Azərbaycanda növündən asılı olmayaraq bütün siqaret markaları bahalaşıb.
Bütöv.az oxu.az-a istinadən xəbər verir ki, qiymət artımı bu gündən etibarən müşahidə olunmağa başlayıb. Məhsulun topdan alış və satışı ilə məşğul olan sahibkarın sözlərinə görə, bir qutu siqaret marka və çeşidindən asılı olmayaraq 10-20 qəpik civarında bahalaşıb.
Dünəndən etibarən sosial şəbəkələrdə müəyyən ticarət şəbəkələrində çörəyin və un məmulatlarının bahalaşması haqda xəbərlər tirajlanır.
Bütöv.az xəbər verir ki, hərçənd virtualaz.org saytının müxbirləri bir çox mağazalara və supermarketlərə baş çəkiblər və qiymətlərin hələ dəyişmədiyinin şahidi olublar.
Məlum olduğu kimi Azərbaycanda çörəyin və un məmulatlarının qiyməti Tarif Şurası tərəfindən tənzimlənmir, dünya bazarında buğdanın və unun qiymətindən asılıdır. Bəs Azərbaycan istehsalçıları başqa qonşu ölkələrdə olduğu kimi çörəyin qiymətini artıra bilərmi? Bazarın qanunlarını heç kim dəyişdirə bilməz, Azərbaycan hökuməti isə onsuz da uzun müddətdir çörəyin qiymətini sabit saxlamağa çalışıb, bunun üçün qiymət siyasətinə təsir göstərən bütün alətlərdən istifadə edib.
Azərbaycan istehsalçıları hələ qiymətləri artırmağa tələsmir...
Bəli, çörəyin bahalaşması haqda belə həyacan dünya bazarlarında buğdanın qiyməti ilə bağlı yaranmış situasiya barədə redaksiyamızın hazırladığı məqalələrdə də hiss edilirdi. Qlobal buğda qıtlığı aparıcı taxıl məhsullarının qiymətinin artmasına gətirib çıxarıb.
Azərbaycan hökuməti qiyməti sabit saxlamaq üçün bütün mümkün addımları atıb. 2020-ci ilin martından başlayaraq hökumət buğda təchizatı ilə məşğul olan şirkətlərə 12 ay ərzində 6,2 milyon manat subsidiya ayırıb, hansı ki, bu subsidiya 58,2 milyon manat həcmində kreditə əlavə edilib. Məqsəd ölkədə kifayət qədər həcmdə strateji taxıl ehtiyatı yaratmaq olub. Sonra ərzaq buğdası təchizatçılarına subsidiyaların ödənilməsi müddəti 12 aydan 24 aya qədər artırıldı. Əlavə olaraq göstərilən müddət ərzində həmin təchizatçılara kreditlər üzrə faiz qismində dha 7,3 milyon manatın ayrılmasına qərar verildi. Qiymətlərin artmasının qarşısını almaq üçün buğda idxalı və satışının, buğda ununun istehsalı və satışının ƏDV-dən azad edilməsi 2024-cü il yanvarın 1-nə qədər uzadıldı. Ərzaq buğdasının və unun ixracını əngəlləmək üçün isə hər ton un və buğdanın ixracına 200 dollar həcmində ixrac rüsumu tətbiq edildi. Müqayisə üçün qeyd edək ki, Rusiyada bu rüsum 100 dollardan aşağıdır.
Belə görünə bilərdi ki, bütün bu tədbirlər qiyməti sabit saxlamaq üçün kifayət edəcək. Lakin hökumət artan bazar tələbatına cava olaraq əlavə tədbirlər də gördü. Belə ki, subsidiyaların orta aylıq idxal hesabatları əsasında yeni mexanizmlər üzrə ayrılması və paylanması prosesi başladı. 2021-ci il fevralın 1-dən noyabrın 1-nə qədər un istehsalı ilə məşğul olan 37 təsərrüfat subyektinə 35,7 milyon manat ödənilib. Ötən ilin sonlarından başlayaraq isə bu məbləği 39 milyon manata çatdırmaq proqnozlaşdırılırdı. (Son statistika məlum səbəblərdən hələ yoxdur,-red.) İl ərzində ödənilən subsidiyanın məbləği 74,7 milyon manat təşkil etməli idi.
Lakin təəsüf ki, hətta bu tədbirlər də buğdanın qiymətinin qlobal miqyasda artmasından irəli gələn bahalaşmanın qarşısını almaq üçün kifayət etmir. Axı bunun qarşısını necə alasan ki, hazırda Azərbaycanın əsas buğda təchizatçısı olan Rusiyadan idxal edilən ərzaq buğdasının tonu 338 dollardır. Nəticədə daxili bazarda qiymətlər bütün proqnozlara görə, əhəmiyyətli ölçüdə artmalıdır. Belə ki, 50 kiloqramlıq unun topdansatış qiyməti 35,9 manata (tonu 718 manat) çatmalıdır. Bu isə ənənəvi 500 qramlıq çörəyin qiymətinin 50 qəpiyə, 650 qramlıq çörəyin isə 65 qəpiyə qalxması deməkdir. Çörəyin bahalaşması əlbəttə, qlobal pandemiya və ərzaq böhranı şəraitində yaxşı heç nə vəd etmir. Lakin dünyada qiymətlərin bu cür artmasından sonra da çörək Azərbaycanda bir çox ölkələrə, o cümlədən qonşu ölkələrə nisbətən daha ucuz olacaq.
Məsələn, həmin 500 qramlıq çörək Gürcüstanda Azərbaycan valyutası ilə hesabladıqda 0,57-0,66 manat, Rusiyada 1 manat, Ukraynada 1,26-1,46 manat, Qazaxıstanda 0,51-0,56 manat, Ermənistanda isə 0,81 manatdır...
Azərbaycanda 2022-ci il üzrə kişilərin və qadınların pensiya yaşı açıqlanıb.
Modern.az-ın xəbərinə görə, Azərbaycanda 1 iyul 2021 – 30 iyun 2022 tarixində kişilərin pensiya yaşı 65 il , qadınların pensiya yaşı isə 62 il 6 ay olacaq. 1 iyul 2022 – 30 iyun 2023 tarixində isə kişilərin pensiya yaşı 65 il, qadınlar üzrə 63 il olacaq. Qeyd edək ki, “Əmək pensiyaları haqqında” qanunun 7-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş kişilərin yaş həddi 2017-ci il iyulun 1-dən başlayaraq 2021-ci il iyulun 1-dək, qadınların yaş həddi 2017-ci il iyulun 1-dən başlayaraq 2027-ci il iyulun 1-dək hər il 6 ay artırılır. “Əmək pensiyaları haqqında” qanunun 7-ci maddəsinə əsasən, pensiya yaşına çatmış şəxsin fərdi hesabın sığorta hissəsində qeydə alınmış pensiya kapitalı əmək pensiyasının minimum məbləğindən az olmayan pensiya təminatına imkan verdikdə sığorta stajından asılı olmayaraq, bu pensiya təminatına imkan vermədikdə isə azı 25 il sığorta stajı olduqda (2017-ci il iyulun 1-dək yaşa görə əmək pensiyası təyin edilmiş şəxslər istisna olmaqla) yaşa görə əmək pensiyası hüququ var.
Bütöv.az xəbər verir ki, bu saata olan göstəricilərə görə, ICE London qitələrarası ticarət əməliyyatlarının gedişində Brent neftin 2022-ci il mart müqaviləsinin dəyəri 0,69% artaraq 78,32 ABŞ dolları olub. Nyu-Yorkun NYMEX əmtəə birjasında da WTI markalı neftin qiyməti artıb. Belə ki, WTI markalı neftin 2022-ci il fevral müqaviləsinin dəyəri 0,76% arataraq 75,78 ABŞ dolları olub.
Nyu-Yorkun NYMEX əmtəə birjasında təbii qaza olan fyuçers kotirovkalarının qiyməti azalıb.
Bütöv.az xəbər verir ki, bu saata olan göstəricilərə görə, fevralda çatdırmaq şərti ilə təbii qaza olan fyuçerslərin qiyməti 1 mln. BTU-ya (British thermal unit – Britaniya istilik vahidi) görə 0,21% azalaraq 3,72 ABŞ dolları təşkil edib. Mənbə: Bloomberg
Tarif Şurasından isə bildirdilər ki, belə hallar olduqda vətəndaşlar öz şikayətlərini İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidmətinə bildirə bilərlər.
Dərmanların qiyməti elə bahalaşıb ki, həkimin yazdığı dərmanların yarısını almışam, yerdə qalanlarına da pul çatmadı deyə pensiya veriləndə alacağam. Bu sözləri 1 saylı Kliniki Tibbi Mərkəzin (Semaşko) yaxınlığında yerləşən aptekdən dərman alan Qətibə Müslümova deyir. Həkimin ona yazdığı 5 dərman preparatından üçünü almağa pulu çatan Q.Müslümova hər ay pensiyasının xeyli hissəsini dərman almağa xərclədiyini bildirir... Bütöv.az xəbər verir ki, Sputnik Azərbaycan-ın dərman preparatlarının qiyməti ilə bağlı paytaxtda apardığı sorğu zamanı dərmanların qiymətinin son dövrlər bahalaşdığı, bəzi dərman preparatlarının isə ümumiyyətlə tapılmadığı üzə çıxıb... "Bu ay həkimə gedib dərmanlarımızı gələn ay alırıq" Öncə yolumuzu 1 saylı Kliniki Tibbi Mərkəzin yaxınlığında yerləşən apteklərdən salırıq. Xəstəxananın ətrafında çoxlu sayda aptek olduğundan tibb müəssisəsindən çıxan xəstələrin mütləq əksəriyyəti həkimlərin onlara yazdığı reseptlərlə ətrafdakı apteklərə yaxınlaşırlar. Apardığımız müşahidələr göstərdi ki, aptekə daxil olan xəstələrin çoxu dərmanların qiymətini öncə kassada hesabladır, daha sonra alıb-almamaq barədə qərar verirlər. Qətibə Müslümova da həmin xəstələrdən biridir. O, Sputnik Azərbaycan-a bildirib ki, dərmanların ikisini almağa pulu çatmadığından pensiyasının köçməsini gözləyəcək: "Həyat yoldaşıma da həkim dərman yazıb. Bir ayda iki xəstənin dərmanını almağa imkan olmur. Ona görə də bu ay həkimə gedib dərmanlarımızı gələn ay alırıq".
Q.Müslümova dərmanların qiymətinin bahalaşmasından da şikayətlənir. Deyir ki, dərman preparatlarının qiymətində son bir ayda daha çox artım var: "Əvvəl 17 manata aldığım dərman 21 manat olub. Dərmanlar da ərzaq kimi hər gün bahalaşır". Şiraslan Rüstəmov da təqaüdçüdür. O, Sputnik Azərbaycan-a açıqlamasında bildirib ki, həm özü, həmçinin də həyat yoldaşının səhhətində problemlər var. Dərman isə çox baha olduğundan almağa maddi imkanları çatmır.
Apteklərdən birindən dərman alıb çıxan paytaxt sakini Fətəliyev Qərib aldığı dərmanlara 64 manat pul xərclədiyini bildirdi. Onun sözlərinə görə, son bir ayda dərmana 440 manatdan çox pul xərcləyib: "Dərmanların qiyməti çox bahadır. Alıb istifadə edə bilmirik. İndi aptekə girib bir neçə dərman aldım, 64 manat pul tutdu. Bu da qəbzi, baxa bilərsiniz..." Gənc valideyn Könül Orucova isə bildirdi ki, ötən ay uşaq üçün 9 manat 90 qəpiyə aldığı "Depovit" preparatını dünən 10 manat 30 qəpiyə alıb. 3 manat civarında olan Anaferon preparatının qiyməti isə 9 manata çatıb. "Prospan" adlı öskürək əleyhinə preparat isə 7 manat 40 qəpikdən 8 manat 40 qəpiyədək bahalaşıb. Digər sorğu iştirakçısı isə "Epivulan-500 mg" dərman preparatının son bir ildə 22 manatdan artaraq 25-30 manat olduğunu bildirdi.
Paytaxt sakini Müşviq Abdulla deyir ki, koronavirusun müalicəsində qandurulducu kimi istifadə olunan və çox zəruri preparat sayılan "Kleksan" iynəsi 2020-ci ilin avqust ayında apteklərdə 6,5-7 AZN-ə təklif olunurdu: "Tələbatın artmasından istifadə edib hazırda apteklərdə və xəstəxanalarda "Kleksan"ı pasiyentlərə 25-26 manata satırlar. Halbuki, "Kleksan" xəstələrə pulsuz verilməlidir". Bəzi dərmanlar qəhətə çəkilib Sorğumuzda iştirak edən digər respondentlər isə dərmanların əksəriyyətini tapmadıqlarından şikayətləndilər. Onların sözlərinə görə, apteklərdən "NormaKids", "Ventalin", " Acc", "Alfa " ,"Vizin", "Vikasol", "Doktor MOM", "İmodum", "Ulkavis", "Reqidron"," "Finlepsin", "Mukossi" hətta bor-spirt məhlulu, rvanol, marqans kimi vasitələr də yoxa çıxıb. Paytaxt sakinləri bildirdilər ki, apteklərdən onlara sadalanan dərman preparatlarının firmalar tərəfindən gətirilmədiyi bildirilib.
Apteklərdən bizə də verilən cavab təxminən eyni oldu. Sadalanan dərman preparatlarının hansı səbəbdən satılmadığını soruşduqda, firmaların həmin dərman preparatlarının ölkəyə gətirilməsinə gələn ildən başlayacağı deyildi. Aptek satıcılarının sözlərinə görə, onlar dərman firmaları və depolardan daxil olan dərmanları satırlar. Sadalanan dərman preparatları isə bir neçə aydır ki, apteklərə satışa verilmir. Depolar isə gömrükdə yaranan problem üzündən bəzi dərman preparatlarının ölkəmizə idxalının ləngidiyini söylədilər. Apteklər and-aman edir ki... O ki qaldı dərmanların qiymətinin baha olmasına, apteklər 20 faiz dərmanların qiymətində dəyişiklik olduğunu bildirdilər. "Şəfa" aptekdən əczaçı bildirdi ki, dərmanların 20 faizinin qiyməti dövlət tərəfindən tənzimlənmir. Yerdə qalan dərman preparatlarının qiyməti Tarif Şurası tərəfindən tənzimləndiyindən, qiymət artımından söhbət gedə bilməz! Cədvəldə bir qiymətdir, aptekdə bir qiymət Vətəndaşların qiymət artımından şikayətləndiyi bir neçə dərman preparatı ilə bağlı araşdırma apardıq. Tarif Şurasının saytında yer alan, "dövlət qeydiyyatına alınmış dərman vasitələrinin qiymətləri cədvəlində" Rusiyanın istehsalı olan "ANAFERON INTERFERON" 3 mq sorma tabletin topdansatış qiyməti 6,59, pərakəndə satış isə 7 manat 91 qəpik göstərilib. Eyni adlı dərmanın uşaqlar üçün olanı isə cədvəldə topdansatış qiyməti 6 manat 72 qəpik, pərakəndə satış isə 8 manat 6 qəpik göstərilib. Halbuki, bu gün satışda bu adda dərman preparatı 8 manat 40 qəpik, 9 manatdan ucuz satılmır.
"Epivulan-500 mg" dərman preparatının isə cədvəldə qiyməti 23-25 manatdır. Bu gün bu dərman preparatı satışda 25-30 manata təklif olunur. "Kleksan" inyeksiya üçün məhlulun iki ədədinin 0,2 ml şprisdə topdansatış qiyməti isə Tarif Şurasının qiymət cədvəlində 5 manat 62 qəpik, pərakəndə satışda 6 manat 74 qəpik göstərilib. 0,4 ml şprisdə isə topdansatış qiyməti 11 manat 88 qəpik, pərakəndə satışda 14 manat 26 qəpik təşkil edir. Amma bu qiymətə satışda "Kleksan" tapmaq müşkül məsələdir. Dərdimizi kimə deyək? Apteklərdən də Sputnik Azərbaycan-a bildirdilər ki, "Kleksan"a koronavirus xəstələri tələbatı artırıb. Ona görə də bu inyeksiya elə depolardan baha gəlir. Apardığımız araşdırma zamanı bəlli oldu ki, apteklərdə dövlət tərəfindən qiyməti tənzimlənən dərman preparatlarının əksəriyyətinin qiyməti bahadır. Tarif Şurasından isə bildirdilər ki, belə hallar olduqda vətəndaşlar öz şikayətlərini İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidmətinə bildirə bilərlər. Bu zaman həmin apteklərə qarşı qanunamüvafiq tədbir görüləcək.
Qeyd edək ki, 1 aprel 2021-ci il tarixindən etibarən Bakı və Sumqayıt şəhərlərində, Abşeron rayonunda rəsmi qeydiyyatda olan əhali də İcbari tibbi sığorta xidmətləri göstərilir. İcbari Tibbi sığorta hazırda təxirəsalınmaz təcili yardım, ilk yardım, ambulator müayinə və stasionarda yatışın xərclərini ödəsə də gələcəkdə ambulator xəstələrin dərman preparatlarını da pulsuz alması nəzərdə tutulur. İcbari Tibbi Sığorta üzrə Dövlət Agentliyinin İşçi qrupunun rəhbəri Könül Ələkbərov jurnalistlərə açıqlamasında bildirib ki, ambulator, yəni evdə müalicə alan xəstələr resept üzrə dərmanları aptekdən öz hesabına almalıdır:
"Bəzən xəstələr özlərində hiperdiaqnostika aparmağa meyilli olurlar. Özləri KT, MRT, rentgendən keçir, əməliyyat olunmaq, xəstəxanada yatmaq istəyir. Amma ailə həkimi müayinə edib, adi bir soyuqdəymə, keçici bir hal olduğunu təyin edir, resept yazır və evə müalicəyə göndərir. Lakin çox xəstələr bununla razılaşmır. Səbəb məlumdur. Məsələn, xəstə antibiotik içməlidir. Bu müalicəyə özü xərc çəkməsin deyə, stasionarda yatış tələb edir. Çünki orada dərmanlar da pulsuzdur. Bu xəstəxanaların yüklənməsi, xərclərin çoxalmasına səbəb olur, insanlar icbari tibbi sığortadan şikayət etməyə başlayır". Ələkbərovun sözlərinə görə, yaxın gələcəkdə icbari tibbi sığorta dərman təminatını da pulsuz edəcək, elektron resept qüvvəyə minəcək. Xəstə həkimin yanından çıxıb aptekdə şəxsiyyət vəsiqəsini göstərəcək, əczaçı sistemdə dərhal həkimin reseptini görəcək və ona uyğun da dərmanlarını pulsuz verəcək. Bu zaman xəstələrin özbaşına lazımsız dərmanlar almasının da qarşısı alınacaq. Reseptlər onlayn olanda, dərmanlar pulsuz veriləcək, bununla da insanların, xüsusən rayonlarda pasiyentlərin xəstəxanaya düşmək istəyi də sönəcək.
Prezident İlham Əliyevin sərəncamı ilə ölkədəki təhsil sistemində bir sıra dəyişiklik edilib.
Belə ki, Təhsil Nazirliyində edilən struktur dəyişikliyinə əsasən, İcra Hakimiyyətlərinin tabeliyində olan bağçalar, yenidən nazirliyə qaytarıldı.
Deyə bilərik ki, bağçalar İcra Hakimiyyətlərinin tabeliyində olduğu zaman əhali tərəfindən bağçalara qəbul zamanı rüşvət tələb edilməsi, yer çatışmazlığı kimi çox sayda şikayətlər olurdu.
Təhsil İnstitutunun Məktəbəqədər təhsil şöbəsinin müdiri Laləzar Cəfərova Modern.az-a bağçalardakı problemlər barədə açıqlama verib.
O bildirib ki, bağçalardakı uşaq qəbulu prosesində pul tələb olunmasının qarşısını almaq məqsədi ilə qəbul onlayn qaydada keçiriləcək:
“Bağçalarda uşaq qəbulu prosesində pul istənilməsi çox xoşagəlməz idi. Amma qeyd edim ki, bu məsələni bütün bağçalara aid etmək olmaz. Hörmətli nazirin dediyi kimi, bu halların baş verməməsi üçün dünya ölkələrində olduğu kimi, bizdə də uşaqların bağçalara qəbulu onlayn sistemlə baş tutacaq.
Yer çatışmazlığı məsələsinə gəldikdə, isə bu proses dövlət sənədləri ilə tənzimlənir. Hər yaş qrupuna qoyulan uşaq sayı aşılmamalıdır. Bəzi bağçalarda məcburiyyət qarşısında bu hədd aşılırdı, amma bu hal baş verdikdə, öz uşaqlarımıza ziyan olur. Çünki bu hallar onlara qayğı və təlimin yüksək səviyyədə tətbiqinə mane olur.
Mən əminəm ki, yeni sərəncamdan sonra bir çox problemlər qaydasına düşəcək. Eyni zamanda, məktəbəqədər təhsildə tədrisin yüksək səviyyədə olması üçün ciddi addımlar atılacaq. Nazir çıxışında dediyi kimi, sadəcə məsələlərin həllini tapması üçün zaman lazımdı”.
Şöbə müdiri qeyd edib ki, bağçalara müəllim qəbulu imtahan nəticəsində seçiləcək:
“Gələcəkdə məktəbəqədər müəssisədə çalışan tərbiyəçi müəllimlər hansısa meyara görə yox, əsl yüksək bilik, bacarığına görə işə qəbul olunacaq. Bu prosesin nəzarətdə olması üçün də işə qəbul imtahan nəticələrinə əsasən aparılacaq.
Bağçalar İcra Hakimiyyətlərinin tabeliyində olduqda bu o demək deyildi ki, məzmunda onlardadır. Məzmun Təhsil Nazirliyinin tabeliyində idi. Maddi texniki bazasının təminatı İcra Hakimiyyətlərinin tabeliyində olduğu üçün nazirlikdə aparılan yeniliklər bütün bağçalarda tətbiq olunmur. Əsas da müəssisələrin təmiri, tikintisi məsələsi idi.
Məktəbəqədər təhsil prosesinin yüksək səviyyədə keçirilməsi üçün yeni proqram, təlimatlar hazırlayırıq. İnşallah, təxminən iki aydan sonra tam dəqiqliklə təqdim olunacaq”.
Dünya bazarında “Azeri Light” (CIF) markalı neftin qiyməti azalıb.
Azərbaycan neftinin 1 barelə olan qiyməti 1,58 ABŞ dolları və ya 1,93 % azalaraq 80,55 dollar təşkil edib.
Qeyd edək ki, “Azeri Light” markalı neftin bir barelinin qiyməti 2020-ci ilin aprel ayında minimal səviyyədə - 15,81 dollar olub, 2008-ci ilin iyulunda isə maksimum qiymətə - 149,66 dollara satılıb.
Müdafiə nazirinin tapşırığına əsasən müdafiə nazirinin birinci müavini - Azərbaycan Ordusunun Baş Qərargah rəisi general-polkovnik Kərim Vəliyev Kəlbəcər rayonunda dislokasiya olunan hərbi hissələrdə olub.
Bu barədə Müdafiə Nazirliyi məlumat yayıb.
Bildirilib ki, Azərbaycan Ordusunun Baş Qərargah rəisi birləşmənin qərargah heyəti və hərbi qulluqçular üçün yaradılan şəraitlə tanış olub, yeni istifadəyə verilmiş yeməkxanaya baxış keçirib.
Baş Qərargah rəisi Ermənistanla dövlət sərhədində 3400 metrədək hündürlükdə xidmət edən hərbi qulluqçuların sosial-məişət şəraiti ilə maraqlanıb, komanda-müşahidə məntəqəsindən qarşı tərəfin fəaliyyətini izləyərək döyüş növbətçiliyinin təşkili və aparılması ilə bağlı əlavə göstərişlər verib.
Hərbi qulluqçularla birlikdə nahar edən Baş Qərargah rəisi onların qayğıları ilə maraqlanıb, qarşıdan gələn Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Günü və Yeni il bayramı münasibətilə Müdafiə Nazirliyinin rəhbərliyi adından təbrik edib.
Sonda xidmətdə fərqlənən hərbi qulluqçulara müdafiə naziri adından qiymətli hədiyyələr təqdim olunub.