Mehdiabadda seçicilər çox fəaldır

Azərbaycanda səsvermə hüququ olan vətəndaşların sayı 6 milyon 478 min 623 nəfərdir. Seçki prosesini 790 beynəlxalq müşahidəçi izləyir. Onlar 72 beynəlxalq təşkilatı və 89 ölkəni təmsil edirlər. Yerli müşahidəçilərin ümumi sayı isə 89 min 366-dır.
Seçkiləri 109 beynəlxalq media qurumunun 216 təmsilçisi işıqlandırır.
“Bütöv Azərbaycan” qəzetinin xüsusi müxbiri Abşeron 3-cü seçki daiəsinin Mehdiabad qəsəbəsindəki seçki məntəqələrinə baş çəkib. Seçici fəallığının müşahidə olunduğu məntəqələrdən biri də 5 caylı məntəqədir. Seçki-səsvermə prosesindən çəkilən fotoreportajı təqdim edirik:

Azərbaycanda səsvermə başladı

Azərbaycanda növbədənkənar prezident seçkilərində səsvermə başlayıb.
Butov.az-ın məlumatına görə, Mərkəzi Seçki Komissiyasının sədri Məzahir Pənahov seçkiləri açıq elan edib. Seçiciləri aktiv olmağa çağıraraq qeyd edib ki, bu gün axşam saat 19-dək hər kəs gəlib öz səsvermə hüququndan istifadə edə bilər:
1000 məntəqədə veb-kameralar quraşdırılıb. Bu, seçkilərin daha mötəbər keçirilməsinə təsir edəcək. Eyni zamanda beynəlxalq və yerli müşahidəçilər seçkiləri izləyəcək”.
Xatırladaq ki, prezident seçkilərində 7 namizəd mübarizə aparır.
Səsvermə 125 seçki dairəsi üzrə 6537 seçki məntəqəsində keçirilir. Bu məntəqələrdən 6319-u daimi, 218-i isə Azərbaycanın xarici ölkələrdəki səfirlik, konsulluq və daimi nümayəndəliklərində, hərbi hissələrdə, islah-əmək və sanator-müalicə müəssisələrində, Xəzər dənizində və dünya sularında Azərbaycanın Bayrağı altında üzən gəmilərdə yaradılmış məntəqələrdir. Ümumilikdə 6 milyon 524 min 203 seçki bülleteni çap edilib.
Səsvermənin şəffaflığını təmin etmək üçün 1000 seçki məntəqəsində quraşdırılmış veb-kameralar MSK-nın rəsmi internet səhifələrinə (www.msk.gov.az; www.cec.gov.az; www.infocenter.gov.az) qoşulub. Bu kameralar vasitəsilə seçki məntəqələrində səsvermənin gedişini əvvəldən axıradək Mərkəzi Seçki Komissiyasının internet saytlarında izləmək mümkündür.
Hazırda Azərbaycanda səsvermə hüququ olan vətəndaşların sayı 6 milyon 478 min 623 nəfərdir. Seçki prosesini 790 beynəlxalq müşahidəçi izləyir. Onlar 72 beynəlxalq təşkilatı və 89 ölkəni təmsil edirlər. Yerli müşahidəçilərin ümumi sayı isə 89 min 366-dır.
Seçkiləri 109 beynəlxalq media qurumunun 216 təmsilçisi işıqlandırır.
“Bütöv Azərbaycan” qəzetinin xüsusi müxbiri Abşeron 3-cü seçki daiəsinin Mehdiabad qəsəbəsindəki seçki məntəqələrinə baş çəkib. Seçici fəallığının müşahidə olunduğu 8 caylı məntəqdən fotoları təqdim edirik: Daha geniş fotoreportajı qəzetimizin növbəti sayında təqdim edəcəyik.

“Gənclər evi” yaxın gələcəkdə çox asanlıqla “Qocalar evi”nə çevrilə bilər

Fazil Mustafanın vəkili Könül Quliyevanın fikirlərini təqdim edirik:

Hörmətli seçicilər, sizi qarşıdan gələn Prezident seçkilərində vəkili olduğum Böyük Quruluş Partiyasının prezidentliyə namizədi Fazil Mustafanın adından salamlayır və onun bir sıra məsələlərə münasibətini əks etdirən fikirlərini sizinlə bölüşürəm.
Hər bir dövlətin öz gələcəyinə münasibəti ölkə gəncliyinə münasibəti ilə ölçülür. Azərbaycanın da dövlət siyasətinin ayrılmaz tərkib hissələrindən biri gənclər siyasətidir. Bəs “dövlət gənclər siyasəti” anlayışı nə cür izah olunur? Bu – gənclərin öz bilik və bacarıqlarının, təbii potensialının effektli reallaşdırılmasını, cəmiyyətdə layiqli yer tutmasını təmin edən şəraitin yaradılması məqsədilə dövlət tərəfindən müəyyən edilmiş prioritetlər və həyata keçirilən tədbirlər sistemidir. Gənclərin hərtərəfli inkişafının, dövlətin və cəmiyyətin sosial-iqtisadi, ictimai-siyasi və mədəni həyatında iştirakının təmin edilməsi məqsədilə hazırlanan gənclər siyasəti müvafiq hüquqi sənədlərdə öz əksini taparaq, hökumət qurumları tərəfindən həyata keçirilir. Azərbaycanda dövlət gənclər siyasətinin əsas istiqamətləri “Gənclər siyasəti haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu ilə müəyyənləşdirilib.
Dövlətimiz gənclər siyasətinin hazırlanması və reallaşdırılması üçün kifayət qədər ciddi tədbirlər həyata keçirmişdir. “Azərbaycan gəncliyi 2011-2015-ci illərdə Dövlət Proqramı”, “Azərbaycan gəncliyi 2017-2021-ci illərdə Dövlət Proqramı”, “Xaricdə təhsil üzrə Dövlət Proqramı”, “2015-2025-ci illərdə Azərbaycan gənclərinin İnkişaf Strategiyası” kimi olduqca mühüm sənədlər qəbul edilmişdir. Bəs proqram xarakterli bu dövlət sənədlərində nəzərdə tutulmuş tədbirlərin həyata keçirilməsi ilə bağlı vəziyyət nə cürdür? Və bu vəziyyət müasir cəmiyyəti qane edə bilərmi?
Əziz seçicilər, hər bir istiqamət üzrə mövcud problemlərə diqqət yetirmək, bu problemlərin həlli yönümündə təkliflər vermək istərdik.
Birinci istiqamət gənclərin mənəvi-əxlaqi tərbiyəsi və mədəni həyatda iştirakı ilə bağlıdır. Təəssüf ki, bu gün mənəvi-əxlaqi tərbiyə haqqında danışmaq dəbdə deyil – televiziya efiri əksər hallarda yüngül həyat tərzini yorulmadan təbliğ edən, intellektual səviyyəsi və əxlaqi keyfiyyətləri şübhə doğuran şou-biznes nümayəndələri tərəfindən zəbt olunub. İnternet məkanında müəyyən məhdudiyyətlərin tətbiqi barədə heç kəs düşünmür, gündəlik həyatda gənclər milli-mənəvi dəyərlərdən daha çox “dəyərsizliyi təcəssüm etdirən” qərb dəyərlərinə üstünlük verirlər. Gənclərin mədəni həyatda iştirakı yalnız onların ifaçılıq müsabiqələrinə cəlb edilmələri ilə məhdudlaşır. Yalnız ifaçılıq sənəti ilə məşğul olmaq gənclərin mədəni həyatda iştirakı kimi anlaşılır. Niyə gənc aktyorlar və rejissorlar, rəssamlar və heykəltəraşlar, yazıçılar və şairlər üçün yaradıcılıq müsabiqələri keçirilmir və keçirilirsə, niyə ifaçılıq müsabiqələri kimi geniş təbliğ edilmir? Gənclər milli ruhda tərbiyə almalı, xalqımızın əxlaqi və mənəvi dəyərlərini yaşatmağı bacarmalıdırlar. Onların mədəni həyatda inkişafı birtərəfli olmamalıdır.
İkinci istiqamət istedadlı gənclərə dövlət qayğısı ilə bağlıdır. Bu qayğının nədən ibarət olduğu müəyyən dərəcədə müəmmalı görünür. Azərbaycanda istedadlı gənclər az deyil. Elm, təhsil, idman və mədəniyyətin müxtəlif sahələrində fitri istedadları, xüsusi bacarıq və qabiliyyətləri ilə seçilən gənclərə göstərilən qayğı yalnız müsabiqə və sərgilərin təşkili ilə məhdudlaşır. İstedadlı gənclər üçün təhsil və məşğulluqları sahəsində müvafiq şərait yarada bilirikmi? Ali məktəblərə qəbul prosesində və ya işə qəbul zamanı gənclərin istedadları ilə fərqləndikləri nəzərə alınırmı? Niyə istedadlı gənc ali məktəbə qəbul zamanı seçdiyi ixtisas üzrə xüsusi bilik və bacarıqlara malikdirsə, bu cür istedada sahib olmayanlarla eyni şərtlər əsasında imtahan verir? Bir çox xarici ölkələrdə yeniyetmə və gənclərin kəşfləri və ixtiralarına xüsusi diqqətlə yanaşılır, onlar geniş ictimaiyyətə təqdim olunurlar, barələrində kitablar nəşr olunur, verilişlər hazırlanır. Niyə ölkəmizin istedadlı gənclərini tanımırıq? Niyə onları tanıtmırıq?
Respublikanın bütün bölgələrində inşa olunmuş “Gənclər evi” adlı məkanlar niyə bu funksiyanı yerinə yetirməkdə maraqlı deyil? Ümumiyyətlə, etiraf etməliyik ki, Gənclər evləri şəhər və rayonlarda idmanın inkişafına xidmət göstərməli olan Olimpiya idman kompleksləri kimi durğunluq dövrünü yaşayırlar. Bu cür gedişlə hər hansı bir “Gənclər evi” yaxın gələcəkdə çox asanlıqla “Qocalar evi”nə çevrilə bilər. Məhz bu məqsədlə dövlət tərəfindən “Azərbaycan Gəncliyi: 2025-2050” Strateji Dövlət Proqramının hazırlanması və təsdiq edilməsi məqsədəuyğun hesab edilə bilər.
Əziz seçicilər, gənclər siyasətinin digər mühüm istiqaməti gənclərin sağlamlığının qorunması və fiziki inkişafı ilə bağlıdır. Bu gün ölkə prezidentinin xüsusi diqqət və qayğısı sayəsində respublikamızda bədən tərbiyəsi və idmanın inkişafı üçün münbit şərait yaranmışdır. Təəssüf ki, aidiyyəti dövlət qurumları bu şəraitdən yetərincə istifadə edə bilmir. Bölgələrdə inşa edilmiş çoxsaylı idman qurğuları – stadionlar, idman və trenajor zalları, şahmat məktəbləri və idman meydançaları nadir hallarda oyun və yarışlara ev sahibliyi edirlər.
Yeniyetmə və gənclərin təkcə sağlam həyat tərzinə cəlb edilməsində, fiziki inkişafına nail olunmasında deyil, həm də onların vətənpərvərlik ruhunun yüksəldilməsində, hərbin sirlərinə yiyələnməsində və çağırışaqədərki gənclərin hərbi xidmətə hazırlanmasında xüsusi əhəmiyyət kəsb edən müxtəlif növ idman tədbirlərinin bu məkanlarda təşkili və keçirilməsi hər zaman diqqət mərkəzində olmalıdır. Bölgələrdə gənclərlə iş, bədən tərbiyəsi və idman sahələrində dövlət siyasətini həyata keçirməli olan Gənclər və İdman idarələri fəaliyyət göstərdikləri ərazidə hər növ idman qurğularının təkcə idmançılar üçün deyil, məktəblilər və tələbələr, ümumiyyətlə bölgənin bütün yeniyetmə və gəncləri üçün əlçatanlığının təmin edilməsində maraqlı olmalıdır.
Gənclərin sağlamlığının qorunmasına yalnız bədən tərbiyəsi və idmanın təbliğ edilməsi ilə deyil, həm də maarifləndirmə işinin təkmilləşdirilməsi ilə nail olmaq olar. Bu gün narkomaniya gənclərimiz üçün bir bəlaya çevrilmişdir. Rəsmi statistikaya görə, bu gün ölkədə 40 minə yaxın narkotik istifadəçisi var ki, onların da əksəriyyəti gənclərdir. Qeyri-rəsmi statistika isə fərqli rəqəmlər səsləndirir.
Əlbəttə kütləvi hal almış bu bəlanın qarşısını almaq çox çətindir. Amma mümkündür. Bu sahədə maarifləndirmə işini genişləndirməli və təkmilləşdirməliyik. Təhsil müəssisələrində mütəmadi olaraq həkim və mütəxəssislərlə məsləhət saatları təşkil olunmalıdır. Narkomaniyaya qarşı mübarizə yalnız xəbər formatlı televiziya proqramlarında bu mövzuda kriminal xəbərlər təqdim etməklə məhdudlaşmamalıdır. Dövlət qurumları, vətəndaş cəmiyyəti təmsilçiləri daha təsirli üsullardan istifadə etməli, maarifləndirmə işini daha məzmunlu və mənalı təşkil etməlidirlər.
Əziz seçicilər, Böyük Quruluş Partiyasının prezidentliyə namizədi Fazil Mustafanın “1Həyati+50 Vacib MƏSƏLƏ” adlı seçki platformasında xüsusi yer alan Gənclər siyasətinin əsas istiqamətlərindən biri də gənc ailələrə dövlət yardımının göstərilməsidir. Dünyanın inkişaf etmiş bir çox ölkələrində ailə institutunun böhranla üzləşdiyi, onun mövcudluğunun təhlükə altına düşdüyü hər birimizə məlumdur. Xalqımızın milli-mənəvi dəyərlərinin mənbəyi, dövlətimizin sarsılmaz dirəyi olan ailəyə daim diqqət və qayğı ilə yanaşmalı, xüsusilə də gənc ailələrin problemlərinin həllində yardımçı olmalıyıq.
Hesab edirik ki, gənc ailələrə ilkin mərhələdə mütləq qaydada dövlət tərəfindən maddi yardım göstərilməli, onlara bir müddət güzəştli vergi sistemi tətbiq edilməli, işləyən gənc anaların əmək haqqına övladları 6 yaşına çatanadək sosial yardım əlavə edilməli, onların gündəlik iş saatı 6 saat, həftəlik iş günü 4 gün olmalıdır. Gənc analar övladlarını müşayiət edərkən nəqliyyatdan pulsuz istifadə etmək hüququna malik olmalıdırlar. Özəl tibb müəssisələrində 3 yaşına kimi körpələrə pulsuz tibbi xidmət təşkil olunmalıdır. Yalnız bu halda gənc ailə öz üzərində dövlətin sosial yardımını hiss etmiş olar.
Gənclər siyasətinin digər bir istiqaməti də gənclərin məşğulluğunun təmin edilməsi, biznes fəaliyyətinin təşkilinə, kiçik və orta sahibkarlığa cəlb edilməsinə, karyera quruculuğuna dəstək göstərilməsidir. Təhsil müəssisələrini bitirmiş gənclər bir çox hallarda işsiz qalır və ya ixtisaslarına uyğun olmayan işlə məşğul olmaq məcburiyyətində olurlar. Məsələyə köklü şəkildə yanaşmanı vacib hesab edirik və düşünürük ki, gənclərin işlə təmin olunmasında proqnozlaşdırma və planlaşdırma kimi amillərə mütləq qaydada üstünlük verilməlidir.
Hörmətli seçicilər, sizi fevralın 7-də keçiriləcək prezident seçkilərində Fazil Mustafaya səs verməyə dəvət edirəm.

"Qarabağ və Şərqi Zəngəzurda sosial dəstək proqramına QHT-lər də cəlb olunmalıdır" - Fazil Mustafanın vəkili təklif etdi

Hörmətli radio dinləyicilərini qarşıdan gələn Prezident seçkilərində vəkili olduğum Böyük Quruluş Partiyasının prezidentliyə namizədi Fazil Mustafanın adından salamlayır və onun belə bir məsuliyyətli dövrdə bir sıra məsələlərə münasibətini əks etdirən fikirləri sizinlə bölüşürəm.

Qeyd edildiyi kimi mövzumuz müasir dövlətimiz və cəmiyyətimiz üçün mühüm aktuallıq kəsb edən Böyük Qayıdışa dair Dövlət Proqramı ilə bağlıdır.
30 ildən çox həsrətində olduğumuz əzəli torpaqlarımızın erməni işğalından azad edilməsi uğrunda 44 günlük Vətən müharibəsində müzəffər Ali Baş Komandanın başçılıq etdiyi rəşadətli Ordumuzun parlaq qələbəsindən sonra qarşılaşdığımız yeni reallıqda bu Proqramın icrası olduqca böyük əhəmiyyətə malikdir. Çünki işğal dövründə bütün sosial, iqtisadi, mədəni və mülki infrastrukturu vəhşicəsinə məhv edilmiş ərazilərin bərpası və yenidən qurulması, Böyük Qayıdış proqramının reallaşdırılması Azərbaycan dövləti, Azərbaycan xalqı üçün sözün həqiqi mənasında taleyüklü məsələdir. İşğaldan azad olunmuş ərazilərin bərpasının, dayanıqlı və hərtərəfli inkişafının, milli iqtisadiyyata inteqrasiyasının və bu ərazilərə Böyük Qayıdışın təmin edilməsi yeni reallıqda Azərbaycan dövlətinin daxili və xarici siyasətinin məntiqli davamıdır.
“Azərbaycan Respublikasının işğaldan azad edilmiş ərazilərinə Böyük Qayıdışa dair Dövlət Proqramı”nda bu ərazilərdə qabaqcıl standartlara uyğun təhsil müəssisələrinin yaradılması, yaşayış məntəqələrində müasir təhsil infrastrukturunun qurulması xüsusi olaraq qeyd edilmişdir. Əlbəttə ki, təqdirəlayiqdir. Amma təhsil, bildiyimiz kimi, elmə söykənir. Düşünürük ki, bu bölgədə təhsil ocaqları ilə yanaşı Azərbaycanda elmin inkişafına dəstək verə biləcək, bölgənin tarixi və arxeologiyası, ədəbi mühiti və incəsənəti, iqtisadi və mədəni həyatı ilə bağlı ciddi araşdırmalara təkan verəcək hər hansı bir elmi müəssisə və ya təşkilatın fəaliyyət göstərməsi də mühüm əhəmiyyət kəsb edə bilər. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Naxçıvan və Gəncə bölmələri kimi fəaliyyət göstərə biləcək Qarabağ Bölməsinin yaradılması, bu bölgədə müxtəlif elm sahələri üzrə ciddi araşdırmaların aparılması barədə də düşünməyə dəyər. Çünki 30-illik əsarətdən azad edilmiş Qarabağ ərazisi bu gün, bir qərinəlik sükutdan sonra çox zəngin elmi məlumatlar mənbəyidir.
Dövlət Proqramında işğaldan azad edilmiş ərazilərdə məşğulluq imkanlarının artırılması ilə bağlı tədbirlərin həyata keçirilməsi, yerli əhalinin əmək məşğulluğunun təmin edilməsi istiqamətində müəyyən addımların atılması da nəzərdə tutulmuşdur. Düşünürük ki, yeni inşa edilmiş və ya bərpa olunmuş şəhər və kəndlərə qayıdan əmək qabiliyyətli vətəndaşların, xüsusilə də gənclərin peşə və ixtisaslarına, bacarıq və maraqlarına uyğun işlə təmin edilməsi, bu ərazilərdə əmək bazarının formalaşması gündəlikdə duran və təxirəsalınmaz aktual məsələlərdən biridir. Kütləvi informasiya vasitələrində və sosial mediada ailələrin doğma yurdlarına qayıdışı, mənzillərlə təmin edilməsi geniş şərh olunur, yüksək əhval-ruhiyyə ilə qeyd edilir. Lakin yaşayış yerini dəyişməklə iş yerini itirən əmək qabiliyyətli ailə üzvlərinin məşğulliyəti barədə demək olar ki, danışılmır. Əlbəttə hər bir kəsə bəllidir ki, işğaldan azad edilmiş ərazilərdə infrastrukturun yaradılması ilə əmək qabiliyyətli ailə üzvlərinin işlə təmin olunması imkanı gerçəkləşir. Amma bu prosesin nə cür baş verdiyi, bu əraziyə köç edənlərə hansı imtiyazların tətbiq edildiyi və ümumiyyətlə vakant iş yerləri barədə məlumatlar geniş ictimaiyyətə açıqlanmır. Digər məsələ bu ərazilərdə yaşayan vətəndaşların işlə təmin olunmasında güzəştli vergi sisteminin tətbiq edilməsi ilə bağlıdır. Təhsil və səhiyyə işçilərinin əmək haqqından tutulan vergilərin azaldılması bu sahədə çalışanların fəaliyyətini stimullaşdıra bilər.
Hörmətli radio dinləcilirəri, əziz seçicilər, “Böyük Qayıdışa dair Dövlət Proqramı”nda işğaldan azad edilmiş ərazilərdə yerli əhaliyə sosial dəstək mexanizminin geniş tətbiqi ilə bağlı tədbirlərin təşkili və keçirilməsi də nəzərdə tutulmuşdur. Bu mexanizmlərin açıqlanmasına və izahına ehtiyac var: əhali ona göstəriləcək sosial dəstəklə bağlı nəzərdə tutulmuş tədbirlər barədə məlumatlandırılmalıdır. Bu istiqamətdə məqsədli maarifləndirmə işinin təşkili, bu işə dövlət qurumları ilə yanaşı, vətəndaş cəmiyyəti təmsilçiləri – ictimai qurumlar və qeyri-hökumət təşkilatları fəal şəkildə cəlb olunmalıdır. Ümumiyyətlə, bu gün ölkədə fəaliyyət göstərən QHT-lərin Nizamnamələrində onların yerlərdə və xarici ölkələrdə filiallar və nümayəndəliklər yaratmaq hüququ təsbit edilmişdir. Bəs bu hüquqdan istifadə edən QHT-lərin sayı kifayət qədərdirmi? “Böyük Qayıdışa dair Dövlət Proqramı”nın icrası fəaliyyəti əhalinin sosial problemlərinin həlli, əhalinin maarifləndirilməsi, xeyriyyəçiliklə bağlı olan təşkilatlar üçün bu istiqamətdə geniş imkanlar yaradır. Dövlət Böyük Qayıdışın gerçəkləşdiyi geniş coğrafi ərazidə qeyri-hökumət təşkilatlarının nümayəndəliklərinin yaradılmasına həm mənəvi, həm də maddi dəstək göstərməkdə maraqlı olmalıdır. Çünki vətəndaş cəmiyyəti qurumları Dövlət Proqramının icrası ilə bağlı müəyyən funksiyaları öz üzərinə götürə bilər... Və götürməlidir də. Sadəcə, onlara dövlət tərəfindən müəyyən dəstək göstərilməlidir.
Əziz dinləyicilər maarifləndirmə işindən söz düşmüşkən... “Böyük Qayıdışa dair Dövlət Proqramı”nın icrası ilə bağlı mütəmadi olraq televiziya efirində və sosial mediada xəbər formatlı xüsusi verilişin yayımına da ehtiyac var. Ölkə əhalisi işğaldan azad edilmiş ərazilərdə nail olunması hədəflənən məqsədlər, həyata keçirilən yenidənqurma və bərpa işləri, həmçinin mövcud vəziyyət, əhalinin doğma torpaqlarına geri qayıdışı məsələləri barədə gündəlik məlumatlarla təmin olunmalıdır.
Yeni yaradılan və ya bərpa olunan yaşayış məntəqələrində əlçatan və keyfiyyətli tibb xidmətləri infrastrukturunun qurulması Dövlət Proqramında başlıca fəaliyyət istiqamətlərindən biri kimi yer almışdır. Qabaqcıl standartlara uyğun səhiyyə xidmətlərinin formalaşması, müasir tələblərə uyğun xəstəxana və klinikaların, poliklinika və tibb məntəqələrinin yaradılması, onların peşəkar kadr potensialı və ən mükəmməl tibbi-texniki avadanlıqla təmin edilməsi gündəlikdə duran aktual məsələlərdəndir ki, onların da həllinə tam ciddiliklə yanaşılmalıdır. Məsələn Kəlbəcərdə yerləşən “İstisu” sanatoriyasının və bu kimi müalicəvi əhəmiyyətə malik digər məkanların yenidən qurulmasına xüsusi diqqət yetirilməli, bu işə xarici ölkələrin təcrübəli mütəxəssisləri cəlb olunmalıdırlar. Ancaq dərman istehsal edən əczaçılıq müəssisələrinin yaradılması məsələsi də nəzərdən qaçmamalıdır. Qarabağ torpağı təbii sərvətlərlə zəngindir. Burada xalq təbabətində geniş istifadə olunan dərman bitkiləri var və yerli əhali əsrlər boyu müxtəlif xəstəliklərin müalicəsində bu bitkilərdən faydalanıb. Niyə də bu bölgədə müalicəvi bitkilərdən dərman istehsal edən müəssisə yaradılmasın?! Ölkə əhalisinin tələbatını ödəməklə yanaşı, bu müəssisə təbii xammaldan hazırlanan dərman məhsullarını xarici ölkələrə də ixrac edə bilər. Yerli əhali də yeni iş yeri ilə təmin edilmiş olar.
Əziz seçicilər digər mühüm məsələ işğaldan azad edilmiş ərazilərdə tətbiq edilən yeni dövlət idarəetmə modelinin, yeni yaradılmış iqtisadi rayonlarda bərpa, tikinti və idarəetmə xidmətləri göstərən müvafiq publik hüquqi şəxslərin iş təcrübəsinin, bu ərazilərdə fəaliyyət göstərəcək sahibkarların stimullaşdırılması məqsədilə vergi-gömrük güzəştləri və digər dövlət təşviqlərindən istifadə ilə bağlı mexanizmlərin ölkə miqyasında tətbiq edilməsi imkanlarının öyrənilməsi və reallaşdırılmasından ibarətdir. Qarabağ və Şərqi Zəngəzur iqtisadi rayonlarında uğurla sınaqdan çıxmış hər hansı bir idarəetmə modeli respublikanın digər bölgələrində də tətbiq edilə bilər.
İşğaldan azad edilmiş ərazilərin iqtisadi potensialından, zəngin təbii sərvətlərindən və geniş turizm imkanlarından səmərəli istifadə etməklə, bölgənin hərtərəfli inkişafının təmin edilməsi ilə bağlı tədbirlərin vahid proqram əsasında həyata keçirilməsi sözsüz ki, təqdirəlayiqdir. Lakin bu proqramın icrasına dair hesabatlılığın təmin edilməsi, ölkə əhalisinin görülən işlər barədə mütəmadi olaraq məlumatlandırılması heç də az əhəmiyyət kəsb etmir. Böyük Qayıdışla bağlı hazırda görülən işlər və gələcəkdə həyata keçiriləcək quruculuq prosesini həm ölkə əhalisinin, həm də beynəlxalq ictimaiyyətin diqqətinə çatdırmaqla əslində Azərbaycan dövlətinin iqtisadi qüdrətini, sülhə, əmin-amanlığa və tərəqqiyə sadiqliyini bir daha nümayiş etdirmiş olarıq.

Fazil Mustafanın vəkili təhsil sisteminin yeniləşməsi və islahatların aparılmasının vacibliyindən danışıb

2024-cü il fevralın 7-də ölkəmizdə keçiriləcək prezident seçkiləri ilə əlaqədar İTV-nin radiosunda prezidentliyə namizədlərin ödənişsiz efir vaxtında Böyük Quruluş Partiyasının prezidentliyə namizədi Fazil Mustafanın vəkili Könül Quliyeva namizədin seçki platformasında təhsil sisteminin formalaşdırılması, yenidən qurulması və islahatların aparılması üçün vacib, əhəmiyyətli məqamlara toxunub.
O, qeyd edib ki, F.Mustafanın seçki platformasında təhsil sistemində yeniliklər formalaşdırılması xüsusi yer tutur: "Təhsilin keyfiyyyətinə nəzarət–bu təhsil müfəttişlərinin yoxlaması demək deyil! Fazil Mustafa üçün həyati məsələ təhsildir. Həm də Siam ekizləri kimi bir-birindən ayrılmaz təlim və təhsil.
Bu gün ölkədə təhsilin keyfiyyətinin yüksəldilməsindən çox danışılır. Amma necə? Şübhəsiz ki, təhsilin keyfiyyətinin yüksəl- dilməsi, ümumilikdə, bir çox amillərlə bağlıdır. Ancaq bu amillərdən mühüm olanlarından biri də keyfiyyətə nəzarət mexanizmləri ilə bağlıdır.
Artıq müəllimlik şagirdi bazar şərtlərinə və rəqabətə hazır- layan texniki bir iş səviyyəsinə salınmışdır. Bu müəllim tipi ictimai məsuliyyətlərdən uzaqlaşmış, vəzifəsi şagirdləri mərkəzi imtahanlara hazırlamağa bərabər olan mexaniki bir texnik-müəllim olaraq tanına bilir. Etik və ədalət cavabdehliyi daşımayan bir müəllimlik modeli ortaya çıxmışdır".
Vəkil vurğulayıb ki, sivil dünya təcrübəsinə görə təhsilin keyfiyyətinə ən effektiv nəzarət müstəqil ekspertlər və bütövlükdə vətəndaş cəmiyyəti tərəfindən həyata keçirilənidir. Belə ki, dövlət tərəfindən müəyyən edilən standartlar əsasında apanlan təhsil prosesinin keyfiyyətinin konkret nəticələr əsasında obyektiv şəkildə qiymətləndirilməsi üçün heç bir tərəfdən asılı olmayan müstəqil qiymətləndirməyə ehtiyac var: "Yalnız dövlət tərəfindən təhsilin keyfiyyətinə nəzarət edilməsi iki səbəbə görə effektiv deyil. Birincisi, təhsil standartlarını dövlət özü müəyyən edir ki, əgər təhsilin keyfiyyətsizliyi bununla bağlı olsa obyektiv və subyektiv olaraq bu ortaya çıxarılmayacaq. İkincisi, dövlət nəzarəti heç də şəffaf olmadığından, bu nəzarətin təhsilin keyfiyyətinə də real olaraq heç bir müsbət təsiri olmur.
Bir sözlə, ölkədə təhsilin keyfiyyətinin təmin edilməsinin zəruri şərtlərindən biri kimi keyfiyyətə müstəqil nəzarət mexanizmləri formalaşdırılmalıdır"
K.Quliyeva onu da qeyd edib ki, platformada 2005-ci ildən qoşulduğumuz Boloniya prosesindən ya imtina etməli, ya da ciddi şəkildə onun prinsiplərinə əməl etməliyik: "Ali məktəblərdə müəllim hazırlığına xüsusi diqqət yetirilməlidir. Tədris proqramları köklü şəkildə yenilənməli, öyrənilməsi gələcək pedaqoji fəaliyyətdə önəmli əhəmiyyət kəsb etməyən fənlər ümumiləşdirilməli və ya ixtisara düşməli, müasir çağırışlara cavab verə biləcək yeni fənlər əlavə olunmalıdır. Bu baxımdan gələcək müəllimlərin tədris edəcəkləri fənndən asılı olmayaraq sosiologiya, uşaq və yeniyetmə psixologiyası, məktəb gigiyenası, ailə təsərrüfatının idarə olunması, dünya xalqlarının mədəniyyəti və milli mədəniyyət, ünsiyyət mədəniyyəti, natiqlik qabiliyyəti kimi sahələri əhatə edən fənlərin tədrisi faydalı ola bilər".

ГЕРОЙ ДВУХ ВЕКОВ

В истории национального освобождения и независимости каждого народа всегда присутствуют гении, выступавшие в качестве спасителя. Решительно ведя за собой свои народы, эти гении становились победителями в самые судьбоносные моменты. Общенациональный лидер азербайджанского народа Гейдар Алиев оставил яркий и неизгладимый след в современной мировой истории как выдающаяся личность, обладатель необычайных способностей, врожденного таланта, мудрый государственный деятель. Содержательный жизненный путь Гейдара Алиева, своими исключительными заслугами оставившего вечную память о себе, его богатое и разностороннее наследие является школой неисчерпаемых поучительных примеров. Оглядываясь на прошедшие годы, мы еще раз становимся свидетелями важных исторических достижений, которых добился азербайджанский народ под руководством своего мудрого лидера. Возрождение и пробуждение национального самосознания началось с приходом Гейдара Алиева к власти, и именно благодаря ему независимость нашей страны приобрела вечный и необратимый характер. Дальновидность, мудрость, решительность, железная воля, богатый государственный опыт Великого лидера помогли Азербайджану возвыситься на достойное место в мире.
Отдавая дань неоценимым заслугам Гейдара Алиева перед Родиной, народом, в эти дни в каждом уголке нашей страны и далеко за ее пределами отмечается 100-летний юбилей со дня его рождения с высоким почитанием и глубокой благодарностью каждого азербайджанца.
Большой, содержательный и славный жизненный путь Гейдара Алиева не умещается в понятия времени и места. Сильная привязанность и преданность своему народу в характере и деятельности Общенационального лидера Гейдара Алиева проявилась еще с юношеских лет. Появившийся на свет в простой, трудящейся азербайджанской семье в Нахчыване, этот великий человек уже с молодости занимал высокие должности, неся на своих плечах бремя тяжести большой страны.
Общенациональный лидер Гейдар Алиев всегда уделял пристальное внимание происходящим в стране демократическим преобразованиям и защите прав человека. Проводящий системные изменения во всех областях нашей общественно-политической, культурной жизни, Великий лидер особое место отводил роли молодежи в этих процессах, обеспечивая ее активное участие в различных организациях, государственных учреждениях, на политических и экономических аренах.
В памяти народа навсегда останутся заслуги Великого лидера в должности руководителя Азербайджана в 1969-1982 годах. Приход Гейдара Алиева к власти в Азербайджане, в то время считавшимся одной из отсталых республик бывшего СССР, полностью изменил жизненный ритм АзССР, начались невиданное оживление и подъем, строительно-созидательные работы. В процессе напряженной деятельности Гейдара Алиева были достигнуты большие успехи в экономике, промышленности и сельском хозяйстве, культурной и образовательной областях. Были построены многочисленные промышленные предприятия, очаги культуры и образования, медицинские учреждения, новые жилые массивы, дороги, проведены газовые линии в отдаленные районы.
В республике также были возведены дворцы, имеющие большое значение для политической и культурной жизни, а также множество красивых, видных зданий, придающих особую неповторимую красоту столице и другим городам; были установлены величественные памятники личностям, сыгравшим важную роль в истории нашего народа, деятелям литературы и искусства.
Именно в те годы руководства республикой Гейдаром Алиевым был заложен крепкий фундамент нашей нынешней независимости, начался подъем национального духа, идеологии азербайджанства, предприняты решительные шаги в направлении национализации кадрового корпуса.
Принятие в 1978 году Конституции Азербайджанской ССР и закрепление в ней азербайджанского языка в качестве государственного является заслугой Общенационального лидера Гейдара Алиева. В период главенства тоталитарного советского режима определение правовых основ сохранения и дальнейшего развития духовных ценностей народа, особенно его языка, являлось очень смелым шагом по тем временам. С этой задачей, полностью противоречащей требованиям советской национальной политики, смог справиться именно Гейдар Алиев. "Пусть восторжествует справедливость!" – сказанные Гейдаром Алиевым эти слова, составляющие суть всех его дел, стали лозунгом для всего народа.
Дальнейшее возвышение Гейдара Алиева в политической иерархии такой огромной страны, как СССР, - высокие должности члена Политического Бюро ЦК КПСС и в то же время первого заместителя председателя Совета Министров, - являются предметом особой гордости. Восхождение Гейдара Алиева на пик политической элиты имело особое значение для Азербайджана. Пользуясь своим возросшим авторитетом, он добился направления ряда проектов всесоюзного масштаба в Баку, а также выделения для Азербайджана еще больших средств из союзного бюджета. В результате титанической деятельности гениального Гейдара Алиева Азербайджан стал одной из передовых республик бывшего союза.
В период руководства Нахчываном в 1991-1993 годах Гейдаром Алиевым были предприняты важные шаги на пути к достижению независимости нашей республики: из названия Автономной Республики были убраны слова «советская социалистическая», наш трехцветный национальный флаг был впервые принят в качестве государственного флага в Нахчыване, определен День солидарности азербайджанцев мира, трагедии 20 января была дана политическая оценка, было отказано в проведении референдума о сохранении СССР, приостановлена деятельность важных имперских структур, а также впервые советские воинские части были выведены из Автономной Республики.
Однако нашей стране, только что обретшей независимость в 1991 году, грозила опасность потерять ее. В стране шла война. Руководство страной практически было парализовано. В республике царили хаос и анархия.
Видя единственный путь к спасению в лице Гейдара Алиева, азербайджанский народ настойчиво призывал его вернуться к власти в республике. Наш народ верил, что только Гейдар Алиев может вывести Азербайджан из сложившегося тяжелого положения, социально-экономического и военно-политического кризисов. Здесь вспоминается высказывание известного французского мыслителя Вольтера: «Достаточно одного гения, чтобы спасти государство». Гейдар Алиев был также гением, подаренным Богом для облегчения судьбы азербайджанского народа, гением, посланным в качестве спасителя своего народа в нужное время.
Не случайно Гейдар Алиев навсегда вошел в память азербайджанского народа как государственный деятель - основатель и спаситель, Общенациональный и Великий лидер, завоевавший всенародную любовь.
Гейдар Алиев, подчинившись воле своего народа, вернулся к руководству страной и взял на себя очень трудную и почетную миссию по спасению от развала независимой Азербайджанской Республики, азербайджанского народа, исторических достижений его национально-освободительного движения. В прямом смысле слова это была ни с чем не сравнимая самоотверженность великодушного сына Отечества, который, говоря: «Всю свою оставшуюся жизнь я посвятил моему народу», в буквальном смысле бросился в борьбу за свой народ. Гейдар Алиев еще раз доказал, что не пожалеет своих политических способностей и многолетней управленческой компетентности ради неустанного служения для процветания своего народа и независимости государства.
Неоспорима и роль молодежи в развитии Азербайджана, его экономической, политической и культурной жизни, в становлении демократического государства и общества. Если мы посмотрим на историю Азербайджана, то станем свидетелями того, что наша молодежь играла уникальную роль на каждом ее этапе.
Общенациональный лидер Гейдар Алиев всегда считал вопросы, связанные с молодежью, одной из основных составляющих своей политики. Только за период, когда Гейдар Алиев руководил республикой в 1969-1982 годах, были открыты сотни новых учебных заведений, молодежных центров, военных школ, тысячи молодых азербайджанцев учились в престижных вузах бывшего СССР и получали современные по тем временам специальности.
Осуществление необходимых мероприятий в сфере работы с молодежью в нашей стране также связано с именем Великого лидера. Одним из важных направлений, которому Гейдар Алиев, вернувшийся к власти по требованию народа в 1993 году, уделял больше внимания, была работа с молодежью. Главной целью реализуемой молодежной политики являлось формирование современно мыслящего молодого поколения, опирающегося на национальные ценности, неразрывно связанного с Родиной и народом, и использование потенциала этой молодежи для дальнейшего развития государства. Накануне ускорения демократических процессов в стране, с целью организации молодежи 26 июля 1994 года был подписан указ главы государства о создании Министерства молодежи и спорта. Таким образом, молодежная политика государства стала управляться из единого центра. Многочисленные встречи нашего Великого лидера с молодежью, его ценные рекомендации послужили делу сплочения молодежи вокруг общенациональных и государственных интересов. Логическим следствием этого является то, что 2 февраля 1996 года был проведен Первый Форум молодежи Азербайджана. Говоря о работе, проделанной в области молодежной политики и спорта, Великий лидер Гейдар Алиев подчеркнул, что верит в более успешный завтрашний день для молодежи Азербайджана. В этот период подписание указов, обеспечивающих решение проблем молодежи, принятие соответствующих законов, активное вовлечение молодежи в государственное строительство внесли важный вклад в молодежную политику государства. Таким образом, были созданы все условия для того, чтобы азербайджанская молодежь как полноправный гражданин взяла на себя ответственность за свое будущее и постаралась оправдать оказанное ему доверие. Согласно соответствующему указу, подписанному нашим Общенациональным лидером в 1997 году, день 2 февраля был объявлен «Днем азербайджанской молодежи». И каждый год в этот день Великий лидер встречался с молодежью, интересовался их проблемами и обеспечивал значение роли молодежи в постановке новых целей молодежной политики.
Эти встречи, ставшие традиционными, ныне продолжает достойный последователь великого лидера, Верховный Главнокомандующий, Президент страны господин Ильхам Алиев. Как молодой азербайджанец, я хотел бы с большой гордостью поделиться с вами одним нюансом. Мне довелось принять участие в одной из таких престижных встреч - Бакинском форуме, посвященном 25-летию учреждения Дня молодежи, 2 февраля 2022 года. В ходе встречи господин Президент говорил о важной роли молодежи в судьбе нашей страны и народа, ее незаменимой роли в достижениях нашей страны в сфере внешней и внутренней политики.
Феномен Гейдара Алиева, характеризующийся его управленческим талантом, неиссякаемой энергией, высоким профессионализмом, широко известен в мире и сегодня изучается как один из самых влиятельных политических деятелей мирового масштаба. Ярким воплощением реализации идей Гейдара Алиева является независимая Азербайджанская Республика.
«Для каждого человека национальная принадлежность является источником гордости. Я всегда гордился и сегодня горжусь тем, что я азербайджанец.»
Общенациональный лидер нашего народа – Гейдар Алиев
Как представитель молодого поколения, я понимаю, что высказываться о таких цельных личностях - задача трудная, ответственная и столь же почетная. Мы гордимся великим лидером Гейдаром Алиевым и с неиссякаемым уважением и благоговением чтим его память! Азербайджанский народ никогда не забудет Вас и Ваши неоценимые заслуги!

Тахмасиб Имамалиев
Председатель Студенческой Молодежной Организации Азербайджанского Государственного Педагогического Университета

FARS ŞOVİNİZMİNİN GƏLİNCİK (KUKLA) OYUNU

KİV-lərdə bu yaxınlarda Türkiyə xarici işlər naziri, sayın Hakan Fidanın Tehran rejiminin xarici işlər naziri Abdullahiyanla görüşündə Türkiyənin və Tehran rejiminin “Quranı müdafiə etmək haqqında” razılığa gəldikləri barədə qısa məlumat dərc edilmişdi. Bu məlumat ilk baxışda adi və əhəmiyyətsiz, xarici işlər nazirləri arasında mövzu olaraq, müzakirə edilib, razılıq əldə edilməsi üçün, hətta gülünc görünür. Məlumdur ki, İsveçin NATO-ya üzvlüyə qəbul olunması məsələsində Türkiyə kürd terrorçularına açıq dəstək verdiyinə görə İsveçin bu təşkilata üzv olmasına veto qoymuşdu. Bu məsələnin Türkiyə və İsveç arasında gərgin müzakirə edildiyi bir vaxtda bir nəfərin Türkiyə səfirliyi yaxınlığında quran kitabını yandırması, təbii ki, təsadüfi olmayıb, Türkiyə-İsveç münasitbətlərinin daha da gərginləşdirilməsi, Türkiyənin bu akta susqun qalacağı halda isə, bundan ərəb ölkələri ilə Türkiyənin münasibətlərinə soyuqluq gətirmək üçün Türk düşmənlərinin öncədən düşünüb, məqsədli şəkildə təşkil etdikləri akt idi. Türkün irili-xırdalı düşmənləri çoxdur. Məsələni bir qədər dərindən qurdalayan olsa, pərdə arxasından rusun, fransızın, erməninin və ya farsın barmağı çıxacaq. İndiki məsələdə Türkiyə-İsveç münasibətlərinin korlanmasında ən çox maraqlı olan bu dörd millət və dövlətdir. Bu aktı türkün hansı düşməninin təşkil etməsinin də elə bir önəmi yoxdur. Əsas məsələ isə bu aktdan kimin və necə sui-istifadə etməsidir.
Birincisi, İsveçdə yandırılan quran kitabı, onu yandıran adamın şəxsi mülkiyyətidir. İsveç dövləti dünyəvi dövlətidir. Beynəlxalq hüquqa, eləcə də İsveç dövlətinin qanunvericiliyinə görə həmin adam hansı kitab və ya digər cansız əşya üzərində sahiblik hüququna malikdirsə, o bunu başqasına sata, bağışlaya, başqalarının sağlamlığına, malına zərər vurmadan onu məhv etmək hüququna malikdir və o bu qanuni hüququndan istifadə edib. Həmin adama, İsveç dövlətinə, İsveç dövləti və beynəlxalq qanunlar baxımından heç kimin, heç bir dövlətin etirazı, iddiası, təpkisi qəbul edilə bilməz. İdeoloji cəhətdən də həmin adama qarşı heç bir iddia irəli sürülə bilməz. Çünki, hər hansı itdeologiyanın daşıyıcısı olmaq, hər kəsin şəxsi işi, şəxsi hüququ olub, hər kəs, hər gün özünün qəbul etdiyi ideologiyanı istədiyi qədər dəyişə bilər. Hansısa ideologiyanı qəbul etmək, heç kəsə ömürlük onun daşıyıcısı olmaq öhdəliyi qoyula bilməz.
Türkiyənin “Quranı qorumaq” kimi fanatik və mücərrəd bir məsələyə qoşulması başa düşüləndir. Hələ Osmanlı dövlətində ərəblərin yaratdığı islam dini rəsmi dövlət ideologiyası statusu daşımış, bu günün Türkiyəsində əhalinin mütləq əksəriyyəti bu və ya digər dərəcədə islam dininin daşıyıcısıdır. Türkiyənin Prezidenti başda olmaqla, dövlət piramidasının məmurları da islam dininin daşıyıcılarıdır. Osmanlı dövləti islam dəyərlərini və islamın müqəddəs sayılan məkanlarını, habelə hansı dövlətdə yaşamasından asılı olmayaraq müsəlman millətləri, başqa dinin daşıyıcıları olan millətlərin, dövlətlərin zorakılığından, işğalından, təpkilərindən daim bütün imkanları çərçivəsində qorumuş, bu gün də bu işi davam etdirməkdədir. Bu baxımdan bu gün Türkiyənin Xarici İşlər Nazirinin “Quranı qorumaq” haqqında kimlərləsə, bu məsələni müzakirə etməsi tamamilə təbii haldır. Təəccüblü və gülünc görünən məsələ Tehranın şovinist fars molla faşizminin “Quranı qorumaq” sevdasına düşməsidir. Əslində isə bunda təəccüb ediləsi heç nə yoxdur. Öz mütəfəkkirlərinin etiraf etdiyi kimi, hiyləgərlikləri hələ ana bətnində formalaşan ermənilərin Ağdamdan alınacaq ərzaq mallarından imtina edərək, ərzağın hökmən Ermənistandan, həm də məhz Laçın yolu ilə gətirilməsini tələb edərək, bütün dünyaya, Bakının onları “acından öldürərək”, “soyqırımına” məruz qoyduğu “iddia” etməklə, bütün dünyanın, o cümlədən Ermənistanın da Azərbaycanın ərazisi olduğunu etiraf edib, ən azı rəsmən qəbul etdikləri Qarabağ torpaqlarımızı de fakto Ermənistan ərazilərinə qatmaq istəyən şovinist erməni faşizmi ilə siam ekizi olan şovinist fars molla-faşist hakimiyyəti “Quranın müdafiəsinə” marağında bir çox məqsədlər güdür.
Birincisi, Quran fars milləti və fars dövləti üçün bir parça kağız olmaqla, heç bir mənəvi dəyərə malik deyil.
İkincisi, Quran fars milli şovinizmi və şovinist fars molla-faşizmi üçün fars şovinizminin başqa millətlər üzərində hökmüranlığını, hegemonluğunu təmin etmək, başqa millətləri assimilyasiya edərək özlərinin ərazi, əhali, iqtisadi-ictimai baxımdan nəhəng millətə çevrilməsi üçün vasitədir. Lap elə ingilislərin Amerikanı işğal etmək istədikləri zaman hindulara bəzəkli şüşələr verərək əvəzində onlardan qızıl aldıqları kimi.
Üçüncüsü, farsların islama və islamın ideoloji əsası olan Qurana əsil, həqiqi münasibəti, dəyərli milli alim xanımlardan olan Yasəmən xanım Qaraqoyunlunun şovinist fars sosioloqu Əli Şəriətinin “əsərlərindən” etdiyi seçmələrdən birmənalı olaraq aydın olur. Əli Şəriəti yazır; Sasani imperiyasını ərəblər yendikdən sonra ərəblərə qarşı mübarizə aparmaq üçün biz Şübiyyə təşkilatı yaratdıq. Biz ərəbsiz islam yaratdıq. Biz islamı ərəbin əlindən aldıq. Biz Peyğəmbər və sünnəyə əsaslanan islam deyil – İmamətə əsaslanan islam modeli qurduq. İmamət Hz.Əlinin oğlu Hüseyinlə, Sasani kralı Yəzdigardin qızı (milliyyətcə fars – Ş.Q.) Şəhrəbanunun izdivacından doğulan Zeynalabdinin nəslini əsas alan bir sistemdir. Şiə ərəb dünyası ilə İran (fars – Ş.Q.) dünyasını ayıran NET (qəti – Ş.Q.) sərhəddir. Biz İranda hökmüranlıq etmiş (651-ci ildən 1925-ci ilədək, 1274 il – Ş.Q.) türk xanədanını kriter olaraq almırıq. Dövlətin başında duran sülalənin etnik kökəncə kim olması önəmli deyil, önəmli olan bu sülalənin iranlılığa (farsçılığa – Ş.Q.) İranın ruhuna (fars milli ruhuna – Ş.Q.) İran ideologiyasına (fars milli ideologiyasına – Ş.Q.) xidmət etməsidir. Önəmli olan İran dövlətçiliyinin (fars milli dövlətçiliyinin – Ş.Q.) İran ruhunda (fars milli ruhunda – Ş.Q.) davam etməsidir. O İran ki, öz torpaqlarında yunan, ərəb, türk, Avropa mədəniyyətlərini sındırıb, əridib yox etmişdir. O İranlı ruh (fars milli ruhu – Ş.Q.) ki, türk Sultan Mahmud Qəznəviyə sarayında fars dilində yazan 700 şairə maaş bağlatdırmışdır. O ruh ki, Səlcuqları fars dilini Samanilərdən ödənc alıb bütün dünyaya yaydırmağa məhkum etmişdir. O ruh ki, türkləri fars dilini evrənsəl dilə çevirməyə sövq etmişdir.
İndi isə fars milləti və Tehranın şovinist fars molla-faşizmi üçün, islamın, quranın nə olduğuna şovinist fars sosioloqu Əli Şəriətinin öz sözləri əsasında baxaq. Farslar ərəblərə məğlub olduqdan sonra Şubiyyə təşkilatı yaradıb, Məhəmməd peyğəmbərin nəvəsi, imam Əlinin oğlu Hüseynin, fars Yəzdigərdin qızı Şəhrəbanudan olan oğlu Zeynalabdinə əsaslanan ŞİƏLİK təriqəti yaratmışlar. Eynilə ermənilərin xristianlığın Qriqorianlıq təriqətini yaratdığı kimi. Yəni, islamın müəllifi ərəb Məhəmməddən imtina edərək imamətə, yəni, fars əsilli Zeynalabdinə əsaslanan bir din təriqəti yaratdıqları halda, istər-istəməz, labüd olaraq, Məhəmmədin yaratdığı və sünnəyə əsaslanan islamın nəzəri əsası, konstitusiyası olan qurandan da imtina etmiş olurlar. Onlar bunu ermənisayağı, birbaşa deyil, “Biz ərəbsiz islam yaratdıq, biz islamı ərəbin əlindən aldıq”, kimi diplomatik ifadə ilə, üçtüörtülü etiraf edirlər.
Bundan sonra isə “Şiə ərəb dünyası ilə İran (fars) dünyasını ayıran NET bir sərhəddir”, ifadəsilə isə şiəliyin islam dini ideologiyası deyil, fars milli ideologiyası olduğunu, onun ərəb milli ideologiyasına, yəni, islama zidd eyni zamanda da, şiəliyin sünnə ilə NET sərhədd olması ilə şiəliyin islam dini olmadığını da ortaya qoyur. Bu cəhət isə ermənilərin erməni milli ideologiyası olaraq yaratdıqları Qriqorianlığı xristianlıq adlandıraraq özlərinə başqa milli ərazilərdə dövlət qurub, özgə ərazilərini işğal edərək böyük millətə və böyük dövlətə çevrilmək üçün xristian həmrəyliyi əsasında xristian millətlərin resurslarından istifadə etdiyi kimi farsların da şiəliyi islam dini ideologiyası kimi qələmə verməkdə məqsədləri müsəlman millətlərin həmrəyliyindən öz milli maraqlarını həyata keçirməkdə israrlı olmasıdır. Bu Tehranın şovinist fars molla-faşizminin bütün praktiki əməllərində özünü çox aydın göstərir. Tehranın şovinist fars rejimi mehtərbaşı Rza Palaninin və onun oğlu Məhəmmədrza Palaninin hakimiyyəti, istərsə də şovinist fars molla-faşizmi dövründə bir müsəlman milləti və dövləti ilə səmimi, mehriban, milli və dövlətlərarası münasibətlərə malik olmayıb. Onların hər iki rejimi dövründə bütün səmimi münasibətləri, əlaqələri ancaq xristian dövlətləri ilə olub və hazırda da belədir.
Palanilər dövründə və molla-faşizmi dövründə də Tehran hakimiyyəti müsəlman ərəb dövlətlərinə və Türkiyəyə qarşı barışmaz düşmən münasibətində olub və hazırda da belədir. 1925-ci ildə türk Qacar xanədanını xristian ingilislərin köməyilə hərbi çevriliş edərək hakimiyyətdən salıb, hakimiyyəti ələ alan Palaniləri, mollalar fransızların və rusların köməyi ilə taxtdan salıb, Palanilərin 1935-ci ildən bəri İran adlandırdıqları Qacar yurdunda türk mənliyinə aid olan nə varsa, hamısını, o cümlədən dilini, təhsilini, mətbuatını, mədəniyyətini ən sərt qaydalarda qadağan edib, türklərin tarix boyu sıx, toplum halında yaşadıqları ərazilərdə süni olaraq fəlakətli ekoloji, iqtisadi, hüquqi şərait yaradaraq onları öz yurdlarından didərgin salmaqla, ən elementar şəxsi, milli hüquqlarını tələb edənləri edam etməklə türk milli mənliyini yox etməyə çalışırlar. Son otuz ildə Şimali Azərbaycan Respublikasının ərazilərinin işğal edib xarabazarlığa çevrilməsində, müsəlman, həm də 64 ədəd şiə məscidlərinin dağıdılaraq, yarıuçuq qalanlarında donuz saxlanılmasında, İrəvanda türk milli üslubunda tikilən şiə məcidinin, fars milli üslubunda yenidən qurulmasına ermənilərə əsas yardımçı, şovinist fars molla faşizmi olmuşdur. Bu gün də Zəngəzur dəhlizinin açılıb Azərbaycanın Naxçıvan bölgəsilə birgə düşmən mühasirəsindən çıxmasını ən çox israrla əngəlləyən farslardır. Artıq səkkiz ildən çoxdur ki, müsəlman ərəb ölkələrində böyük hərbi qruplaşmalar yaradıb ərəblərin xristian düşmənlərindən çox müsəlman ərəbləri öldürənlər də, müsəlman olduqlarını iddia edən farslardır. Tarix boyu türk milli ərazisi, türk yurdu olmuş İrəvan xanlığının ərazilərini ermənilərin bu gün Ermənistan adlandırdığı kimi, fars şovinizminin də 1274 il, bu gün İran adlandırdıqları türk yurdunda hökmüranlıq etmiş türk xanədanını kriter olaraq almadıqlarının səbəbi də, milli şüuru olmayan türk sultanları və şahlarına hiylə yaltaqlıq edib, ermənilər kimi öz məqsədlərinə çatmaq üçün qadınlarını onların döşəyinə çevirən farsların, Sultan Mahmud Qəznəviyə fars dilində yazan 700 şairə maaş bağlatdırmaları, Səlcuqları fars dilini bütün dünyaya yaydırmağa məhkum etmələri, türkləri, fars dilini evrənsəl dilə çevirməyə sövq edə bilmələrindən damaqlarında dad qalıb. Bu gün Türkiyə dövlətinin rəhbərlərinin çox hissəsinin islam dininin daşıyıcısı olduğundan sui-istifadə edərək, Məhəmmədi, onun islamını, quranını qəbul etməyib, onun yaratdığı islama, Qurana və müsəlman ərəblərin özünə belə düşmənçilik edən şiə farslar, “Quranın müdafiəsi” bəhanəsilə fars molla-faşizmi bu gün beynəlxalq münaisbətlərin önəmli fiqurlarından və türk dünyasının ikinci Atatürkü olan Ərdoğanın “sirr küpü” Hakan Fidanla danışıqlarda “Quranın birgə müdafiəsi” haqqında razılıq əldə etdiklərini elan etməklə bir neçə məqsədi təqib edir.
Birincisi, Türkiyə və türkləri bu gün dünyanın aparıcı gücü və Türkiyənin müttəfiqi olan xristian Qərblə düşmən etmək. İkincisi, isə Məhəmmədin yaratdığı islamın daşıyıcıları olub, Quranı müqəddəs kitabı kimi qəbul edən və Türkiyə ilə isti münasibətləri olan müsəlman ölkələrinə özlərini “Quranı birgə müdafiə haqqında razılıq” şüarı altında bu ölkələrə “İslamın bayraqdarı” rolunda sırımaq məqsədi daşıyır. Üçüncüsü isə, fars hakimiyyətinin hər hansı bir formada saxlanılması və mollaların öz şəxsi təhlükəsizliklərinə təminat verilməsi barədə Qərblə apardıqları gizli danışıqlarda bəhanə olaraq, Qərbin bala nökərçəsi Rza Palaninin dili ilə elan etdiyi “İran qonşu dövlətlərlə münasibətlərini yaxşılaşdırmalıdır” şərtini yerinə yetirdikləri görüntüsü yaratmaqla, əllərini gücləndirməyi hədəfləyirlər. Tehran rejiminin xarici işlər naziri, həmin Abdullahiyan bu günlərdə elan etmişdir ki, müsəlman ölkələri Danimarka və İsveçdən alınan mallara embarqo qoymaq fikrindədir. Əslində isə nəinki sanksiyalar tətbiq edilib, embarqo qoymaq, son 100 ildə milyonlarla müsəlman türkü, ərəbi öldürüb, bu gün də bu cinayətlərini davam edən şovinist fars faşizminə qarşı cihad elan edib, “müsəlman çuluna” bürünmüş fars faşizmini məhv etmək müsəlman dövlətlərinin ən müqəddəs və təxirəsalınmaz işi olmalıdır. Hiyləgər farslar isə türkləri, ərəbləri və başqa müsəlmanları xristianlarla düşmən edib, çarpışdırıb zəiflətməklə “müsəlman çulunda”, onlara ağalıq etməyi hədəfləyir.
Fars şovinizminin cavabını verməyib, ona güzəştə getdikcə onlar qarşısındakıları axmaq hesab edərək daim azğınlaşır. Təkcə Türkiyə və Azərbaycan deyil, bütün türk dövlətləri Tehran rejimi ilə münasibətlərə aid hər hansı bir danışıqlarda ilkin, zəruri şərt olaraq İran adlandırılan ölkədə türk dilinin rəsmi dövlət dili statusu, orada yaşayan 86 milyon əhalinin 60 milyonunu təşkil etməklə, öz milli ərazilərində yaşayan türklərin təhsil sisteminin bütün dərəcələrində türk dilində təhsil olmasının, türk mədəniyyətinin bütün sahələrinin dövlət büdcəsindən və şəxsi mənbələrdən maliyyələşdirilərək fəaliyyətinin və təbliğinin tam azadlığının, eləcə də türk dilində televiziya, radio, qəzetlər, jurnallar, kitablar, elektron mətbuat vasitələrinin tam azad mövcudluğunun təmin edilməsi qoyulmalıdır. Tehran rejimi bu məsələləri tam həll etməyənə qədər onunla bütün münasibətlər minimum diplomatik həddə dondurulmalıdır. Daha bəsdir, yetər. Türk düşmənlərinin gəlincik oyunlarının qarşısında, türk milli hüquqları və milli varlığının qorunması bütün beynəlxlaq münasibətlərdə danışıqların əsas özülü olmalıdır. Çünki artıq dünya fars şovinizminin xatırladığı dünya deyil. Artıq türkün yeni dil açan körpələrindən tutmuş, rəhbərlərinə qədər “Bakı-Təbriz-Ankara, biz hara farslar hara?”, məntiqi, hər bir türkün varlığına hopub. Türk millətinin taleyinə nur saçacaq TURAN adlı günəş, artıq üfüqdə görünməkdədir. Bu nurun fars və erməni şovinizminin gözünü əbədi kor edəcəyi labüddür.

Şapur Qasimi
17.08.2023
+99455 522-36-15

Elməddin BEHBUD

Ya"Yerablur", ya da "Qobustan" həbsxanası

Serebrenitsa soyqırımı zamanı 8000-dən çox mülki insan, uşaq, qadın qətlə yetirilib. Avropa dövlətləri nəinki mülki bosniyalıları mühafizə etmək üçün ora getməyə səfərbər olmayıb, əksinə, kütləvi qətliamdan bir qədər əvvəl 400 nəfər Niderland hərbiçi ərazini tərk edərək soyqırım üçün açıq şəkildə şərait yaradıb.
Xocalı şəhəri 1991-ci ilin oktyabr ayından etibarən Ermənistanın faşist silahlı dəstələrinin blokadasında olub. Ancaq Avropa dövlətləri Xocalıya gedərək minlərlə körpə, qadın yaşlı insanı mühafizə etməyi ağıllarından da keçirməyiblər. Buna görə də (digər səbəblər bu mövzuya aid deyil) 1992-ci ilin fevralında ermənilər xocalılara sırf milli mənsubiyyəti səbəbindən divan tutdu, soyqırım törətdi.
İndi Azərbaycan 30 illik işğala, onlarla kütləvi qətliama baxmayaraq ermənilərə qisas hissi ilə yanaşmır və içərisində yüzlərlə cinayətkarın olmasına baxmayaraq separatçıların girovluğunda olan insanlara hər cür humanitar yardım göstərməyə, onların ehtiyaclarını qarşılamağa hazır olduğunu bildirir. Hətta Ermənistanın qanunsuz olaraq separatçıları bəsləməsinə də bu mərhələdə göz yumaraq rəsmi İrəvanın göndərdiyi humanitar yüklərə Ağdam-Xankəndi yolunun açıq olduğunu elan edib. Ermənilər isə kənar təsirlərlə bundan imtina edirlər. Əgər məqsəd Qarabağdakı erməni əhaliyə humanitar yardım etməkdirsə bunun maşrutu nə səbəbə qarşıdurmaya gətirib çıxarmalıdır?!
30 illik işğal dövründə bir azərbaycanlının pozulmuş hüquqlarına görə Ermənistan sərhəddinə getməyən, hələ də öz doğma yurduna ayaq basa bilməyən qərbi azərbaycanlılara görə Ermənistana qarşı bircə hədələyici tvit paylaşmayan Avropa İttifaqına üzv dövlətlərin Ermənistandakı səfirlikləri indi nədənsə "humanitar yardım" şousunda xüsusi canfəşanlıqla iştirak edirlər. Özü də avropalı diplomatların can-başla müşahidə etdiyi TIR-ların aid olduğu “Spayka” şirkəti 44 günlük müharibə zamanı Gürcüstan üzərindən Ermənistana hərbi yük daşıyıb.
Təbii ki, bu məsələdə ermənilərin və onların avropalı quyqurbulayanlarının məqsədləri Laçın SBM-də təxribat törətmək, Azərbaycanın beynəlxalq imicini korlamaq və manipulyasiya ilə məşğul olmaqdır.
Xankəndidə toy keçirən, kafe və klublarda əylənən, süfrə arxasında müxtəlif pozalarda çəkdirdikləri cürbəcür fotoları sosial şəbəkələrdə paylaşan ermənilər humanitar problemlərinin olmadığını göstərirlər.
Deməli, Xankəndi və ətraf ərazilərdə hazırda bir problem var: Azərbaycanın azsaylı erməni vətəndaşlarını qanunsuz silahlı dəstələrinin, separatçıların girovluğundan azad olunması. Əminəm ki, Azərbaycan dövlətinin siyasi iradəsi ərazimizdə qanunsuz fəaliyyətlərə legitimlik qazandırılması cəhdlərini qətiyyətlə və sonadək rədd edəcək və qısa müddət sonra Xankəndidəki hərbi xuntanı ya "Yerablura", ya da "Qobustan" həbsxanasına göndərəcək.

Heydər Əliyevin gənc tərəfdarları – milli qurtuluşun fədailəri!

Bu gün Milli Qurtuluş Günüdür!

Yaxın keçmişimiz qızıl səhifələrindən olan bu günə gələn yola Milli Ordunun ehtiyatda olan Baş Leytenantı Müştəba Əliyev işıq salır.
Onu da qeyd edək ki, M.Əliyev Azərbaycanın ən gərgin ictimai-siyasi dövrünü əhatə edən həmin vaxtlarda Heydər Əliyev ideyalarını müdafiə edən azsaylı gənclərdən olub. Müştəba Əliyev həmin dövrü belə xatırlayır:
Böyük dövlət adamı Heydər Əliyevin SSRİ- Siyasi Bürosunda istefa verdikdən sonra onun doğma vətəninə qayıtması Azərbaycanda başlanan Azadlıq hərəkatına qoşulması o vaxtki qul təfəkkürlü rəhbərləri narahat edirdi. Gənclik isə iki hissəyə ayrılmışdı.
1) Azərbaycanı müstəqilliyə yalnız meydan eyforiyasında olan təcürbəsiz siyasətçilərin aparacağına inan gənclik.
2) Azərbaycanı müstəqilliyə Heydər Əliyevin aparacağına inan gənclik.
Etiraf etmək lazımdır ki, Heydər Əliyevə inan gəncliyin siyasi lideri o dövrdə 19 yaşlı gənc və çılğın siyasətçi hazırda Milli Məclisdə təmsil olunan millət vəkili Sadiq Qurbanov idi. Onun siyasi fəaliyyətinin ən fəal dövrü məhz ümmumilli lider Heydər Əliyevə qarşı süni şəkildə yönəldilmiş yaş senzi mitinqlərin təşkil olunmasından başlayır. Mən də bir gənc kimi həmin mintiqlərin təşkil olunmasında iştirak etmişəm. 1992-ci ilin yaz aylarında təşkil olunan ilk mintiqlərdə təxminən iki yüzə yaxın adam iştirak edirdi, bunların böyük əksəriyyətini Sadiq Qurbanovun BDU-dən başqa təhsil ocaqlarında və əhalinin müxtəlif təbəqələrindən cəlb etdiyi tələbələr idi. Yaxşı xatırlayıram mintinqdə bir neçə ziyalının çıxışından sonra gənclər adından çıxış etmək üçün söz BDU-nin tələbəsi Sadiq Qurbanova verildi.
Təxminən 10 dəqiqəlik çıxışını o zaman Heydər Əliyevə yönəlik süni maniələrdən danışdı. Respulikamızdakı ictimai-siyasi vəziyyətin ağır olmasından, xalqımızın və dövlətimizin nicat yolunun yalnız Heydər Əliyev olduğundan söylədi. Heydər Əliyevin müdafiəsinə həsr edilmiş ilk mitinq həm də yaddaşımdan heç bir zaman çıxmayacaq iz buraxdı. Belə ki, tribunada Heydər Əliyevə həsr olunmuş plakatın bir tərəfini mitinqin sonunadək mən saxladım. Mitinqdən sonra Sadiq Qurbanov gəncləri N.Nərimanov metrostansiyası yanında Elektrotexnika İnstitutuna toplaşmağı məsləhət bildi. Biz gənclər hər gün Elektrotexnika İnstitutunda yığışmaqla S. Qurbanovdan məsləhətlər almağa başladıq.

Sadiq Qurbanovun ətrafına yığışan gənclərə ilk məsləhəti o oldu ki, növbəti mitinqlərə çoxlu sayda insanları, ilk növbədə isə Heydər Əliyevi sevən fəal tələbə gəncləri cəlb etmək lazımdır ki, tədbirlərdə daha çox insanlar iştirak etsinlər. Biz də təhsil aldığımız ali məktəbdə və ətrafımızda olan gənclərlə apardığımız iş nətəcəsində növbəti mitinqlərdə ora yığılan iştirakçıların sayı dəfələrlə artmaqla geniş bir kütlə halını aldı.
Onu da qeyd edim ki, həmin vaxtı Azərbaycan Respublikası Prezidentinin səlahiyyətlərini Yaqub Məmmədov icra edirdi. Yaş senzi haqqında qanunu isə Ayaz Mütəllibov qəbul etmişdi. Bundan sonra 14 may 1992-ci il tarixində bir günlük hakimiyyətə qayıdan Ayaz Mütəllibov və ya sonradan hakmiyyəti zəbt edən AXC-Müsavat cütlüyünün də Heydər Əliyevə qarşı münasibəti dəyişmədi. Nəticədə Azərbaycanın müstəqilliyinin Heydər Əliyevin siyasətində görən gənclər daha da siyasi fəaliyyətdə fəal olmağa başladılar. Tam əminliklə deyə bilərəm ki, yaş senzinə qarşı mitinqlərin təşkili, tələbə gənclərin cəlb olunması, iştirakçıların sayının tədbirdən-tədbirə çoxalması birbaşa Sadiq Qurbanovun müstəsna xidmətinin nəticəsi idi.
Həmin vaxtları gənclərin mitinqlərə cəlb etmək çox çətin vəzəfə idi. Ayaz Mütəllibov, Yaqub Məmmədov nə də AXC-Müsavat hökuməti Heydər Əliyevə həsr olunmuş mitinqlərin keçirilməsinə icazə vermirdi və fəal iştirakçıları cəzalandırır, onları həbs edir və oxuduqları ali məktəblərdən qovurdular. Belə bir halda məhz Sadiq Qurbanovun başına gəldi. Ümummilli lider H. Əliyevin təbliğatını apardığına, mitinqlərin təşkilindəki fəallığına görə BDU-nin rəhbərliyi tərəfində daim təzyiqlərə məruz qalırdı. O isə bütün bunlara dözərək, öz əqidəsindən heç bir zaman dönmədi. Sonrakı mərhələdə isə YAP Gənclər Birliyinin və fəal gənclərdən ibarət Gənclər Şurasının yaranması ideyasını Sadiq Qurbanov irəli sürdü. Bunun üçün Respublikamızın ali məktəblərimizin tələbələrinin və digər gənclərimizin iştirakı ilə bir neçə dəfə yığıncaqlar keçirildi. Bu yığıncaqların keçirilməsi belə böyük əks səda doğurdu. Yaxşı yadımdadır ki, yığıncaqların birində AXC-Müsavat üzlərindən olan iki nəfər tələbə içəri daxil oldu və YAP Gənclər Birliyinin yaranmasını Sovet komsomol təşkilatına bənzətdi və belə bir təşkilatın hansı səbəbdən yaranması ideyasına açıqlıq gətirilməsini istədilər. Onda Sadiq Qurbanov onlara geniş izahat verdi. Onlar S.Qurbanovun arqumentləri qarşısında aciz qaldılar. Onların fikri əslində Gənclər Təşkilatının iclası pozmaq və bu təşkilatın yaranmasını ləngitmək idi. Hər iki gənci mən yaxından tanıyırdım. Paradoksal olsa da sonralar o gənclərin biri hökumətdə yüksək vəzifə tutdu.

Dəfələrlə keçirilən yığıncaqlardan sonra YAP Nizamnaməsinə uyğun olaraq YAP Gənclər Təşkilatının yaranması qərara alındı. Nəticədə 26 may 1993-cü il tarixdə Elektrotexnika İnstitutunun akt zalında Respublikamızın ali məktəblərinin və YAP-ın gənc fəallarının iştirakı ilə yığıncaq işinə başladı. Akt zalı tam dolduğundan tədbirdə iştirak etmək istəyən onlarla tələbə İnstitutun qarşısında və koridorlarda qaldı. Nəticədə yığıncaq başladı və yığıncağın sədri Sadiq Qurbanov və yığıncağın katibi isə mən seçildim. YAP İdarə Heyətinin üzvü Hacıbala Abutalıbov da yığıncaqda iştirak edirdi. 2 saatadək davam edən iclasdan sonra 35 nəfərdən ibarət Mərkəzi Şura və 11 nəfərdən ibarət İdarə Heyəti seçildi. Açıq səsvermə ilə Qurbanov YAP Gənclər Birliyinin sədri seçildi. Həmin yığıncağın protokolu yazıldı. YAP Gənclər Birliyinin yaranması haqqında məlumat isə mənim adımla (imzamla) Yeni Azərbaycan qəzetinin 3 iyun 1993-cü il tarixli 9 saylı buraxılışında çap olundu. Məlumatın qəzetdə çap olunması Respublikamızda geniş əks-səda doğurdu və bundan sonra YAP sıralarına gənclərin axını başladı.
1993-cü ilin yay ayından Azərbaycan Milli ordusuna həqiqi hərbi xidmətə getdiyim üçün YAP Gənclər Təşkilatında fəaliyyətimi davam etdirə bilmədim.
Bu gün Milli Qurtuluş günü müasir Azərbaycan tarixinin bir parçası olan bu hadisələri düzgün qiymətləndirmək hər birimizin vəfa borcudur. İndi komfortlu kabinetlərdə Heydər Əliyevçi olan bəzi məmurlar bu yolda özlərini hər cür risqə atan fədəkar insanların fəaliyyətini qiymətləndirmək onların uzaqgörənliyini dəyərləndirməlidirlər. Tarix göstərdi ki, Azərbaycanın aydın gələcəyini, müstəqlliyinin ərazi bütövlüyünün Heydər Əliyev siyasi dühasının parlaq qələbəsində görən gənclik yanılmayıb.
Milli Qurtuluşumuz mübarək olsun!

BALA PƏHLƏVİNİN BAŞI KİMİN NOXTASINDADIR?

İsrail parlamentinin 32 deputatının Güney Azərbaycanla bağlı ölkənin Xarici İşlər Nazirliyinə müraciəti çulunun rəngindən asılı olmayaraq türk millətinin ən qatı düşmənlərindən biri olan şovinist fars faşizminin bütün nümayəndələrinin, o cümlədən 1925-ci ildə ingilislərin vasitəsilə hərbi çevriliş edərək, Qacar türk yurduna sahibləndikdən sonra, orada 1274 il ərzində hökmüranlıq etmiş türklərə qarşı 53 il ərzində vəhşi terror və qətliamlar törətmiş Rza Mehtərbaşının özü və oğlu xislətli nəvəsi, ingilislərin ABŞ-da “ehtiyat texniki hissə” kimi bəsləyib saxladığı şovinist fars faşizminin tipik nümayəndəsi olan, bala nökərcə Rza Pəhvəlinin üzündəki “demokrat” pərdəsini cırdı. Bir neçə ay öncə bu gün onun babası Mehtarbaşının 1935-ci ildən başlayaraq Qacar türk yurdunu İran adlandırmasından istifadə edərək, bu coğrafiyada torpağın əsil sahibləri olub, ölkə əhalisinin 60 faizini təşkil edən TÜRKLƏRİN rəğbətini qazanmaq məqsədilə mətbuata,-“İranda Azərbaycanlılara hörmət edilməlidir”,-demişdi. Bu ifadə, ölkənin tarixinə, əhalisinin etnik və say tərkibinə, bu etniklərin ölkənin həyatında roluna, eləcə də, ölkədə sayı 10-12 milyondan çox olmayan, lakin 1274 il onları qoynunda bəsləyən türklərə xəyanət etmək sayəsində bu coğrafiyada yaşayan 11 (on bir) millətin boğazına ilan kimi sarılıb, onları adi insan və milli hüquqlarından məhrub edib, ən vəhşi üsullarla assimilyasiyaya məruz qoymasını bilməyənlərə və xəbəri olub bilmək istəməyənlərə demokratik bir adamın türk millətinə qarşı Tehranın şovinist fars molla rejiminin törətdiyi cinayətlərə qarşı etiraz kimi görünə bilər. Yəni bu ifadə ilə bala Pəhləvi bu gün İran adlanan coğrafiyanın türklər və qismən (Ərəbistan səhrasının bir hissəsi) ərəblərə məxsus olan milli ərazilərini fars milli əraziləri elan edərək, öz milli ərazilərində yaşayan bu millətləri fars milli dövlətçiliyinin əsarəti altında saxlamaq iddiasını ortaya qoyur. Bunu isə ancaq mütləqiyyət idarəsi üsulu ilə etmək olar.
Qərb, əsasən də ABŞ bu coğrafiyada ərəblərin, xüsusilə də türklərin öz milli ərazilərində müstəqil milli dövlətini qurmasını qətiyyən istəmir. Bunun ən əsas səbəbi də, bu ölkədə türklərin öz milli torpaqlarında müstəqil dövlət qurması halında bütövlükdə türk dünyasının quru ərazilərinin Vahid Türk Ərazisi olaraq bütövləşməsidir. ABŞ isə bunun əksinə olaraq İraqda qurduğu kürd dövlətinin ərazisini zolaq halında Cənubi Azərbaycan, Suriya ərazisinə uzatmaqla Türkiyənin Şimali Azərbaycan və Orta Asiya türklərindən coğrafi cəhətdən ayıraraq türkləri millət və dövlət olaraq birləşib, bütövləşməyə qoymayaraq, onları parçalanmış halda əsarətdə saxlamağı hədəfləyirlər.
Bu həm də onu hakimiyyət başına gətirmək istəyənlərin onun anasının türkəsilli olmasını vurğulayaraq bundan irəli gələn türk milli təəssübkeşliyi, eləcə də atasının və babasının türklərə qarşı törətdikləri, bugünkü Tehranın şovinist fars molla rejiminin törətdiyi cinayət və qətliamlardan geri qalmayan cinayətlərinə görə peşimançılıq və xəcalət hissindən doğan bir yanaşma kimi görünə bilər. Onun İsrail knessetinin 32 üzvünün Cənubi Azərbaycan türklərinin tapdalanan insan və milli hüquqlarının beynəlxalq norma və qanunlara uyğun olaraq qorunmasına yardım edilməsi amacı ilə Xarici İşlər Nazirliyinə müraciət etməsinə göstərdiyi reaksiya və İsrail parlament üzvlərinin öz müraciətini dərhal geri götürməsi bir çox məsələləri çox dəqiq aydınlaşdırdı.
Rza Pəhləvi bu müraciəti İranın ərazi bütövlüyünə qarşı atılan addım olaraq qəbulolunmaz hərəkət kimi dəyərləndirib. Qəribə olan həm də burasıdır ki, o bu müraciətin İranın bu günkü hakimiyyətinin maraqlarına uyğun olduğunu iddia edib.
Birincisi, bala Pəhləvi faşist babasının 1935-ci ildə qacar türk yurdunu İran adlandırmasının məqsəd və səbəbini çox yaxşı bilir. Yəni, İran sözü nə ərazi adı, nə də millət adı deyil. İran termininin mövcudluğu Hind-Avropa dilləri qruplarından biri olan farsdilli dil qrupuna verilən addan başlanır. 1935-ci ildə Qacar yurdunun türk milli ərazisi olduğunu bütün dünyaya, o cümlədən türklərə unutdurmaq, insanların zehnində bu ərazinin fars milli ərazisi olması haqqında saxta fikirin süni yolla formalaşdırılmasına yönələn mənhus bir tədbirdir. Belə ki, bu gün İran dedikdə, bu məsələlərin tarixini bilməyənlərdə fars milli torpaqlarında qurulub, mövcud olan fars dövləti kimi qavranılır. Bu günə şüar şəklində, lakin reallıqları əks etdirməyən dekorativ beynəlxalq hüquq normaları beynəlxalq güc mərkəzlərinə bu şüarlardan sui-istifadə edərək beynəlxalq müstəvidə bütün məsələlri cəngəllik qanunları əsasında zor tətbiqi vasitəsilə obyektiv və ədalətli şəkildə yox, məhz öz maraqları çərçivəsində həll edirlər. Tarixdə, bu günümüzdə buna istənilən sayda nümunələr, faktlar mövcuddur. Elə son 200 ildə Şimali Azərbaycan türk torpaqlarının rus imperiyası tərəfindən başqa millətlərə peşkəş edilməsi, bu ərazilərdə təkcə min illər boyunca mövcud olan türk milli maddi, mədəni abidələrinin deyil, eləcə də türk milli mənliyinə son qoyulmasını, son 100 ildə Cənubi Azərbaycanda şovinist fars faşizminin türk milli mənliyinə son qoyulması üçün əməllərində şovinist rus faşizmindən daha mənhus əməllərə rəvac verməsini göstərmək olar. İsrail knessetinin 32 üzvünün Cənubi Azərbaycan türklərinin özünün doğma ərazilərində şəxsi və milli hüquqlarının qorunmasına yönəli müraciətinə cavab olaraq bu müraciətin “İran dövlətinin sərhədlərinin pozulması” olaraq beynəlxalq normalara zidd olduğunu deməsi, əslində Qacar Türk yurdunda qanunsuz olaraq qurulmuş şovinist fars hakimiyyətinin qorunması məqsədini güdüb, nə demokratiya, nə də anasının türk əsilli olmasından, doğan hiss olmayıb, onun ata-babası kimi şovinist fars faşizminin tipik, qatı nümayəndəsi olduğunu ortaya qoyur.
Bala Pəhləvi,-“Bu gün mən Yerusəlimdəki dostlarımıza özümün və həmvətənlərimin narahatlığını bildirdim”,-deyərək, həm də İsrail dövlətinin məsələyə aydınlıq gətirməsini, İran-İsrail xalqları arasındakı dostluğa kölgə salan bu hərəkət barədə açıqlama verməsini xahiş edib.
O “özümün və həmvətənlərimin” deməklə özünün “vacib, ölkə üçün məsuliyyət daşıyan bir şəxs” və bu gün İran adlanan ərazinin isə fars milli ərazisi, farsların vətəni təsəvvürünü yaratmaqla bərabər, özünü bütün ölkə əhalisini, ən azı bütün farsları təmsil edən persona olaraq təqdim edir. Hansı ki, bu ölkənin 86 milyon əhalisinin 60 milyonunu təşkil edən türklər, sayı 3-4 milyonla hesablanan kürdlər, bəluclar, ərəblər öz müstəqil dövlətlərini yaratmaqla şovinist fars faşizminin əsarətindən xilas olmaqla israrlıdırlar.
İkincisi, onun İsrail dövlətinin bu məsələyə aydınlıq gətirməsini istəməsi Qərbin, xüsusilə ABŞ-ın xüsusi xidmət orqanlarının onu hakimiyyət başına gətirəcəkləri barədə ona ciddi vədlər verildiyindən xəbər verir. Bunu həm də onun, bu məsələnin “İran-İsrail xalqları arasındakı dostluğa kölgə salan hərəkət” adlandırması da, özünü artıq dövlət başçısı olaraq gördüyünü sübut edir.
Bala Pəhləvinin bu bəyanatından sonra İsrail parlamentinin üzvlərinin öz təklifini geri götürməsi də bir çox məsələləri aydınladır.
Belə ki, Tehranın molla rejiminin İsrail dövlətini yer üzündən siləcəyi ilə hədələməsi, Qərbin, o cümlədən ABŞ-ın karbohidrogenlərə tələbatının əsas təminatçısı, dünya ağalığı müstəvisində onun hərbi, iqtisadi, siyasi prosseslərdə strateji “bostanı” olan ərəb ölkələrində böyük hərbi birləşmələr yaradıb bu bölgələrdə daim hərbi toqquşmalar, siyasi sabitsizlik yaradıb, nəinki ABŞ-ın, bütövlükdə Qərbin bu regionda maraqlarına, hətta mövcudluğuna belə ciddi təhlükə yaratmaqla bərabər, üstəlik nüvə silahı əldə etməsinin bir addımlığında olması, “ərəb məhəlləsində” ABŞ-ın forpostu olan İsrailin Azərbaycan və Türkiyə ilə isti münasibətlərin qurulmasında mühüm rol oynadı. Buna baxmayaraq heç kimi, heç bir dövləti, heç bir milləti, bütövlükdə hətta özünün məxsus olduğu fars millətini belə rəsmən təmsil etməyib, sıravi ABŞ vətəndaşı olan bala Pəhləvinin “xahişi” ilə İsrailin parlamentinin 32 üzvünün imzaladığı obyektiv, ədalətli, fərdi və milli hüquqların beynəlxalq hüquq normalarının bütün müddəalarına uyğun olan müraciətinin operativ olaraq geri götürülməsi göstərir ki, Tehranın molla rejimini aradan götürərək, yerinə bala nökərçəsi Pəhləvini gətirməklə Qacar Türk yurdunu təkcə türklər üçün deyil, həm də bu coğrafiyada yaşayan 11 millətin nümayəndələri üçün xalqlar həbsxanası olaraq saxlamaqla, ABŞ bu ölkəni öz müstəmləkəsinə çevirmək məqsədində ciddi və qərarlıdır. Digər tərəfdən bu günlərdə Tehran rejiminin müxtəlif dövlətlərin bayraqları altında neft və digər yüklər daşıyan ABŞ-a məxsus gəmiləri həbs etməsi ABŞ, İsrail və Tehranın molla rejiminin qarşıdurması deyil, prosesin dünya ağalığı iddiasında olan beynəlxalq güclərin arasında gedən mübarizənin bir hissəsi olduğunu sərgiləyir. Çünki, Tehran rejimi tək və özbaşına ABŞ və İsraillə, əslində isə istər iqtisadi, istərsə də hərbi cəhətdən dünyanın ən böyük gücü olan NATO ilə özünü labüd məhvə aparan belə bir qarşıdurmaya getməyə cürət edə bilməzdi. Əgər biz dünya ağalığı iddiasında olan dünya güclərinin bu strateji mübarizəsinin digər seqmentlərinin Suriya, Ukrayna və Qarabağdakı proseslər olduğunu nəzərə alsaq dünya güclərinin hər birinin bütün mübarizə seqmentlərində proseslərin gedişini hansı istiqamətə yönəltməyə israrla cəhd edəcəyini düzgün proqnozlaşdıraraq Türk milli, o cümlədən, Azərbaycan maraqlarının etibarlı qorunması üçün vaxtında gücümüz çatan real tədbirlər hazırlayıb, reallaşdıra bilərik.
May ayının 14-də Türkiyədə keçirilən seçkilərdə də dünya gücləri arasında gedən mübarizə və onların Türk Milli Birliyinə, ümumiyyətlə türk millətinin müstəqilliyinə olan münasibətlərinin xarakteri özünü çox aydın biruzə verdi. Belə ki, son iyirmi ildə Türkiyənin iqtisadi, texniki cəhətdən güclənməsi, SSRİ-nin xarabalıqları üzərində şərti azad olan Türk dövlətlərinin dünya iqtisadiyyatında əhəmiyyətli amilə çevrilməsi, Türkiyənin və digər Türk dövlətlərinin öz milli maraqlarına uyğun iqtisadi, texniki, hərbi siyasət yeritməsi cəhdləri artıq təkcə dünya ağalığı iddiasında olan gücləri deyil, bütün türk düşmənlərini hərəkətə gətirmişdir. Türkiyədəki seçkilərdə türk düşmənlərinin bu günə türk dünyasının lideri olan Ərdoğanı hakimiyyətdən uzaqlaşdırmaqla, eyni zamanda Türk dövlətlərinin lokomotivi olan Türkiyəni, süni surətdə yaradıb idarə etdikləri “altılıq” vasitəsilə ələ keçirib, artıq bütün dünyada alovlanmağa başlayan Türk Milli Oyanışı prosesini qapamaqla bütün dünya türklərini parçalanmış halda, əsarətdə saxlamağı hədəfləyirlər.
Bu gün İran adlandırılan Qacar Türk yurdunda Qərbin şovinist fars faşizminin qatı nümayəndəsi Bala Pəhləvini hakimiyyətə gətirmək hədəfi də dünya güclərinin və erməni, fars kimi türk düşmənlərinin ümumi niyyətlərinin tərkib hissəsidir.

Şapur Qasimi
19.05.2023
+99455 522-36-15