Vahid MƏHƏRRƏMOV yazır: "Korlanan siftə"
Belə-belə işlər

Ölmədən dirilən adamın televizor sərgüzəşti
və yaxud
Bu günə qədər bir çox fantastik və fantastik olmayan əsərlərdə öləndən sonra peşiman olub dirilən adamlar barəsində xeyli hekayə, rəvayət və əfsanələr oxumuşuq. Bu mövzuda baxılası babat filmlər də çəkilib. Belə əsərləri nə qədər oxusaq da, belə filmlərə nə qədər baxsaq da, ölənlərin dirilməsinə heç cürə inanmamışıq. Çünki bu ağlın kəsə biləcəyi bir iş deyil. Dünya binə olandan bəri hələ belə bir şey olmayıb. Heç vaxt da olmayacaq. Axı ölən adam bir neçə aydan sonra necə dirilə bilər? Öldü qurtardı getdi də! Necə deyərlər, vəssalam, şüttəmam, fatihə. Başqalarını deyə bilmərəm, mən indiyə qədər ən azından beş-üç kitab oxumuşam. Oxuduğum kitabların arasında öləndən bir müddət sonra dirilənlərdən bəhs edənləri də var. Cəlil Məmmədquluzadənin “Ölülər”ini, Mir Cəlalın “Dirilən adam”ını, Aleksandr Belyayevin “Professor Douelin başı”nı, Konan Doylun “Görünməz adam”ını və başqa fantastik əsərləri oxusam da, ölünün dirilməsinə inanmamışam. Fikirləşmişəm ki, fantastik əsərlərdə nə desən baş verə bilər. Çünki bu əsərlər yazıçı təxəyyülünün məhsuludur. Adam öldüsə heç vaxt dirilməz. Əgər diriləcəkdisə, daha niyə ölürdü? Yaşayaydı də! Amma o günləri eşitdiyim bir xəbər əvvəl-əvvəl bu gözəl fikirlərimi alt-üst elədi.
Sən demə, işlər içi mən qarışıq oxucuların inanmağı ilə deyilmiş, dirilən adam eləcə dirilərmiş.
Bu yaxınlarda saytların birində oxuduğum xəbər hamı kimi məni də, sözün həqiqi mənasında əməlli-başlı şoka saldı. Ölkəmizdə möcüzə baş vermişdi, ötən il öldüyü bildirilən bir nəfər dirilərək dünyamıza qayıtmışdı. Geri qayıdan kimi də kreditlə televizor almaq eşqinə düşmüşdü. Bəlkə də, heç dirilən adam dünyamıza yaşamaq üçün qayıtmamışdı. Qayıtmışdı ki, televizor alıb geriyə – qəbrinə dönsün. O dünyadan əli və cibi boş gəldiyinə görə üstündə pulu olmamışdı. Bəlkə də, qəbirdən çıxanda pulu olubmuş, amma mollalar əlindən alıbmış. Pulu alındığına görə də televizoru kreditlə almaq istəyib ki, qəbiristanlıq yoldaşlarının yanına əliboş qayıtmasın.
Kredit alan zaman bankda onun şəxsiyyət vəsiqəsinə baxanda görüblər ki, bu insan ötən il rəhmətə gedib. Bankda çalışanlar ilk dəqiqələrdə bundan şoka düşərək çaş-baş qalıblar. Bilməyiblər ki, nə etsinlər, necə etsinlər. Bir az götür-qoy edəndən sonra dirilən adama kredit verməyiblər. Bankları da qınamalı deyil, ha. İş yeri bilinməyən, yaşayış yeri məlum olmayan, ölmüş bir adama necə kredit versinlər? İndiki çətin vaxtlarda kreditləri heç dirilər qaytara bilmirlər, o ki, qalmışdı ölülər ola. Təkcə banklar deyil, ee, heç ölüyə sələmçilər də borc vermirlər. Axı ölmüş adam krediti, yaxud borcu necə qaytara bilər? Onun işi-gücü basdırıldığı qəbirdə yatmaqdır. Öldüyünə görə təqaüdünü də kəsiblər.
İnanılmaz, ağlasığmaz bu xəbər məni xeyli əziyyətə salıb düşünməyə məcbur etdi. Axı ölən adam birdən-birə necə dirilə bilərdi? Hələ ki indiyə qədər, o dünyadan bu dünyaya qayıdan olmayıb. Bu dirilən adam kim idisə dirilməsi ilə dünyada böyük ad qoyacaqdı, adını tarixə yazdıracaqdı. Yəqin ki, uzun müddət bütün yer üzünün camaatı dirilib televizor almağa gəlmiş bizim ölümüzdən danışacaqdı. Bu hadisə yüz faiz Ginnesin rekordlar kitabına da düşəcəkdi. Planetin bütün oxucuları bu kitabı oxuyanda görəcəkdilər ki, dünyada ilk dəfə ölü bizim ölkəmizdə dirilib. Doğrudan da, bu çox qürur duyulası bir hadisə idi. Biz hamımız dirilən bu ölümüzlə ürəkdən fəxr edə bilərdik. Bir anlıq təsəvvür edin ki, bütün dünyanın qəzetləri bu qeyri-adi hadisədən yazacaq, bütün televiziyalar bu möcüzəli hadisəni göstərəcəkdi. Müxbirlər bir-birinin ardınca ölkəmizin paytaxtına axışıb dirilən vətəndaşımızdan müsahibə götürəcəkdilər. Bu xəbəri oxuyan, eşidən və görən bütün insanlar ölkəmizə turist səfərinə gələcəkdilər. Gələcəkdilər ki, həmin dirilən adamla görüşsünlər. Turistlərin gəlişi isə büdcəmizi xeyli artacaqdı. Belə yanaşanda bu hadisə ölkəmizə xeyli xeyir və səmərə gətirəcəkdi. Bu vətəndaşımız dirilib təzədən həm sayımızı artıracaq, həm də qayıdışı ilə ölkəmizə xeyli səmərə verəcəkdi. Sözün açığı, mən buna hamıdan çox sevinirdim.
Deməli, möcüzələr təkcə bu dünyada deyil, o biri dünyada da baş verirmiş. Bütün bunları ağlımdan keçirə-keçirə öz-özümə ölünün dirilmə prosesini anbaan gözlərim önündə canlandırırdım. Sanki fantastik bir filmə baxırdım. Budur, ölü yenidən cana gələrək dirilir. Dirilən kimi də yavaş-yavaş gözlərini açır. Yaxşı ki, dirilən adamın bədəni tam çürüməmişdi. Yoxsa gözləri açılmazdı, əl-ayağı hərəkət etməzdi, televizor almağa gələ biməzdi. Ölünün dirilmə səhnəsinə baxa-baxa düşünürəm ki, bəlkə də, ölü gözlərini açan kimi “Yolun düşsə, bu dünyaya bir də gəl” mahnısını xatırlayır. Deyəsən, fantastik əsərlərdə yazılanlar reallığa çevrilərək bu ölünün başına gəlir. Bəlkə də, dirilən adam uzun müddət komada olub. Komadan ayılan kimi də, bütün gücünü toplayaraq qəbrini dağıdıb. Güc-bəla ilə təzədən yerin altından üstünə çıxıb. Fikirləşirəm ki, bəlkə də, heç yazıq yaşamaq üçün dirilməyib. Dirilib ki, televizor alıb qəbrinə qayıtsın. Bəlkə də qonşuluğundakı ölülər dirilən anda ondan xahiş ediblər ki, şəhəri yaxşı tanıyır, gedib televizor alsın. Pulu olmasa da, kredit götürsün. Sonra ölülər “atışıb” televizorun pulunu birtəhər ödəyərlər. O dünyada zaman gec keçir. Vaxtlarını səmərəli keçirmək üçün ölülər dirilərin çəkdiyi kinolara, verilişlərə baxmaq, oxuduqları mahnılara qulaq asmaq istəyiblər. Daha neynəsinlər, darıxdırıcı həyatdan canlarını qurtarmağa çalışıblar. Dirilən adam da televizor almaq üçün kredit götürəndə bank işçiləri ölmüş olduğunu bilib verməyiblər. Bununla da onun bütün planları pozulub.
Təəssüflər olsun ki, dirilən adam məsələsini araşdırmağa başlayanda bəzi qaranlıq məqamlar üzə çıxdı. Öyrəndim ki, bütün bunlar yalan imiş. Həmin adam ölməyibmiş ki, dirilə də. Dirilmək üçün gərəkdir ki, əvvəlcə öləsən. Amma həmin adam ölməmiş dirilib. Çoxlarının ağlına gəlməyən fırıldağa əl atıb. Əvvəlki illər törətdiyi cinayətlərdən qaçmaq üçün maşınına bir qalaq mənşəyi bilinməyən sür-sümük yığıb yandırıb. Guya ki, ölüb. Bu hərəkəti ilə törətdiyi cinayətlərin izini itirməyə çalışıb. Yəni onu ölmüş bilib bir daha axtarmasınlar. Amma heç özü də bilmədən bu hərəkəti ilə daha ağır bir cinayət törədib. “Öləndən” az-çox keçər-keçməz gəlib kreditlə televizor almağa. Bankda da ona pul vermək əvəzinə, tutub qollarını qandallayıblar.
İşin bu cür alınmasından yaman məyus oldum. Mən də bu xəbəri eşidəndə xeyli sevinmişdim. Sevinmişdim ki, dediyim kimi, bütün dünya bizim dirilən ölümüzdən danışacaq. Şəhərimizə xeyli turustlər, müxbirlər gələcək. Yeni əsərlər yazılacaq, filmlər çəkiləcək. Çoxlarının can atdığı Ginnesin rekordlar kitabına düşəcəyik. Ölkəmizin büdcəsi xeyli artacaq. Amma təəssüflər ki, bunların heç biri olmadı. Ölməmiş “dirilən adam” bütün işlərimizin nizamını pozdu, siftəmizi korladı. Dünya camaatının yanında biabır olduq. Ay zalım, oğlu zalım, ölmüsənsə özünü ölü kimi apar, dirisənsə də özünü diri kimi apar də. İkisinin arasında qalıb bizi girinc eləmə. Ya o yanlıq ol, ya bu yanlıq. Bir də bu cür nə ölmə, nə də dirilmə!