Azərbaycanda son sutkada koronavirus (COVID-19) əleyhinə 31 844 vaksin vurulub.

Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargahdan verilən məlumata görə, bir gündə birinci mərhələ üzrə vaksinasiya olunanların sayı 3 059, ikinci mərhələ üzrə vaksinasiya olunanların sayı 3 976, buster doza üzrə vaksinasiya olunanların sayı isə 24 809 nəfərdir.

Ölkədə vurulan vaksinlərin ümumi sayı 11 439 291, birinci mərhələ üzrə vaksinasiya olunanların ümumi sayı 5 178 595, ikinci mərhələ üzrə vaksinasiya olunanların sayı 4 688 646, buster doza üzrə vaksinasiya olunanların sayı isə 1 572 050 təşkil edir.

Bütöv.az

Qazaxıstandakı məlum hadisələr fonunda Ermənistan da öz “sülhməramlı”larını bu türk ölkəsinə göndərib. Bu hadisə isə ermənilər arasında iştahqabardan hal kimi başa düşülüb.

“Caliber”in “YouTube” səhifəsində yayımlanan yeni videomaterialda qeyd olunur ki, sosial şəbəkədə ermənilərin əksəriyyəti Qazaxıstandakı hadisələr fonunda orada yeni soyqırımı törətmək imkanı yarandığını bildiriblər.

Bir çoxları isə Xocalını yada salaraq, yenidən həmin vəhşiliyi törətməyə hazır olduqlarını vurğulayıblar.

Üstəlik, ermənilərin əxlaqsız yanaşması bununla da bitməyib. Onlar qazax xalqının namusuna belə dil uzatmağa, qazax qızları ilə bağlı çirkin fikirlər səsləndirməyə cürət ediblər.

Daha ətraflı “Caliber”in yeni süjetində:



Bütöv.az

Azərbaycanda qardaşı arvadını öldürən şəxs 15 il azadlıqdan məhrum edildi.

2020-ci il martın 26-da Daxili İşlər Nazirliyinin 102 xidmətindən Qaradağ Rayon Polis İdarəsinin 11-ci polis bölməsinə inzibati ərazidə qətl baş verməsi barədə məlumat daxil olub.

Bildirilib ki, hadisə Qobustan qəsəbəsi, massiv 4, ev 30 ünvanında baş verib.

Araşdırma zamanı məlum olub ki, Laləzər Kərimlini qaynı Səbuhi Kərimov bıçaqlayaraq, hadisə yerindən qaçıb. Ağır yaralanan qadın xəstəxanaya aparılarkən ölüb. Ayın 27-nə keçən gecə Səbuhi Kərimov şübhəli şəxs qismində saxlanılaraq, istintaqa təqdim edilib.

Qaradağ Rayon Prokurorluğunda CM-nin 120.1-ci (qəsdən adam öldürmə) maddəsi ilə cinayət işi başlanılıb.

Məhkəmə-tibbi ekspertizasının rəyinə görə, Laləzar Kərimlinin ölümünə sağ ağciyərin, böyrəyin və sol kürəkaltı nahiyənin zədələnməsindən törənən kəskin daxili və xarici qanitirmə səbəb olub. İstintaqla müəyyən edilib ki, Səbuhi Kərimov qardaşı Həbib Kərimlinin həyat yoldaşı Laləzar Kərimlinin qonşuluqda yaşayan Əli Əliyevlə sevgi münasibətində olması haqda məlumat əldə etdikdən sonra qisas almaq niyyəti ilə onu öldürmək qərarına gəlib. Bu məqsədlə martın 26-sı saat 20:00 radələrində qardaşı oğlu Kərim Kərimli ilə birlikdə bacısı Mehriban Bəkirzadənin yaşadığı Qobustan qəsəbəsi, massiv 4, ev 30 ünvanına gəlib. Yardımçı tikilinin mətbəx otağına daxil olaraq, Laləzər Kərimliyə arxadan yaxınlaşıb, sol əli ilə boyun nahiyəsindən tutub və sağ əlində saxladığı mətbəx bıçağı ilə ümumilikdə ona 11 dəfə zərbə endirib, zərərçəkmişi xüsusi amansızlıqla qəsdən həyatdan məhrum edib.

İş üzrə dindirilmiş Səbuhi Kərimov bildirib ki, hadisədən bir neçə gün əvvəl Laləzərin xəyanət etməsini qardaşı Həbib özü ona danışıb. Eşitdiklərinə inanmayan Kərim bu haqda Laləzərlə söhbət etmək niyyətinə düşüb və onun Qobustan qəsəbəsində müvəqqəti yerləşdiyi bacısı evinə gəlib. Səbuhi ilə Laləzər arasında olan söz-söhbətin sonu bıçaqlanma ilə nəticələnib. Məhkəmə iclasında Səbuhi Kərimov ittiham üzrə özünü qismən təqsirli bilib. Zərərçəkmiş şəxsin hüquqi varisi təqsirləndirilən şəxsə qanunvericiliklə nəzərdə tutulmuş cəza verilməsini xahiş edib.

Məhkəmə Səbuhi Kərimovun Laləzər Kərimlini öldürmək istəməməsinə dair verdiyi ifadəsinə tənqidi yanaşıb və bunu özünümüdafiə xarakterli ifadə kimi qiymətləndirib.

Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsinin hökmü ilə Səbuhi Kərimov cəzasını ciddi rejimli cəzaçəkmə müəssisəsində çəkməklə 15 il müddətinə azadlıqdan məhrum olunub.

Ətraflı Baku TV-nin videosunu təqdim edirik:



Bütöv.az

Bakıda və Abşeron yarımadasında sabah havanın dəyişkən buludlu olacağı, arabir tutulacağı, əsasən yağmursuz keçəcəyi gözlənilir.

Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin Milli Hidrometeorologiya Xidmətindən verilən məlumata görə, lakin axşam bəzi yerlərdə yağış yağacağı ehtimalı var.

Gecə və səhər duman olacaq. Gün ərzində güclü şimal-qərb küləyi əsəcək.

Havanın temperaturu gecə 5-7, gündüz 9-11, Bakıda gecə 5-7, gündüz 9-11 dərəcə isti olacaq. Atmosfer təzyiqi normadan yüksək 763 mm civə sütunundan 771 mm civə sütununa yüksələcək. Nisbi rütubət gecə 70-80 %, gündüz 55-65 % olacaq.

Azərbaycanın rayonlarında hava əsasən yağmursuz olacaq. Lakin havanın axşam bəzi şərq rayonlarında yağıntılı olacağı gözlənilir. Bəzi yerlərdə duman olacaq. Qərb küləyi ayrı-ayrı yerlərdə arabir güclənəcək.

Havanın temperaturu gecə 2 dərəcə şaxtadan 3 dərəcəyədək isti, gündüz 9-14 dərəcə isti, dağlarda gecə 2-7 dərəcə şaxta, gündüz 5-10 dərəcə isti olacaq.

Bütöv.az

“Bahalı paltarlar geyinmək lazımdır ki, toyda yaxşı pul versinlər”.

Bu sözləri ARB-də yayımlanan “Həmin Zaur” verilişinin qonağı olan Əməkdar artist Aygün Bəylər deyib.

Verilişdə aparıcının suallarını cavablandıran Aygün Bəylər “paltara pul xərcləyirsinizmi?” sualına “sevmirəm amma kənardan deyirlər ki, "bahalı paltar geyinmək lazımdır ki, camaat yaxşı pul versin”, - deyə cavab verib.

Əməkdar artist artıq 3-4 ildir ki telefon işlətmədiyini deyib. O, prodüserinin olmadığını, hər zaman telefon zənglərinə özünün cavab verdiyini və artıq bundan yorulduğunu bildirib.

Daha ətraflı süjetdə:




Bütöv.az

Tokayev ruslarla birləşib Qazaxıstanda Nazarbayev “siyasi xəttini” məhv etməyə çalışır: “Tokayevə bunu bağışlamaya bilərlər...”

Qazaxıstanda bir neçə gündür davam edən iğtişaşların yavaş-yavaş səngidiyi təsəvvürü yaranır. Ancaq bu ölkədə baş verənlər əksər dünya media orqanlarının, xüsusilə keçmiş SSRİ respublikalarına aid mətbuatın əsas gündəm mövzularından biri olaraq qalmaqdadır.

“AzPolitika.info” xəbər verir ki, Rusiyanın müstəqil mətbu orqanlarından sayılan “Novaya qazeta” Qazaxıstanda baş verən hadisələrin səbəbi, ssenarisi və mümkün nəticələri barədə maraqlı məqalə dərc edib.

Məqalədə ölkədə son günlər baş verənlərin xronologiyası təqdim olunur və bildirilir ki, Qazaxıstanın demək olar dörd bir yanını bürüyən etiraz mitinqləri əvvəlcə dinc xarakter daşıyıb.

Ancaq sonradan kənar müdaxilələr səbəbindən qanlı toqquşmalara çevrilib: “Dinc etirazların baş verdiyi digər şəhərlərdən fərqli olaraq, nədənsə Almatıda aksiyaya çıxanlar başlanğıcdan aqressiv və kəskin davranışları ilə seçilirdilər. Əgər yanvarın 4-də gündüz etirazçılar hansısa şüarlar səsləndirirdilərsə, artıq axşam küçədəki kütlə polis avtomobillərini yandırmağa başladılar. Şəhərə dərhal xüsusi texnika yeridildi və Tokayev fövqəladə vəziyyət elan etdi. Lakin səhərə doğru bu texnikanın əhəmiyyətli hissəsi kütlənin əlinə keçdi.


Maraqlıdır ki, Qazaxıstan hərbçiləri və güc strukturları heç də qorxaq sayılmırlar. Lakin Almatıya talançılar gələn kimi, ilk olaraq məhz onlar şəhərdən qeyb oldular.

Çoxsaylı şahidlər bildirirlər ki, şəhər tamamilə heç nədən qorxmayan idman geyimli şəxslərin ixtiyarına verilmişdi. Etirazlara heç bir aidiyyatı olmayan “gəlmələr” şəhəri dibinə qədər yandırmağa başlayıblar. Almatının şəhər administrasiyası, prokurorluq, “Nur Otan” partiyasının qərargahı, “Qazaxıstan” telekanalının binası yandırıldı.

Talançılar bankları, bankomatları qarət etməyə, maşınları yandırmağa və qarşılarına keçən hər kəsi – geri çəkilən güc strukturları təmsilçilərini və adi vətəndaşları döyməyə başladılar. Yanvarın 5-i axşam aeroport da talan edildi...”


Məqalədə daha sonra ilk olaraq spontan şəkildə başlayan hadisələrin sonradan hansısa mərkəzdən idarə olunmağa başladığı qeyd olunur və Qazaxıstandakı hakimiyyətdaxili çəkişmələrə eyham vurulur: “Bir qədər sonra Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsinin binası və oradakı silahlar çox asanlıqla talançıların əlinə keçdi. Bundan başqa, banditlərə xüsusi avtomobillərin gətirdiyi silahlar paylandı. Saat 22.50 radələrinə qədər talanlar davam edirdi. Almatı faktiki olaraq, dağıdılmaq üçün kimlərinsə ixtiyarına verilmişdi. Bəs, kimlərin?

Tokayevin dediyinə görə, söhbət hansısa “xarici təsir”dən gedir, lakin burada Qərbin əlinin olduğu inandırıcı deyil.


Bu, fantastik görünə bilər, lakin hər tərəfi dağıdan kişilərin cəmləşdiyi bu kütlə məhz daxildə hansısa köklərə malik idi.

Xronologiyaya diqqət yetirin - Almatıda gərginliyin kəskin forma alması qəribə şəkildə Nursultan Nazarbayevin qardaşı oğlu Samat Abiş Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsinin sədr müavini vəzifəsindən azad edilən kimi baş verdi. Sabiq prezidentin eyni zamanda bir neçə idman federasiyasına rəhbərlik edən digər qardaşı oğlu da var. Belə ehtimal var ki, həmin federasiyalardakı radikal baxışlı idmançılardan ölkədə stabilliyi pozmaq üçün istifadə edilə bilərdi...”

Daha sonra prezident Tokayevin Nursultan Nazarbayev və onun yaxın ətrafı ilə bağlı atdığı addımlara diqqət çəkilir: “Tokayev yanvarın 5-i 4 gündür ki, barəsində heç bir məlumat verilməyən Nursultan Nazarbayevin əlindən Təhlükəsizlik Şurasını faktiki olaraq aldı, baxmayaraq ki, “Elbası”(N.Nazarbayev-red.) bu vəzifəni ömürlük daşımalı idi. Ardınca isə Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsinin toxunulmaz sayılan sədri Kərim Məsimovu vəzifəsindən azad etdi. Bundan dərhal sonra güc strukturları qəflətən şəhəri talançılardan geri almaq üçün hücuma keçdilər. Artıq yanvarın 6-sı səhərə şəhərin “cinayətkar elementlər”dən təmizləndiyi anons edildi, lakin gecə şəhərdə mütəmadi olaraq, odlu silahdan istifadə olunmaqla döyüşlər gedirdi.”

Bu yerdə “Novaya qazeta” maraqlı məqama toxunur və soruşur: “Əgər güc strukturları özləri işin öhdəsindən gələ bilmişdilərsə, KTMT-nin ordusu nəyə gərək idi? Rusiya və Belarus öz ordularını heç bir problemsiz göndərəcək. Lakin Rusiya hakimiyyətinə Qazaxıstandakı münasibətin, xüsusilə də qazaxdilli əhalinin münasibətinin gərgin olduğu nəzərə alınsa, bu, əlavə destabilizasiya yaradan faktor ola bilər. Və buna baxmayaraq, Tokayev bu addıma gedirsə, deməli özgə güc strukturlarına və ordulara etibarı özünkülərdən daha çoxdur. Perspektivdə bu, Tokayevə yox, Nazarbayevə loyal olan güc strukturlarında təmizləmələrin aparılması anlamına gəlir. Bu, həm də prezidentin başqa çıxış yolunun olmadığı üçün çox böyük riskə gedərək, Putinə və Lukaşenkoya etibar etməsi deməkdir. Əgər nəsə öz yolunda getməsə, bu, Tokayev üçün ölümcül səhv olacaq. Belədə o, təkcə KTMT-dəki tərəfdaşları ilə haqq-hesab çəkməli olmayacaq, onu həm öz vətəndaşları bağışlamaya bilər....”

Göründüyü kimi, müstəqil mövqeyi ilə seçilən və mötəbər mənbələrə malik dərgi sayılan “Novaya qazeta” Qazaxıstanda adi sosial etirazlardan başlanan hadisələrin sonradan hakimiyyətdaxili qüvvələrin çəkişməsinə dair çalarlar aldığına, həmçinin, Rusiya başda olmaqla, xarici oyunçuların dövrəyə girməsinə eyham vurulur.

Qeyd edək ki, postsovet məkanında baş verən hadisələrlə bağlı dəqiq məlumatlara malik olan “Caliber” “Telegram” kanalı da baş verənlərin araxasında Moskvanın diqtəsi ilə hərəkət edə Tokayevin Qazaxıstanda Nazarbayevin siyasi xəttini “vurmaq” niyyətinin dayandığına işarə vurub.

Bunun da təsadüfü olmadığı bildirilir. Belə ki, Nursultan Nazarbayevin milli dövlət qurmaq, Qazaxıstanı Rusiyanın təsirindən çıxarmaq cəhdləri ilə Moskvanın barışmadığı və belə bir xain plan hazırladığı ehtimal edilir.

Məqalədə bildirilir: “Nursultan Nazarbayev müstəqil Qazaxıstanı qurmağa başlayanda ölkədə rusların və qazaxların nisbəti təxminən yarıbayarı idi: 1989-cu il siyahıyaalınmasına əsasən 6,5 milyon qazax və 6,2 milyon rus.

Sovet dövründə hər zaman belə olmayıb – 1970-ci ildə respublikada 5,4 milyon rus və 4,1 milyon qazax yaşayırdı (həmin dövrdə əhalinin ümumi sayı daha az idi).

2021-ci ilin əvvəlinə olan qiymətləndirməyə görə, Qazaxıstanda 13 milyon qazax və 3,5 milyon rus yaşayır. Son 30 ildə ölkədə həqiqətən müstəqil Qazaxıstanın qurulması baxımından düşünülmüş, demoqrafik, mədəni və dil siyasəti həyata keçirilib. Son illər ölkədə türk özünüdərki fəal şəkildə oyanmağa, özünüidentifikasiya güclənməyə başlayıb. Bu keçmiş metropoliya ilə etibarlı münasibətləri qoruyub saxlamaqla, tam suverenliyə gedən mərhələli, ehtiyatlı çıxış yolunun memarı məhz Nursultan Nazarbayev idi.

Görünür, o, təcrübəli siyasətçi kimi ikili hakimiyyətin risklərini hesablamağa və nəzərə almağa çalışaraq güc blokunun idarəsini özündə saxlasa da, bu yolu özü tamamlaya bilməyib. Ancaq bu kömək etmədi. Vaxt, sağlamlıq, güc, sadiq insanlar çatışmadı. Ölkələrin sözün əsl mənasında “ya-ya da” prinsipi ilə seçim etmək məcburiyyətində qoyulduğu indiki geosiyasi vəziyyət də manevrlər üçün əlverişli olmadı. Ancaq son 30 ildə o, milli oyanış çarxını işə salmaq və Qazaxıstanın ərazi bütövlüyünü saxlamaqla öz tarixi missiyasını yerinə yetirdi...”

Sözsüz ki, baş verən hadisələrə ən gerçək qiyməti zaman verəcək. Ancaq hələlik ortada olan Qazaxıstanın iqtisadi və siyasi imicinə, iqtisadiyyatına və siyasi gələcəyinə vurulan böyük zərbə, ölkəni heç bir şübhəsiz qarşıda gözləyən geriləmə, nəhayət, onlarla, bəlkə də yüzlərlə qazaxın qətlidir...

Bütöv.az

Dünya bazarında neft qiymətlərində artım qeydə alınıb.

WTI markalı neftin fevral fyuçersləri 0,81 % bahalaşaraq, bir bareli 80.10 ABŞ dolları olub.

“Brent” markalı neftin mart fyuçersləri 0,71 % faiz bahalaşaraq, bir bareli 82.57 ABŞ dolları təşkil edib.

Mənbə: Bloomberg

Bütöv.az

Mədəniyyət Nazirliyi yanında Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidməti mətbuat konfransı keçirir.

Konfransda jurnalistlərə Dövlət Xidmətinin 2021-ci ildəki fəaliyyətinə və 2022-ci il üzrə nəzərdə tutulmuş planlara dair məlumatlar verilir.

Ətraflı Baku TV-nin videosunu təqdim edirik:



Bütöv.az

Oxucularımız da təsdiq edərlər ki, meşə qənimləri hər il , hər yerdə, həmişə olub. Lakin, 2020-2021-ci illərdə ölkə ərazisindəki meşələrə qarşı sanki, "açıq müharibə" aparılır. Hər həftə, hər gün oxuduğumuz, izlədiyimiz xəbərlər sırasında mütləqdir ki, qırılmış ağaclar, ziyan dəymiş meşələr barəsində ən azı bir məlumat olur. Heç uzağa getmədən, dərin araşdırma aparmadan sosial mediada axtarış edib, baxmaq kifayətdir ki, Ağsu, Oğuz, Tovuz, ən əsas və ən çox da cənub meşələri barəsində "nəfəsimizi kəsən" məlumatları görə bilək. Bu dəfə isə "DogruXeber.az" olaraq biz sizə Samux rayon ərazisində yerləşən meşələrin taleyindən, daha doğrusu acınacaqlı taleyindən xəbər verəcəyik.

Videogörüntülərdə gördüyünüz bu ərazi vətəndaşın da qeyd etdiyi kimi, Samux rayonunun "Yeni Nəbiağalı" qəsəbəsidir. Gördüyünüz ərazi əvvəllər 50 metr enində meşə zolağı olub. Lakin, artıq meşə zolağından əsər-əlamət qalmayıb. Ərazidə yerləşən əkin sahələrinin sahibi tərəfindən ağacların dibində tonqal yanırılmaqla, ağaclar məhv edilib. Məhv edilən ağacların da yerləri əkin sahələrinə qatılıb və nəticədə əkin sahələri genişləndirilib. Bu da onun sübutudur ki, meşə zolağı məqsədli şəkildə, qəsdən məhv edilib. Bundan əlavə, vətəndaşın bildirdiyinə görə 50 metrdən, məhv edilməklə, 15 metrə qədər azalan meşə zolağı hələ də kimlərinsə sözün əsl mənasında yerini dar edir. Odur ki, qalan 3-5 ağacdan ibarət meşə zolağına da yaxınlıqdakı yaşayış ərazilərinin məişət tullantıları gətirilib tökülür ki, bu da meşə ağaclarının inkişafına mənfi təsir göstərir.

"Ağ ciyərlərimiz"in məhvini göz görə-görə görməzdən gələn kimlərdir?!

Bu hər kəsə məlumdur ki, ölkənin istənilən ərazisində heç kim aidiyyəti tərəflərin xəbəri olmadan, qətiyyən bir hərəkət edə bilməz. Yəni nələrisə qurmaq, yaxud məhv etmək.

Məsələn, kimsə həyətində bir dam tikəndə və o damın örtüyü hasardan azacıq görünəndə, o dəqiqə İcra Hakimiyyəti işçiləri, ərazi üzrə sahə müvəkkili, kommunal xidmətlər, mənzil kommunal təsərrüfat idarəsi, Fövqəladə Hallar Nazirliyi əməkdaşları və sair həmin sakinin qapısında "cərgə" düzənləyirlər. Bu hələ tikmək üçündür. O ki, qaldı sökmək, yaxud məhv etmək ola...

Ona görə də hansısa bir sadə sakinin, bir fermerin bu cür özbaşınalığa yol verməsi açıq desək, heç inandırıcı görünmür.

Dağıntı varsa, təbii ki, o dağıntıları "görməmək" üçün "əl sıxışan" "hörmətli müəllim"lər (müraciət olaraq) də var.

O icazə verən "filankəs müəllim"in kimliyini araşdırmaq və aidiyyatı tədbirlər görmək isə Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin işidir. Bu görüntülərdən sonra "Məlumatsız idik" kəliməsi gülünc olar. Artıq, məlumatı biz sizə verdik. Ardı da var. Lakin, o "ardı"nda yazacaqlarımız isə birbaşa adıçəkilən nazirlikdən asılıdır. Ya lazımi tədbirlər görüb, "ağciyər düşməni"nin layiqli cəzasını alması üçün addımlar atacaq, ya da bir neçə ay əvvəl xəbər verdiyimiz Daşkəsən rayonunun, "Çanaqçı" kəndinin yaxınlığında, çayın bir neçə metrliyində yerləşən malikanə kimi, bunu da görməzdən gəlib, susacaq.

Yeri gəlmişkən, Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin dəfələrlə elektron ünvanına rəsmi məlumatlar göndərməyimizə, dəfələrlə agentliyimizdə yayımladığımıza baxmayaraq, hansısa "sirli" səbəblər üzündən, bizim gördüyümüz, hətta əyani görüntülərlə göstərdiyimiz o malikanəni yenə də "görə bilmir ki, bilmir".

Amma, sözügedən bu ciddi mövzunun, aidiyyatı qurumların gözünü açana qədər ardı var...

Redaksiyamız hər kəsin söz haqqını tanıyır.
(DogruXeber.az)

Bütöv.az

Təhsil naziri Emin Əmrullayev ilk növbədə hansı çatışmazlıqları aradan qaldırmalıdır, problemlər əsasən hansı sahələrdədir? Onların aradan qaldırılması istiqamətində hansı addımlar atılmalıdır?

Tanınmış təhsil ekspertləri təhsil sahəsindəki problemlər və onların həlli yolları barədə Bakupost.az -a fikirlərini bildirib, təkliflərlə çıxış ediblər.

Əməkdar elm xadimi, professor Şahlar Əsgərov təklif edir ki, strateji baxımdan öncə təhsilin məzmununa diqqət yetirilməlidir.

Professorun sözlərinə görə, təhsilin məzmunu tədris proqramları ilə tənzimlənır. Proqramlar elə tərtib edilə bilər ki, təhsilalan sonda ya ateist, ya dindar, ya vətənpərvər, ya da kosmopolit olar. Bu səbəbdən də təhsilin məzmun, təhsil prosesinin əsas mərkəzi hesab edilir. Təhsilin məzmunu elə olmalıdır ki, şagirdlər şəxsi maraq yox, ictimai maraq daşıyıcıları olsunlar. Biz kamil insan yetişdirməliyik: “Yalan danışmaq, tamahkarlıq, paxıllıq, yekəxanlıq, tənbəllik və s. kimi davranış növlərinin günah olduğunu gənclər orta məktəbdə öyrənməlidirlər. Təhsilin məzmununda Tarix fənni böyük əhəmiyyət kəsb edir. Milli tarixi qədimdən başlayaraq bu günə gəlməklə öyrənməliik, yoxsa bu gündən başlayaraq qədimə getməklə? Birinci halda tarix azyaşlı öyrəncilər tərəfindən dərk edilməz və sevilməz. Sevilməyən tarix kitabları oxunmaz, öyrənilməz. İkinci halda tarix başa düşülər, sevilər və öyrənilər. Çünki öyrəncilərin dərk etmə qabiliyyəti yaşa dolduqca artır. Bu səbəbdən də tarix fənni mənimsənilsin deyə, dərsliklər bu gündən başlayaraq qədimə getmək şərti ilə yazılmalı və öyrənilməlidir. Belə tarix kitabını dövlət başçısının və ya vitse-prezidentin rəhbərlik etdiyi redaksiya şurası altında müəllif kollektivi tərəfindən yazmalıdır ki, subyektiv fikirlər kitabda yer almasın. Fikrimcə, vətənpərvərlik ruhunun toxumları tarix kitabında əkilir və tarix kitabımız, bizim ikinci müqəddəs kitabımız olmalıdır. Bir sözlə, təhsilin məzmununa baxışımız dəyişməlidir”.

Professorun sözlərinə görə, taktiki baxımdan məktəbi idarə edənlərin, yəni məktəb direktorlarının düzgün seçilməsi çox vacib şərtlərdən biridir: “Məktəb direktorlarını ictimai mənafe daşıyıcıları, özünü məktəb işinə qurban verənlərin içərisindən seçilməlidir. Direktorlar nümunəvi əxlaqa sahibi olmalıdır ki, məktəb müqəddəs yerə çevrilsin”.

Ş.Əsgərov bildirib ki, təhsil milli və mənəvi dəyərləri qorumalı və yeni dəyərlər yaratmalıdır. Təhsil keçmiş nəsillərin yaratdığı dəyərləri gələcək nəsillərə çatdırmaq, həm də ötən illərdə buraxılan səhvləri təkrar etməmək missiyası daşıyır: “Ən önəmlisi isə təhsil iqtisadiyyatdan yox, iqtisadiyyat təhsildən asılı olmalıdır. Birinci təhsil sonra iqtisadiyyat gəlməlidir. Belə olan halda təhsil bizi xoşbəxt gələcəyə aparar. İstər öyrəncinin, istərsə də sinifin biliyini ölçmək üçün yeni, dəqiq meyarlar lazımdır. Biliyin qiymətləndirilməsinin xətti şkalası tələbatı ödəmir. Sinifin potensialına nəzarət və müəllimin fərdi fəaliyyətinin monitorinqi üçün yeni meyara ehtiyac var”.
Təhsil eksperti Nadir İsrafilov bildirib ki, Təhsil haqqında Qanunda da qeyd edildiyi kimi, Azərbaycanda təhsil dünyəvi və fasiləsiz xarakter daşımaqla, vətəndaşın, cəmiyyətin və dövlətin maraqlarını əks etdirən strateji əhəmiyyətli prioritet fəaliyyət sahəsidir. Ötən illər ərzində təhsilin inkişafı istiqamətində atılan mühüm addımlar bu sahənin prioritet olduğunu bir daha göstərdi. Təhsil sahəsində son on ilin ən mühüm hadisələri Prezident İlham Əliyevin müvafiq sərəncamı ilə təsdiq edilən “Azərbaycan Respublikasında təhsilin inkişafı üzrə Dövlət Strategiyası”, habelə bir sıra mühüm qanun və qərarların qəbul edilməsidir. Strategiyanın qəbulu hər şeydən əvvəl təhsilin mövcud durumuna nəzər salmağa imkanı verdi: “Bu mühüm sənəddəki təhlillər göstərdi ki, təhsilin idarə olunmasında başlıca problemlərdən biri təhsildə tənzimləmə, idarəetmə və nəzarət funksiyalarının dəqiq müəyyən edilməməsidir. Təhsil müəssisələrinin idarəetmədə rolu məhduddur, dövlət təhsil müəssisələri maliyyə müstəqilliyinə malik deyil. Bununla yanaşı, təhsil müəssisələrinin rəhbərliyi tədrisin nəticələrinə görə ciddi məsuliyyət daşımır. Təhsil müəssisələrinin maliyyələşdirilməsi təqdim etdiyi təhsilin nəticələrindən asılı deyildir və keyfiyyətə yönəlməyib. Peşəkarlığa əsaslanan stimullaşdırıcı əməkhaqqı sisteminin olmaması, təhsil müəssisəsi səviyyəsində idarəetmənin qeyri-effektivliyi, müəllim hazırlığı üzrə infrastrukturun zəif olması müəllim nüfuzuna təsir edən amillər sırasındadır. Bütün bunlar nəzərə alınaraq, təhsil sisteminin institusional əsasları, infrastrukturu və insan resursları inkişaf etdirilməsi, strateji hədəf kimi müəllimin karyera inkişafı və fəaliyyətinin stimullaşdırılması üzrə yeni sistemin yaradılması, təhsilin keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması üçün təhsili idarəetmə sisteminin yenidən qurulması, bu sahədə insan resurslarının inkişaf etdirilməsi və müəllim peşəsinin nüfuzunun artırılması zəruriliyi önə çəkildi. Düzdür, Strategiyanın qəbul edilməsindən keçən müddət ərzində nəzərdə tutulan hədəflərə çatmaq istiqamətində mühüm addımlar atılıb. Hər şeydən əvvəl əsaslı tikinti, təmir, təchizat, bununla bağlı digər infrastrukturlar yaradılıb və daha da təkmilləşdirilib. Təhsil məzmun və formaca yenilənib, təhsildə mütərəqqi metod və müasir texnologiyaların tətbiqi sahəsində xeyli nəzərəçarpacaq işlər görülüb. Təhsil müəssisələrinin rasionallaşdırılması və optimallaşma istiqamətində davamlı işlər gedir. Təhsilin təkmilləşdirilməsi istiqamətində “Təhsil haqqında” Qanununa müvafiq dəyişikliklər edilib, bu məqsədlə yeni sahəvi qanunlar qəbul olunub və s. Prezident İlham Əliyevin “Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin strukturunun təsdiq edilməsi haqqında” sərəncama dəyişiklik edilməsi barədə” sərəncamı ilə Təhsil Nazirliyinin regional idarələri yaradıldı. Dövlət məktəbəqədər təhsil sistemində idarəetmənin təkmilləşdirilməsi, uşaqların məktəbəqədər təhsillə əhatə dairəsinin genişləndirilməsi və məktəbəqədər təhsilin keyfiyyətinin artırılması məqsədilə yerli icra hakimiyyəti orqanlarının tabeliyində olan dövlət məktəbəqədər təhsil müəssisələri Təhsil Nazirliyinin tabeliyinə verildi ki, bu da şübhəsiz ki, təhsilin idarərtemə problemlərinin həllinə təsirsiz ötüşməyəcək. Prezidentin "Dövlət ümumi təhsil müəssisələrində çalışan, bilik və bacarıqlarının diaqnostik qiymətləndirilməsi aparılmış müəllimlərin, o cümlədən həmin müəssisələrin direktor və direktor müavinlərinin, habelə gənclərin çağırışaqədərki hazırlıq rəhbərlərinin əməkhaqlarının artırılması haqqında" sərəncamı isə təhsil işçilərinin maddi.cəhətdən stimullaşdırılmasına növbəti töhfədir”.
Ekspert qeyd edib ki, bununla belə təhsil sahəsində həllini gözləyən problem xarakterli bir sıra məsələlər hələ də qalmaqdadır ki, bunların da yoluna qoyulmasının müəyyən zamana ehtiyacı var. Təhsil pillələri və səviyyələrinin beynəlxalq təcrübəyə uyğunlaşdırılması, məktəbə hazırlıq təhsilinin icbariliyinin təmin olunması, erkən yaşlı uşaqların məktəbəqədər təhsillə tam əhatəsinin təmin edilməsi, 10 illik icbari ümumi orta təhsil və 2 illik tam orta təhsil modelinə keçidi təmin etməklə, 12 illik ümumi təhsil sisteminin yaradılması, səriştəyə əsaslanan şəxsiyyətyönlü təhsil məzmununun yaradılmasına yönəlmiş və təhsilin məktəbəqədər, ümumi, ilk peşə-ixtisas, orta ixtisas və ali olmaqla, bütün pillələri üzrə kurikulumların yeniləşdirilməsi, qiymətləndirmə mexanizminin təkmilləşdirilməsi, təhsil sistemini idarə edən orqanların səlahiyyətlərinin, funksiyalarının və məsuliyyətinin dəqiq müəyyənləşməsi, idarəetmə prosesində şəffaflığın və maraqlı tərəflərin iştirakının təmin edilməsi və bu kimi digər məsələlər yəqin ki, yaxın perspektiv üçün gündəm olacaq: “Şagirdlərin dərs yükünün ağırlığı, məktəb-valideyn münasibətlərində olan soyuqluq, repetitorluğa qeyri-rəsmi fəaliyyət sahəsi, kölgə təhsilinin atributu kimi baxılması, bütün növ təhsil müəssisələrinin müstəqilliyinin artırılması, valideyn, şagird, tələbə və təhsil prosesinin digər iştirakçılarını geniş cəlb etməklə təhsil ocaqlarının idarə olunması, müəllimlərin və məktəb direktorlarının işə qəbulu imtahanının məzmununda dəyişiklik edilməsi, müəllimlərin dərs yükünün qanunvericilik əsasında tənzimlənməsi, diplomu dövlət nümunəli olmayan müəllimlərlə bağlı süründürməçiliyə son qoyulması və bir çox bu kimi narahatçılıq və narazılıq doğuran məsələlərin həlli də gözləniləndir”.
N.İsrafilov vurğulayıb ki, ən başlıcası kadrlar nə qədər düzgün seçilib yerləşdiriləsə, problemlər də bir o qədər az olar.
Təhsil ekspert Elçin Əfəndi isə təklif edib ki, Təhsil Nazirliyi tərəfindən məktəblərə direktor seçimi prosesinə şəffaf yanaşılmalıdır. Ümumtəhsil müəssisələrində çalışan pedaqoji heyyətin tam tərkibdə eyni ixtisasa sahib olmasına diqqət yetirilməlidir. Yəni müəllimlər ixtisasları üzrə tədrisə cəlb olunmalıdır. Coğrafiya müəllimi məktəb psixoloqu işləməməlidir. Ekspert bildirib ki, dərslik sahəsində də ciddi islahatların aparılmasına ehtiyac var: “Hazırda dərsliklərin hazırlanması ilə bağlı ciddi problemlər var. Təəssüf ki, yeni təhsil sisteminə keçiddən sonra qarışıqlıq yaranıb. Əvvəl bir mövzu bir dərslikdə yer alırdı. Amma indi demək olar ki, həmin mövzu barədə bir neçə sinif dərsliyində məlumat öz əksini tapır. Məsələn, şagird isim mövzusunu həm beş, həm altı, həm də yeddinci sinifdə öyrənir. Bu düzgün deyil. Halbuki əvvəlki dərsliklərdə bu yalnız bir sinif dərsliyində yer alırdı. Aşağı siniflərdə, xüsusilə də birinci siniflərdə şagirdlərin dərs yükü ağırlaşdırılıb, çətinləşdirilib. Dərsliklərin hazırlanmasında əsas şərtlərdən biri olan şagirdlərin yaşı sanki nəzərə alınmayıb. Bu da elə ilk siniflərdən şagirdi əlavə hazırlığa , repetitora yönəltməyə imkan yaradır. Biz şagirdin birinci sinifdən repetitorluğa üz tutmasına şərait yaradırıq. Şagirdə lazım olan biliklərdən əlavə ona lazım olmayan biliklərin verilməsi, ümumiyyətlə çətinlik qarşısında şagirdi üz-üzə qoymaq yolverilməzdir. Dərsliklərə bağlı ciddi və əməli tədbirlər görülməlidir. Buna doğurdan da cox böyük ehtiyac var. Dərsliklərin və tapşırıqların çətinləşdirilməsi şagirdlərin əlavə məşğələlərə, müəllim yanına getməsinə imkan yaradır. Əgər bu problem həll edilsə şagirdlərin də əlavə hazırlıga, repetitor yanına getməsinə ehtiyac qalmaz”.

Bütöv.az