1-03-2025, 17:35
ABŞ-Avropa müttəfiqliyi sona yetir - Türkiyə faktoru önə çıxır
Ukrayna məsələsində ABŞ-nin haradasa Rusiya ilə uzlaşması Avropanı narahat edir. Avropa-ABŞ münasibətləri, müttəfiqliyi sual altına düşür. 28 fevral tarixli Tramp-Zelenski görüşündən sonra Avropa liderlərinin Ukrayna prezidentinə dəstək paylaşımları da belə deməyə əsas verir. Ondan öncə ABŞ administrasiyasının Avropaya verdiyi mesajlar iki tərəf arasındakı müttəfiqliyin artıq olduqca kövrək olduğunu göstərir.
Mövzu ilə bağlı siyasi şərhçi Nazim Cəfərsoy bildirib ki, ABŞ-Avropa münasibətlərinin tədricən daha balanslı şəkildə formalaşacağını gözləmək olar:
“Zelenskiyə Avropanın dəstək verməsi Rusiyanın Ukrayna ilə bağlı proseslərdə önə çıxması və geosiyasi manevr imkanlarının məhdudlaşdırılması ilə bağlıdır. Ukraynaya dəstək verməklə onu masada və siyasi arenada dik tutmağa çalışırlar. Təbii ki, bu həm də Avropa ilə ABŞ arasında münasibətlərin sərtləşməsinə xidmət edir. Avropada artıq həm Fransadan, həm Böyük Britaniyadan, xüsusilə də Almaniyadan belə səslər yüksəlir ki, artıq ABŞ-nin təhlükəsizlik rolu oynamadığı geosiyasi balans qurmalıyıq. Avropanın ABŞ ilə bugünkü iqtisadi balans, siyasi münasibətlərinin mənzərəsi yetərincə dərindir. Bu, son 80 ilin müxtəlif siyasi, iqtisadi, mədəni, texnoloji istiqamətlərini özündə ehtiva edən ciddi və köklü prosesdir. Bunun birdən-birə dəyişməsi, köklü şəkildə ortadan qalxması çox gözlənilmir. Amma yavaş-yavaş ənənəvi ABŞ-Avropa münasibətlərinin daha balanslı şəkildə formalaşması gözlənilə bilər. Təbii ki, burada ciddi iqtisadi imkanların, siyasi iradənin, hərbi potensialın meydana girməsi çox vacibdir. Bugünkü vəziyyətdə bunların qısa müddətdə həyata keçməsi çox da mümkün görünmür”.
Ekspert qeyd edib ki, bu proses ilk növbədə iqtisadi baxımdan özünü göstərəcək:
“ Amerikalılar, bəli, siz özünüzə baxın deyirlər, amma bu, ilk növbədə iqtisadi cəhətdən özünü göstərəcək. ABŞ Avropaya onları qoruduğunu, amma bunun ciddi xərc tələb edən məsələ olduğunu deyir. Yəni bu xərclərin qarşılanmasını istəyir. Bir sözlə, avropalılardan hərbi büdcələrini artımlarını istəyir. Bayden administrasiyası dövründə bu həcmin ÜDM-in 2%-i tələb olunurdu. Tramp administrasiyası isə bu miqdarın kifayət etmədiyini, bunun 5%-ə çatmalı olduğunu düşünür. Getdikcə büdcənin artırılması istiqamətində işlər planlaşdırılır. Büdcənin artırılması müdafiə xərclərinin artırılması və ona yönəlik istiqamətləri də gündəmə gətirəcək. Avropada ordunun gücləndirilməsi, buna görə də silahların alınmasına ehtiyac var. Avropanın öz imkanları bu silahların təmin edilməsində yetərli deyil. Belə olan halda ABŞ müdafiə sənayesi meydana girəcək. Bu da ABŞ büdcəsinə xeyli pulların daxil olması deməkdir. Avropalılar qısa müddətdə ordularını lazımi səviyyəyə gətirə bilməyəcək. Beləliklə də, keçid müddətində amerikalılar avropalılardan müdafiə qarşılığında pul alacaqlar. Bu, təhlükəsizlik xidməti qarşılığında Avropanın müxtəlif sektorlarda ABŞ-yə investisya qoyması şəklində və ya hansısa müdafiə xərclərinin ödənilməsi formasında təzahür edə bilər. ABŞ-nin hərbi büdcəsi təxminən 1 trilyon dollardır. Bu məbləğ ondan sonrakı 12 hərbi gücün müdafiə xərclərinin toplamına bərabərdir. ABŞ kobud şəkildə ifadə etsək, Avropaya "hərbi büdcəni siz ayırırsınız, biz də müdafiə xidməti veriririk" deyəcək. Avropalılar orta və uzun müddətdə öz başlarının çarəsinə baxmağa çalışacaqlar. Bu çərçivədə NATO-nun gücləndirilməsi məsələsi gündəmə gələcək. NATO-ya ayrılan vəsait təxminən 1 trilyondur, onun da üçdə ikisini ABŞ verir. Önümüzdəki dövrdə xərclərin daha çox Avropa ölkələrinin üzərinə yıxılması prosesi gedəcək. Bu prosesin məntiqi nəticəsi olaraq Almaniya, Britaniya kimi ölkələrin müdafiə xərclərinin artırılması məsələsi gündəmdədir. Proses Avropa üçün Türkiyənin strateji əhəmiyyətinin artmasına gətirib çıxaracaq. Artan Rusiya təhdidi və azalan ABŞ himayəsi fonunda bu təbii hal alır. Beləliklə də, Türkiyənin hərbi imkanlarından istifadə etmək, ona iqtisadi dəstək vermək kimi istiqamətlər önümüzdəki dövrdə çox daha fəal şəkildə təzahür edəcək”.
1-03-2025, 17:03
Hacıqabulda qatar uşağı vurub öldürdü
Bu gün saat 15:30 radələrində Hacıqabul-Pirsaat istiqamətində hərəkətdə olan qatarın qarşısına yeniyetmə oğlan çıxıb.
Bu barədə "Azərbaycan Dəmir Yolları" QSC-nin (ADY) məlumatında bildirilib.
Məlumata görə, maşinist tərəfindən təcili tormozlama aparılsa da, məsafə az olduğundan hadisə qaçılmaz olub və həmin şəxs aldığı xəsarətdən vəfat edib.
Hadisə aidiyyəti üzrə araşdırılır.
Azərbaycan Dəmir Yolları piyadalara bir daha xəbərdarlıq edir ki, dəmiryol xəttini yalnız təyin olunmuş yerlərdən keçsinlər, sağa və sola baxaraq qatarın gəlmədiyinə əmin olduqdan sonra hərəkətə davam etsinlər.
1-03-2025, 17:01
Paşinyan Bakıya təklif verib: “Hələ açıqlaya bilmərəm”
Baş nazir Nikol Paşinyan bir neçə gün öncə iki ölkə arasındakı nizamlanmaya dair rəsmi Bakıya həm Ermənistan, həm də Azərbaycan xalqı üçün məqbul sayılan həll təklifi verdiyini bildirib.
Martın 1-də erməni jurnalistlər Paşinyandan söhbətin hansı təklifdən getdiyini soruşublar.
KİV-in sualına cavab olaraq Paşinyan bildirib ki, hazırda bu məlumatı açıqlaya bilməz:
“Azərbaycandan cavab aldıqdan sonra təkliflə bağlı daha ətraflı açıqlama veriləcək. Bu, iki səbəbdən baş verə bilər: Azərbaycan təkilfə razıdır və o, ictimailəşdirilməlidir; təklifin ictimailəşdirilməsi müəyyən mənada Ermənistana mənəvi haqq verəcək”.
1-03-2025, 16:14
"Ukrayna tək deyil" - Almaniya xarici işlər naziri
Ukrayna tək deyil. Almaniya Avropadakı müttəfiqləri ilə birlikdə Ukraynanı dəstəkləyir və Rusiyanın təcavüzünə qarşı çıxır".
Bunu Almaniyanın xarici işlər naziri Annalena Berbok Trampla Zelenski arasında qalmaqallı görüşü şərh edərkən deyib.
"Ukrayna Almaniya, Avropa və digər ölkələrin davamlı dəstəyinə arxalana bilər", - nazir X hesabında qeyd edib.
1-03-2025, 15:58
Zelenski Britaniyadadır
Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenskinin təyyarəsi şənbə günü Böyük Britaniyaya enib.
Bu barədə CNN məlumat yayıb.
Zelenski sabah Londonda Kiyevə dəstəyi müzakirə etmək üçün yığışan Avropa liderlərinin sammitində iştirak edəcək.
1-03-2025, 15:50
İlon Maskın 14-cü övladı dünyaya gəlib
İlon Mask yenidən ata olub. Dünyanın ən zəngin adamı - "Tesla" və "SpaceX" şərkətlərinin sahibi olan İlon Maskın 14-cü övladı dünyaya gəlib.
“Neuralink”in meneceri Şivon Zilis İlon Maskdan 4-cü övladını dünyaya gətirib. Seldon adı verilən körpə oğlandır.
2021-ci ilin noyabrında Maskla Zilisin Strider və Azur adlı əkiz oğlanları doğulub. Keçən il isə Arkadiya adlı bir qızları dünyaya gəlib.
İlon Mask bir neçə dəfə evli olub. Maskın birinci həyat yoldaşı Castin Vilsondan 5 oğlu dünyaya gəlib. Onlar 21 yaşlı əkizlər və 19 yaşlı üçəmlərdi.
İlon Maskın kanadalı müğənni Qraymsdan da 3 övladı var.
1-03-2025, 14:47
Jurnalist Fatimə Mövlamlı barədə qərar verildi
“Meydan TV” ilə əlaqəli cinayət işinə görə saxlanılan jurnalist Fatimə Mövlamlı barəsində qərar verilib.
Xətai rayon Məhkəməsində onun barəsində həbs qətimkan tədbirinin seçilməsi ilə bağlı təqdimata baxılıb.
Məhkəmə qərarına əsasən, Fatimə Mövlamlı barəsində 1 ay 19 gün müddətinə həbs qətimkan tədbiri seçilib.
1-03-2025, 14:12
Paşinyan Vardanyandan danışdı: “...çalışırıq”
Ermənistanın Baş naziri Nikol Paşinyan hazırda Bakıda həbsdə saxlanılan təqsiləndirilən ermənilər, o cümlədən iş adamı Ruben Vardanyan barədə danışıb.
Baz nazir onu həmin şəxsləri müdafiə etməməkdə günahlandıranların ittihamını rədd edib.
“İnsanların tələblərini başa düşürəm. Amma bu məsləyə dair mənim və Xarici İşlər Nazirliyinin bəyanatları var”,- deyə o, jurnalistlərə bildirib.
Paşinyan qeyd edib ki, mümkün diplomatik iş gedir.
“Ancaq bir şeyi qeyd etmək istəyirəm: dünyanı daha yaxından tanımalıyıq, bizə elə gəlir ki, bütün səfirləri dəvət edib tələbləri çatdırsaq, onlar çıxacaq və məsələ həll olunacaq. Xeyr, bu doğru deyil. Bu və bütün digər kontekstlərdə məndən başlayaraq dünyanı daha yaxşı tanımaq problemi ilə üzləşirik”.
Baş nazir deyib ki, həll yolu tapmağa çalışmaq lazımdır ki, onlar da bunu edirlər.
O, əmin edib ki, bütün danışıqlarda Bakıda həbsdə saxlanılan ermənilərlə bağlı məsələ qaldırılır.
“Biz Azərbaycanla danışıqlarda da bu məsələni gündəmə gətiririk, amma bu istiqamətdə nəticələr əldə olunmadığından fəaliyhyətimiz görünmür”, - Paşinyan bildirib.
Baş nazir qeyd edib ki, əgər görülən işlərlə bağlı yüksək səslə danışmağın işə fayda verəcəyinə əmindirlərsə, bunu demək onun üçün çətin olmayacaq.
“Amma mən yüz faiz əminəm ki, danışmaq işə zərər verəcək”.
1-03-2025, 13:59
Yollarda ehtiyatlı olun! - DYP-dən xəbərdarlıq
Hazırda ölkə ərazisində şaxtalı hava hökm sürür. Gecə saatlarından başlayaraq hərəkət iştirakçılarının təhlükəsizliyi üçün zəruri tədbirlər görülür, yolda qalan sürücülərə köməklik göstərilir, maarifləndirmə işi aparılır.
Bu barədə Baş Dövlət Yol Polisi (DYP) İdarəsinin xəbərdarlığında qeyd edilib.
Bildirilib ki, Baş Dövlət Yol Polisi İdarəsi əlverişsiz havanın davam edəcəyini nəzərə alaraq, bir daha sürücülərdən mümkün qədər şəxsi nəqliyyat vasitələrindən istifadə etməməyi, yola hazırlıqsız çıxmamağı, səfərlərini mümkün qədər günün işıqlı vaxtına planlaşdırmağı xahiş edir:
"Nəzərə almaq lazımdır ki, təchizatı kritik hava şərtlərinə cavab verməyən, xüsusilə şinləri normativ tələblərə uyğun gəlməyən avtomobillərin qarlı, buzlu yollarda istismarı digər sürücülər üçün əlavə çətinliklər yaradır ki, bu da ağırlıq dərəcəsi yüksək olan yol-nəqliyyat hadisələrinə səbəb ola bilər".
1-03-2025, 13:22
Kobaxidze Tramp-Zelenski qalmaqalında ABŞ-nin tərəfini tutdu
Gürcüstanın baş naziri İrakli Kobaxidze ABŞ prezidenti Donald Trampa Ukrayna lideri Vladimir Zelenski ilə dünənki mübahisədən sonra dözüm və cəsarət arzulayıb.
Bu barədə “Novosti-Qruziya”nın məlumatında bildirilib.
İ.Kobaxidze Oval kabinetdə Tramp və vitse-prezident Vensin medianın iştirakı ilə etdiyi ittihamlardan sonra Zelenskini dəstəkləyən gürcü siyasətçiləri və Avropa liderlərini "müharibə tərəfdarı" adlandırıb.
Kobaxidze təəssüflə deyib ki, prezident Tramp və onun sülh səyləri pislənir.
“Müharibə tərəfi ilə sülhsevər qüvvələr arasında mübarizə həlledici mərhələyə qədəm qoyur. Ümid edək ki, bu döyüş sülh uğrunda qələbə ilə başa çatacaq. Ukraynada müharibə nə qədər tez bitsə, bir o qədər az ukraynalı həyatını itirəcək və bütün regionda bir o qədər tez sülh bərqərar olacaq”, - deyə Kobaxidze yekunlaşdırıb.
Sorğu
Saytımızda hansı mövzulara daha çox yer verilməsini istəyirsiniz?
Son buraxılışımız
Facebook səhifəmiz
Reklam
Hava
Valyuta
Reklam
Sayğac
Ən çox baxılanlar
Köşə
Xəbər lenti
Foto
Bütöv.az
Video
"Vətən Qəhrəmanları" Şəhid İlyas Nəsirov
All rights reserved ©2012 Butov.az
Created by: Daraaz.net Wep Developer By DaDaSHoV
MATERİLLARDAN İSTİFADƏ EDİLƏRKĦƏN PORTALIMIZA İSTİNAD ZƏRURİDİR!!!
Created by: Daraaz.net Wep Developer By DaDaSHoV
MATERİLLARDAN İSTİFADƏ EDİLƏRKĦƏN PORTALIMIZA İSTİNAD ZƏRURİDİR!!!