisadçı alim Nazim Bəydəmirli AYNA-ya şərhində söyləyib ki, bu istiqamətdə mövcud problemin kökündə duran səbəb kənd və su təsərrüfatlarında idarəçiliyin yaxşı olmamasıdır: “Azərbaycan subyektlərinin Rusiyadan, Qazaxıstandan taxılın, əsasda da ərzaq buğdasının alınması ilə bağlı illərdir davam edən münasibətləri var. Çox təəssüf ki, kənd təsərrüfatına illərdir subsidiyalar ayrılmasına baxmayaraq, Meliorasiya və Su Təsərrüfatı Açıq Səhmdar Cəmiyyəti münbit torpaqların sıradan çıxmasına, şoranlaşmasına və eroziyaya uğramasına şərait yaradıb. Bugünkü problemin də kökündə duran səbəb kənd və su təsərrüfatlarında normal idarəçiliyin olmamasıdır”.

“Əgər ölkə özü-özünü təmin etmirsə, həmin məhsulların ölkəyə gəlişi daha da asanlaşdırılır ki, mal qıtlığı yaranmasın, qiymətlər bahalaşmasın. Bu, dünyanın hər yerində belədir, sadəcə bu istiqamətdə düzgün siyasət müəyyənləşdirmək lazım idi. Faktiki olaraq keçən ildən bilinirdi ki, Rusiya taxıl məhsullarına aksiz vergisi tətbiq edir və bu, aybaay artmaqda davam edir. Rusiyadan gələn unu vergilərdən azad etmək lazım idi. Bu zaman Azərbaycan bazarında qıtlıq yaranmazdı. Həmçinin bir neçə şirkəti ayaqda tutmaq üçün dövlət büdcəsindən bu qədər vəsait ayrılmaz, bu da büdcəyə yük olmazdı”, - deyə ekspert vurğulayıb.

Müsahibimiz hökumətin ərzaq buğdasının tamamını xaricdən alanlara subsidiyalar verməsini əsassız hesab edir: “Subsidiyaların verilməsi effekt vermir. Mənimsəmələrə yol açır. İstehsalın doğru qurulmasına, rəqabət mühitinin yaxşılaşdırılmasına imkan vermir. Bu baxımdan mən hesab edirəm ki, iqtisadi rəqabəti artırmaq, məmur sahibkarlığını ləğv etmək və real sahibkarlığa dəstək vermək lazımdır. Regionlarda yaşayan fermerlərə və digərlərinə ucuz maliyyə resurslarına çıxışı asanlaşdırmaq lazımdır. Heç bir ölkə subsidiyalaşma ilə öz daxili istehsalını təmin edə, qiymətləri qoruya bilmir. Bu baxımdan qiymətlərin artmasını təbii hesab edirəm. Çünki subsidayalaşma hədəfinə çatmadı və hesab edirəm ki, idxal unundan bütün gömrük rüsumlarını və vergiləri götürmək lazımdır ki, Azərbaycan sahibkarları ölkəni müxtəlif ölkələrdən gələn məhsullarla təmin etsinlər”.

“İdxalı minimuma endirmək hansı hallarda mümkündür?” sualını cavablandıran Bəydəmirli bildirib ki, bunun yolu sahibkarlığa münbit şərait yaratmaqdan keçir: “Əgər su qıtlığı varsa, illərdir davam edirsə, bunu həll etmək lazımdır. Ölkə başçısı özü çıxışında bildirmişdi ki, müxtəlif rayonlarda su qıtlığı var. Bəzi məmurların sahələrinə su verilir, ancaq fermerlər bu problemlə baş-başa qalırlar. Torpağı əkib-becərənlər bolluq yaratmaqda daha maraqlıdırlar. Onlara dəstək vermək lazımdır. İdxalı azaltmağın yolu ölkədə daxili istehsalı stimullaşdırmaq, məhsul bolluğu yaratmaqdan keçir. Bu da hər kəsin hüquq və vəzifə bərabərliyi olduğunda mümkündür. Məmur sahibkarlığı ayaqda saxlandıqca bizim problemlərimiz daha da qabaracaq, qiymət artımı olacaq”.

“Taxıl nədir ki, biz onu istehsal edə bilmirik?! İllərdir subsidiyalaşma proqramı keçirilib, milyardarla vəsait ayrılıb, amma müxtəlif maliyyə mexanizmləri ilə silinib. Çünki elan edirlər ki, filan qədər torpaq sahəmiz var, ancaq faktiki olaraq o torpaq əkilib-becərilmir, kağız üstündə belə göstərilir. Bu statistika doğru aparılmır. Bunu təkcə biz demirik. Ölkə başçısı bir neçə dəfə çıxışlarında bunu ifadə edib”, - deyə sabiq deputat fikrini yekunlaşdırıb.

Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin mətbuat xidmətindən AYNA-nın sorğusuna cavab olaraq bildirilib ki, hazırda Azərbaycanda buğda ilə özünü təminat səviyyəsi 59-60% təşkil edir: “Azərbaycanda 1 milyon hektar sahədə taxıl əkini aparılır. Bunun 650 min hektarı buğda sahələridir. Buğda üzrə orta məhsuldarlıq 31 sentnerdən yuxarıdır, ölkədə ildə 2 milyon tona yaxın buğda istehsal olunur. Azərbaycanın buğdaya cəmi tələbatı 3,2-3,3 milyon tondur”.

Sorğuya cavabda o da qeyd olunub ki, taxılçılığın inkişafı dövət tərəfindən subsidiyalaşdırılır: “Aqrar Subsidiya Şurasının qərarına əsasən, 2021/2022-ci il payızlıq taxıl əkinləri üçün fermerlərə əkin aparılan sahənin hər hektarına 210 manat subsidiya veriləcək. Subsidiyalar kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalçılarının “Fermer kart”ına köçürülür. Fermerlər subsidiya məbləğinin 25 faizini bankomatlar vasitəsilə nağdlaşdıra, qalan 75 faizini isə nağdsız əməliyyatlarla toxum, gübrə, pestisid, herbisid və s. almaq üçün istifadə edə bilərlər. Payızlıq əkinlərin Elektron Kənd Təsərrüfatı İnformasiya Sistemində bəyanı prosesi dekabrın 30-da başa çatıb və fermerlərin subsidiya almaq üçün elektron müraciətləri formalaşıb. Monitorinqlər başa çatdıqdan sonra subsidiya vəsaitləri torpaq sənədləri və bəyan məlumatları təsdiqlənən fermerlərin kartına köçürüləcək”.

Bu gün İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidməti unun və çörəyin qiyməti ilə bağlı açıqlama yayıb. Açıqlamada qeyd olunub ki, ölkədə unun və çörəyin qiymətlərinə nəzarəti gücləndirib: “Bu ildən daxili bazarda sahibkarlıq subyektləri idxal ərzaqlıq taxıldan istehsal olunan unun qiymətini dünya bazarında olan ərzaqlıq buğdanın mövcud qiymətinə uyğunlaşdırıb. Nəticədə un və ənənəvi (dairəvi) çörəyin qiymətlərində dəyişikliyin baş verməsi müşahidə olunur. Bununla əlaqədar nəzarət tədbirləri daha da gücləndirilib. Bu istiqamətdə preventiv tədbirlər çərçivəsində taxıl idxalçıları, həmçinin un və çörək istehsalçıları ilə görüşlər təşkil edilərək vəziyyətdən sui-istifadə hallarının qətiyyən yolverilməzliyi barədə xəbərdarlıq edilib".

Dövlət Xidməti bildirib ki, un və ənənəvi (dairəvi) çörəyin qiymətində və çəkisində əsassız dəyişikliyin qarşısının alınması və keyfiyyət parametrlərinə nəzarətin həyata keçirilməsi məqsədilə istehlak bazarında mütəmadi monitorinq aparılır, antiinhisar qanunvericiliyinə riayət olunmasına dair zəruri tədbirlər görülür: "Monitorinq zamanı qanunvericiliyinin pozulması halları aşkar olduğu təqdirdə ciddi tədbirlər görüləcək".

Bütöv.az