İRAN ASALA TERRORUNUN EV SAHİBİDİR

27 yanvar 2023-cü il tarixində Azərbaycan Respublikasının İranın paytaxtı Tehran şəhərində fəaliyyət göstərən səfirliyimizə xain hücumu diplomatik korpuslarımızın təhlükəsizliyi fonunda vaxtilə qardaş türk diplomatlarına və digər ölkələrin diplomatlarına qarşı davamlı olaraq terror həyata keçirmiş ASALA və digər bu cür təşkilatların fəaliyyətinin araşdırılması öz aktuallığını qorumaqdadır. Təsadüfi deyil ki, Tehranda səfirliyimizə edilən xain basqın da məhz türk diplomatlarına qarşı həyata keçirilmiş ilk terror hadisəsinin 50 illik yubileyi günü edildi. Bu günkü yazımızda ASALA terror təşkilatının məhz İranda həyata keçirdiyi terror aktları haqqında məlumat verəcəyik.
ASALA 1975-1988-ci illərdə intensiv olaraq terror aktları həyata keçirib. Bu on üç il ərzində 205 terror gerçəkləşdirmişdir. 205 teror aktının 83-də Türkiyə hədəfə alınmışdır. 83 terrorun 14-ü Türkiyədə icra edilmişdir. Türkləri hədəf alan bu terrorun 15-i Fransa da gerçəkləşmişdir. Bu məqsədlə ASALA terrorunun ən çox gerçəkləşdiyi ölkə Fransa olmuşdur.
Erməni terrorizminin nəticəsində qətlə yetirilmiş türk diplomatlarının və ailə üzvlərinin sayı 31 nəfərdir. Türkiyədəki terror nəticəsində 24 mülki əhalinin öldürülməsi nəticəsində bu say 55 yüksləlmişdir.
ASALA-nın terror fəaliyyəti nəticəsində Türkiyə dövlətinin gördüyü tədbirlər 1973-1994 illər arasında Türkiyə səfirliklərinin olduğu ölkələrdə öz mühafizəsini təmin etmək üçün Daxili İşlər Nazirliyindən əməkdaşlar göndərərərk həmin ölkələrdə öz mühafizəslərini təmin etməyə çalışmışlar.
27 yanvar 1973-cü il tarixində ABŞ-ın Los Angeles şəhərində yerləşən Türkiyə Baş Konsulluğuna qarşı edilmiş sui-qəsd Türkiyə Xarici İşlər Nazirliyinin bu sahəyə diqqəti artırmasına və gərəkli tədbirləri görməsinə səbəb oldu. 28 yanvar 1973-cü il tarixində Türkiyənin Xarici İşlər naziri Ümit Haluk Bayülken xaricdə fəaliyyət göstərərn diplomatik korpuslara göndərdiyi telefonaqramda deyilirdi:
a. “Xaricdə faəliyyət göstərən təmsilçilərimiz daimi diqqətli və ayıq-sayıq olmağı təkrar diqqətinizə çatdırır və digər təhülkəsizlik tədbirlərinin dərhal görülməsini zəruri hesab edirik.
b. Xaricdə faəliyyət göstərən təmsilçilərimizin qorunması baxımından yerli hökümət qüvvələri ilə müntəzəm əlaqə saxlamağı təhlükəsizlik tədbirlərinin lazımı qaydada həyata keçirilməsinin mümkün olmadığı təqdirdə təhlükəsizlik tədbirlərinin möhkəmləndirilməsi və bu barədə Xarici İşlər Nazirliyinin məlumatlandırılması zərurətini bildiririk. (Şimşir, 2015, s101-105).
TÜRKİYƏ TƏHLÜKƏSİZLİK TƏDBİRLƏRİNİ GÜCLƏNDİRİR

24 oktaybr 1975-ci il tarixində Fransada İsmail Erez və Talip Yenerə qarşı törədilən sui-qəsdən sonra Xarici İşlər Nazirliyindən göndərilən teleqrafda bütün diplomatik korpuslara və nümayəndəliklərə onların qorunması və ailə üzvlərinin kənara çıxmaması ilə bağlı məlumat verilmişdir. Dönəmin Baş Naziri Süleyman Dəmirəl Xarici İşlər Naziri İhsan Sabri Çağlayangilə “Türkiyənin xaricində fəaliyyət göstərən təmsilçilərimizin mühafizəsi ilə bağlı hansı yeni tədbirlər görülmüşdür?” deyə sorğu verilmişdir.
Sorğuya cavab olaraq;
a) Mərkəzdən polis göndərilməkdədir.
b) Mövcud xarici əməkdaşlar tədricən Türk əməkdaşları ilə dəyişdirilməkdədir.
c) Həyəcan siqnalı təsisatı quraşdırılmaqdadır.
d) Silah göndərilməkdədir.
e) Hər növ təhlükə ehtimalına qarşı xarici diplomatik korpusdakı əməkdaşlarımızın necə hərəkət edəcəyi ilə bağlı təlimatlar verilmişdir. (Şimşir, 2015, s.167-168,181)
Təəssüf ki, Türkiyə dövlətinin xarici diplomatik korpuslarda fəaliyyət göstərən diplomatlarını qorumaq cəhdləri bir tərəfli olduğu üçün heç bir nəticə vermədi terror aktları daha da geniş vüsət almağa başladı. Hətta bir çox ölkələr terrora açıq dəstək verdilər.
FRANSA PREZİDENTLƏRİ TERRORA DƏSTƏK VERİR

27 may 1974-cü il tarixdən 21 may 1981-ci il tarixədək Fransanın Prezidenti olmuş milliyətçi Valéry Giscard d'Estaing Fransa da ermənilərin türk diplomatlarına qarşı terrorunun intensivləşdiyi 1975-ci ildə terrora münasibət bildirərkən belə söyləmşdir: “Fransa ermənilərin tarixi haqlarını tələb etmək və onlara qarşı edilmişlərin əvəzini çıxmaq cəhdlərinə qarşı çıxmayacaq”.
Bir ölkənin prezidentinin dilində terrora açıq dəstək vermək analoqsuz hüquqi nihilizmin ən bariz nümunəsidir. 44 günlük zəfər müharibəsində Fransa Prezidenti E.Makronun hərəkətləri məhz tarixi ənənənin davamıdır. Terroru barındıran Fransa sonradan bunun acı nəticələri ilə qarşılaşdı. 1983-cü ilin iyul oktaybr aylarında İrandakı Fransa səfirliyinə erməni terrorçuları tərəfindən 6 dəfə silahlı basqın edildi. Bunun adı isə İLAHİ ƏDALƏT-dən başqa bir şey deyil.
Erməni terroruna dəstək verən Fransanın keçmiş Prezidenti Valéry Giscard d'Estaingın aqibəti də ibrətamiz oldu. Əvvəlcə 2020-ci ilin may ayında Fransız prokurorları tərəfindən eks prezidentə qarşı Alman bir jurnalist xanıma əli ilə təcavüz cəhdləri etməsi iddiaları irəli sürüldü. O, bu iddiaları rədd etdi. 2 dekabr 2020-ci il tarixində Fransanın eks Prezidenti Valery Giscard d'Estaing, Covid-19 diaqnozu ilə 94 yaşında öldü. Pandemiya səbəbindən heç bir rəsmi törən olmadan gömüldü.
Təsadüfi deyil ki, ASALA terroruna ev sahibliyi etmiş ikinci ölkə məhz İrandır. ASALA və digər erməni terror təşkilatları İranda 12 terror aktı həyata keçiriblər.
İRANDA DİPLOMATİK KORPUSLARA QARŞI TERROR AKTLARI
12 mart 1981-ci il. Bir qrup erməni terrorçusu Tehrandakı Türkiyə səfirliyinə hucum edir, nəticədə iki təhlükəsizlik xidməti əməkdaşı öldürülür. Terrorçulardan ikisi İran polisi tərəfindən həbs olunur və edam edilir.
19 iyun 1981-ci il. Tehranda "Svis Eyr" aviaşirkətinin ofisində partlayış baş verir, partlayışa görə məsuliyyəti ASALA-nın "9 iyun təşkilatı" adlı terrorçu dəstəsi öz üzərinə götürür.
15 sentyabr 1981-ci il. Partlayış nəticəsində Tehrandakı İsveçrə səfirliyinin binasına ziyan dəyir. Partlayışa görə məsuliyyəti ASALA-nın terrorçu qrupu olan "9 iyun təşkilatı" öz üzərinə götürür.
22 iyul 1983-ci il. Fransanın Tehrandakı səfirliyində və "Eyr Frans"ın ofisində partlayışlar baş verir. Partlayışlara görə məsuliyyəti "Orli təşkilatı" öz üzərinə götürür.
29 iyul 1983- ci il. Erməni terrorçuları Fransa səfirliyini raketlərlə atəşə tutacaqları barədə məlumat yayır, onların tələbi Fransada həbsdə olan 21 erməni terrorçusunun azadlığa buraxılması idi.
10 avqust 1983-ci il. Tehranda içərisində partlayıcı maddə qoyulmuş avtomobil Fransa səfirliyinin qarşısında partladılır.
17 avqust 1983-cu il İran Tehran "Eyr Fransın" Tehrandakı nümayəndəsi öz maşınında avtomatik silahla atəşə tutulur.
9 sentyabr 1983-cü il. Tehranda Fransa səfirliyinə məxsus iki avtomobil partladılır. Partlayışlar nəticəsinddə səfirliyin iki əməkdaşı yaralanır.
6 oktyabr 1983-cü il Fransa səfirliyinin avtomobili partladılır, iki nəfər fransız diplomatı yaralanır. Partlayışlara görə məsuliyyəti "Orli təşkilatı" öz üzərinə götürür.
28 mart 1983-cü il. Tehranda çalışan bir sıra türk diplomatlarına hucumlar təşkil olunur. Türkiyə səfirinin katibi Həsən Servet Ötgəm evindən çıxarkən terrorçular ona hücum edir, diplomatı yaralayırlar. İki erməni terrorçusu baş çavuş İsmayıl Pamukçuya atəş açıb onu ağır yaralayır. Səfirliyin inzibati məsələlər üzrə ataşesi, polisə onun evinin qarşısında duran iki nəfər şübhəli şəxs barədə məlumat verir. Polis erməni terrorçularını həbs edir. Gündüz saat ikidə polis daha üç erməni terrorçusunu Türkiyə səfirliyinin qarşısında həbs edir. Suren Qriqoryan adlı erməni terrorçu türk diplomatının maşınına quraşdırmaq istədiyi partlayıcı qurğunun vaxtından əvvəl işə düşməsi nəticəsində həlak olur. Səfirliyin müşaviri İşıl Ünel zərər çəkmir.

28 aprel 1984-cü il. Tehranda İşık Öndər tərəfindən idarə olunan avtomobil motosikldə olan iki erməni terrorçu tərəfindən atəşə tutulur. Səfirlikdə çalışan həyat yoldaşı Sədiyyə Öndəri işə aparan İşık Öndər hücum nəticəsində həlak olur.

1984-cü ilin sentaybrı. İranda çalışan bir neçə türk şirkəti ASALA-dan hədələyici məktublar alır, türk tikinti şirkətlərindən birinin ofisinə qumbara atılır, bir nəfər Türkiyə vətəndaşı yaralanır.
ASALA-nın "ORLİ TƏŞKİLATI" VƏ "9 İYUN TƏŞKİLATI"
ASALA-nın həyata keçirdiyi ən irihəcmli terror aktlarından biri məhz 15 iyul 1983-cü il tarixində Türk Hava Yollarının Paris Orly Hava limanındakı mülki vətəndaşların olduğu əraziyə bombalı basqındır. Hadisədə nəticəsində ikisi türk, dördü fransız, biri amerikalı, biri isveçli olmaqla 8 nəfər qətlə yetirilmiş, 28 türk olmaqla 55 nəfər isə yaralanmışdır. Sonradan həyata keçirirlən terror aktlarının bir neçəsini məhz özünü ASALA-nın "ORLİ TƏŞKİLATI" adlandıran qrup öz üzərinə götürmüşdür.
ASALA-nın "9 İYUN TƏŞKİLATI" adlı terrorçu dəstəsi dedikdə hansı qrup nəzərdə tutulur? ASALA-nın Avropanın mərkəzində türk diplomatlarına qarşı silahlı basqınlarının intensiv şəkil aldığı dönəmlərdə həyata keçrilən bir aktın tarixindən götürülüb. 9 iyun 1981-ci il tarixində ASALA tərəfindən Cenevrədə şəhid edilən Türkiyənin başkonsulluğunun əməkdaşı Mehmet Savaş Yergüzü adlı diplomatın qətlini icra edən qrup nəzərdə tutulur. Göründüyü kimi terror təşkilatları üçün sinmovllar, günlər, tarixlər təsadüfi seçilmir.
Səməd Vəkilov

NATO kursunu bitirən ilk qadın hərbçimiz

Azərbaycan Müdafiə Nazirliyinin polkovnik-leytenantı Samirə Kərimzadə NATO-nun İtaliyanın paytaxtı Romadakı Müdafiə Kollecinin yüksəkixtisaslı kursunu bitirən azərbaycanlı ilk qadın hərbi qulluqçudur:
Bu barədə Butov.az-a Azərbaycan Müdafiə Nazirliyindən bildirilib.
Ötən il avqustun 16-dan bu il yanvarın 27-dək davam edən kursda təkcə NATO-ya üzv dövlətlərin deyil, həm də alyansın tərəfdaşı olan ölkələrin hərbi qulluqçuları iştirak ediblər. Zabitlərin hazırlanmasına və təliminə yönələn kurs müddətində ölkələrin silahlı qüvvələrinin, mədəniyyətinin, ənənələrinin və milli mətbəxinin təqdimatları da olub.
Hərbi qulluqçularımızın bu kurslarda iştirakı Azərbaycan-NATO tərəfdaşlığının yüksək səviyyədə olmasının göstəricisidir.
Qeyd edək ki, NATO Müdafiə Kolleci ilə Azərbaycan artıq uzun illərdir əməkdaşlıq edir. Bu kollecdə kurs keçən zabitlərimiz Azərbaycan Silahlı Qüvvələri sıralarında layiqincə hərbi xidmət keçirlər.

Erməni terrorunun üçüncü dalğası: Hədəf türk diplomatlarıdır

Türk diplomatlarının şəhid edilməsindən 50 il ötür. Onların parlaq xatirəsinə.
Erməni təfəkkürünün məhsulu olan ASALA terror təşkilatı tarixin zibilliyinə atıldımı? Bu günlərdə ilk dəfə türk diplomatlarını şəhid edən erməni qatili Qurgen Yanikyanın şəkilinin Azərbaycanın Los Ancelesdəki Baş Konsulluğumuza asılması, ASALA-nın öz fəaliyyətini bərpa etməsi haqqında bəyanatı göstərir ki, bu mənfur ideologiya hələ yaşamaqda və yaşadılmaqdadır. “Böyük Ermənistan” yaradılmasını özünün əsas hədəfi seçmiş ASALA Azərbaycan və Türk dövlət xadimlərinin öldürülməsini də öz fəaliyyətlərinin tərkib hissəsi hesab edirlər. "Ermənistanın Azadlığı uğrunda Gizli Erməni Ordusu" ("Armenian Secret Army for the Liberation of Armenia") adlanan bu təşkilat rəsmi olaraq 1975-ci ildə Livanın paytaxtı Beyrutda Akop Akopyan tərəfindən yaradılsa da əslində ilk terror eyni ideoloji şüura malik Qurgen Yanikyan tərəfindən 27 yanvar 1973-cü il tarixində ABŞ-da həyata keçirilib. G.Yanıkyanın başlatdığı bu terror əslində erməni terrorunun 3-cü dalğası idi.
ERMƏNİLƏRİN OSMANLIDA HİMAYƏ EDİLMƏSİ

Fateh Sultan Mehmet İstanbulu fəth etdikdən sonra erməni patriarxlığını rum patriarxlığından ayırdı. Fateh tərəfindən 1461-ci ildə Bursadan İstanbula gətirilən Bursa Erməniləri Başyepiskopu Hovagimu müstəqil erməni patriarxlığının başına gətirməklə. Bununla da İstanbulda müstəqil erməni patriarxlığının əsası qoyuldu. Həmin vaxtdan ermənilər Osmanlı himayəsində möhkəmlənməyə başladılar. Osmanlı sultanları tərəfindən bu himayəçilik yüz illər davam etdi. Ermənilər isə əsl simasını gizlədərək Osmanlıda sədaqət kredosuna çevrildilər. Hətta Osmanlıda onlara sadiq millət adı verildi. Xristian güc mərkəzlərinin təzyiqi ilə Osmanlıda islahat fərmanları qəbul edildikdən sonra ermənilərin iştahası daha da artmağa başladı. 1863-cü ildə Nizamnâme-i Millet-i Ermeniyân adlı fərmanla artıq Osmanlı dövləti demək olar ki, ermənilərə qismən muxtariyyat statusu verdi. Ermənilər öz aralarında bu sənədi Konstitusiya kimi qəbul edirdilər.
Verilmiş hüquqlardan geniş istifadə edən ermənilər bu Nizamnamə əsasında öz kiçik parlamentlərini formalaşdırdılar. Bundan sonra ermənilərin təşkilatlanması daha da intensiv şəkil aldı. 1890-cı ildə Tiflisdə ermənilərin ən böyük mütəşəkkil siyasi təşkilatı Erməni İnqilabi Federasiyası - Daşnaksutyun təsis edildi. Nəhayət, XIX əsrin sonlarında erməni terrorunun birinci dalğası sayılan Osmanlı Bankının terrora məruz qoyulması ilə bu “hərəkat” I Dünya Müharibəsi başa çatana qədər davam etdi.
1915-ci il hadisələri isə erməni terrorunun 2-ci dalğası hesab olunur. Bu hadisələr 10 ildən artıq davam etdi. 1920-ci illərdən sonra Daşnaksutyun, Nemesis və başqa erməni terror təşkilatları yüzlərlə türk və Azərbaycan dövlət xadimlərini qətlə yetirdilər.
TÜRK DİPLOMATLARINA TERROR
Qeyd edildiyi kimi, xaricdə türk diplomatlarının terrorla şəhid edilməsi ilə bağlı ilk aktı Los Ancelesdə yaşayan Georq Yanıkyan həyata keçirib. G.Yanıkyan əvəllcədən planlaşdırdığı terror aktını həyata keçirmək üçün Türkiyənin Los Ancelesdəki səfirliyinə zəng vuraraq onda Sultan Əbdülhəmid dönəmindən qalma qiymətli tablo olduğunu və həmin tablonu təmənnasız olaraq Türkiyə Cümhuriyyətinə hədiyyə etmək istədiyini bildirmişdir. Q.Yanikyan bu tablonun hədiyyə edilməsi əvəzində maddi deyil “mənəvi” qazanc gözlədiyini də xüsusi ilə vurğulamışdır. Bundan sonra səfir Mehmet Baydar, Türkiyə dövlətinə müraciət edərək bu barədə onları məlumatlandırmışdır. Türkiyə dövləti həmin tablonu alaraq Türkiyədə muzeyə göndərilməsini tövsiyə edir. Bundan sonra Qurgen Yanikyana görüşməyə hazır olduqlarını bildirmişlər. Q.Yanikyan tablonu maddi qarşılığı olmadan verməyi təklif etdiyi üçün Səfirlik ona Türk dövləti adından təşəkkür edilməsini nəzərdə tutmuşdur. Q.Yanikyan 27 yanvar 1973-cü il tarixində türk səfiri Mehmet Baydar və Bahadır Dəmiri Santa Barbaradakı Baltimore otelinə dəvət etdi. Bununla Q.Yanikyan tərəfindən da türk diplomatlarına qarşı yönəlmiş terror aktı icra edildi.
KİMDİR QURGEN YANİKYAN?
Qurgen Yanikyan 24 dekabr 1895-ci il tarixdə Ərzurumda anadan olub. Özünün iddia etdiyinə görə yaxınları 1915-ci ildə “soyqırımı” zamanı ölüb. Qurgen Yanikyan isə gizlənməyə və diqqətdən kənarda qalmağa müvəffəq olub. (Sonralar məlum oldu ki, Yanikyanın dedikləri uydurmadır). O, Qafqaz cəbhəsinin xəttini keçərək Dronun komandanlığı ilə 2-ci erməni könüllü dəstəsinə daxil olur. Bir müddət qərargahda xidmət etdi, orada “Qərbi Ermənistan”ın bir neçə xəritəsini yaddaşdan düzəltdi. Bu da hücum zamanı rus qoşunlarına kömək etdi. Moskva Dövlət Universitetində mühəndislik təhsili alıb.
1930-cu ildə həyat yoldaşı Susanna ilə birlikdə Rza şah Pəhləvinin hökm sürdüyü İrana mühacirət etdi. İranda Yanikyan yol mühəndisi işləyib. O, ölkənin ilk metallurgiya zavodunun yol şəbəkəsinin layihələndirilməsinə görə yüksək mükafatlar alıb. 1941-ci ildə II Dünya Müharibəsi zamanı Rza şah Böyük Britaniya və SSRİ-nin öz qoşunlarını İran ərazisinə yerləşdirməsindən imtina etməyə çalışdı. Bundan sonra 25 avqust 1941-ci il tarixində sovet və ingilis qoşunları İranın hər iki ucundan İran sərhəddini keçdilər.
II Dünya Müharibəsinin bütün dövrü ərzində İran ərazisini öz nəzarəti altına alacaqları elan edildi və şahdan taxtdan əl çəkməsi tələb olundu. Tezliklə Müttəfiqlər üçün strateji yolun tikintisinin rəhbəri olan mühəndis Yanikyan ABŞ hökuməti tərəfindən mükafatlandırıldı və Amerika vətəndaşlığını aldı. 1946-cı ildə Yanikyan həyat yoldaşı ilə birlikdə Fransaya, oradan isə ABŞ-a uçdu. Əvvəlcə Nyu-Yorkda məskunlaşdılar, sonra Kaliforniyaya, Beverli Hillsə köçdülər. Bu sənət mərkəzində Qurgen Yanikyan “Yanikyan” Teatrını açdı, lakin bu, uğurlu alınmadı. Bu arada yeni şah Məhəmməd-Rza Pəhləvi (mühəndislə şəxsən tanış idi) Yanikyanın ABŞ vətəndaşlığını almasını bəyənməyib və o, Yanikyanın İran banklarındakı hesablarına həbs qoyub.
Yanikyan 77 yaşındaykən əlində Sultan Əbdülhəmid dönəmindən qalma tablo olduğunu və bunu Türkiyəyə bağışlamaq istədiyini Türk konsulluğuna bildirərək Santa Barbarada qaldığı otelə dəvət etmişdir. 27 yanvar 1973-cü il tarixdə kerçəkləşən görüş zamanı Türk diplomatlarını qarşılayan Yanikyan çox qısa bir aradan sonra tapança ilə baş konsul Mehmet Baydar və Bahadır Demiri qətlə yetirib.
İddialara görə Yanikyan cinayətdən sonra otelin müdir və qarsonlarına "Ailəmdən 26 nəfəri türklər öldürdü onların intiqamını aldım” deyib. Sui-qəsdən öncə “California Courier” qəzetinə göndərdiyi 118 səhifəlik məktubunda "Sizlər bu məktubu oxuduğunuzda mən yeni bir savaş növü icad etmiş və gerçəkləşdirmiş olacağam. Öndən mən gedirəm ermənilər arxamca gəlsin! erməniləri dərin yuxudan oyandırmanın və Türklərlə onların anlayacağı dildən danışmanın vaxtı gəldi. Türk hökuməti ilə heç bir millət münasibət qurmamalı və onların təmsilçiləri yox edilməlidir, artıq geriyə dönüş yoxdur”.
Bundan sonra ABŞ- da mühakimə edilən Yanikyan məhkəmə zamanı 1915-ci il “soyqırımı” hadisələrinin araşdırılmasını istədi. Lakin məhkəmə bunu uyğun görmədi. Cinayət işi aylarla davam etdi. Ermənilər bu məhkəmə prosesindən öz xeyirlərinə yararlanmağa çalışdılar. Yanikyan məhkəmədə ailə üzvlərinin 1915-ci ildə Şərqi Anadoluda türklərin “soyqırımına” məruz qaldığını iddia etsə də heç bir sübut təqdim edə bilmədi. Həmçinin, ailə üzvləri deyərkən kimləri nəzərdə tutması barədə də heç bir sənəd təqdim edə bilmədi. Yanikyanın məqsədi bu məhkəmədə “soyqırımı” məsələsinə baxılmasına nail olmaq idi. Lakin bu mümkün olmadı.
Q.Yanikyan məhkəmədə törətdiyi cinayəti etiraf etdi. Heç bir peşmançılıq çəkmədiyini bildirdi. Hətta o məhkəmədə belə söylədi: "Mən iki insanı yox iki pisliyi öldürmüşəm. Onlar mənim üçün adam deyildilər"
Özünü demokratiyanın beşiyi adlandıran Amerikada fəaliyyət göstərən “The Armenian Reporter” bu qatil haqqında bir xəbərdə “Erməni siyasi mübarizəsi üçün yeni çağ açan” və “Erməni tarixinin gedişatını dəyişən adam” ifadələrinin işlədilməsi acı təəssüf hissi oyatmaya bilməz.
Q.Yanikyan 31 yanvar 1984-cü ildə səhhətinin həbsdə qalmağa imkan verməməsi səbəbindən əfv edilərək qocalar evinə yerləşdirildi. 27 fevral 1988-ci il tarixində orada öldü.
Dünyada terroru açıq şəkildə dəstəkləyən erməni xalqı öz “xaç atasına” “hörmətini” bildirərək 5 may 2019-cu il tarixində türk diplomatlarını qətlə yetirən, bununla da erməniləri terrora səsləyən Qurgen Yanikyanın sümüklərini Ermənistana gətirərək onu qəhrəman kimi dəfn etməklə xəstə təxəyüllərinə nə qədər sadiq olduqlarını göstərdilər.
ASALA-nın ruh atası sayılan Qurgen Yanikyanın çağırışları əsasında sonradan ASALA yaradıldı. Onlar Q.Yanikyanın başladığı “işi” davam etdirərək aşağıdakı türk diplomatlarını qətlə yetirdilər.
ERMƏNİ TERRORÇULARININ QƏTLƏ YETİRDİYİ TÜRK DİPLOMATLARI
20 fevral 1975-ci ildə Beyrutdakı THY bürosu bombalandı. Hadisəni ASALA-nın Əsir Yanıkyan Qrupu öz üzərinə götürdü. Hadisə yerinə buraxılan məktubda deyilirdi: “Ermənilərin haqlı davasında imperalistlərə qarşı mübarizə ediləcək, növbəti hədəfimiz Türkiyə, İran və ABŞ olacaq. Bu terror başlanğıcdır”.

22 oktyabr 1975-ci il tarixdə 3 erməni avtomatla Türkiyənin Vyanadakı Səfirliyinə hücum edərək səfirliyin girişində şəxsləri tərkisilah edildikdən sonra səfirin iş otağına girdilər. Burada Daniş Tunalıgilə “Siz Səfirsiniz? ” deyə soruşan və “Bəli” cavabını alan terrorçular səfiri avtomat silahla öldürərək şəhid etdilər. Sonra 3 terrorçu avtomobilə minərək oradan uzaqlaşdılar.

24 oktyabr 1975-ci il tarixndə Türkiyənin Parisdəki səfiri İsmail Erez və sürücüsü Talip Yener səfirlik yaxınlığında terrora məruz qaldılar. Səfir Erezin xidməti avtomobili günorta saat 13:30-da səfirlik yaxınlığında Sena çayı yaxınlığında körpünün üzərində qəflətən avtomat silahlardan açılan atəş nəticəsində həlak oldular. Terroru “Erməni Soyqırımı Ədalət Komandoları” adlı təşkilat öz üzərinə götürdü.

ASALA-nın İLK TERRORU
16 fevral 1976-cı il tarixində Türkiyənin Beyrutdakı Səfirliyinin Baş katibi Oktar Cirit bir zalda oturarkən erməni terrorizminin qurbanı oldu. Terroru ASALA öz üzərinə götürdü və ilk dəfə bu cinayətlə adını ortaya atdı.

9 iyun 1977-ci il tarixndə – Roma (İtalya) Türkiyənin Vatikandakı səfiri Taha Carım, səfirlik binasının önündə iki terroristin açdığı atəş nəticəsində həlak oldular. Terroru “Erməni Soyqırımı Ədalət Komandoları” adlı təşkilat öz üzərinə götürdü.

AVROPALILAR DA ERMƏNİ TERRORUNA QURBAN GETDİ.

2 iyun 1978 – ci il tarixində Türkiyənin Madriddəki (İspanya) səfiri Zeki Kuneralp xidməti avtomobilə 3 terrorçu tərəfindən atəş açılması nəticəsində avtomobildə olan səfirin həyat yoldaşı Necla Kuneralp və eks səfir Beşir Balcıoğlu həyatlarını itirdilər. Terroru “Erməni Soyqırımı Ədalət Komandoları” adlı təşkilat öz üzərinə götürdü. Bu hadisədə ilk dəfə bir əcnəbi vətəndaş da ermeni terrorunun qurbanı oldu. Bu şəxs Türk səfirliyinin sürücüsü İspanyalı Atonyo Torres erməni gülləsinə tuş gəldi.

12 oktyabr 1979–cu il tarixndə Türkiyənin Laheydəki (Hollandiya) səfiri Özdemir Benlerin oğlu Ahmet Benler, silahlı basqın nəticəsində öldürüldü. Terroru həm “Erməni Soyqırımı Ədalət Komandoları” həm də ASALA öz üzərinə götürdü.

22 dekabr 1979 –cu il tarixində Türkiyənin Parisdəki turizm müşaviri Yılmaz Çolpan bir terroristin basqını nəticəsində qətlə yetirildi. Bu hadisə ermənilərin Parisdəki ikinci terror aktı idi. Hadisədən sonra xəbər agentliklərinə zəng edən bir şəxs Roma, Madrid və Parisdəki terroru “Erməni Soyqırımı Ədalət Komandoları” adlı terror təşkilatının etdiyini bildirərək “Türk höküməti ermənilərin haqlarını tanımadığı üçün Avropadakı türk diplomatlarını öldürürük” deyib.

31 iyul 1980–ci il tarixində Türkiyənin Afinadakı (Yunanistan) səfirliyinin atteşesi Galip Özmen ilə 14 yaşlı qızı Neslihan Özmen bir terroçunun silahlı basqını nəticəsində öldürüldü. Galip Özmenin həyat yoldaşı Sevil Özmen və oğulları Kaan Özmen hadisədən yaralı olaraq qurtardılar. Terroru ASALA öz üzərinə götürdü.

17 dekabr 1980-ci il tarixində Türkiyənin Sidney (Avstraliya) Başkonsulu Şarık Ariyak ilə təhlükəsizlik işçisi Engin Sever, erməni terrorizminin qurbanı oldular.

6 fevral 1980-ci il tarixində Türkiyənin İsveçrədəki səfiri Doğan Türkmen, Berndə silahlı basqına məruz qalsa da hadisədən sağ qurtara bildi.

17 aprel 1980-ci il tarixində Türkiyənin Vatikandakı səfiri Vecdi Türelin xidməti avtomobilinə atəş açıldı. Türel və mühafizəçisi Tahsin Güvenç terrordan yaralı olarak qurtuldular.

26 sentaybr 1980-ci il tarixində Türkiyənin Parisdəki səfirliyinin mətbuat müşaviri Selçuk Bakkalbaşi silahlı basqın nəticəsində yaralandı.

FRANSA DA ÜÇÜNCÜ TERROR

4 mart 1981–ci il tarixində Türkiyənin Parisdəki səfirliyinin attaşesi Reşat Morali ilə dini işlər üzrə müşavir Tecelli Arı müşavirlikdən cıxıb avtomobilə minərkən 2 terrorçunun basqınına məruz qaldılar. Moralı basqın nəticəsində öldü. Arı isə ağır yaralandı və xəstəxanaya çatdırılsa da onun həyatını xilas etmək mükmün olmadı. Terroru ASALA öz üzərinə götürdü.
Bu basqın artıq ermənilərin Parisdə həyata keçirdiyi 3-cü terror aktı idi. Bundan sonra Türkiyə dövləti türk diplomatlarını lazımi qaydada qoruya bilmədiklərinə görə Fransaya nota verdi.

9 iyun 1981-ci il tarixində Türkiyənin Cenevrədəki (İsveçrə) Baş konsulluğunun katibi Mehmet Savaş Yergüz evinə gedərkən silahlı basqın nəticəsində həlak oldu. Terroru ASALA öz üzərinə götürdü. Hadisədən sonra tutulan Livan əslilli erməni terroist Mardiros Camgozyana 15 il həbs cəzası verildi.

24 sentyabr 1981-ci il tarixində 4 erməni terrorist Türkiyənin Paris Başkonsulluğu ilə mədəniyyət attaşesinin oturduğu binada 56 türkü girov götürdü. Terrorçulara müdaxilə etmək istəyən mühafizəçi Cemal Özeni yerindəcə öldürdülər. Baş konsul Kaya İnalı yaraladılar. Erməni terrorçuları Türkiyədə “siyasi məhbus” olan 12 nəfər erməninin Parisə gətirilməsini tələb etdilər. İstəklərinin qəbul edilməyəcəyini anlayan terrorçular 15 saat sonra polisə təslim oldular. Hadisə ilə bağlı Türkiyə Fransaya təpki göstərdi. Bundan sonra Fransa da həmin terroru qınadı. Terroru ASALA öz üzərinə götürdü. Hadisəni törədən 4 erməni terrorçu - Vazken Sakosesliyan, Kevork Abraham Gözliyan, Aram Avedis Basmaciyan və Agop Abraham Turfanyan 31 yanvar 1984-cü il tarixində Fransada 7 il həbs cəzası verildi. Məhkəmənin qərarı Türkiyədə böyük təpki ilə qarşılandı.

2 aprel 1981-ci il tarixində Türkiyənin Kopenhagen səfirliyinin attaşesi Cavit Demir yaşadığı evin liftində silahlı basqın nəticəsində yaralandı.
25 oktaybr 1981-ci il tarixində Türkiyənin Romadakı səfirliyində ikinci katib işləyən Gökberk Ergenekon küçədə gedərkən basqına məruz qalaraq yaralandı.

LOS ANCELESDƏ İKİNİCİ TERROR

28 yanvar 1982 –ci il tarixində Türkiyənin Los Anceles (ABŞ) Baş Konsulu Kemal Arıkan öldürüldü. Qatil daşnak militanı Hampig Sasunyana ömürlük həbs cəzası verildi.

5 may 1982 –ci il tarixində Türkiyənin Bostondakı (ABŞ) fəxri konsulu Orhan Gündüz silahlı basqın nəticəsində öldürüldü.

7 iyun 1982-ci il tarixində – Türkiyənin Lissabondakı (Poruqaliya) səfiri
Erkut Akbay və həyat yoldaşı Nadide Akbay avtomobilinə olan silahlı basqın nəticəsində həyatlarını itirdilər.

27 avqust 1982 – ci il tarixində Türkiyənin Ottava səfirliyinin (Kanada) hərbi attaşesi Atilla Altikat silahlı basqın nəticəsində həlak oldu.

9 sentaybr 1982–ci il tarixində Türkiyənin Burgaz (Bolqarıstan) Baş konsuluğunun attaşesi Bora Süelkan erməni terrorçuları tərəfindən qətlə yetirildi.

8 aprel 1982-ci il tarixində Türkiyənin Ottava səfirliyinin ticarət müşaviri Kani Güngör silahlı basqın nəticəsində yaralandı.

21 iyul 1982-ci il tarixində Türkiyənin Rotterdamdakı Baş konsulu Kemal Demirerə yaşadığı evin önündə silahlı basqın edildi. Basqında Baş konsula heç nə olmadı, terrorçu isə yaralı olaraq tutuldu.

ERMƏNİ TERRORÇULARI TÜRKİYƏDƏ

7 avqust 1982- ci il tarixndə ASALA-ya bağlı 2 terrorçu Ankara Esenboğa Hava Limanında həyata keçirdiyi basqın nəticəsində 8 nəfər öldü, 72 nəfər isə yaralandı. Bu, ermənilərin Türkiyədə həyata keçirdiyi ilk terror aktı idi.

9 mart 1983–cü il tarixində Türkiyənin Belqraddakı (Yuqoslaviya) səfiri
Galip Balkara 2 terrorçu silahlı basqın etdi. Hadisədə ağır yaralanan Balkar 11 martda dünyasını dəyişdi. Hadisədə bir yuqoslav tələbə də öldü.Terroru gerçəkləşdirən Kirkor Levonyan ilə Raffi Aleksandr, hadisədən bir il sonra 9 Mart 1984-cü ildə qatillərə 20 il həbs cəzası verildi.

14 iyul 1983 – cü il tarixində Türkiyənin Brüsseldəki səfirliyinin attaşesi Dursun Aksoy erməni terrorçuları tərəfindən qətlə yetirildi.

27 iyul 1983 –cü il tarixində 5 erməni terroristi Türkiyənin Lissabon səfirliyinə hücum edərək binadakıları girov götürdülər. Basqın sırasında səfirliyin müşaviri Yurtsev Mihçioğlunun həyat yoldaşı Cahide Mihçioğlu həlak oldu. Portuqaliya polisi həyata keçirdiyi əməliyyat nəticəsində girovları azad etdi və 5 erməni terrorçusunu öldürdü. Terroru “Erməni İnqilab Ordusu” öz üzərinə götürdü. EİO terrorçularin öldürülməsi ilə bağlı Portuqaliya Baş naziri Mario Soarezi ölümlə təhdid etdilər.

16 iyun 1983-cü il tarixində İstanbul Qapalıçarşı Ticarət Mərkəzində terror həyata keçirildi hadisə nəticəsində 2 nəfər həlak oldu, 21 nəfər isə yaralandı. Terrorçu hadisə yerində öldürüldü. Bu hadisənin də erməni terrorçusunun həyata keçirdiyi bəlli oldu.

15 iyul 1983-cü il tarixində THY-nin Paris Orly aeroportundakı bürosu önündə bomba partladı. Partlama nəticəsində 2-si türk, 4-ü fransız, 1-i amerikalı, 1-i isveçli olmaqla 8 nəfər öldü. Hadisə nəticəsində 28-i türk olmaqla 63 nəfər yaralandı. Bu hadisə tarixdə “Orly Qırğını” kimi qaldı.

28 aprel 1984 – cü il tarixdə Türkiyənin Tehran səfirliyinin katibi Şadiye Yönderin həyat yoldaşı İranla Türkiyə arasında ticarətlə məşğul olan iş adamı Işık Yönder, bir ASALA militanı tərəfindən öldürüldü.

20 iyun 1984 –ci il tarixində Türkiyənin Vyanadakı səfirliyinin attaşesi Erdoğan Özen, avtomobilinə yerləşdirilən bombanın partlaması nəticəsində həlak oldu. Terroru “Erməni İnqilab Ordusu” öz üzərinə götürdü.

19 noyabr 1984 – cü il tarixində Türkiyənin BMT nümayəndəliyində çalışan Evner Ergun avtomobilinə yerləşdirilən bonba partalamsı nəticəsində həlak oldu. Terroru “Erməni İnqilab Ordusu” öz üzərinə götürdü.

27 mart 1984-cü il tarixində Türkiyənin Tehran Səfirliyinin Ticarət müşaviri müavini Işıl Ünelin avtomobilinə bomba yerləşdirməyə çalışan bir terrorist bombanın əlində partlaması nəticəsində öldü.

28 mart 1984-cü il tarixndə Türkiyənin Tehran səfirliyinin Baş katibi Hasan Servet Öktem və səfirliyin attaşesinin müavini İsmail Pamukçu, evlərinin önündə silahlı hücum nəticəsində yaralandılar.

ASALA-nın fəaliyyətinə toxunarkən onun sonunu gətirmiş vətənpərvər türk oğlu ülkücü Abdulla Çatlını rəhmətlə anırıq.
Təəssüf ki, mifologiya ilə qidalanan xəyalpərəst erməni xalqı 44 günlük Zəfər müharibəsindən də dərs götürməyiblər. Hələ də revanşist qüvvələrə istinad edən qruplar var. Odur ki, biz erməni terrorizminin anatomiyasını yaxşı öyrənməklə onlara gerçək kimliklərini tanıtmalıyıq.

Səməd Vəkilov

Ömrünü ömrümüzə çıraq edən müəllimimiz

Professor Cahangir Məmmədlinin doğum gününə

Hər bir insanın həyat kitabında iz qoyan, mənəvi qələmi ilə onu şəxsiyyət kimi formalaşdıran və ən əsası da daşlı-kəsəkli ömür yolunda onu zülmətdən nura çıxaran müəllimi olur. Müəllimlik peşəsi nə qədər müqəddəs və ucadırsa, bu yolu öz şərəfi və ləyaqəti ilə keçən hər bir insan üçün bir o qədər məşəqqətlidir, təlatümlüdür...
Hər kəsin taleyində ona dərs deməklə yanaşı, həyat yolunu işıqlandıran müəlliminin özünəməxsus yeri və rolu var. Məhz bir çox tələbələrinin taleyinə Rəbbi tərəfindən yazılmış və şərəfli bir ömür sürərək bu adı daim uca tutan müəllimlərdən biri də Bakı Dövlət Universitetinin professoru, Azərbaycan mətbuat tarixi kafedrasının müdiri , jurnalistlərin sevimli müəllimi Cahangir Məmmədlidir.
BDU-nun jurnalistika fakültəsinə yenicə qəbul olunmuşdum. Bu ixtisası seçdiyim üçün içimdə bir tərəddüd vardı. Üstəlik də gizlin bir qorxu hissi. Birinci kursun artıq ilk günlərindən Cahangir müəllimi kafedra müdiri kimi tanıyır, mətbuatda işıq üzü görən məqalələrini araşdırıb oxuyurdum. Cahangir müəllimin qələmi mənə ədəbi-mədəni mühitdə işıqlı yol açdı. Mən bu yolda ilk kursun ikinci semestrindən artıq inamlı addımlarla irəliləməyə başladım. Cahangir müəllimin qələmindən axıb gələn hər bir söz xəzinəsindən mən də bəhrələndim. Ustadın ilkin olaraq tələbələrinə məsləhəti belə oldu: "İstər mətbuatda, istərsə də, televiziyada jurnalistin ən kəsərli silahı qələmidir. Hər şey sözdən başlayır".

Bəli, hər şey sözdən başlayır. Söz xəzinəsi bitib-tükənməyən xəzinədir. Ustadımız üçün hər tələbə yazılmamış bir hekayədir. Biz müəllimimizin qələmi ilə püxtələşir, elmə yiyələnirik... Cahangir müəllim daxilində işıq gördüyü tələbələrə xüsusi olaraq yanaşır, onlara yazı üsullarını ən incə detalları ilə öyrədirdi. Mən də özümü bu şanslı tələbələrdən hiss edirəm. Cahangir müəllim mənə yazmağı öyrətdi. Konfutsidən misal çəkərək deyirdi: "Biliyə gedən yolun sayı üçdür: təqlid ən asanı, təcrübə ən çətini, düşüncə isə ən şərəflisidir". Sonra da əlavə edirdi ki, "Çalışın təqliddən qaçın, özünüzün üslubu olsun".

Cahangir müəllim bizə illərlə qazandığı peşəkarlıq təcrübəsindən böyük səxavətlə pay verdi. Sağlam düşünməyi, öyrənərək anlamağı anlatdı. Buradaca Cahangir Məmmədlinin "Anlamaq dərdi"ni anlamaq dərdi" adlı essesinə tələbə Əsgər İsmayılovun "Anlamaq dərdini anlamaq səadətinə çevirən adam" başlığı ilə yazılmış nəzirəsindən bir hissəyə nəzər yetirək: "Cahangir müəllim leksikomunda "anlamaq" sözünü hər zaman tez-tez işlədir. O, mühazirələrində "Vətəni sevməyi anlamaq lazımdır", "Xalqın istiqlalının, müstəqilliyinin nə qədər qiymətli olduğunu anlamaq lazımdır", "Müstəqil ölkənin azad vətəndaşı olmağı anlamaq lazımdır" ifadələri bir tərəfdən Cahangir Məmmədlinin vətən sevdalısı olmağından irəli gəlirsə, digər tərəfdən zənnimcə, anlamaq sözü USTADI olmuş Şirməmməd Hüseynovdan xatirə qalıb. Çünki Şirməmməd müəllim anlamaq hissi ilə alışıb yanan, daxilində müstəqil Azərbaycanı sevə-sevə yaşadan böyük alim idi".
Müəllimimizin qayğısı hesabına jurnalistikanın nəzəri və praktiki tərəfini, janrlarını öyrəndik. Biz onun mühazirələrində müasir mətbuatın ən dolğun çalarlarını, klassika və müasirliyin vəhdətini, milli yazıçılarımızın yaradıcılığındakı incə çalarları öyrəndik... Ustadın hər söz-söhbəti bizdə həyata baxış tərzimizi genişləndirir və öz üslubumuzu formalaşdırırdı. Axı hər şey sözdən başlayır. Bəşər bina olan gündən söz öz sözünü demişdi. Onun publisistikasından bəhrələnən hər bir tələbənin öz üslubu formalaşdı.
Bu gün qələmi ilə mətbuatda iz qoymuş bir sıra publisistlər məhz Cahangir müəllimin ədəbi məktəbinin məzunudur. O, mehriban və qayğıkeş davranışı ilə rəhbərlik etdiyi kafedranın, jurnalistika fakültəsinin, eləcə də Bakı Dövlət Universitetinin sevgi və rəğbətini qazanıb.
Çağdaş Azərbaycan jurnalistikasının ağsaqqalı, elmimizin inkişafında mühüm xidmətləri olan sevimli müəllimimiz professor Cahangir Məmmədlini doğum günü münasibətilə ürəkdən təbrik edir, şərəfli ömür kitabının hər səhifəsinin uğurlu olmasını diləyirik.

Şəms HÜSEYNLİ
BDU-nun Jurnalistika fakültəsinin tələbəsi

Güneylilər film çəkir

Urmu gölünün qurumasından illər sonra baş verəcək ekoloji fəlakətdən bəhs edən bədii filmin hazırlıqlarına başlanılıb. Bu barədə tanınmış güneyli rejissor Babək Şirinsifət məlumat verib. O, filmə Türkiyə, Azərbaycan, İraq və İrandan olan yaradıcı heyətin cəlb olunacağını diqqətə çatdırıb:
“Gölün nağılı” adlı film Azərbaycan dilində çəkiləcək. Xaricdən dəvət etdiyimiz şəxslər isə öz dilində danışacaq. Hadisələr bir yazıçının toy günündə cərəyan edir. Ekran işinin çəkilişlərini gələn ilin payızına nəzərdə tutmuşuq. Artıq ilkin mərhələ başa çatıb. Bəzi detallar üzərində iş gedir. Filmin ssenarisində yazıçı Hafiz Xiyavi və rejissor Bəhram Təvəkküli də yaxından iştirak edir. Operator isə Turac Aslanidir”.
Rejissor bədii filmin hazırlıqları ilə yanaşı, sənədli film üzərində də işlədiyini deyib. Bildirib ki, Muğan-Savalan yaylasında etno-mifoloji janrda çəkdiyi sənədli filmin çəkilişlərinin 40 faizi artıq tamamlanıb.
Yaradıcılıq planlarından danışan B.Şirinsifət filmlərlə yanaşı, kitab və sərgi hazırlıqları ilə də məşğul olduğunu diqqətə çatdırıb.
“İstər şimal, istərsə də cənubdan olan ziyalılarımız türk antologiyası və mifologiyası ilə yaxından tanış deyil. Mütəxəssislər istisna olmaqla, bu barədə az məlumatlıdırlar. Yunan mifindən saatlarla danışa bilərlər, amma çox az adam bilir ki, Ülgən, yaxud Kayra xan kimdir. Qərara gəldim ki, Orta Asiyadan başlamış Anadoluya qədər, mifoloji qəhrəmanlarımız, eləcə də ortaq inanclarımız haqqında bir kitab hazırlayım. Türk dilində nüsxəsi demək olar ki, hazırdır. İllüstrasiyalar üzərində də çalışıram. Çünki təsvir anlayışı bir millət və xalq üçün çox vacibdir. Bizim qədim kitablarda bu tip təsvirlər olub. Qaynaqlarım zəngin deyil, öz təsəvvürümdə olanlar əsasında çəkirəm. Artıq 40 əsər çəkilib. Sərgi, yaxud kitab şəklində təqdim etmək fikrindəyəm”.

11 və 21 Yanvar tarixlərində 32 nömrəli tam orta məktəbin sevimli iki müəlliminin doğum günüdür. Özəl gün münasibətilə hər iki müəllim- Selvina Mirzəyeva və Gülxumarə Aşurbəyovanı

həmin məktəbin 7c sinif rəhbəri Minarə Şahsuvarlı, müəllim kollektivi, 7c valideyinləri, şagirdlər:Muradov İsmayıl, Abdullazadə İbrahim, Əliyev Avtandil, Nasırlı Rəna, Nəsrullayev Zeyd, Adbullayev Yusif, Əliyev Əli, İsmayıllı Əli, Babayeva Əminə, Məmmədli Murad, Xanlarova Zümrüd, Hüseynzadə Nuray, İslamova Xədicə, Namazov Elton, Əliyeva Nəzrin, Balayeva Nigar, İsmayılzadə Südabə müəllimlərimizi səmimi qəlbdən təbrik edir, işlərində müvəffəqiyyətlər arzu edirlər.
Doğum gününüz mübarək əziz müəllimlər!

Ətrafına işıq saçan, nur saçan
Ömürlərə çığır salan, yol açan
Yaşlandıqca, qocaldıqca ucalan,
Bir ömür var, o müəllim ömrüdür.
Bu gün 32 nömrəli tam orta məktəbin Coğrafiya müəllimi, Radə müəllimin doğum günüdür. Sinif rəhbəri Minarə müəllim, müəllimlər, şagirdlər, Əliyev Avtandil, Abdullazadə İbrahim, Muradov İsmayıl, Əliyev Əli, İsmayıllı Əli, Abdullayev Yusif və valideyinlər adından Radə müəllimi təbrik edir, ona can sağlığı, işlərində müvəffəqiyyətlər arzu edirik.
Müəllim ömrünüz gözəl, təravətli, canınız sağlam olsun.
Doğum gününüz mübarək!

Vidadi Mustafayev

XRİSTİANLAR MÜSƏLMANLARDAN AĞILSIZ, ŞİƏLƏRDƏN DAHA OPTİMİSTDİRLƏR

Xristianların böyük əksəriyyəti hər il dekabrın 25-də (azlığı isə başqa tarixdə) insan əlində ölüb göylərə çəkilmiş Allah və Allahın yarı insan oğlu İsanın DİRİLİŞİNİ bayram edir. İsa əgər Allahdırsa, necə insan əli ilə öldürülə bilər, yox insandırsa, necə dirilə bilər. Xristianlığın bu ziddiyyətini İSLAM dini Allahı mücərrəd bir varlıq elan edərək uğurla aradan qaldırmışdır. Amma Şiəlik Xristianlıqdan ilham alaraq özü üçün bir mini İsa, ON İKİNCİ İmam taparaq onu göylərə göndərmiş və indi onun gəlişini gözləyir.
Xristianlar inanırlar ki, İsa insan əlində insan kimi ölüb, sonradan dirilib qaçsa da, bir Allah kimi gəlib Yer üzündə, cəmiyyətdə ədaləti bərpa edəcək.
Xalqın gözündən itən, lakin müəmmalı şəkildə səmaya getsə də, insan olaraq qalan 12-ci imam da qayıdıb ədaləti bərpa edəcək.
Şiələr üçün 12-ci imam məsələsi yox, ÜÇÜNCÜ imam Hüseyn daha vacibdir.
Xristianlar uşaq kimi özünü aldadaraq İsanın DİRİLMƏSİNƏ sevinir və onu bayram edirlər.
Amma şiələr qoca adamlar kimi qəm-qüssəyə daha yaxın oduqlarından, hər il imam Hüseynin qətlinə 10 gün aktiv və 40 gün passiv yas saxlayırlar.
Şiələrin xristianlardan fərqi də bundadır - biri sevincə, o biri kədərə köklənib.Yəqin buna görə İranda İslam inqilabından sonra yeni hakimiyyətin bir nömrəli vəzifəsi insanların sevinc ehtiyacını ödəməyə yönəlmiş Qərb nədəniyyətinin bütün qayda və təzahürlərini İran cəmiyyətinin gündəlik həyatından söküb atmaq olmuşdur.
Amma İranda DÖRDÜNCÜ aydır davam edən etirazlar insanların həyatının mədəni -məişət sferasına qoyulan Orta əsrlər qadağanlarının aradan qaldırılmasına yönəlib. İranlılar öz etirazları ilə Mədəniyyətin Qərbi və Şərqi olmadığını nümayiş etdirirlər. Həmin etirazlar eyni zamanda xalqın Dini hakimiyyətin təbliğ və icrasını təmin etməyə çalışdığı QƏM-QÜSSƏ mədəniyyəti və ya icbari qəm-qüssə siyasətinə SON qoyulmasına, qısası DİNİN SİYASƏTDƏN AYRILMASINA nail olunmasına yönəlib.

Şəbistərdə Məhəmməd Tağı Zehtabinin anım mərasimi keçirilib

Dekabrın 22-də bir qrup mədəni fəal Şərqi Azərbaycan əyalətinin Şəbistər şəhərində tarixşi alim professor Məhəmməd Tağı Zehtabinin məzarını ziyarət ediblər. Aralarında tanınmış alim, sənət adamları, milli fəallar və ziyalıların olduğu ziyarətçilər Təbriz, Urmiya, Ərdəbil, Zəncan, Tehran və Kərəc şəhərlərindən alimin xatirəsini anmaq üçün Şəbistər şəhərinə toplaşıblar.
Qeyd edək ki, Azərbaycan tarixi və dili ilə bağlı dəyərli əsərlərin yazarı olan Məhəmməd Tağı Zehtabi 1923-cü ildə Şəbistərdə anadan olub, 1988-ci ildə Şəbistərdə müəmmalı şəkildə dünyasını dəyişib.
Onun adı Tehrana rejiminə müxalif qrupların yayımladığı şübhəli ölümlər və siyasi qətllər siyahısında da dərc edilib.

Bu gün hüquq elmləri doktoru, professor İbrahim Quliyevin doğum günüdür, 71 yaşının tamamıdır.

İbrahim Quliyev Lənkəran şəhərində dünyaya göz açıb. Sonra ailələri Liman şəhərinə köçüb. İbrahim Lənkəran şəhərindəki 4 saylı beynəlmiləl orta məktəbində bir il oxuduqdan sonra təhsilini Liman şəhərindəki 1 saylı beynəlmiləl orta məktəbində davam etdirib. Orta məktəbdən sonrakı fəaliyyətinin bir hissəsi Rusiya Federasiyası ilə bağldır. Moskvada SSRİ DİŞ-in Ali Məktəbini bitirdikdən sonra Rusiyanın Kirov vilayətində uzun illər polis rəisi işləyib.
Sovet milisinin 60 illik yubiley tədbirindəki rus dilində səlis, məzmunlu çıxışı Azərbaycanın DİŞ naziri Arif Heydərovun da diqqətini cəlb edir. Fasilə zamanı İttifaqlar Evinin sütunlu salonunda İbrahim Quliyevlə görüşür, onu Azərbaycana dəvət etmək istədiyini bildirir. SSRİ DİŞ-də İbrahim Quliyevin Rusiyada gərəkli kadr olduğunu bildirsələr də, Arif Heydərov həmyerlimizin Azərbaycana qayıtmasına nail olur.

İbrahim Quliyev Daxili İşlər Nazirliyində fəaliyyətə başlayır. Gəncə hadisərinin qızğın dövründə SƏDM-in müavini təyin olunur, qısa müddətdən sonra isə polis rəisi. Gəncədəki 11 illik fəaliyyət dövründə necə işləyibsə, bu gün də nə gəncəlilər İbrahim müəllimi unudur, nə də İbrahim müəllim gəncəliləri. Sonrakı fəaliyyəti Quba, Yevlax, Yardımlı rayonları ilə bağlıdır.Astara rayon polis şöbəsinin rəisi təyin olunanda Talış-Muğan Respublikası yaratmaq istəyən separatçıların meydan sulayan vaxtları idi. Fövqaləda vəziyyətlə əlaqədar hərbi komendant təyin olunanda hücumlara da məruz qalır. 7 günlük həbs olunsa da, əqidəsindən dönmür. Yenə işinə qayıdır, Azərbaycan dövlətçiliyinə sədaqətlə xidmət edir. Separatçılar tam zərərləşdiriləndən sonra Heydər Əliyev cənabları İbrahim Quliyevi və bir qrup lənkəranlını qəbul edir. İbrahim Quliyevin fəaliyyətini xüsusi dəyərləndirir. İbrahim Quliyevi Astara rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı təyin edir. İbrahim Quliyev Astaradakı 10 ilə yaxın fəaliyyətilə necə rəğbət qazanıbsa, bu gün də astaralıların ən doğma, ən sevilən insanlarındandır. Həmin illərdə Azərbaycanın ürəyi sanki Astarada döyünürdü. Yubileylər, digər unudulmaz tədbirlər bu gün də iştirakçıların xatirindədir.

İbrahim Quliyev Astaraya gələnədək böyük məktəb keçmişdi, böyük təcrübəyə malikdi.Moskvada İdarəçilik Akademiyasının 1-ci fakültəsini Fərqlənmə diplomuyla bitirmişdi.Məlumdur ki. Azərbaycandan həmin fakültəni bitirən kadrlar barmaqla sayılası qədərdir.
İbrahim Quliyev öz ərizəsilə Astara rayon İcra Hakimiyyəti başçılından azad olunduqdan sonra Moskvada doktorantura təhsilini davam etdirir. Elmi işini müdafiə edib hüquq elmləri doktoru olur. Bir alim olaraq akademik Arif Paşayevin rəhbərlik etdiyi akademiyada fəaliyyətə başlayir. Hüquq kafedrasının müdiri, Elmi Şuranın sədri seçilir. Professor İbrahim Quliyev 56 elmlər namizədinin, 5 elmlər doktorunun rəhbəri olub.
İbrahim Quliyev ötən ildən öz ərizəsilə işdən azad olunub, hazırda təqaüddədir. Lakin elmi yaradıcılığını davam etdirir, respublikanın qaynar həyatında fəal iştirak edir. Respublika Veteranlar Təşkilatı sədrinin müşaviri, Ağsaqqallar Şurasının məclis üzvüdür.
Ömrünün müdrik çağını yaşayan İbrahim Quliyevə sağlam canla uzun ömür, yaradıcılıq uğurları arzulayıram.
Sevda Əlibəyli,
"Söz" jurnalının baş redaktoru