14-08-2024, 17:40
Flora Kərimova yenidən məhkəməyə üz tutdu
Xalq artisti Flora Kərimovanın müğənni Afət Fərmanqızı barəsində xüsusi ittiham qaydasında verdiyi şikayətlə bağlı məhkəmə iclası keçirilib.
Bu gün Binəqədi Rayon Məhkəməsində hakim Abbas Rzayevin sədrliyi ilə keçirilən prosesdə qərar elan olunub.
Məhkəmə qanunvericiliyə əsasən, verilən şikayətin vaxtının keçdiyini nəzərə alaraq işə xitam verib.
Qeyd edək ki, Xalq artisti Flora Kərimova müğənni Afət Fərmanqızını onu təhqir etdiyi üçün Cinayət Məcəlləsinin 147-ci (böhtan) və 148-ci (təhqir) maddələri ilə ittiham olunmasını tələb edib. Xüsusi ittiham qaydasında Binəqədi Rayon Məhkəməsinə müraciət edib.
12-08-2024, 07:27
“GƏNCLİYİN RƏNGLƏRİ” - Dünyamıza xoş gəldiniz!
Şəkidə Beynəlxalq Gənclər Günü münasibətilə “Gəncliyin rəngləri” adlı rəsm sərgisinin keçirilməsi şəhər ictimaiyyəti, sənətsevərlər və şəhərin qonaqları üçün əsl sürpriz oldu. Sərgidəki əsərlərlə tanış olan qonaqlar mərasim boyunca səsləndirilən bir-birindən gözəl, rəngarəng musiqilərin sədaları altında rəqs edib şənləndilər, sərgidən xoş təəssüratlarla ayrıldılar.
M.F.Axundzadə adına Şəki Şəhər Mədəniyyət Mərkəzinin tabeliyində fəaliyyət göstərən, Şəkimizin ən mənzərəli yerində qərar tutan“Narınqala” Folklor evinin təşkilatçılığı ilə istedadlı gənc rəssam Gül Narın Gənclər gününə həsr olunmuş fərdi yaradıcılıq sərgisinin açılışı oldu. Qeyd edək ki, may ayında Nakam adına Şəki Mərkəzi Kitabxanasında böyük uğurla keçirilmiş ilk fərdi sərgisi ilə sənətsevərlərin görüşünə gələn gənc rəssam Gülnar Məmmədli Baş Zəyzid kənd tam orta məktəbinin X sinif əlaçı şagirdidir. Bu gün baş tutan ikinci sərgisində Gül Narın 80-ə yaxın rəsm əsəri nümayiş olunurdu.
Şəhər ziyalılarının, məktəblilərin, pedaqoji kollektivlərin böyük sevgi ilə qatıldıqları sərgi dünyanın müxtəlif ölkələrindən Şəkimizi gəzməyə gəlmiş çoxsaylı turistlərin diqqətini xüsusilə cəlb etdi. Əcnəbi qonaqların hər biri gənc rəssamın bütün əsərləri haqda ayrı-ayrılıqda müəllifin öz dilindən açıqlamasını eşitmək istəyirdi. Hətta gənc rəssamın əsərlərini almaq istəyən çox sayda qonağın "arzusu gözündə qaldı". Çünki nümayiş olunan əsərlər satılmırdı.
Böyük coşqu ilə keçən təqdimatda çıxış edənlərin hər biri Gül Narın geniş ictimaiyyətə təqdim edilən müxtəlif mövzulu əsərlərinin onun parlaq gələcəyindən xəbər verdiyini xüsusilə vurğulayırdı.
Tədbirdə Şəki şəhər Gənclər və İdman İdarəsinin baş məsləhətçisi Səbahət Bağırova, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, şair-publisist Qiymət Məhərrəmli, M.F.Axundzadə adına Mədəniyyət Mərkəzinin direktoru Ağaəli Cəlilov və digər ziyalılar çıxış edərək, gənc istedadların fərdi qabiliyyətlərinin üzə çıxarılmasına dövlət qayğısından danışdılar, Gənclər Günü ərəfəsində belə bir möhtəşəm sərginin keçirilməsinə vəsilə olduqları üçün “Narınqala” Folklor evinin əməkdaşlarına təşəkkürlərini bildirdilər. Gənc və istedadlı rəssam Gülnar Məmmədlinin yaradıcılığını yüksək dəyərləndirərək, onun beynəlxalq arenada ölkəmizi layiqincə təmsil edə biləcək rəssam kimi gördüklərini dilə gətirdilər, gələcəkdə daha böyük uğurlar arzuladılar.
Sərginin musiqili qonaqları B.Ələsgərova adına klubun direktoru, müğənni Sərdar Yunusov, şəhər 3 saylı musiqi məktəbinin tar müəllimi Dursun Eyyubov, onun övladları - gənc xanəndə Rəmil Eyyubov və nağara ifaçısı Rəvan Eyyubov idi.
Sərginin çoxsaylı tamaşaçılarından təəssüratlarını öyrəndik. Qonaqlarımız Azərbaycanın dilbər guşələrindən olan Şəkinin həm öz gözəllyindən, həm insanlarının mehribanlığından, səmimiyyətlərindən ağızdolusu danışaraq, belə bir yüksək səviyyəli sərgidə tamaşaçı qismində iştirak etdiklərinin sevincini bölüşdülər. Əsərlərdən zövq aldıqlarını, doyunca rəqs edib əyləndiklərini dilə gətirdilər.
Arzu xanımın dedikləri: “Hər şey yüksək səviyyədədir. Belə gözəl əsərlərdən heç olmasa birini almaq istərdik, təəssüf ki, satılmır, dedilər. Eybi yoxdur, gələcəkdə əldə edəcəyimizə ümid edirik. Sağlıq olsun. Uğurlar arzulayırıq. Həqiqətən, çox gözəl əsərləri var rəssamın...”
Biz də öz növbəmizdə Gül Nara gələcək yaradıcılığında daha böyük uğurlar arzulayır, “Narınqala” Folklor evinin müdiri Zeynəb xanıma, folklor evinin metodisti, aparıcı Yasin bəyə və folklor evinin mehriban əməkdaşlarına sərginin təşkilində göstərdikləri fəallığa görə səmimi minnətdarlığımızı bildiririk. Regional Mədəniyyət İdarəsinin rəhbəri Nargilə xanım Rəhmana “Narınqala” Folklor evinin səmimi kollektivinin əməyindən razılığımızı bildirməyi özümüzə borc bilirik. Azərbaycan mədəniyyətinin, folklorunun inkişafına göstərdikləri xidmətə görə hər birinizə ayrı-ayrılıqda təşəkkür edirik, əziz mədəniyyət işçiləri!
Q.Məhərrəmli
2-08-2024, 21:46
[b]"Vəziyyətim çox pisdir, ciyərim sıradan çıxır"[/b]
Xalq artisti Ənvər Həsənovun səhhətində problemlər yaranıb.
Bu barədə “Qaynarinfo”ya aktyorun özü məlumat verib.
O, özünü pis hiss etdiyini bildirib:
“Vəziyyətim çox pisdir. Ciyərim sıradan çıxır. Dünən müayinə üçün yenidən xəstəxanaya getmişdim. Ağrayıram. İnfarktdan sonra hələ özümə gəlməmişəm”.
Qeyd edək ki, bir müddət bundan öncə Xalq artisti Ənvər Həsənovun səhhətində problemlər yaranmışdı. Həkimlər aktyora infarkt diaqnozu qoymuşdu.
27-07-2024, 13:10
"Kurtlar Vadisi"nin məşhur aktyoru öldü
Türkiyənin tanınmış aktyoru Salahsun Hekimoğlu dünyasını dəyişib
Televiziya və səs aktyoru Salahsun Hekimoğlu 74 yaşında vəfat edib.
Qeyd edək ki, aktyor "Payitaht Abdülhamid", "Diriliş: Ertuğrul", "Kurtlar Vadisi", "Arka Sokaklar" və "Kavak Yelleri" kimi bir çox məşhur seriallarda rol alıb.
S.Hekimoğlu 1 yanvar 1950-ci ildə anadan olub. İstanbul Universitetinin İqtisadiyyat fakültəsinin məzunu olan Hekimoğlu 1988-ci ildən film və serialların səsləndirilməsində iştirak edir. Hekimoğlu aktyorluğa 2003-cü ildə "Həyat Bilgisi" serialındakı rolu ilə başlayıb.
27-07-2024, 12:11
Ermənilər “Yarım gilə” mahnısını oğurladılar - VİDEO
Ermənilər Azərbaycanın Əməkdar İncəsənət Xadimi, bəstəkar Cavanşir Quliyevin bəstələdiyi, Xalq artisti Brilyant Dadaşovanın ifa etdiyi “Yarım gilə” mahnısını oğurlayıblar.
Belə ki, sosial şəbəkələrdə mahnının erməni dilində ifasının videogörüntüləri yayılıb.
Modern.az-ın məlumatına görə, Cavanşir Quliyev “Pressklub”a açıqlamasında bildirib ki, bu mahnı 1991-ci ildə Azərbaycan televiziyasının baş rejissoru Ramiz Həsənoğlunun qızının toyuna hədiyyə olaraq yazılıb. Və ilk dəfə də həmin toyda ifa olunub. Sonra mahnını studiya şəraitində Brilyant Dadaşova ilə yazıb, efirə veriblər:
“Brilyant xanım bu mahnını oxudu, klipini də çəkdi. Daha sonra Türkiyəli Ezgi Mert adında müğənni də bu mahnını oxuyub, albomuna saldı”.
Bəstəkarın sözlərinə görə, sonra da bir gürcü müğənni “Yarım gilə”ni oğurlayaraq, oxuyub:
“Mən onları axtarıb, tapdım. Hüquqi işlər başlatmaq istədiyimi bildirəndən sonra həmin ifaçı məndən üzr istəyib, dedi ki, mahnının müəllifi olduğunu bilmirmiş. Onlara bir erməni deyibmiş ki, mahnı bütün Qafqazda yayılan mahnıdır. Yəni, xalq mahnısıdır. Görünür, həmin erməni sakit durmayıb, mahnını öz soydaşlarına da verib. Amma ola bilər ki, həqiqətən də müəllifi olmayan xalq mahnısı hesab ediblər. Və ya bilərəkdən də etmiş ola bilərlər. Çünki mahnı uzun zamandır internetdədir. Dünyadakı bütün musiqi platformalarında var”.
Müsahibimiz deyib ki, məsələ ilə bağlı hüquqi yollara baş vurub: “Əqli Mülkiyyət Agentliyinə müraciət etmişəm. “You Tube”də mənim hüquqlarımı müdafiə edən şirkətin başçısına da bildirəcəm. Məsələ burasındadır ki, mən həmin videogörüntünü “Facebook”da görmüşəm.” You Tube”dadırsa, onu tapıb, “You Tube” vasitəsilə hüquqi işləri görmək olar. Amma “Facebook”da kiminsə səhifəsindədirsə, onu tapmaq çətin olacaq. Yalnız şikayət edib, videonun səsini bağlamaq olar. Hər bir halda, məsələnin həlli üçün nə lazımdırsa, edəcəm”.
Maraqlıdır, bu hadisə ilə bağlı Əqli Mülkiyyət Agentliyi bir tədbir görəcəkmi? Mahnı agentlikdə rəsmi qeydiyyata alınıbmı? Məsələ hansısa şəkildə qaldırılacaqmı?
Əqli Mülkiyyət Agentliyinin mətbuat katibi Elnur Məmmədli bildirib ki, agentlik məsələni araşdırıb, lazımi məlumatı verəcək.
Qeyd edək ki, bir neçə gün öncə sözləri və musiqisi Azərbaycan bəstəkarı Bəhram Nəsibova məxsus olan “Qarabağ” (“Anadır arzulara hər zaman Qarabağ”) adlı mahnının sözləri Gor Yepremyan tərəfindən dəyişdirilib və onun ifasında “Sirun jan” adı altında “Armenian Folk”, yəni “erməni xalq mahnısı” qeydi ilə “Youtube” platformasında yerləşdirilmişdi. Mədəniyyət Nazirliyi və Əqli Mülkiyyət Agentliyi isə həmin mahnının mövcud platformalardan silinməsinə nail olub.
Ümid edirik, bu dəfə də aidiyyəti qurumların qarşı tərəfə cavabı gecikməyəcək.
24-07-2024, 17:34
“Qarabağ” mahnısının bəstəkarının hüquqları bərpa edildi
“Qarabağ” (“Anadır arzulara hər zaman Qarabağ”) adlı mahnının sözlərinin və musiqisinin Azərbaycan bəstəkarı Bəhram Nəsibova məxsus olması və erməni ifaçı Gor Yepremyan tərəfindən B.Nəsibovun müəllif hüquqularının pozulması “Youtube” rəhbərliyi və “Youtube Music”, “Spotify”, “Apple Music”, “Amazon Music”, “Deezer” və digər rəqəmsal musiqi platformaları tərəfindən öz təsdiqini tapmış və bəstəkarın pozulmuş hüquqları bərpa edilib.
Bu barədə Əqli Mülkiyyət Agentliyindən məlumat verilib.
Bildirilib ki, görülmüş işlərin nəticəsi olaraq Agentliyin dəstəyi ilə bəstəkar Bəhram Nəsibovun vərəsəsi Adil Nəsibovun adından Agentlikdə akkreditasiyadan keçmiş “Rəqəmli və Audiovizual Yayım Sənayesi” İctimai Birliyinin (RAYS) - //rays.az/ texniki yardımı ilə “Youtube” administrasiyasına edilmiş müraciət əsasında B.Nəsibovun müəllif hüquqlarının pozulması səbəbindən Gor Yepremyanın ifa etdiyi “Sirun jan” adlı mahnı “Youtube” tərəfindən “Youtube” platformasından və “CD BABY” distribütor şirkəti tərəfindən isə “Youtube Music”, “Spotify”, “Apple Music”, “Amazon Music”, “Deezer” və digər rəqəmsal musiqi platformalarından silinib.
Qeyd edilib ki, Harout Pamboukjianın ifa etdiyi “Aghji jan” mahnısının musiqisi də Azərbaycan bəstəkarı B.Nəsibova məxsus olan “Qarabağ” (“Anadır arzulara hər zaman Qarabağ”) adlı mahnının musiqisi ilə üst-üstə düşdüyü üçün həmin mahnı “Youtube” tərəfindən “Youtube” platformasından silinib.
23-07-2024, 08:23
ŞƏKİDƏ AZƏRBAYCAN KƏLAĞAYILARININ TƏBLİĞİ LAYİHƏSİ İCRA OLUNUB
Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin maliyyə dəstəyi ilə “Mirvarid Dilbazi Poeziya Məclisi” İctimai Birliyi 2024-cü il kiçik qrant müsabiqəsi çərçivəsində “''Azərbaycan kəlağayılarının təbliği'' layihəsini həyata keçirir. Layihə çərçivəsində 20 iyul 2024-cü ildə qaim-qədim Şəkidə, Şəki şəhər Dövlət Regional Kollecində növbəti konsert tədbiri keçirilib.
Tədbirdə ilk öncə şəhidlərimizin əziz xatirəsi anılaraq, dövlət himni səsləndrilib. "Mirvarid Dilbazi Poeziya Məclisi” İctimai Birliyinin sədri, Kəlağayı Ev Muzeyinin direktoru Güllü Eldar Tomarlı tədbiri açaraq, tədbirin mahiyyətindən danışdı. Bildirdi ki, UNESCO-nun Qeyri-maddi mədəni irs üzrə Hökumətlərarası Komitəsinin 2014-cü ilin noyabrın 26-da keçirilən iclasında Azərbaycanın kəlağayı sənəti “Kəlağayı simvolizmi və ənənəvi sənəti” adı ilə UNESCO-nun Qeyri-maddi mədəni irs üzrə Reprezentativ siyahısına daxil edilib. Bu, Azərbaycan xalqı üçün böyük uğurdur. Təbii ki, burada Heydər Əliyev Fondunun prezdenti, Azərbaycan Respublikasının Birinci vitse-prezdenti Mehriban xanım Əliyevanın xidmətləri də danılmazdır. Heydər Əliyev Fondu həyata keçirdiyi çoxşaxəli fəaliyyət nəticəsində komitə kəlağayı sənətinin Azərbaycan xalqının milli-mənəvi dəyərlər sistemində və adət-ənənələrimizdə ən mühüm mədəniyyət nümunəsi olduğunu beynəlxalq səviyyədə təsdiqlədi. Bu il həmin əlamətdar hadisənin 10 illiyidir. Azərbaycan xalqının milli-mənəvi dəyərlər sistemində və adət-ənənələrimizdə ən mühüm mədəniyyət nümunələrimizdən olan kəlağayının əvvəlki şan şöhrətini özünə qaytarmaq üçün təbliğinə böyük ehtiyac vardır. Bu münasibətlə Mirvarid Dilbazi Poeziya Məclisi layihə çərçivəsində Gəncədə, Qazaxda, Şəkidə, Şamaxıda və Bakıda konsert proqramları keçirir və qədim kəlağayılar sərgilənir. Güllü Eldar Tomarlı Maddi dəstək üçün Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinə təşəkkürünü bildirib. Belə təbliğat vasitəsi kəlağayımızın əvvəlki şan-şöhrətini özünə qaytarmaqla yanaşı yeniyetmə və gənclər arasında onun papuliyarlığını daha da artıracaqdır.
Sonra söz, Mirvarid Dilbazi Poeziya Məclisi İctimai Birliyinin sədr müavini Vüsal Sehranoğluna verilib. O, çıxışında qeyd etdi ki, Şəki Azərbaycanın ən qədim şəhərlərindəndir. Bu səbəbdən Şəki şəhəri qədim memarlıq və tarixi abidələrlə zəngindir. Şəki kəlağayı istehsalının dünyaya yayıldığı bir coğrafi məkandır. Bu gün də ipəkçilik və kəlağayı istehsalı Şəkidə davam etdirilir. Kəlağayımızın milli-mənəvi dəyərimiz olmasını onu nəsillərdən nəsillərə qiymətli bir əmanət kimi təqdim edilməsini təbliğ etməyə böyük ehtiyac vardır. Mirvarid Dilbazi Poeziya Məclisi bu yolda böyük işlər görür. Buna kəlağayı ədəbiyyatının yaranmasını misal göstərmək olar. Birliyin təşəbbüsü ilə kəlağayı haqqında beş kitab işıq üzü görüb. Xətai rayonunda, Şuşada ''İlk Kəlağayı Festivalı'' - nın keçirilməsinə imza atıb. Elm və Təhsil Nazirliyinin dəstəyi ilə ali məktəblərdə, ümumtəhsil məktəblərində, regionlarda ''Sazlı, sözlü kəlağayı günləri'' adlı konsertlər keçirərək, qədim kəlağayıların sərgisini təşkil edib. Vüsal Sehranoğlu ''Azərbaycan kəlağayılarının təbliği'' layihəsinə maddi dəstək göstərdiklərinə QHT Agentliyinə minnətdarlığını bildirib.
Əməkdar mədəniyyət işçisi, aşıq Solmaz Kosayeva öz çıxışında kəlağayının Şəkidə istehsalının inkişafından, toy-düyünlərimizdə bu gün də necə istifadə olunmasından maraqlı açıqlamalar verib.
Daha sonra Bəxtiyar Vahabzadə Ev Muzeyinin direktoru Elşən Zəkəriyyəbəyli, AYB-nin Şəki Filialının rəhbəri, şair Vaqif Aslan, Şəki şəhər 4 nömrəli musiqi məktəbinin şöbə müdiri Fərqanə Salamova, 3 nömrəli Musiqi məktəbinin direktoru Şəmsiyyət Əsgərova, Sabahinfo saytının əməkdaşı Elnarə Həziyeva, şairlərdən Əfsanə Rəvan, Gülarə İnci, Zaur Səfərov və başqaları çıxış edərək, tədbirin mahiyyəti, önəmi və vacibliyindən danışdılar. Bildirdilər ki, xalqın tarixi keçmişinə aid olan geyimləri onun mədəniyyətini öyrənmək üçün əsas mənbələrdən sayılır. Hər bir xalqın maddi və mənəvi dəyərləri, qədim mədəniyyət nümunələri, geyim formaları həmin xalqın xarakterindən və etnoqrafik xüsusiyyətindən xəbər verməklə yanaşı, onun nə qədər qədim tarixi keçmişə sahib olmasına əyani sübutdur. Milli-mənəvi dəyərlərin təbliği yolunda Mirvarid Dilbazi Poeziya Məclisinə və maddi dəstək göstərən Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinə minnətdarlıqlarını bildirdilər.
Aşıq Solmaz Kosayeva, Vüqar Hüseynov, Anar Yusifzadə, aşıq Yaşar Cavadov və şagirdləri - Həqiqət Əliyeva, Əli Məmmədov saz ifaları ilə iştirakçılara xoş ovqat bəxş etdilər.
Sonda Mirvarid Dilbazi Poeziya Məclisinin sədri, ''Kəlağayı Ev Muzeyi''-nin direktoru, lahiyə rəhbəri Güllü Eldar Tomarlı dəstəyə görə Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarının Dövlət Dəstəyi Agentliyinə, təşkilatı dəstəyə görə Şəki Rayon İcra Hakimiyyətinə, Şəki şəhər Dövlət Regional Kollecinin rəhbərliyinə və əməkdaşlarına təşəkkür edib.
14-07-2024, 19:17
UNESCO-nun mədəni dəyərləri kontekstində Səlim Karvansarayının mühafizəsi - İkinci yazı
Azərbaycan xalqının zəngin mədəni (maddi və qeyri-maddi) irsinin böyük bir hissəsi qədim yurd yerimiz olan Qərbi Azərbaycanda qalmaqdadır. Əsrlərlə yaşadığımız əzəli torpaqlarmızda tarixin müxtəlif mərhələlərində yaratdığımız mədəni irsimizi 3 kateqoriyaya ayırmaq olar.
1) Qeyri-maddi mədəni irs nümunələri.
2) Maddi mədəni irs nümunələri.
3) Təbii irs nümunələri.
Hər üç kateqoriyadan olan mədəni irs nümunələrimizin tədqiqi mühafizəsi ilə bağlı ciddi fəaliyyətlərin görülməsi tarixi zərurətdir. Biz bu araşdırmada 2-ci kateqoriyadan olan maddi mədəniyyət nümunələrimizin vacib tərkib hissəsi olan tarixi abidələrimizin mühafizəsi ilə bağlı beynəlxalq hüquqi təminatlara toxunacayıq.
Qərbi Azərbaycanın incisi olan Dərələyəz mahalı tarixi mədəni irsimizin ən dərin qatlarında özünə yer tutur. Memarlıq quruluşuna və daşıdığı məna çalarlarına görə bu tarixi abidələr içərisində karvansaralar xüsusi yer tutur. Dərələyəz mahalının Ağkənd kəndi ərazisində yerləşən Səlim karvansarayı da bu qəbildən olan mədəniyyət abidələrimizdəndir. Təəssüf ki, Səlim karvansarayının harada yerləşməsi ilə bağlı bəzi mənbələrdə yanlışlara yol verilmişdir. Əksər araşdırmaçılar tərəfindən karvansarayın Dərələyəz mahalının Ağkənd kəndi ərazisində yerləşməsi haqqında fikir birliyi olsa da bəzi mənbələrdə yanlış olaraq karvansarayın Zəngəzur mahalı ərazisində yerləşməsi barədə fikirlər yer almışdır. Məsələyə aydınlıq gətirək.
Səlim karvansaryı harada yerləşir Dərələyəzdə yoxsa Zəngəzurda?
Səlim karvansarayının Zəngəzur ərazisində yerləşməsi haqqında Naxçıvan Ensklopediyasında (Bakı -2002, səh 594, Səlim Karvansaryı məqaləsi səhifə 511) fikirlər hansı mənbədən qaynaqlanır. Onu da qeyd edək ki, bu mənbə əsasında digər müəlliflər və Vikipediya Açıq Ensklopediyasında da məqalə yer almaqdadır. Naxçıvan Ensklopediyasında yer almış məqalənin istifadə etdiyi ədəbiyyata nəzər yetirdikdə bəlli olur ki, görkəmli tarixçi alim tarixi abidələrin mahir bilicisi Məşədixanım Nemətovanın “Elm və həyat” jurnalının 1997-ci il tarixli 2-ci sayında yer almış “Köprükəndə konfrans” adlı məqaləyə istinad edilmişdir. Araşdırma məqsədi ilə ilkin mənbə kimi istinad olunan tarixçi alim M.Nemətovanın sözügedən məqaləsinə baxış keçirdik.
Bəlli oldu ki, Məşədixanım Nemətova Türkiyədə iştirak etdiyi konfrans barədə məlumat verəkən Səlim karvansarasından danışarkən “Zəngəzur yolunda Səlim keçidində” yerləşən ifadəsi yanlış olaraq Zəngəzur kimi başa düşülüb. Göründüyü kimi karvansaranın Zəngəzur ərazisində yerləşməsi ilə bağlı irəli sürülən fikirlərin heç bir əsası yoxdur. Tarixi abidə Dərələyəz mahalının Ağkənd kəndi ərazisində yerləşir və bu adda Qərbi Azərbaycan ərazisində başqa abidə yoxdur.
Şübhəsiz ki, karvansaranın tarixinin araşdırılmasında görkəmli alim M.Nemətovanın rolu danılmazdır. Karvansara üzərindəki daş kitabənin oxunması ilə abidənin kim tərəfindən tikilməsi məsələsinə də məhz M.Nemətova aydınlıq gətirmişdir. Karvansaranın araşdırlması məsələsinə toxunarkən dəyərli tədqiqatçı Kamil Dərələyəzlinin (Məmmədovun) adını çəkməyə bilmərik. K.Dərləyəzlinin “Dərələyəz od içində” adlı kitabında Dərələyəz abidələri adlı bölməsində Səlim karvansarayı haqqında geniş bəhs etmişdir. K.Dərələyəzli kitabında karvansaradan bəhs edən məqaləni “AĞ KƏND KARVANSARASI” adlandırmışdır. Müəllifin fikirincə yerli əhali tərəfindən vaxtı ilə Şah Abbas və ya Səlim Karvansarası adlandırılması karvansaranın Türkiyə Sultanı Yavuz Sultan Səlim yaxud Səfəvi hökmdarı I Şah Abbas tərəfindən tikilməsi ilə bağlı yanlış təsəvvürdür.
Səlim Karvansarası kim tərəfindən tikilib?
Karvansaranın giriş qapısı (1,80x1,13m) üzərində fars dilində daşa (l,87x0,86m) oyularaq, həkk olunmuş kitabədə 1329-cu ildə Azərbaycan Elxanilər dövlətinin hökmdarı Əbu Səid xan Bahadur tərəfindən tikdirildiyi qeyd olunmuşdur. Kitabədə deyilir: "Əbu Səid xan Bahadur - dünyanın sultanı, insanların padşahı, ərəblərin və ərəb olmayanların hökmdarı, bütün xalqların çarı -Allah onun hökmranlığını və sultanlığını əbədi etsin - vaxtında bina olundu. Xeyrat sahibi Çuşkyab ibn (oğlu) Ləvənd ibn …şah Nur ibn … 729-cu il tarixdə" h.729–1328
Karvansaranın yerləşdiyi ərazidəki Ağkənd kəndində 1918-ci ilə qədər ancaq azərbaycanlılar yaşamış və kənddə ilk ermənilər (rəsmi statistikaya görə 172 nəfər) 1923–1925-ci illərdə köçürülüb məskunlaşmışlar. Həmin ərazilərdə yaşayan azərbaycanlılar 1988-ci ildə zorla qovulduqdan sonra Ermənistan hökuməti Səlim karvansarası ilə bağlı faktları tamamilə saxtalaşdıraraq, onu dünya ictimaiyyətinə erməni abidəsi kimi təqdim edir.
Ermənilər sözügedən karvansaranın tarixini hələ 60-cı illərdən saxtalaşdırmağa başlayaraq M.Harutyunyanın "Micnadaryan Hayasdani karavanadnerç u kamuçneri" (Erevan, 1960) kitabında abidəni erməni abidəsi kimi təqdim etməyə başlamışlar. Hətta daş kitabənin üzərinə saxta mətnlər də yerləşdirblər. Tədqiqatçı K.Dərələyəzli erməni tarixçilərinin tarixi Azərbaycan ərazilərindəki müxtəlif abidələri utanmadan öz adlarına çıxmalarını faktlarla ifşa edib: "M.Harutunyan "Orta yüzillərdə Ermənistanda karvansaralar və körpülər" kitabında Səlim karvansarası kimi hallanmasına baxmayaraq utanmadan qeyd edir: "1935-ci ildə S.Barxudyanın "Ermənistanın mədəniyyət abidələri" kitabında bildirilir ki, karvansaranın sənduqələrindəki yazı heç bir əhəmiyyət kəsb etmir (tarixşünaslıqda ənənəvi saxta erməni metodologiyası K.Həsənova, S.Vəkilov ), yalnız karvansara ümumittifaq əhəmiyyət kəsb etdiyi üçün Şərq xalqlarına burada dincəlmək və istirahət etmə imkanı vermək nöqteyi-nəzərindən yazılıb. Abidə Orbelyanlar nəslindən hökmdarlar hökmdarı Sumbatın və ya Liparid hökmdarı şərəfinə 781(1332)-ci ildə inşa olunub".
Hazırda turizm ərazisi kimi istifadə edilən Səlim karvansarası (www.findarmenia.ru/armenia/raznoe/selimskiy-karavan-saray) ermənilər tərəfindən ictimaiyyətə belə təqdim olunur: “Səlim karvansarayı 1332-ci ildə Çezar Orbelyan dövründə tikilib. O, günlərdən Sünik knyazları Orbelyan Çingiz xanın nəvəsindən nəinki mülklərini geri qaytarmaq , həm də öz daxili işləri ilə sərbəst məşğul olmaq imkanı əldə etmişlər”.
Mədəni irsin qorunmasına dair beynəlxalq hüquqi təminatlar.
Sözügedən mədəni irsin qorunması 16 noyabr 1972-ci il tarixində Parisdə qəbul edilmiş UNESCO -nun “Ümumdünya mədəni və təbii irsin qorunması haqqında” Konvensiyaya əsasən həyata keçirilir. Onu da qeyd edək ki, 5 sentyabr 1993-cü il tarixndə Ermənistan Respublikası, 6 dekabr 1993-cü il tarixində Azərbaycan Respublikası sözügedən Konvensiyaya qoşulmaqla dünya mədəni irsinin qorunması ilə bağlı beynəlxalq birlik qarşısında öhdəlik götürmüşdür. Lakin göründüyü kimi bütün məsələlərdə olduğu kimi ermənilər bu məsələdə də öhdəliklərini kobud surətdə pozurlar.
Qəbul edilmiş Konvensiyanın 1-ci maddəsinə əsasən «mədəni irs» dedikdə: “Abidələr: memarlıq, monumental heykəltəraşlıq və boyakarlıq əsərləri, arxeoloji xarakterli ünsürlər və ya strukturlar, kitabələr, mağara məskənləri və tarix, incəsənət, yaxud elm baxımından görkəmli universal dəyərə malik ünsür qrupları” nəzərdə tutulur.
Konvensiyanın 6-cı maddəsində deyilir: Bu Konvensiyanın hər bir tərəf-dövlətləri ərazisində yerləşən,1 və 2-ci maddələrdə müəyyən edilmiş mədəni və təbii irsi olan dövlətlərin suverenliyinə tam hörmət etməklə və milli qanunvericiliklə həmin irs barəsində nəzərdə tutulan hüquqlara xələl gətirməklə, onun bütün beynəlxalq birliyin mühafizə etməyə borclu olduğu ümumi irs olduğunu etiraf edirlər.
Bu Konvensiyanın hər bir tərəf-dövləti bu Konvensiyanın digər tərəf-dövlətlərinin ərazisindəki 1 və 2-ci maddələrdə xatırlanan mədəni və təbii irsə birbaşa, yaxud dolayısı ilə xələl gətirə bilən hansısa qərəzli hərəkət etməməyi öhdəsinə götürür.
Yuxarıda göstərildiyi kimi Ermənistan tərəfi tarixi abidələri saxtalaşdırmaqla UNESCO qarşısında götürdüyü öhdəlikləri kobud surətdə pozur. Azərbaycan tərəfi bu məsələdə öz prinsipial mövqeyini iki aspektdə irəli sürməsi daha təsirli olar.
1) Tarixi aspekt
2) Hüquqi aspekt
Hesab edirik ki, tarixi dəlilərlə məhz həmin abidələrin Azərbaycana məxsus olmasını, hüquqi dəlilərlə isə Ermənistanın beynəlxalq birlik qarşısında götürdüyü öhdəlikləri yerinə yetirməyə məcbur etməliyik.
ADPU-nun filologiya fakultəsinin dekanı, f.ü.f.doktoru, dosent,
UNESCO klubunun rəhbəri Könül Həsənova
Tədqiqatçı-hüquqşünas Səməd Vəkilov
11-07-2024, 15:30
Məşhur tarzənin nəvəsinə yüksək vəzifə verildi
Qurban Pirimov Kİno Agentliyinə direktor müavini təyin edilib.
Bu barədə Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqından bildirilib.
O. Azərbaycanın məşhur tarzəni Qurban Pirimovun nəvəsidir. Qurban Pirimov BDU və EU Business Scholl (İspaniya) yetirməsidir.
10-07-2024, 11:16
QAZAX ƏDƏBİYYAT MUZEYİNDƏ AZƏRBAYCAN KƏLAĞAYILARININ TƏBLİĞİNƏ AİD KONSERT KEÇİRİLİB
Azərbaycan Respublikası Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin maliyyə dəstəyi ilə "Mirvarid Dilbazi Poeziya Məclisi" İctimai Birliyinin 2024-cü il kiçik qrant müsabiqəsində həyata keçirdiyi ''Azərbaycan kəlağayılarının təbliği'' layihəsi çərçivəsində Qazax şəhərinin mərkəzində yerləşən Ədəbiyyat Muzeyində kəlağayıdan bəhs edən konsert keçirilib.
Konserti giriş sözü ilə Mirvarid Dilbazi Poeziya Məclisi İctimai Birliyinin sədri, Kəlağayı Muzeyinin direktoru, layihə rəhbəri Güllü Eldar Tomarlı açaraq, qonaqları salamlayıb. Torpaqlarımızın azadlığı, ərazi bütövlüyü uğrunda canlarından keçən şəhidlərimizin əziz xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad edilib.
Güllü Eldar Tomarlı "Mirvarid Dilbazi Poeziya Məclisi" İctimai Birliyinin 2024-cü il kiçik qrant müsabiqəsində həyata keçirdiyi "Azərbaycan kəlağayılarının təbliği'' layihəsi çərçivəsində Bakı, Gəncə, Qazax, Şəki və Şamaxı rayonlarında kəlağayıdan bəhs edən konsertlərin keçirildiyini bildirib. Güllü Eldar Tomarlı qeyd edib ki, Azərbaycan Respublikasının Birinci vitse-prezidenti, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti Mehriban xanım Əliyevanın misilsiz xidmətləri, yorulmaz səyləri nəticəsində ölkəmizin 23 qeyri-maddi mədəni irs nümunəsi YUNESKO-nun Qeyri-maddi Mədəni İrs üzrə Reprezentativ Siyahısına daxil edilmişdir. Onlardan biri də ənənəvi 24-28 noyabr 2014-cü il tarixdə Parisdə keçirilən Qeyri-maddi Mədəni İrsin Qorunması üzrə Hökumətlərarası Komitəsinin 9-cu siyahısında Kəlağayı sənəti və simvolizmi, qadın ipək baş örtüklərinin hazırlanması və istifadə olunması UNESCO-nun Qeyri-maddi Mədəni İrs üzrə reprezentativ siyahısına daxil edilmişdir. Bu münasibətilə 26 Noyabr – Azərbaycan Kəlağayısı Günü kimi qeyd olunur. Kəlağayı tariximiz, mədəniyyətimiz, yaraşığımızdır! Kəlağayı – Azərbaycanda qadınlara məxsus, ipək sapdan toxunmuş dördkünc formalı baş örtüyüdür. Ölkəmizin qərb zonasında buna “çarqat” da deyilir. Bu örtük gözəllik, ismət, ləyaqət, ehtiram, sədaqət rəmzi olmaqla yanaşı, özündə Odlar Yurdu Azərbaycanın qədim tarixini, mədəniyyətini, adət-ənənələrini yaşadır. Kəlağayı istehsalı Azərbaycanda qədimdən məlumdur. Təbriz, Gəncə, Şamaxı, Şəki, Naxçıvan şəhərlərində yüksək keyfiyyətli kəlağayılar hazırlanırdı. Bu baş örtüyünün bir çox bölgələrdə istehsal olunmasına baxmayaraq, kəlağayı şimal qərbdə yerləşən İsmayıllı rayonun Basqal qəsəbəsində və Şəki şəhərində daha geniş yayılmışdır. ''Azərbaycan kəlağayılarının təbliği'' layihəsi çərçivəsində kəlağayıdan bəhs edən konsert və sərgilərin təşkil olunmasında da əsas məqsəd milli atributlarımızdan olan, analarımızın ismət rəmzi sayılan kəlağayını, kəlağayı sənətini yaşatmaq, təbliğ etməkdir. Layihə rəhbəri Azərbaycanın müqəddəs atributlarından biri olan, analarımızın, nənələrimizin yaraşığı olan kəlağayı haqqında keçirilən tədbirlərin sevgilərlə, heyranlıqla, alqışlarla qarşılandığından qürur duyduğunu deyib. O, çıxışında kəlağayımıza dövlət səviyyəsində qiymət verildiyini, dünyada tanıdılması istiqamətində məqsədyönlü işlər görüldüyünü bildirib. Azərbaycan xalqının milli-mənəvi dəyərlər sistemində və adət-ənənələrimizdə ən mühüm mədəniyyət nümunələrimizdən olan kəlağayının əvvəlki şan şöhrətini özünə qaytarmaq üçün təbliğinə böyük ehtiyac olduğunu vurğulayıb. 2024-cü il Azərbaycan kəlağayısının beynəlxalq səviyyədə tanınmasının 10 illiyi qeyd olunur. Bu münasibətilə birliyimiz tərəfindən konsert proqramları və qədimi kəlağayıların sərgisini keçirərək, kəlağayımızı əvvəlki şan-şöhrətini özünə qaytarmaqla yanaşı yeniyetmə və gənclər arasında istifadəsini daha da artırmağa nail olmağa çalışırıq.
Sonra Qazax Rayon İcra Hakimiyyəti başçısı aparatında ictimai, siyasi və humanitar məsələlər şöbəsinin məsləhətçisi Gülnar Quliyevaya söz verildi. O, öz çıxışında kəlağayımızın tarixindən, istifadə qaydalarından, istehsalından danışdı. O, qeyd etdi ki, bu gün gənclərimiz nənələrin yadigarı kəlağayımızı sevərək milli dəyər kimi istifadə edirlər. Əlbəttə ki, bu da azərbaycan kəlağayılarının təbliğinin nəticəsidi. Nənələrin kəlağayıları sandıqdan azad olub qız - gəlinlərimizin yaraşığı olub.
AYB- nin Qazax filialının rəhbəri, Əməkdar İncəsənət Xadimi Barat
Vüsal kəlağayının təbliğinin vacibliyindən geniş söhbət açdı, nənələrimizin abır-ismət mücəssəməsi kəlağayının bu günə, bu gündən sabahlara ötürülməsinin önəmli olduğunu qeyd etdi.
Əməkdar mədəniyyət işçisi, aşıq Solmaz Kosayevaya çıxış edərək bildirib ki, kəlağayı milli adət-ənənələrimizdə əvəzsiz yeri olan baş örtüyüdür, xanımlarımızın qeyrət simvoludur. Onun təbliği, yaşadılması, gələcək nəsillərə ötürülməsi üçün bu layihənin çox önəmli və vacib olduğunu bildirib. Daha sonra ifası ilə tamaşaçıların könlünü oxşayıb.
Tədbirdə Mirvarid Dilbazi Poeziya Məclisinin üzvləri- Brilyant Atəş, Mələk İsmayıl, Güləndam Dağlarqızı kəlağayı haqqında yazdıqları şeirləri səsləndriblər. Təqaüdçü müəllim Bəsti Ələkbərova, Qazax rayon MKS- nin Qazaxbəyli kənd kitabxana filial müdiri Sevinc Alməmmədova, Tamella Poladlı, Qulu Xaləddinoğlu, Elman Yolçiyev Rəhim Rəhimli kəlağayı
haqqında xatirələrini, fikirlərini söyləyiblər..
Aşıq Samir Qazaxlı, Ömər Nəsibov, Məhəmməd Əlivəliyev saz havaları ilə tamaşaçılara xoş ovqat bəxş ediblər. Qazax rayon 2 saylı musiqi məktəbinin muğam üçlüyünün - tarda Pərvin Hüseynov, kamançada Nərmin Qurban, Samir Mehdizadənin ifası maraqla qarşılandı.
Kəlağayıdan bəhs edən Azərbaycan Respublikası Qeyri- Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin maliyyə dəstəyi ilə "Mirvarid Dilbazi Poeziya Məclisi" İctimai Birliyi tərəfindən hazırlanmış “Azərbaycan kəlağayısının təbliği” adlı konsert proqramında səslənən rəngarəng musiqi töhfələri, saz havaları, kəlağayı haqqında şeirlər tamaşaçılar tərəfindən sevgilərlə, alqışlarla qarşılanıb.
Sonda Güllü Eldar Tomarlı maddi dəstək üçün Azərbaycan Respublikasının Qeyri Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinə, təşkilatı dəstək üçün Qazax şəhər İcra Hakimiyyətinə, Qazax-Tovuz Regional Mədəniyyət İdarəsinə, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Qazax zona filialının sədri Barat Vüsala təşkilati dəstək üçün təşəkkürlərini bildirib.
Sorğu
Saytımızda hansı mövzulara daha çox yer verilməsini istəyirsiniz?
Son buraxılışımız
Facebook səhifəmiz
Reklam
Hava
Valyuta
Reklam
Sayğac
Ən çox baxılanlar
Köşə
Xəbər lenti
Foto
Bütöv.az
Video
"Vətən Qəhrəmanları" Şəhid İlyas Nəsirov
All rights reserved ©2012 Butov.az
Created by: Daraaz.net Wep Developer By DaDaSHoV
MATERİLLARDAN İSTİFADƏ EDİLƏRKĦƏN PORTALIMIZA İSTİNAD ZƏRURİDİR!!!
Created by: Daraaz.net Wep Developer By DaDaSHoV
MATERİLLARDAN İSTİFADƏ EDİLƏRKĦƏN PORTALIMIZA İSTİNAD ZƏRURİDİR!!!