26-07-2025, 15:33
Milli Mətbuat - 150
Milli mətbuatımızın banisi
Milli köklərə bağlılığımız bizi daim uca pillələrə qaldırıb. Tarixdə bu kimi hallar minlərlədir. Düşünən beyinlərimiz sayəsində xalqımız həmişə işıqlı səmtlərə çıxıb. Ölkəmizin işıqlı səmtlərindən biri də sözsüz ki, milli mətbuatdır. Mətbuatı əbəs yerə dördüncü hakimiyyət adlandırmırlar. 150 il bundan əvvəl – 22 iyul 1875-ci ildə Azərbaycan mətbuatı öz simasını dahi Həsən bəy Zərdabi tərəfindən xalqa bəyan etdi və öz işığını hər tərəfə yaydı... Həmin vaxtdan Azərbaycan mətbuatı çətin, lakin çox şərəfli yol keçib, bu gün də öz funksiyasını şərəflə qoruyur...
Azərbaycanın görkəmli ziyalısı Həsən bəy Zərdabi 28 iyun 1837-ci ildə Göyçay qəzasının Zərdab kəndində anadan olub. İlk təhsilini Zərdab kəndindəki mədrəsədə alıb. Burada ərəbcə və farsca öyrənən Zərdabi 1852-ci ildə Şamaxı şəhərində açılan rusca dünyəvi təhsil verən məktəbə yazılıb. Orta təhsilini Şamaxı şəhərində başlayaraq Tiflisdə tamamlayıb. 1861-ci ildə Moskva Universitetinə daxil olub, dörd il sonra həmin universitetin təbiət-riyaziyyat fakültəsini fərqlənmə diplomu ilə bitirib.
Ali təhsil ocağında oxuduğu müddətdə tələbələr arasında xüsusi olaraq seçildiyinə görə onun universitetdə saxlanılması qərarı qəbul edilib, lakin vətəninə olan sonsuz məhəbbəti, xalqına, millətinə xidmət etmək arzusu onu Azərbaycana çəkib gətirib.
Zərdabi universiteti bitirdikdən sonra Tiflisdə Torpaq İdarəsində (Mejovoy Plata) işləməyə başlayıb. Bu vəzifədən ayrıldıqdan sonra 28 fevral 1868-ci ildə Qubada məhkəmə katibi işləyib. 4 oktyabr 1868-ci il tarixində işinə son verildikdən sonra bir müddət müstəqil məhkəmə vəkilliyi edib. 18 noyabr 1869-cu ildə Bakıdakı məktəblərin birində təbiət elmləri üzrə müəllim kimi işə düzəlib.
Soldan sağa İsmayıl Qaspıralı, Həsən bəy Zərdabi, Əlimərdan bəy Topçubaşov.
O ərəfələrdə Azərbaycanın mərkəzi şəhəri olan Bakının sürətli inkişafı milli mətbuatın yaranması zərurətini doğurmuşdur. Ana dilində qəzetə böyük ehtiyac olduğunu dərk edən Həsən bəy Zərdabi qəzet çap etmək üçün hökumətə müraciət etmişdir, lakin buna nail ola bilməmişdir. Sonda Bakı valisi Staroselskinni senzura məsələsini öz öhdəsinə götürməsindən sonra qəzet çıxarmaq üçün icazə ala bilmişdir. Xeyli əzab-əziyyətdən sonra 1875-ci ilin 22 iyulunda Bakıda qubernator mətbəəsində Azərbaycan dilində "Əkinçi" qəzetinin nəşrinə müvəffəq olmuşdur. Bu qəzetlə Azərbaycan milli mətbuatının əsası qoyulmuşdur.
"Əkinçi" qəzeti 1877-ci ilin 29 sentyabrına qədər çapını davam etdirmiş, ayda iki dəfə 300–400 tirajla nəşr olunmuşdur. Bu illər ərzində qəzetin 56 nömrəsi işıq üzü görmüşdür. Bu da bir həqiqətdir ki, "Əkinçi" qəzeti fəaliyyət göstərdiyi 2 ildə özünün müqəddəs amalına - xalqın maariflənməsinə ləyaqətlə xidmət etmişdir.
Sərt təqiblər üzündən Zərdabi 16 illik sürgün həyatı yaşamışdır. 1896-cı ildə uşaqlarının təhsilləri ilə bağlı Bakıya köçmüş və "Kaspi" qəzetində işləməyə başlamışdır. Bir müddətdən sonra Bakı Şəhər Dumasına deputat seçilmişdir, maarif komissiyasının üzvü olmuşdur. Ən əsası, Həsən bəy Zərdabi həmişə əzilən və istismar olunan kütlələrin tərəfində olmuşdur.
1880-1890-cı illərdə Həsən bəy Zərdabinin Bakıda və Tiflisdə çıxan "Ziya", "Kəşkül", "Kaspi", "Novoye obozreniye" və digər qəzetlərdə Azərbaycan və rus dillərində çoxlu elmi-kütləvi məqalələri nəşr olunmuşdur. Ömrünün sonlarına yaxın Bakı Şəhər Dumasının maarif şöbəsində işləmişdir.
22 iyul 2025-ci ildə Azərbaycanda milli mətbuatın yaranmasının 150 ili tamam olur. 1875-ci ilin bu günündə dövrün mütərəqqi fikirli ziyalısı Həsən bəy Zərdabi böyük çətinliklər hesabına “Əkinçi” qəzetini çap etdirmişdir.
22 iyul uzun illərdir Azərbaycan mətbuatının yaranma günü kimi qeyd olunur. Azərbaycanın maarifçilik tarixinin ən parlaq çağları bu dövrdən başlanır. Yəni 150 il əvvəl – 1875-ci il iyulun 22-də görkəmli ziyalı, təbiətşünas alim və maarifçi-publisist Həsən bəy Zərdabinin Azərbaycan dilində nəşr etdirdiyi “Əkinçi” qəzeti milli mətbuatımızın ilk nümunəsi və ölkəmizin həyatında mühüm hadisə kimi tarixə düşmüşdür.
Həsən bəy Zərdabi zəngin ədəbi irsi və fəaliyyəti ilə Azərbaycan mədəniyyəti tarixinə yaddaşlardan silinməyən izlər qoymuş böyük tarixi və ədəbi şəxsiyyətdir. Onun xalqı qarşısındakı xidmətləri unudulmazdır.
Və nə qədər Azərbaycan mətbuatı var, Həsən bəy Zərdabi də xatırlanacaq!
Hüseyn İSAOĞLU,
AYB-nin və AJB-nin üzvü, yazıçı- publicist
26-07-2025, 15:28
Neftçalada “Qırmızı kitab”a düşən ceyranı bişirib yedilər
Şirvan Milli Parkında “Qırmızı kitab”a düşən ceyranı ovlayan şəxslər məhkəmədə mühakimə ediliblər.
Bu ilin qış aylarında həbs edilən həmyerlilərin cəzası məlum olub.
Neftçala rayon sakinləri E.Əsgərov və S.Qasımov park ərazisinə daxil olaraq 3-4 yaş aralığında olan bir ceyranı vurublar. Nəticədə təbiətə 1650 manat zərər dəyib. Hər iki şəxs qrup halında qanunsuz ov etməkdə təqsirli bilinib və cinayət məsuliyyətinə cəlb olunub.
Təqsirləndirilən şəxslər ikisi də məhkəmədə səhvlərini etiraf ediblər. S.Qasımov ifadəsində deyib ki, əslində əraziyə quş ovlamaq məqsədilə gediblər. Oranın qoruq ərazi olduğunu isə sonradan öyrəniblər: “Ceyranı tüfənglə E.Əsgərov vurdu. Mən həmin vaxt maşında oturmuşdum. Kisədə nəsə gətirdi. Soruşanda dedi ki, ceyran vurmuşam. Sonra ceyranı kəsib yarı böldü. Özümə düşən payı evə aparıb 4 uşağımla və digər ailə üzvlərimlə birgə bişirib yedik”.
E.Əsgərov isə hakimə deyib ki, ovladığı ceyranı atasından qorxduğu üçün evə apara bilməyib. Artıq həm də hüquq-mühafizə orqanlarının da işdən məlumatlı olduğunu öyrəndiyi üçün əti Kür çayına atıb.
Təqsirləndirilən şəxslər yekunda peşman olduqlarını dilə gətiriblər, azyaşlı övladlarının olduğunu nəzərə alaraq məhkəmədən həbslə bağlı olmayan yüngül cəza istəyiblər.
Zərərçəkmiş qismində tanınmış Şirvan Milli Parkının nümayəndəsi isə digər şəxslərə nümunə olsun deyə təqsirləndirilən şəxslərin qanunauyğun cəzalandırılmasını xahiş edib.
Məhkəmə yekunda müttəhimlərin ilk dəfə cinayət törətmələrini və ailə vəziyyətlərini nəzərə alaraq onlara yüngül cəza təyin edib. E.Əsgərov və S.Qasımova 3 il müddətinə azadlığın məhdudlaşdırılması (elektron qolbaqla nəzarət) cəzası verilib.
26-07-2025, 14:37
Arif Babayevin vəziyyəti AÇIQLANDI
"Xalq artisti Arif Babayevin vəziyyəti ağır stabil olaraq qalır".
Bu barədə Mərkəzi Klinikanın Baş həkimi Prof. Dr. Kamran Musayev məlumat verib.
"Müalicəsi Reanimasiya və intensiv terapiya şöbəsində davam etdirilir, - o bildirib.
Qeyd edək ki, 23.07.2025-ci il tarixində saat 17:30 radələrində Xalq artisti Arif Babayev kəskin tənəffüz çatışmazlığı diaqnozu ilə Qax Rayon Mərkəzi Xəstəxanasına hospitalizasiya olunub. Bildirilib ki, pasiyent dərhal intubasiya olunaraq süni tənəffüs dəstəyilə təmin olunub. O, dünən axşam saatlarında təcili tibbi yardım maşını ilə Qax Rayon Mərkəzi Xəstəxanasından Bakıya - Mərkəzi Klinik Xəstəxanaya təxliyə olunub.
26-07-2025, 14:10
55 yaşlı qadını maşın vurub öldürdü
İsmayıllıda ölümlə nəticələnən yol qəzası baş verib.
Hadisə rayonunun Hacıhətəmli kəndində qeydə alınıb. Arif Hüseynov idarə etdiyi minik avtomobil ilə yolu keçən piyada, 55 yaşlı Göyçək Vahidovanı vurub. Piyada aldığı xəsarətlərdən hadisə yerində vəfat edib.
DİN-in mətbuat xidmətinin Şəki regional qrupundan sorğuya cavab olaraq bildirilib ki, faktla bağlı ərazi üzrə polis orqanında cinayət işi başlanılıb, araşdırmalar aparılır.
26-07-2025, 13:53
AFFA-ya yeni mətbuat katibi təyin edildi
Tanınmış jurnalist Elnur Məmmədli AFFA-nın mətbuat katibi postunu tərk edib.Onunla yeni müqavilə imzalanmayıb.
Bu postda Elnur Məmmədlini Murad Axundov əvəz edib.
26-07-2025, 13:49
Qarabağda yanğınlar - 62 nəfər əraziyə göndərildi
Ağdam, Xocalı, Xocavənd, Füzuli və Ağdərə rayonlarında mürəkkəb relyefli dağlıq ərazidə baş vermiş yanğınların söndürülməsi istiqamətində Fövqəladə Hallar Nazirliyi tərəfindən zəruri və təxirəsalınmaz tədbirlərin görülməsi davam etdirilir.
Bu barədə FHN-nin Mətbuat xidmətindən məlumat verilib.
Bildirilib ki, hazırda yanğınların söndürülməsi əməliyyatına FHN-in Dövlət Yanğından Mühafizə Xidməti, Xüsusi Riskli Xilasetmə Xidməti, Mülki müdafiə qoşunları, Qarabağ Regional Mərkəzi və Aviasiya dəstəsindən ümumilikdə 620 nəfərdən ibarət şəxsi heyət, 51 ədəd texnika, o cümlədən 4 ədəd helikopter cəlb olunub.
"Relyefin mürəkkəbliyi, havanın yüksək temperaturu və küləkli olması yanğınsöndürmə işlərini çətinləşdirsə də yanğınla mübarizə tədbirləri günün gecə və gündüz saatlarında fasiləsiz olaraq həyata keçirilir", - məlumatda qeyd olunub.
***
11:25
Ağdərə rayonunun Talış kəndi ərazisində boşluq sahədə yanğınlar başlayıb.
Hadisə yerinə FHN-nin yanğınsöndürən briqadaları, həmçinin aviasiya dəstəsinin helikopterləri cəlb olunub.
Goranboy rayonu Tapqaraqoyunlu kəndləri istiqamətində də yanğınlar olduğu bildirilir.
Yanğının qarşısının alınması istiqamətində əməliyyatlar davam etdirilir.
26-07-2025, 08:23
Doğum günün mübarək!
Bu gün-26 iyul yazıçı-publisist, ehtiyatda olan tibb xidməti polkovnik-leytenantı, Hərbi Jurnalistlər Birliyi İdarə heyətinin üzvü, dostum Elman Süleyman oğlu Rüstəmovun doğum günüdür.
O, Zəngəzur mahalının Qafan Rayonunun Yuxarı Girətağ kəndində doğulub. Azərbaycan Tibb Universitetini bitirsə də taleyini Azərbaycan Ordusuna bağlayıb. Elə öz ixtisası üzrə də müstəqil Azərbaycanın yeni formalaşan ordusunda xidmətə başlayıb. Elmanın elə xasiyyəti var ki, istər oxuduğu məktəblərdə, istərsə işlədiyi kollektivlərdə, istərsə də yaşadığı məhəllələrdə yalnız dostlar qazanıb. Çünki onun mayası xeyirxahlıqdan yoğrulub.
Elmanla məni dostlaşdıran isə onun qələm əhli, ruh adamı olması və daxili zənginliyidir. Xeyirxahlıqdan zövq alan dostumu ortaq dostlarımız
Əlayət Kərimov, şair Vidadi Loğmanoğlu, həkim Fikrət Orucov, gənc dostlarımız Vaqif və İsa təbrik edir.
Elman əzizim, sənə sağlam ömür, firavan həyat arzulayırıq. Arzu edirik ki, illərlə çəkdiyin çətinliklər, vətən həsrəti geridə qalsın! Hər səhəri xoş xəbərlə açasan!
Sayğılarla: Tamxil Ziyəddinoğlu
25-07-2025, 22:22
Corab satan Allahverdi Yolçuyevə iş verildi
Bir neçə gün əvvəl sosial şəbəkələrdə corab satdığı görüntülər yayılan aktyor Allahverdi Yolçuyev işlə təmin olunub.
"Corab satmağımla bağlı görüntülərdən sonra birdən-birə ajiotaj yarandı. Telefonlarım susmadı. Mədəniyyət nazirimiz Adil müəllimə təşəkkür edirəm. O, iki dəfə mənə zəng etdi, ehtiyacımı soruşdu. Dedim mənim üçün çətindir. Aldığım təqaüd dərmanlarıma çatmır. Məni Musiqili Komediya Teatrına işə bərpa etdilər. Aidiyyəti qurumlar artıq mənlə maraqlanırlar. Corab satmaq da bir tarixə çevrildi", - deyə aktyor qeyd edib.
25-07-2025, 22:00
İŞİD lideri və iki oğlu öldürüldü
ABŞ qüvvələri Suriyanın şimalında keçirdiyi reyd zamanı İŞİD-in liderlərindən birini öldürüb.
Bu barədə ABŞ-nin Mərkəzi Komandanlığı (CENTCOM) məlumat yayıb.
Məlumata görə, əməliyyat Suriyanın şimalındakı Əl-Bab şəhəri ərazisində həyata keçirilib. Qeyd olunur ki, reyd zamanı “İŞİD-in yüksək rütbəli lideri”, həmçinin qruplaşma ilə əlaqəli olan iki oğlu öldürülüb.
Qeyd olunub ki, onların hər üçü ABŞ, koalisiya qüvvələri və Suriyanın yeni hökuməti üçün təhlükə yaradırdı.
CENTCOM-un komandiri Maykl Kurilla açıqlamasında deyib: “Biz harada fəaliyyət göstərmələrindən asılı olmayaraq, İŞİD terrorçularını amansızlıqla təqib etməyə davam edəcəyik".
25-07-2025, 20:53
Nazir əməliyyat müşavirəsi keçirdi - Tapşırıqlar verdi
İyulun 25-də Daxili İşlər Nazirliyində (DİN) işğaldan azad olunmuş ərazilərdə xidmətin təşkili və ictimai təhlükəsizliyin təmin edilməsi ilə əlaqədar olaraq onlayn formatda əməliyyat müşavirəsi keçirilib.
Bu barədə DİN-in mətbuat xidmətindən məlumat verilib.
Bildirilib ki, daxili işlər naziri general-polkovnik Vilayət Eyvazovun rəhbərliyi ilə keçirilən müşavirədə bölgədə mövcud əməliyyat şəraiti, şəxsi heyətin xidməti fəaliyyəti və əhali ilə qurulmuş qarşılıqlı əlaqə təhlil edilib.
Vurğulanıb ki, həmin ərazilərdə ictimai qaydanın qorunması, yerli əhalinin, turistlərin, eləcə də əmlak və şəxsi təhlükəsizliyin təmin olunması, maarifləndirici-profilaktik tədbirlərin davam etdirilməsi prioritet istiqamətlərdən olmaqla diqqətdə saxlanılmalıdır.
Müşavirədə xüsusilə yanğın təhlükəsizliyi məsələlərinə geniş yer ayrılıb. Yay mövsümündə havaların isti və quraq keçməsi fonunda meşəlik və açıq sahələrdə yanğın təhlükəsinin artdığı və bununla əlaqədar profilaktik tədbirlərin intensivləşdirildiyi diqqətə çatdırılıb.
Aidiyyəti xidmət rəhbərlərinə bölgədə nəzarətin gücləndirilməsi, riskli sahələrdə fasiləsiz monitorinqin aparılması, vətəndaşlar arasında odla ehtiyatsız davranışın doğura biləcəyi təhlükələrlə bağlı davamlı izahat işlərinin həyata keçirilməsi, xidmətin yüksək peşəkarlıqla və əzmlə aparılmasının vacibliyi barədə konkret tapşırıqlar verilib.
Diqqətə çatdırılıb ki, müvafiq ərazilərdə asayişin təmini, əmlak və ekoloji təhlükəsizliyin qorunması, o cümlədən yanğınla bağlı məsuliyyət tədbirlərinin görülməsi sahəsində daxili işlər orqanlarının üzərinə düşən vəzifələr tam icra olunmalıdır.
Sorğu
Saytımızda hansı mövzulara daha çox yer verilməsini istəyirsiniz?
Son buraxılışımız
Facebook səhifəmiz
Reklam
Hava
Valyuta
Reklam
Sayğac
Ən çox baxılanlar
Köşə
Xəbər lenti
Foto
Bütöv.az
Video
"Vətən Qəhrəmanları" Şəhid İlyas Nəsirov
All rights reserved ©2012 Butov.az
Created by: Daraaz.net Wep Developer By DaDaSHoV
MATERİLLARDAN İSTİFADƏ EDİLƏRKĦƏN PORTALIMIZA İSTİNAD ZƏRURİDİR!!!
Created by: Daraaz.net Wep Developer By DaDaSHoV
MATERİLLARDAN İSTİFADƏ EDİLƏRKĦƏN PORTALIMIZA İSTİNAD ZƏRURİDİR!!!