Dostlarının gündəmindən düşməyən şəxsiyyət
(İlqar Musaoğlunun doğum gününə)

Peyğəmbər yaşını başa vuran jurnalist dostumuz İlqar Musaoğlu əslində çoxdan ağsaqqal imici qazanıb. Hətta içi mən qarışıq, onun bir-iki bayram kiçik olduğu əksər dostları, tanışları elə bilirlər ki, İlqar müəllim daha böyükdür. Ağır yerişi, təmkinli baxışları, dilinin ucunda bitmiş “qadan alım” ifadəsi ilə tanınan, ağayana davranışları, müşkülə düşənlərə təkcə dəyərli məsləhətlər verməklə kifayətlənməyib, həm də əlindən gələn qədər köməklik edən ağsaqqaldır İlqar Musa oğlu.
Yuxarıda söylədiklərimə görə onu qoca kişi saydığımı düşünməsin deyə, əlavə edim ki, İlqarın ruhu cavandır, həyata nikbin nəzərlərlə baxır, daim yerinə düşən şən zarafatlar edir, hərdən səsini ucaldıb mahnı da zümzümələyir, şeir də deyir. Səməd Vurğundan üzübəri çox şairlərdən əzbərlər bilir. Eldar Baxışın “Sərçə balası”, Sabir Sarvanın “Hara aparırsan bu gözəlliyi”, Ramiz Qusarçaylının “Qurudub göndərmə bənövşələri”, Əlizadə Nurinin “İlahi, nə gözəl ağlayır bu qız” kimi gözəl şeirlərindən parçaları misal çəkməklə isə zövqünün heç də qırışmadığını, ruhunun əvvəlki təravətdə qaldığını göstərir. İlqar müəllim hərdən mənim də bəzi şeirlərimi bəyənir və sonra da deyir ki, şeir yaza bilmək nə gözəl işdir, heyf ki, özüm yaza bilmirəm...
Yeri gəlmişkən, şəxsən ona həsr etmiş olmasam da, mənim çoxdan, hələ İlqar Musaoğlu ilə yaxın dost olmamışdan əvvəl yazdığım “Jurnalist” şeirimi elə bilirəm ki, elə ona həsr eləmişəm:

Məğrurdur qələmdəm çıxan çörəklə,
Əyrini, düşkünü oraqtək biçər.
Məsləki yolunda yanar ürəklə,
Özgə sevinci də, özgə qəmi də
Onun qələminin ucundan keçər,
Onun ürəyinin içindən keçər.

Ən adi rəqəmi, sözü də bəlkə
Yüz dəfə süzgəcdən keçirib yazar.
Ən kiçik xəbərə, böyük oçerkə
Gözünün yağını içirib yazar.

Hər cümlə - qəlbinin bir döyüntüsü,
Hər nöqtə - bir anlıq nəfəs dərimi.
Başda neçə adı yan-yana düzüb,
Ayaqda saxlayar imza yerini.

İlləri səpələr dağa, düzə o,
Kiçik bir sevinclə qatar başını.
Yaxını, uzağı gəzə-gəzə o
Yazar öz ömrünün reportajını.

Bu misraların arxasından məhz İlqar Musaoğlunun obrazının boylandığını yüzə-yüz iddia etmək olar. İllərdən bəri “Xalq qəzeti”nin bölgə müxbiri olan İlqar müəllimin sorağı təkcə xidmət coğrafiyasına daxil olan Şəki-Zaqatala arealından deyil, ölkənin bütün dilbər guşələrindən gəlir. O, hərdən zarafatla özünü “ölkə müxbiri” adlandırır. (Vaxtilə unudulmaz Xalq şairimiz Məmməd Arazın Lənkəranda yaşayıb-yaradan qələm dostu Şəkər Aslana “Sən bölgə şairi deyilsən, ölkə şairisən” deməsinə işarədir).
Onun bölgə deyil, məhz ölkə müxbiri olmasını təsdiqləyən digər amillər də var. Bunlar, Aydın Can demişkən, respublikada məşhur olan istənilən persona və üzdə olan hər kəs haqqında müfəssəl bilgiyə malikliyi, ölkənin bütün rayonlarındakı ağsaqqalları tanıması və onların ona rəğbətinin olması, dövlət idarələrində və seçkili orqanlarda təmsil olunanların yanında nüfuz qazanmasıdır.
...Bu yaxınlarda birgə çalışdığımız “Xalq qəzeti” redaksiyasının həndəvərində, Nizami Kino Mərkəzi ilə üzbəüzdə çay içirdik. İlqar müəllim məndən əslən həmyerlim olan bir generalı soruşdu. Tanımadığımı dedim. Başını buladı və telefonu götürüb Yardımlıda yaşayan jurnalist Şəmsəddin Şəbiyevə zəng elədi. Həmin general haqqında bilgilərini dəqiqləşdirdi. Şəmsəddin müəllim də öz növbəsində ondan işi düşdüyü bir məmuru tanıyıb-tanımadığını soruşdu. İlqar müəllim cavabında dedi ki, tanıyıram, filankəsin oğludur, əvvəllər filan nazirlikdə işləyirdi, indi də dediyiniz yerdə çalışır. Narahat olmayın, gedib mənim salamımı yetirsəniz, işiniz düzələcək. Elə inamla danışdı ki, Şəmsəddin müəllim də razı qaldı, söhbətə şahidlik edən mən də, gənc həmkarımız Fuad da onun hər kəslə necə səmimi dostluq münasibətinin olduğuna heyrət elədik.
Öz aramızda onu dostların, tanışların mandatsız deputatı adlandırırıq. Əslində, mandatı da var: inam, güvənc, etibar MSK-nın deputatlara verdiyi o bir parça kağızdan heç də geri qalmır, məncə.
İlqar Musaoğlunun hansı doğum gününü götürsək, mütləq bir-iki qəzetdə haqqında yazılanlara rast gələrik. Bir vaxtlar ünlü qələm dostumuz Məmməd Nazimoğlu ondan ilbəil yazıb. Sonra Əməkdar jurnalist İttifaq Mirzəbəyli həmin ənənəni layiqincə davam etdirib, özü də təkrarçılığa, taftalogiyaya yol vermədən. Yenə də yazır. Başqalarının, o cümlədən mənim də təbriknamələrim olub. Hələ ondan bəhs edilən onlayn media platformalarını, sosial şəbəkə seqmentlərindəki statusları, kontentləri, akkauntları hesaba almıram. O gün bu barədə söhbətimiz zamanı dedim:
- İlqar Musaoğlu , sən o adamlardansan ki, haqqında hər zaman nəsə təzə bir şey yazmaq üçün yetərli qədər fakt tapılar. Sən bir növ vəsfi tükənməyən sevgili Vətən timsalısan.
Üç il öncə Azərbaycan media tarixində maraqlı bir gün olub: üçü də bir qəzetdə çalışan jurnalistlər – Tahir Aydınoğlu, Namiq Əhmədov və İlqar Həsənovun 60 yaşları yaxın günlərə düşdüyü üçün eyni bir tədbirdə - Azərbaycan Mətbuat Şurasının toplantısında bəh-bəhlə qeyd edilib. Şuranın sədri Əflatun Amaşov da, digər çıxışçılar da ən xoş duyğularını dilə gətiriblər. Məsələn, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi sədrinin müavini Rəşad Məcid deyib: “İlqar Həsənov yaxşı nə varsa, özündə ehtiva edən bir xarakter sahibidir. Duzlu-məzəli söhbətləri, məqamında dediyi sözləri, hədsiz bilgisi, məlumatlılığı onu hər kəsdən fərqləndirir. İlqarla həmsöhbət olmaq insanı fərqli ovqatlara salır. İlqar eyni zamanda, çox kövrək və həssas insandır. O, hər bir dostunun kədərinə şərik çıxan, dərdini, sevincini paylaşmağı bacaran etibarlı dostdur”.
“Xalq qəzeti”nin əməkdaşı İttifaq Mirzəbəyli isə deyib: “İlqar Həsənov müasir mətbuatımızın daim üzdə olan, fəal nümayəndələrindən biridir. Dövlət müstəqilliyimizdən əvvəlki dönəmdə peşəkarlıq, prinsipiallıq və jurnalist məsuliyyəti ilə seçilirdisə, müstəqillik dövründə həmin keyfiyyətlərinə milli təəssübkeşlik və dövlətçilik maraqlarının qorunmasına xidmət kimi dəyərlər də əlavə edib. İlqar Həsənov bölgə müxbiri kimi fəaliyyət göstərdiyi rayon və şəhərlərin hamısının qeyri-rəsmi "fəxri vətəndaşı" statusunu qazanıb”.
Sonda üstün yaradıcılıq keyfiyyətləri olan, jurnalistikamızın tanınmış simalarından sayılan yubilyarlara “Ali Media Mükafatı”, Mətbuat Şurasının diplomu və Ahıl Jurnalistlər Məclisinin hədiyyələri təqdim edilib.
İki il öncə milli mətbuatımızın 145 illiyi ilə əlaqədar Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin sərəncamı ilə təltif olunanlar arasında o da var – İlqar Həsənov “Tərəqqi” medalına layiq görülüb. Hələ daha böyük mükafatlar alacaq. İnanırıq. Çünki layiqdir.
Ötən il Bakı Dövlət Universitində görkəmli jurnalist, tanınmış ictimai və elm xadimi, ustad redaktor Nəsir İmanquliyevin 110 illik yubileyinə həsr olunmuş elmi konfransda mötəbər çıxışçılar arasında İlqar Həsənov xüsusilə seçilib. Vaxtilə unudulmaz şəxsiyyətin yaradıcısı və baş redaktoru olduğu “Bakı” qəzeti redaksiyasında çalışmış İlqar müəllim ustadı haqqında nəzəri deyil, məhz praktiki və həyati xarakterli xatirələrini söyləməsi ilə yadda qalıb.
Bax, belə bir fenomen insandır bizim İlqar Musaoğlu. 1959-cu ilin 236-cı günündə - avqustun 24-də dünyaya gəlib. Düz 23011 gündür ki, doğmalarını, əzizlərini, dostlarını öz varlığı ilə sevindirir. Arzu edirəm ki, bir bu qədər də yaşasın və sevindirsin! 23011 gün nədir ki? Vur-tut 63 il.
Bir dəfə də demişdim, mən rəqəmlərlə manipulyasiya etməkdə, onların arasında əlaqələr tapmaqda bir qədər mahirəm. Deyəsən, yenə də şakərim tutub. Yuxarıda xatırlatdığım kimi, rəhmətlik Məmməd Nazimoğlu İlqar Musaoğlundan hər il yazardı. İndi estafet İttifaq müəllimdədir. Mənimsə İlqarın haqqında yazdığım ilk yazı ilə ikincinin arasında 7 il, ikinci yazımla bu yazım arasında 6 il ara olub. Fasilə beləcə bir il-bir il azalsa, 2037-ci ildən başlayaraq, mütəmadi hər il yazmaq şansım olacaq.
Nə qalıb ki?
Ya qismət!
Əli NƏCƏFXANLI,
Əməkdar jurnalist

Sən yoxsansa, mən də yoxam dünyada…

Ceyran xanım, dost itirmək ağırdı,
Dost itirən fağırlardan, fağırdı.
Yetim qalan yoldu, izdi, cığırdı,
Sənsiz qaldı çölüm, düzüm, çəmənim.

Ceyran xanım nə odum var, nə külüm,
Nə zəmim var, nə tarlam, nə sünbülüm.
Qönçələnməz nə çiçəyim, nə gülüm,
Bir də daha yaşıllaşmaz səmənim.

Ceyran xanım, uçdu ömrün sarayı,
Yoxa çıxdı igidlərin harayı.
Hanı indi dalğalanan dağ çayı,
Hanı indi buzlu suda çimənim?

Harda qaldı gül atanın məzarı,
Hara düşdü nurlu ananın güzarı.
Onlar yoxdu, özün çəkdin azarı,
Bu yoxluqdan çimilləşdi bədənim.

Ceyran xanım, sal qayalar sərt olur,
Bu sərtlik də namərdlərə dərd olur.
Şair olur, aşıq olur, mərd olur,
Al günəşdən Allah nuru əmənim.

Dostum varsa, çoxdan çoxam dünyada,
Dost sarıdan nəfsi toxam dünyada.
Sən yoxsansa, mən də yoxam dünyada,
Nə ruhum var, nə canım var, nə tənim.

Ceyran xanım, ağrı sana daraşdı,
Ömrün-günün zirvə keçdi, qar aşdı.
Yaraşmırdı, ölüm sənə yaraşdı,
Son mənzilə uğur dedi Vətənim.

Ceyran xanım, Məcnunuydun torpağın,
Öz yurdunu öyə-öyə yaşadın.
Dilin yandı Qarabağım deməkdən,
Ağdam, Şuşa deyə-deyə yaşadın.

Siləmmədin yanaqların nəmini,
Tapammadın görüşlərin çəmini.
Ayrılığın həsrətini, qəmini,
Çörək kimi yeyə-yeyə yaşadın.

Ağır olur ana yurdun həsrəti,
Dizdən alır, qoldan alır taqəti.
Qamçı kimi şaqqıldatdın nifrəti,
Yağıları döyə-döyə yaşadın.

Oba oldun, oymaq oldun, el oldun,
Dağ döşündən axıb gələn sel oldun.
Pərdələrdə dil-dil ötən tel oldun,
Döndün saza, döndün neyə, yaşadın,
Qarabağım deyə-deyə yaşadın.

Ömrün yarpaqtökən çağı o qədər də ürəkaçan deyilmiş. İllərlə dostluq etdiyin, təmasda olduğun insanların itkisi necə də ağır olur. Qələm götürüb vida sözü yazmaq ondan da betər olur. Bu gecə işıqlı dünyamıza əlvida demiş Ceyran Cahangir qızı Bəhlulova bir il idi ki, səhhəti ilə bağlı əlləşirdi, o həkim qalmamışdı ki, getməsin, o türkəçarə yox idi ki, edilməsin. Biz dostlar – Təzəgül xanım, Şücaət xanım və mən ilk dəfə onun görüşünə, bəli, ziyarətinə yox, məhz görüşünə gedəndə gözlərimizə inanmırdıq. Bir neçə ay əvvəl gördüyümüz Ceyranımızdan əsər-əlamət qalmamışdı. Bir xeyli oturduq, əhvallaşdıq, deyib güldük. Otağa sanki yeni ab-hava gətirdik. Ondan sonra da ona baş çəkdik. Getdikcə səhhəti düzəlirdi. Allaha dualar edirdik, nəzirlər götürürdük ki, bu təmiz, saf xislətli dostumuz tezliklə sağalsın, ayaqüstə qalxsın. Bir müddət sonra eşitdik ki, xəstəxana rejimində müalicəsini davam etdirir. Özü ilə, bacısı və oğlu ilə telefon əlaqəsi yaradır, sağlamlıq durumu ilə maraqlanırdıq. Özüm şəxsən telefonda səsini eşidəndə, sağlamlığının tədricən qaydasına düşməsini öz dilindən eşidəndə bir xeyli telefonda ağladım. İndi ağladığım kimi. Onda sevincdən, indi isə bizi belə tez tərk etməsindən...
Ay Ceyran, Allaha and olsun ki, dilimdə cümlələr baş-ayaq vurur, sözləri bir yerə cəmləşdirə bilmirəm. Bu xəbəri eşidən andan dilim-ağzım quruyub. Və əlim əsə-əsə yazdığım bu sətirləri otağımda bir küncə çəkilib göz yaşlarımı saxlamadan yazıram. Mənim bu vəziyyətimi bu anlarda divardan başqa kimsə, nəsə görmür. Yəni divarlar şahidlik edir. Nə yazım, necə yazım, nədən yazım? Özümü toparlaya bilmirəm, ay Ceyran... Dünənə kimi sağlıq durumunu eşitdiyim Ceyran bu gün həyatda yoxdur. Əcəli lənətləyirəm...
Hə, Ceyran Bəhlulova, sən saflıq, paklıq, təmizlik mücəssəməsi idin. Sən eyni zamanda xeyirxahlığın, mərhəmətin, humanistliyin ilə seçilirdin. Yəqin buna görədir ki, illər öncə sənə həsr etdiyim ilk məqaləmi “Nə yaxşı dünyada yaxşı var imiş” adlandırmışdım. Xeyirxahlığın, humanistliyin səni alicənab, mərhəmətli bir xanım kimi ucaldırdı. Sənin kimi böyük insanın ovqatı milli ənənələr, islami dəyərlər üzərində köklənmişdi. Sən milli idin, lakin millətçi deyildin. Bu da səni bir çoxundan fərqləndirirdi.
Səni uzun illər tanıdığımdan, hər xasiyyətinə bələd olduğumdan sənin yoxluğun məni yandırıb-yaxır. Təkcə məni yox, səni sevən dostlarını da, xüsusilə də Təzəgül xanımı, Şücaət xanımı, onların çevrələrində səni tanıyan insanları, vaxtilə çiyin-çiyinə çalışdığın müxtəlif TV əməkdaşlarını da... Eh, kəmfürsət ölüm, nə tez səni bizdən aldı?..
Bu ilin 5 yanvarında 53-dən 54-ə addımlamışdın. Gözləyirdik ki, bir oğlunu toysuz, çal-çağırsız (məlum pandemiya dövrünə düşdüyündən) yerbəyer eləmişdin, ikincinin hazırlığını görüb biz dostları da başına yığacaqsan. Bu qərarında israrlı idin. Sevinclə o günü gözləyirdik. Amma sən bizi özünün yoxluğuna topladın, acı göz yaşları içində...
Müdrikliyin, ağıllı və savadlı olmağın, sözü məqamında demək bacarığın hamımızı heyran edirdi. Sən yaşının bu çağında, sözün həqiqi mənasında, bir nümunə məktəbi, örnək idin. Elə adamlar var ki, onlarla təmasda olmaqdan, düşündürücü kəlamlarından, səmimiyyətindən, ziyalı nəcibliyindən doymursan. Belələri ilə yol yoldaşı olmaq özü böyük qismətdir. Onlardan biri elə sən idin, ay Ceyran xanım. Taledən gələn qismətdir ki, adlarını yuxarıda çəkdiyim xanımlarla birlikdə sənin də olduğun, təşkilatçılıq etdiyin tədbirləri, toy məclislərini deyə-gülə yola vermiş, bir-birimizin dərd-sərində, qəmli, kədərli günlərində yaxından iştirak etmişik. İndi bizi kim toplayacaq belə tədbirlərə? Sənin şaqraq gülüşünü bundan sonra eşidə bilməyəcəyik.
Sən dostların hörmətini nəcabətin, ləyaqətin, xeyirxahlığın, vətənpərvərliyin, müdrikliyin ilə nail olmuşdun. Sən bütün titullara, nə yaxşı, tərifli söz var idisə, ona layiq idin. Sən gördüyün işlərlə, həll etdiyin problemlərlə heç vaxt kifayətlənmirdin. Hasil olan qənaət budur ki, sən ömrünün mənasını yazıb-yaratmaqda, sadə camaatın yanında olmaqda, onların dərd-sərinə yarımaqda görürdün. Səninsə dərd-sərinə biz yarıya bilmədik, səni qoruya bilmədik. Sənin etdiklərin hər kəsə, hətta yaşlılara belə örnək olmaq baxımından dəyər kəsb edirdi. Başqalarına örnək, nümunə olmaq xoşbəxtlikdir. Bu xoşbəxtliyi (əgər ona xoşbəxtlik demək mümkünsə) sən alın tərin, yuxusuz gecələrin, halal zəhmətinlə qazanmışdın. Sənin ziqzaqlı, əzablı, əziyyətli ömür yoluna nəzər salanda bir daha dərk edirik ki, illəri illərə calayıb uzun ömür sürmək, necə gəldi yaşamaq hünər deyil, həyatı həyat kimi ləyaqətlə, mənalı yaşamaq, özündən sonra iz qoyub getmək hünərdir. Sənin peşəkar və səriştəli qələmin, təfəkkür və məntiqi görüşlərin nəticəsi olan beyin məhsullarını oxuduqca insan ömrü üçün böyük bir zaman kəsiyində jurnalistikanın, mətbuatın keçdiyi enişli-yoxuşlu, keşməkeşli yollara nəzər salmaq, sənin kimi bu sahənin cəfakeşləri haqqında geniş məlumat, nəzəri biliklər əldə etmək olur.
Uzun illərdən bəri dostluq münasibətində olduğum sən Ceyran Bəhlulovanın yaradıcılığına dərin məhəbbət, şəxsiyyətinə hörmət və ehtiram hissi ilə yaşayanlardan biri də mən olmuşam. Sənin hədiyyə etdiyin hər bir qələm məhsulunu (Vaxtilə təsis etdiyin "Obyektiv söz" qəzetini hansı çətinliklə, cırmağa-cırmaqla buraxdığını xatırlayıram) oxuduqca o yazı məni ağuşuna alıb böyük idealların bərqərar olduğu, arzuların bitib-tükənmədiyi bir aləmə aparıb... Çox yazmaq istəyirəm, amma qələmimin gücü çatmır...
Biz səninlə avqustun 25-də vidalaşırıq, elə nəmli bu sətirləri artıq həyatımıza daxil olmuş həmin tarixdə yazıram. Bu tarixdə bir daha qəhərlənəcək, itkinin böyüklüyünü vücudumuzda duyacağıq. Bu vida sözünü necə yazdım, necə bitirdim, özüm də hiss etmədim. Onu bilirəm və görürəm ki, gözlərimdən göz yaşı sel kimi axıb gedir. Qəfildən özümə gəlib deyirəm: axı kişi ağlamaz! Amma Ceyranın qəfil yoxluğu nəinki məni, lal-dinməz divarları belə ağladır...
Bəli, sən bu həyatı sevərək yaşadın, bu həyatdan da sevilərək əbədiyyətə qovuşursan. Dilim gəlmir sənə Allah rəhmət eləsin deməyə. Başımız sağ olsun! Amin!

Təzəgülün, Şücaətin, səni sevən dostların adından
Daşdəmir ƏJDƏROĞLU

Bayden Zelenskiyə zəng edəcək

ABŞ Prezidenti Co Bayden avqustun 25-də Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenskiyə zəng edəcək. Butov.az xəbər verir ki, bu barədə Ağ Evin Milli Təhlükəsizlik Şurasının strateji kommunikasiyalar üzrə koordinatoru Con Kirbi bildirib. Onun sözlərinə görə, Bayden ukraynalı həmkarına ABŞ-ın təhlükəsizlik sahəsində yardımı ilə bağlı ən son məlumatları çatdıracaq.

Zelenski BMT-nin iclasında çıxış etdi

Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenski BMT Təhlükəsizlik Şurasının iclasında çıxış edib. Bu barədə UNIAN agentliyi məlumat yayıb. Dövlət başçısı deyib ki, Rusiya Avropada yoxsulluq yaratmaq üçün elektrik enerjisinin qiymətini qəsdən qaldırır. Zelenski, həmçinin bildirib ki, Ukrayna BMT-nin baş katibi Antonio Quterreşin 2023-cü ildə Gələcək Sammitinin keçirilməsi təşəbbüsünü dəstəkləyir. Bundan əvvəl Rusiya Zelenskinin BMT iclasında çıxış etməsinə qarşı səs vermişdi.