5-12-2025, 14:18
Fransa demoqrafik çağırışla üz-üzə
Fransa uzun illər Avropada demoqrafik sabitliyi ilə seçilsə də, son illərin göstəriciləri bu üstünlüyün sürətlə zəiflədiyini ortaya qoyub. Doğum səviyyəsinin azalması, əhalinin yaşlanması və iqtisadi dinamikanın zəifləməsi ölkənin sosial modelinə, maliyyə dayanıqlığına və əmək bazarına ciddi təsir göstərməkdədir. Hesablama Palatası dərc etdiyi hesabatla bu riskləri bir daha gündəmə gətirib.
İkinci dünya müharibəsindən sonra ilk dəfə olaraq Fransa 2025-ci ildə mənfi təbii artımla, yəni doğumdan daha çox ölüm halı ilə üzləşə bilər. Qadınbaşına düşən doğum sayı əhalinin özünü yeniləmə həddindən aşağı düşməkdədir. Eyni zamanda, ömür uzunluğunun artması fonunda əhalinin yaşlanması qaçılmaz hal alır.
“Insee” Sorğu İnstitutunun proqnozlarına görə, 2070-ci ildə 65 yaşdan yuxarı şəxslər ölkə əhalisinin təxminən üçdəbirini təşkil edəcək. Bu isə təkcə tibbi xidmət və baxım sektorunda deyil, həm də pensiya sistemi, dövlət maliyyəsi və əmək ehtiyatlarında kəskin təzyiq yaradacaq. Aktiv əhalinin azalması daha az sosial ödəniş, eyni zamanda isə artan yaşlı nəsil səbəbi ilə daha çox dövlət xərci deməkdir. İqtisadi artım potensialının zəifləməsi də əlavə risklər yaradır. Prezident Emmanuel Makron 2024-cü ilin əvvəlində “yenidən demoqrafik silahlanma” ifadəsini işlətsə də, ekspertlər bu prosesin asan olmadığını bildirirlər. Natalist siyasətlərin təsiri zəifdir və bir çox ölkələrdə gözlənilən nəticələri vermir. Eyni zamanda, immiqrasiya problemin miqyasını tam kompensasiya edə bilməz, baxmayaraq ki, Fransa üçün xarici işçi qüvvəsindən imtina daha ciddi tənəzzüllə nəticələnə bilər.
Hesabatda qeyd olunur ki, doğum səviyyəsinin kəskin azalmasının qarşısını almaq çətin olacaq və buna görə də dövlət artıq uyğunlaşma strategiyasına başlamaq məcburiyyətindədir. Bunun üçün yaşlı və gənc işçi qruplarının məşğulluq səviyyəsi yüksəldilməlidir, əhalinin yaşlanmasına bağlı olaraq pensiya sistemi yenidən tənzimlənməlidir, maliyyə yükü təkcə aktiv nəsillərin üzərinə qoyula bilməz, məsuliyyət bölgüsü yenidən qurulmalıdır.
Doğum səviyyəsinin azalması ilə bağlı səbəbləri və nəticələri araşdıracaq parlament missiyası işə başlayacaq. Bu, demoqrafik məsələlərin indiyədək büdcə müzakirələrində kifayət qədər yer almamasına qarşı ilk addım kimi dəyərləndirilir.
Hesablama Palatasının prezidenti Pierre Moscovici xəbərdarlıq edir: “Demoqrafiyada borc məsələsində etdiyimiz səhvi təkrarlamayaq”.
5-12-2025, 14:00
İstanbulda televiziya aparıcıları saxlanıldı
İstanbulda jandarma qrupları tanınmış şəxslərə qarşı narkotik əməliyyatı keçirib.
Müxtəlif televiziya kanallarında xəbər təqdim edən Ela Rumeysa Cebeci, Meltem Acet və Hande Sarıoğlu saxlanılıb.
Ankarada saxlanılan Hande Sarıoğlu İstanbula gətirildiyi qeyd olunub. Əlavə məlumat verilməyib.
4-12-2025, 18:13
Ermənistanda daha bir keşiş tutuldu
Ermənistan Milli Təhlükəsizlik Xidməti arxiyepiskop Arşak Xaçatryanı saxlayıb.
Bu barədə Ermənistan mediası məlumat yayıb.
Din xadiminin hansı işlə bağlı saxlanıldığı hələ dəqiqləşməyib.
Qeyd edək ki, Eçmiədzinin kargüzarlıq idarəsinin rəhbəri Xaçaturyan bazar ertəsi keçirdiyi mətbuat konfransında MTX-nin nümayəndələri ilə bir neçə dəfə qeyri-rəsmi görüş keçirdiyini bildirib.
4-12-2025, 17:48
Putin Hindistana getdi
Rusiya Prezidenti Vladimir Putin iki günlük səfərlə Hindistana gedib. 4 dekabrda dövlət başçısının Hindistanın Baş naziri Narendra Modi ilə qeyri-rəsmi təkbətək görüşü planlaşdırılır.
Bu barədə Rusiya KİV-i məlumat yayıb.
Prezidentin təyyarəsi Hindistan Hərbi Hava Qüvvələri Palam bazasına eniş edib. Aeroportda onu Baş nazir Modi onu şəxsən pilləkənlərdə qarşılayıb.
Putini qatarda yeddi nazir müşayiət edir. Onların arasında müdafiə naziri Andrey Belousov, kənd təsərrüfatı naziri Oksana Lut, səhiyyə naziri Mixail Muraşko, nəqliyyat naziri Andrey Nikitin, iqtisadi inkişaf naziri Maksim Reşetnikov, maliyyə naziri Anton Siluanov və daxili işlər naziri Vladimir Kolokoltsev var.
4-12-2025, 17:18
ATƏT-in sədrindən Bakı və İrəvana mesaj
Azərbaycan və Ermənistan arasında münaqişənin başa çatması bütün ATƏT regionunda nikbinlik yaradan çox uğurlu nümunədir.
Bu fikirləri Finlandiyanın xarici işlər naziri, ATƏT-in fəaliyyətdə olan sədri Elina Valtonen jurnalistlər üçün açıqlamasında səsləndirib.
O bildirib ki, Azərbaycanla Ermənistan arasında razılaşmaların əldə edilməsi irəliyə atılmış addımdır və bu məsələ ATƏT-in builki fəaliyyətində əsas uğurlardan biri olub:
“Mən hər iki ölkəyə səfər edərək, sülh prosesilə yaxından tanış olmaq şansı əldə etmişəm. Hər iki ölkə ilə daim məhsuldar əlaqələrimiz mövcuddur. ATƏT bundan sonra da tərəflər arasında hazırda müzakirə edilən msəsələrlə bağlı istənilən dəstəyi verməyə hazırdır”.
4-12-2025, 16:45
Abbas Araqçi Azərbaycana gəlir
İranın xarici işlər naziri Abbas Araqçi Azərbaycana səfər edəcək.
Bu barədə İranın Azərbaycandakı səfirliyindən məlumat verilib.
İranın xarici işlər nazirinin Azərbaycana səfərinin gələn həftəyə planlaşdırıldığı qeyd edilir.
4-12-2025, 16:41
Mirzoyan Vyanada Hakan Fidanla görüşdü
Ermənistan xarici işlər naziri Ararat Mirzoyan Vyanada türkiyəli həmkarı Hakan Fidanla ayaqüstü görüş keçirib.
Bu barədə Ermənistan Xarici İşlər Nazirliyi məlumat yayıb.
Ermənistan və Türkiyə XİN rəhbərlərinin təması ATƏT-in Vyanada keçirilən 32-ci Nazirlər Şurasının açılış mərasimi zamanı baş tutub.
4-12-2025, 15:51
İran Azərbaycandan su almaq istəyir?
İran dərin quraqlıq və su çatışmazlığı fonunda ilk dəfə olaraq su idxalına açıq olduğunu bəyan edib.
Bu barədə İranın energetika naziri Abbas Əliyebadi çıxışında deyib.
Nazirin sözlərinə görə, əgər regionda suyu “məqbul qiymətə satmağa hazır olan ölkə varsa”, Tehran su almağa hazırdır. Əliyebadi bildirib ki, İran hazırkı böhran şəraitində su təminatını sabitləşdirmək üçün bütün mümkün variantları nəzərdən keçirir.
İran son illərin ən ağır quraqlığını yaşayır. 2025-ci ilin martında prezident Məsud Pezeşkian quraqlığın və suya həddindən artıq tələbatın ölkəni humanitar fəlakətə sürüklədiyini açıqlamışdı. İlin ortasına doğru vəziyyət kritik həddə çatdı: paytaxt Tehranın bir çox rayonlarında suyun verilişi 48 saata qədər dayandırıldı.
2025-ci ilin yayında regionun ən böyük duzlu gölü olan Urmiya tamamilə qurudu. Noyabrda Tehranın əsas su hövzəsində ehtiyatlar minimuma düşdü və hökumət suyun cəmi bir neçə həftəyə çata biləcəyini etiraf etdi.
Prezident Pezeşkian noyabrın 8-də bəyan etmişdi ki, yağışlar olmasa, paytaxtın müəyyən hissələrinin əhalisi təxliyə edilə bilər.
İranın su idxalına açıq olması fonunda regionda, o cümlədən Azərbaycanda bu məsələnin gündəmə gələcəyi istisna edilmir. Lakin indiyədək rəsmi Bakıdan İranın su almaq təklifinə dair hər hansı açıqlama verilməyib.
4-12-2025, 15:34
Britaniya ilk dəfə Ermənistana hərbi attaşe təyin etdi
Böyük Britaniya ilk dəfə Ermənistana rezident hərbi attaşe təyin edib.
Bu barədə məlumatı Böyük Britaniyanın Ermənistandakı Səfirliyi yayıb.
Sözügedən posta mayor Tomas Şorland Boll təyin olunub.
“Bu tarixi addım Birləşmiş Krallıqla Ermənistan arasında tərəfdaşlığın dayanıqlığının artmasını təcəssüm etdirir, müdafiə və təhlükəsizlik sahəsində əməkdaşlığın daha da dərinləşdirilməsinə töhfə verəcək”, - məlumatda qeyd olunub.
Xatırladaq ki, Böyük Britaniya bu ilin martında Azərbaycana da hərbi attaşe təyin etmişdi.
4-12-2025, 13:47
G20-yə yeni üzv qəbul ediləcək
Birləşmiş Ştatlar 2026-cı ilin dekabrında Mayamidə keçiriləcək İyirmilik Qrupunun (G20) növbəti sammitinin iştirakçıları siyahısına Cənubi Afrikanın əvəzinə Polşanı daxil edib.
Bu barədə "Bloomberg" məlumat yayıb.
Dövlət katibi Marko Rubionun sözlərinə görə, ABŞ Polşanı Cənubi Afrikanın əvəzinə G20 sammitində iştirak etməyə dəvət edir.
Nəşrin yazdığına görə, Amerika rəsmiləri Varşava ilə tərəfdaşlıqlarını yüksək qiymətləndirərək, ölkənin 1989-cu ildə Varşava Müqaviləsi Paktından çıxmasından sonra uğurlu əməkdaşlığı qeyd ediblər. Rubio vurğulayıb ki, “bir vaxtlar dəmir pərdə arxasında qalan ölkə indi dünyanın ən böyük iqtisadiyyatlarından birinə çevrilib və G20-də öz layiqli yerini tutacaq”.
Qeyd olunur ki, Polşa uzun müddətdir ki, G20-yə qoşulmağa çalışır. Bu ilin sentyabrında ABŞ prezidenti Donald Tramp Polşa prezidenti Karol Navroçkini sammitə “müəyyən edilməmiş formada” dəvət edib. Cənubi Afrikanı Polşa ilə əvəz etmək qərarı Vaşinqtonun Pretoriyanı ağdərililərin hüquqlarını pozduğuna görə tənqid etməsi fonunda qəbul edilib.
Noyabrın 26-da Tramp Cənubi Afrikanın Mayami sammitinə dəvət edilməməsinə göstəriş verib. O bəyan edib ki, Cənubi Afrikada keçirilən G20-nin əvvəlki sammitindən sonra ölkə hakimiyyəti bağlanış mərasimində iştirak edən yüksək rütbəli ABŞ rəsmisinə prezidentlik səlahiyyətlərini verməkdən imtina edib. Prezident həmçinin qeyd edib ki, Cənubi Afrikada avropalı müstəmləkəçilərin övladlarına qarşı insan hüquqlarının pozulması davam edir.
Sorğu
Saytımızda hansı mövzulara daha çox yer verilməsini istəyirsiniz?
Son buraxılışımız
Facebook səhifəmiz
Reklam
Hava
Valyuta
Reklam
Sayğac
Ən çox baxılanlar
Köşə
Xəbər lenti
Foto
Bütöv.az
Video
"Vətən Qəhrəmanları" Şəhid İlyas Nəsirov
All rights reserved ©2012 Butov.az
Created by: Daraaz.net Wep Developer By DaDaSHoV
MATERİLLARDAN İSTİFADƏ EDİLƏRKĦƏN PORTALIMIZA İSTİNAD ZƏRURİDİR!!!
Created by: Daraaz.net Wep Developer By DaDaSHoV
MATERİLLARDAN İSTİFADƏ EDİLƏRKĦƏN PORTALIMIZA İSTİNAD ZƏRURİDİR!!!