Dağlar qızı Reyhan

Azərbaycan xalqı həmişə torpağına, el-obaya bağlı olmuşdur. Xalqımızın nəinki kişiləri, hətta qadınları da böyük qəhrəmanlıqlar göstərmişlər.
Çox qədimdə anamız Tomris Daranı məğlub edib, başını kəsmişdir. Həm oğlunun, həm də xalqının qisasını almışdır. Dahi şairimiz Nizami Gəncəvi Nüşabə surətini yaratmaqla Azərbaycan qadınlarının qəhrəmanlığını ön plana çəkmişdir. İskəndər kimi bir işğalçı onun ağlına, fərasətinə heyran olur, Azərbaycan torpaqlarına toxunmayaraq geri qayıdır.
Azərbaycan Xalq Qəhrəmanı Koroğlunun həyat yoldaşı Nigarı da göstərə bilərik. Uzun Həsənin anası Sara Xatun dünya miqyasında bir diplomat idi. O, Azərbaycanı müdafiə edirdi. Dövlətlərlə diplomatik danışıqlar aparırdı. Bununla da müharibələrin qarşısını alırdı. Gəncə xanı Cavad xanın həyat yoldaşı rus ordusu ilə qorxmadan vuruşurdu. Qubalı Fətəli xanın həyat yoldaşı Tuti-Bikə aylarla Dərbənd qalasını düşməndən müdafiə etmişdi. İkinci Dünya Müharibəsində təyyarəçi- bombardmançı Züleyxa Seyidməmmədova düşmənə qan uddururdu. Azərbaycanlı snayperimiz Ziba Qəniyeva yüzlərlə faşisti məhv etmişdi. Düşmən onun hədəfindən qaça bilmirdi. Qarabağ döyüşlərində qəhrəmanlıqla vuruşan Nigar Həmidli, Kəmalə Məmmədova, Gültəkin Əsgərova, Könül Qəhrəmanova heç vaxt Azərbaycan xalqının yadından çıxmayacaq.
Çoxdandır maraqlandığım bir mövzu məni rahat buraxmırdı. Öz-özümə xəyalımda ölçüb-biçib bir esse yazmaq arzusuna düşmüşdüm. Lakin bu mövzunu dəqiqləşdirmək, sənədləri araşdırıb, bu sənədlər əsasında hər cürə fantaziyadan uzaq bir yazını meydana gətirmək çox da asan deyildi. Mövzu haqqında xalq içərisində yayılan əhvalatlar dildən-dilə gəzirdi.
Sovet hökuməti dövründə bu mövzuda danışmaq yasaq sayılırdı. Yaşlı adamlar gizli-gizli bu əhvalatı yeni nəslin nümayəndələrinə çatdırırdılar.
Dağlar qızı Reyhan. Bu qız kimdir? Niyə onun haqqında bu məşhur mahnını yaradıblar? Maraqlıdır.
Demək ki, qədirbilən xalqımız öz övladını unutmamış, sənətkarlarımız bu qəhrəman qızımız barədə şeir yazıb, mahnı qoşmuşlar. Mahnının sözlərini şair Tələt Eyyubov, musiqisini isə 1959-cu ildə Fikrət Əmirov bəstələmişdir.
Mahnı çox az bir müddətdə məşhurlaşdı. Xalq mahnını sevdi. Qəhrəman Azərbaycan qızı haqqında əhvalatlar bütün Azərbaycana, bütün türk ölkələrinə, o cümlədən Türkiyəyə yayıldı. Türk müğənniləri bu mahnını oxudular.
Onun haqqında 1968-ci ildə “Reyhan – dağlar qızı” adlı bir film çəkdilər. 1960-cı ildə SSRİ Xalq artisti Rəşid Behbudov ilk dəfə bu mahnını oxudu. Rəşiddən sonra Zeynəv Xanlarova da bu mahnını ifa etdi. Mahnı bütün dünyada məşhurlaşdı.
Yəqin ki, həmin vaxtlarda Reyhan haqqında məlumatları olmayan bəzi dairələr, bu mahnının hər hansı Azərbaycan qızının tərifi olmasını sanırdılar. Ona görə də mahnı heç bir senzura ilə üzləşmədi. Mahnı oxundu, məşhurlaşdı, sevildi.
Yeri gəlmişkən, Tələt Eyyubovun bu şeirini bu yazıda tam olaraq verməyi lazım bildim.
Dağlar qızı Reyhan, Reyhan,
Parlaqdır ulduzun Reyhan, Reyhan
Aləm sənə heyran, heyran, heyran!
Nəqarət
Nə qəşəngsən, ay qız,
Gül-çiçəksən, ay qız,
Birdanəsən, ay qız,
Dürdanəsən, ay qız.
Gözəllər gözəli Reyhan, Reyhan,
Sevdanın əzəli Reyhan, Reyhan,
Aləm sənə heyran, heyran, heyran!
Nəqarət
Zil qaradır gözün Reyhan, Reyhan,
Baldan şirin sözün Reyhan, Reyhan,
Aləm sənə heyran, heyran, heyran!
Nəqarət.
Quba-Xaçmaz yolunun kənarında, Xaçmaz şəhərinə çatmağa üç kilometr qalmış sağ tərəfdə Padar kəndi yerləşir. Əhalisinin sayına, sahəsinə görə Xaçmazda ən böyük kəndlərdən biridir. Bu kənd ilə tanışlığım çox uzaq illərə təsadüf edir. Qohumlarım, əzizlərim bu kənddə yaşayır. Bu cəhətdən maraqlandığım mövzu haqqında məlumat toplamaq mənim üçün o qədər də çətin olmadı. Kəndin yaşlı adamları ilə söhbət etdim. Tarixin səhifələrini vərəqlədik, sənədləri araşdırdıq. Mən artıq hər şeyə əmin oldum. Hər şey göz qabağında idi.
Bəli, biz tariximizi unutmadıq. Onu qoruyub saxladıq. Bu əhvalatı gələcək nəsillərə bir əmanət kimi çatdırmaq bizim borcumuzdur. Bu qəhrəman Azərbaycan qızı haqqında bu kiçik yazını yazmağı özümə borc bildim. Xalqımıza qarşı bütün dövrlərdə məqsədyönlü soyqırımlar təşkil olunmuşdur. Bu hadisələr, soyqırımlar qanla yazılmış bir tarixdir. Torpaqlarımız işğal olunmuş, ev-eşikləri dağıdılmış, od-ocaq viran qalmışdır. Mədəniyyət abidələri dağıdılmış, talan olmuşdur.
Nənələrimizin, analarımızın ah-naləsi ərşə qalxmışdır. Körpələrin göz yaşları heç vaxt unudulmayacaq.
1918-ci il mart-aprel aylarında Bakıda, Şamaxıda, Salyanda, Qubada və digər bölgələrdə azərbaycanlıların kütləvi şəkildə qırılmaları xalqımıza qarşı törədilən əsl dəhşətli soyqırım idi. Erməni cəlladları aprel-may ayları ərzində təkcə Quba qəzasında 36782 nəfər insanı qətlə yetirmiş, Siyəzən, Şabran dairə və nahiyələri ərazisində 5 mindən çox insanı ağır işgəncələrlə öldürmüşlər. 167 kənd tamamilə dağıdılmış, 380 ailəni gecə yatdığı yerdə od vuraraq yandırıb, kül etmişlər. Quba şəhərində 568 nəfərin baş dərisi soyulmuş, başı kəsilmiş, gözlərini çıxarmaqla qətlə yetirmişlər. 127 hamilə qadın, 151 uşaq və gənc xəncərlə doğranmışdı.
Erməni terrorçularının Azərbaycanda törətdikləri qanlı soyqırımları uzun illər Şura hökuməti xalqımızdan gizlətmişdir. Həqiqətlər üzə çıxandan sonra gizlədilmiş faktlar xalqa çatdırıldı. Xalqa qara böhtanların iç üzü görsənmışdı.
Ölkəmiz müstəqillik əldə etdikdən sonra 1993-cü ildə yenidən xalqın tələbi ilə hakimiyyətə qayıdan ulu öndər Heydər Əliyev ermənilərin azərbaycanlıları öz dədə-baba torpaqlarından müxtəlif dövrlərdəki deportasiyalarına və bu torpaqlarda törətdikləri cinayətlərə dövlət səviyyəsində hüquqi qiymət verildi.
Xaçmaz və onun kəndləri hələ o zaman da Quba qəzasına daxil idi. Əhalinin əsas hissəsi kəndlərdə yaşayırdı. Həmin zamanlar dinc əhali ətrafda nə baş verdiyindən tamamilə xəbərsiz idi. Hərə öz təsərrüfatı ilə məşğul olurdu. Mal-qara saxlayır, tarlada əkib-biçir, ailələrinin dolanması üçün zəhmət çəkib işləyirdilər.
Toy və yas məclisləri qaydasında keçirilirdi. Xalq adi günlərini yaşayırdı. Lakin hər şey birdən dəyişildi. Rusiyada Çar hakimiyyəti inqilab nəticəsində dağıdıldı. Bolşeviklər Sovet hakimiyyəti qurmaq adı ilə silahlı erməni quldur dəstələrini xalqın üzərinə yeritdilər. Stepan Şaumyanın quldur dəstələri Amazaspın başçılığı ilə Azərbaycanda terror əməliyyatları aparıb xalqımızı qana buladılar. Topla, pulemyotla silahlanan bu quldur dəstələri amansızlıqla Azərbaycanda soyqırım törətdilər.
Xaçmazın Padar kəndinə hücum edən Amazaspın quldur dəstələri kənddə böyük qırğın törədirlər. Həmin vaxt kənddə toy məclisi keçirilirmiş. Hər şeydən xəbərsiz toy adamları qəfildən gülləbaran edilir, süngülərlə qətlə yetirilirlər. Bəyi isə çox dəhşətli qəddarlıqla öldürürllər. Gəlin-Azərbaycanımızın qorxmaz, mərd qızı Reyhan quldurların əlindən qaçaraq gizli yollarla Qubanın dağlarına üz tutur. O, meşələrlə, uçurum yerlərlə qaçıb dağlarda gizlənir.
Yaşadığım yerdə - Təngə dağını keçəndən sonra yolun sol tərəfində çox uca dağlar hamının diqqətini cəlb edir. Ağ qaya adlandırılan bu dağ tarixlərə şahidlik etmişdir. Ağ qayanın aşağı tərəfində Qırmızı qaya adlanan dağ silsiləsi bu görüntünü daha da axar- baxarlı edir. Qırmızı qayanın üstündə çox qədim zamanlardan insanlar yurd salıb yaşamışlar. Bu dağın hər iki başında yaşayış məntəqələri vardır. Çənlibeli xatırladan bu dağda insanlar maldarlıqla, qoyunçuluqla məşğul olmuşlar. Yaylaqda əkin əkmiş, kartof becərmişlər. Bu yolla onlar öz dolanacaqlarını təmin etmişlər.
Dağın üstündən yaylağa getmək o qədər də asan deyil. Buraya cığır Ağ qayanın sağ tərəfindəndir. Uçurumlardan ibarət olan bu cığırda çox ehtiyatla yerimək lazımdır. Cığırın düz qırağında çox hündür bir daş var. İndinin özündə də bu daş “Gəlin daşı”, “Gəlin qayası” adlanır.
Reyhan günlərlə meşələrdən, uçurumlardan yol gələrək həmin bu dağa çatdı. Bu daşın yanında oturub dincini alır. Burada bir neçə gün qalır, gecələyir. Yerli əhali bu qızın burada gizləndiyini görüb onu evlərinə aparırlar. Ona yemək, paltar verirlər. Reyhan əyninə kişi paltarı, ayağına çarıq geyinib, başına qoyun dərisindən tikilmiş papaq qoyur.
Reyhan artıq bir neçə müddət idi ki, bu dağın üstündəki yaşayış məntəqəsində yaşayırdı. Bu yerin adamları ona xüsusi hörmət göstərib onu əzizləyirdilər. Reyhan həmişə öz kəndini xatırlayır, gördüyü dəhşətləri heç vaxt yadından çıxara bilmırdı. O, daşnaklardan qisas almaq istəyirdi. Alçaq düşmənlərin törətdiklərinin əvəzini layiqincə vermək istəyirdi. Axır ki, Reyhan öz arzusuna çata bilir. Kəndlərinə xəbər göndərir. Əli silah tutan bütün cavanlar onun ətrafına toplaşır. Bunu eşidən başqa kəndlərdən də əli silah tutan cavanlar dəstəyə qoşulur. Birləşib böyük bir silahlı dəstə düzəldirlər. Erməni daşnakları ilə vuruşurlar. Yüzlərlə daşnak meyidi meydanda qalır.
Reyhan xalqının, qohum-qardaşının intiqamını alır. Onlar vuruşmanı davam etdirib erməni daşnaklarını ərazidən qovub çıxardırlar. Reyhan uzun illər gizlənə bilir. Həmin zamanlarda adamlara “Vətən xaini” adını verib güllələyirdilər, ya da Sibirdə zindanlarda çürüdürdülər.
Axır ki, 1928-ci ildə o, Sovet hakimiyyəti tərəfindən həbs olundu. Uzun zaman həbsdə qalan Reyhana məhkəmənin qərarı ilə güllələnmə cəzası verirlər. Son anda onu güllələməyə apararkən mərkəzdən əmr gəlir. Güllələnmə təxirə salınır. Tezliklə onun adı və soyadı dəyişdirilib Krıma göndərilir. Krımda bir monastrda yerləşdirilir. Ömrünün sonuna kimi burada yaşayır. Dünyasını dəyişəndən sonra orada da dəfn olunur.

Əmlakın müsadirəsi ilə bağlı mühüm qərar

Fərhad Abdullayevin sədrliyi ilə Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun növbəti iclası keçirilib.
Konstitusiya Məhkəməsinin mətbuat xidmətindən bildirilib ki, məhkəmə iclasında Azərbaycan Respublikası Prokurorluğunun sorğusu əsasında Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 13-cü maddəsinin I hissəsində və 29-cu maddəsində nəzərdə tutulmuş mülkiyyət toxunulmazlığı hüququ baxımından Cinayət Məcəlləsinin 99-1.1.1, 99-2 və 99-3.2-ci maddələrinin şərh edilməsinə dair konstitusiya işinə baxılıb.
Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumu iş üzrə hakim R.Qvaladzenin məruzəsini, maraqlı subyektlər Azərbaycan Respublikası Prokurorluğunun sorğusunu və Milli Məclis Aparatının mülahizəsini, Ali Məhkəməsi, Bakı Apellyasiya Məhkəməsi, Hüquqi Ekspertiza və Qanunvericilik Təşəbbüsləri Mərkəzi tərəfindən təqdim edilmiş mütəxəssis mülahizələrini və iş materiallarını araşdırıb müzakirə edərək qərar qəbul edib.
Qərarda deyilir ki, Azərbaycan Respublikası Cinayət Məcəlləsinin 99-1.1.1-ci maddəsindəki “cinayət törədilərkən istifadə etdiyi” müddəası hazırlanan cinayətdə alət və vasitələr kimi istifadə edilməsi nəzərdə tutulan əşyaları da əhatə edir.
Azərbaycan Respublikası Cinayət Məcəlləsinin 99-2-ci maddəsinin “cinayət törətmiş şəxsə məxsus olan digər əmlak” müddəası həmin Məcəllənin 99-1.1-ci maddəsində göstərilən əmlaka aid edilməyən cinayət törətmiş şəxsə məxsus olan hər hansı əmlakı nəzərdə tutur.
Cinayət Məcəlləsinin 99-3.2-ci maddəsinin ikinci cümləsində nəzərdə tutulan “cinayət törətmiş şəxsin müsadirə edilmiş əmlakdan başqa əmlakı” müddəası məhkəmənin yekun qərarı ilə cinayət nəticəsində əmlakın qanuni sahibinə vurulmuş ziyanın ödənilməsinə yönələn, həmçinin cinayətin törədilməsindən əvvəl və ya törədilməsindən sonra cinayət törətmiş şəxsə məxsus olan istənilən əmlakı ehtiva edir.
Cinayət Məcəlləsinin 15-1-ci fəslinin, eləcə də Cinayət-Prosessual Məcəlləsinin 41.1-1, 346 və 353-cü maddələrinin tələblərindən irəli gələrək əmlakın xüsusi müsadirəsi ilə yanaşı, cinayət nəticəsində onun qanuni sahibinə vurulmuş ziyanın ödənilməsinə yönəldilməsi məsələləri məhkəmənin yekun qərarı ilə həll edilməlidir.
Qərar dərc edildiyi gündən qüvvəyə minir, qətidir, heç bir orqan və ya şəxs tərəfindən ləğv oluna, dəyişdirilə, yaxud rəsmi təfsir edilə bilməz.

Cüdoçumuz qızıl medal qazandı

Azərbaycan cüdoçusu Balabəy Ağayev (60 kq) Tacikistanın paytaxtı Düşənbədə keçirilən "Böyük Dəbilqə" turnirində qızıl medal qazanıb.
26 yaşlı idmançı finalda yerli cüdoçu Mehrzod Sufiyevi yenərək fəxri kürsünün ən yüksək pilləsinə qalxıb.
Bu gün Yaşar Nəcəfov (66 kq) üçüncü yer uğrunda görüşdə özbəkistanlı Artyom Şturbabinlə qarşılaşacaq.
Qeyd edək ki, "Böyük Dəbilqə" turniri mayın 4-də başa çatacaq.

Ağacları kəsən şəxs "Azəravtoyol"un məmuru imiş - RƏSMİ

Zaqatalada qanunsuz olaraq çoxsaylı ağac kəsməkdə təqsirləndirilən şəxs barədə cinayət işi məhkəməyə göndərilib.
Bu barədə Baş Prokurorluğun Mətbuat xidməti məlumat yayıb.
Qeyd olunub ki, rayon ərazisində kütləvi şəkildə qanunsuz ağac kəsmə faktlarının aşkarlanması ilə bağlı Baş prokuror yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə Baş İdarəsində başlanmış cinayət işinin bir hissədə ibtidai istintaqı yekunlaşdırılıb.
İstintaqla Azərbaycan Avtomobil Yolları Dövlət Agentliyinin “14 nömrəli Yol İstismarı” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyətinin direktoru Rüstəm Paşayevin cari ilin fevral ayında rəsmi icazə sənədlərinə yalan məlumatlar daxil etməklə Zaqatala rayon sakini Muhuma Qudayev tərəfindən rayonun Maqov kəndi ərazisindən keçən yolun üzərindəki 136 min manat dəyərində olan müxtəlif növ ağacların şəxsi məqsədlər üçün ekoloji tələblərə zidd olaraq kəsilməsini təşkil etməsinə, bununla da çoxsaylı ağacların bioloji inkişafına mənfi təsir göstərən nəticələrə səbəb olmasına əsaslı şübhələr müəyyən edilib.
Toplanmış sübutlar əsasında Rüstəm Paşayevə Cinayət Məcəlləsinin 32.3, 259.4 (xüsusilə külli miqdarda ziyan vurmaqla qanunsuz olaraq ağacları, kolları və ya digər yaşıllıqları kəsməni təşkil etmə), 309.2 (vəzifə səlahiyyətlərini aşma ağır nəticələrə səbəb olduqda) və 313-cü (vəzifə saxtakarlığı) maddələri ilə ittiham elan edilərək barəsində müstəntiqin vəsatəti və ibtidai araşdırmaya prosessual rəhbərliyi həyata keçirən prokurorun təqdimatı əsasında məhkəmənin qərarı ilə həbs, Muhuma Qudayevə isə həmin Məcəllənin 259.4 (xüsusilə külli miqdarda ziyan vurmaqla qanunsuz olaraq ağacları, kolları və ya digər yaşıllıqları kəsmə), 32.5, 309.2 (ağır nəticələrə səbəb olan vəzifə səlahiyyətlərini aşmaya köməkçilik) və 32.5, 313-cü (vəzifə saxtakarlığının törədilməsinə köməkçilik) maddələri ilə ittiham elan edilərək barəsində polisin nəzarəti altına vermə qətimkan tədbiri seçilib.
Cinayət işi baxılması üçün aidiyyəti üzrə Şəki Ağır Cinayətlər Məhkəməsinə göndərilib.
Bundan başqa, Baş idarədə istintaq edilən digər cinayət işi üzrə isə Azərbaycan Avtomobil Yolları Dövlət Agentliyinin “8 nömrəli Avtomobil Yollarının Yaşıllaşdırılması” MMC-nin direktoru İlham Novruzov Zaqatala rayonunun Lahıc kəndi ərazisindən keçən avtomobil yolu üzərindəki 88 min manat dəyərində olan çoxsaylı ağacların rayon sakini Anar Hüseynov tərəfindən qanunsuz olaraq kəsilməsini təşkil etməsinə, bununla da ağacların bioloji inkişafına mənfi təsir göstərən nəticələrə səbəb olmasına əsaslı şübhələr müəyyən edilib.
Eyni zamanda hər iki halda Zaqatala rayonu Maqov və Lahıc kəndlərində ağacların qanunsuz olaraq kəsilməsi ilə bağlı Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin 7 saylı Regional Ekologiya və Təbii Sərvətlər İdarəsinin sabiq rəisi Akif Məmmədovun vəzifə səlahiyyətlərini aşmaqla qanunsuz rəy verməsi və vəzifə saxtakarlığı törətməsinə əsaslı şübhələr müəyyən olunub.
İlkin sübutlarla İlham Novruzov Cinayət Məcəlləsinin 32.3,259.4 və 309.2-ci, Akif Məmmədov həmin Məcəllənin 309.2 və 313-cu, Anar Hüseynova isə 259.4 və 32.5, 309.2-ci maddələri ilə ittiham elan edilərək barələrində polisin nəzarəti altına vermə qətimkan tədbiri seçilib.
Hazırda sözügedən cinayət işi üzrə ibtidai istintaq davam etdirilir.

Xocalıda qumbara partladı - Xəsarət alan var

İşğaldan azad edilmiş Xocalı rayonunun Xanyurd kəndi ərazisində mayın 2-də hərbi sursatın partlaması hadisəsi baş verib.
Bu barədə Azərbaycan Respublikası Daxili İşlər Nazirliyi, Baş Prokurorluğu və Minatəmizləmə Agentliyinin (ANAMA) Mətbuat Xidmətləri məlumat yayıb.
Məlumata görə, Tovuz rayonu Cəlilli kənd sakini 2008-ci il təvəllüdlü Məmmədov Aqşin Arif oğlu əlində əl qumbarasının partladıcı mexanizminin partlaması nəticəsində sağ əlindən xəsarət alıb. Hadisə nəticəsində zərərçəkənin 3 barmağı amputasiya olunub.
Faktla bağlı Xocalı rayon prokurorluğunda araşdırma aparılır.
"ANAMA, DİN və Baş Prokurorluq bir daha vətəndaşları təhlükəsizlik qaydalarına riayət etməyə, təhlükəli əşyalara toxunmamağa, onlara müdaxilə etməməyə, mina təhlükəsi işarələrinin göstəricilərinə diqqətlə yanaşmağa və bələd olmadıqları ərazilərə daxil olmamağa çağırır", məlumatda deyilir.

Türk liderlərinin Azərbaycan toplantısı - Tarix məlum oldu

Türk Dövlətləri Təşkilatının (TDT) bu il keçiriləcək rəsmi liderlər toplantısının tarixi məlum olub.
Görüşün oktyabr ayında Azərbaycanda keçirilməsi planlaşdırılır.
Görüşün dəqiq tarixi hələlik müəyyənləşdirilməyib. Məlumatı TDT Ağsaqqallar Şurasının sədri, Türkiyənin sabiq baş naziri Binəli Yıldırım Şimali Kiprin Girne şəhərində bu gün keçirilən toplantıda açıqlayıb.
Yıldırım bildirib ki, təşkilatın son dövrlərdə keçirdiyi toplantılarda qəbul olunan qərarlar, xüsusilə 16-cı Ağsaqqallar Toplantısı və bugünkü iclasın nəticələri, payızda Azərbaycanda baş tutacaq rəsmi zirvədə Türk dünyasının dövlət başçılarına təqdim ediləcək.
Xatırladaq ki, TDT-nin qeyri-rəsmi liderlər zirvəsi 20-22 may tarixlərində Macarıstanın paytaxtı Budapeştdə keçiriləcək. Macarıstan ilk dəfə belə bir yüksək səviyyəli toplantıya ev sahibliyi edəcək. Zirvədə təşkilatın daimi üzvləri – Azərbaycan, Türkiyə, Qazaxıstan, Qırğızıstan və Özbəkistan, müşahidəçi üzvlər – Türkmənistan, Şimali Kipr Türk Cümhuriyyəti və Macarıstanın dövlət və hökumət başçılarının iştirakı gözlənilir.
TDT-nin liderlər səviyyəsində bir-birini tamamlayan iki vacib görüşü – mayda Macarıstanda qeyri-rəsmi, oktyabrda isə Azərbaycanda rəsmi Zirvə toplantısı – təşkilatın 2025-ci il üçün strateji gündəmini formalaşdırmaqda mühüm rol oynayacaq.
Bu görüşlərdə təkcə siyasi məsələlər deyil, həm də iqtisadi əməkdaşlıq, nəqliyyat şəbəkələri, enerji təhlükəsizliyi və mədəni-humanitar əlaqələrin inkişafı kimi sahələrin də müzakirə ediləcəyi gözlənilir.

Çilidə dağıdıcı zəlzələ - Sunami təhlükəsi elan edildi

Çili sahillərində 7,5 maqnitudalı zəlzələ baş verib.
Bu barədə Avropa-Aralıq dənizi Seysmoloji Mərkəzinin (EMSC) məlumatında deyilir.
Sunami təhlükəsi elan edilib. Xəsarət alanlar və dağıntılar barədə məlumat yoxdur.

İmtahan cavabları ELAN OLUNDU

Dövlət İmtahan Mərkəzi tərəfindən 6 aprel 2025-ci il tarixində keçirilən imtahanların nəticələri elan edilib. Cavabları açıqlanan imtahanlar aşağıdakılardır:

1. Əvvəlki illərin məzunları üçün qəbul imtahanının I mərhələsi, V ixtisas qrupu üzrə ali təhsil müəssisələrinə və 11 illik təhsil bazasında kolleclərə qəbul imtahanı;

2. Müsabiqədə buraxılış imtahanında verdiyi xarici dildən fərqli dil üzrə iştirak etmək istəyən cari ilin məzunları üçün əlavə xarici dil imtahanı;

3. Qəbul imtahanını buraxılış imtahanında verdiyi dildən fərqli dil üzrə vermək istəyən cari ilin məzunları üçün əlavə tədris dili imtahanı;

4. Mart ayında keçirilmiş buraxılış imtahanlarında üzrlü səbəblərdən iştirak edə bilməmiş və barəsində Mərkəzə müraciət edilmiş cari ilin XI sinif şagirdləri üçün buraxılış imtahanı;

5. Eksternat qaydasında XI sinif üzrə yekun attestasiyada iştirak etmək istəyən şəxslər üçün buraxılış imtahanı;

6. Buraxılış imtahanlarında üzrlü səbəblərdən iştirak edə bilməmiş və barəsində Mərkəzə müraciət edilmiş əvvəlki illərin XI sinif məzunları üçün buraxılış imtahanı.

İmtahan iştirakçıları nəticələrini öyrənmək üçün bu keçiddən istifadə etməlidirlər.
Abituriyentlər (şagirdlər) imtahan nəticələri haqqında məlumatı (hər fənn üzrə ümumi balı), mobil operatorlar (Azercell, Bakcell, Nar, Naxtel) vasitəsilə imtahana buraxılış vərəqəsində verilən kodu 7727 nömrəsinə göndərməklə də öyrənə bilərlər.
Bu imtahanlarında iştirakı nəzərdə tutulan 33382 nəfərdən 2205 nəfər imtahana gəlməyib. 8 nəfər isə tələb olunan qaydaları pozduğu üçün imtahandan xaric olunub və nəticələri ləğv edilib.
İmtahanda ən yüksək nəticəni 288,6 bal toplayan Sumqayıt şəhəri, 5 saylı orta məktəbin 2024-cü il məzunu Əsədova Aytən Eynur qızı göstərib. Xatırladaq ki, imtahanda toplanılması mümkün olan maksimal bal 300-dür.
İmtahan nəticələri ilə bağlı müraciətlərə baxılması üçün DİM-də Apellyasiya Komissiyası fəaliyyət göstərəcək. Apellyasiya Komissiyasına müraciət etmək istəyənlər 6 may saat 10:00-dan 8 may saat 17:00-dək DİM-in saytında yerləşdiriləcək elektron ərizəni doldurmaqla qeydiyyatdan keçə bilərlər. Göstərilən müddət ərzində qeydiyyatdan keçməyənlər sonradan Apellyasiya Komissiyasına müraciət edə bilməyəcəklər. Elektron ərizədə haqqında müraciət edilən tapşırığın nömrəsi seçilməli, onunla bağlı müraciətin məzmunu yazılmalı və meyarın hansı bəndinə uyğun hesab edildiyi göstərilməlidir. Elektron ərizədə müraciətin məzmunu qeyd olunmadığı halda ərizə qəbul edilmir və həmin müraciət araşdırılmır. Apellyasiya prosesi aşağıdakı ardıcıllıqla aparılır:
Apellyasiya Komissiyası tərəfindən haqqında müraciət olunan bütün işlər araşdırılır;
İmtahan iştirakçılarının müraciət etdikləri tapşırıqlar üzrə ekspert rəyi (yazılı şəkildə) apellyasiya ərizələrinə əlavə edilir;
İmtahan iştirakçılarının apellyasiya ərizələrində qeyd etdikləri telefon nömrəsinə apellyasiya prosesinin başa çatması ilə bağlı “sms” göndərilir.
Bundan sonra şagirdlər (abituriyentlər) apelyasiya.dim.gov.az saytında ərizələrinə daxil olaraq apellyasiyanın nəticəsi ilə tanış ola və ekspert rəyini oradan çap edə bilərlər.
Cavab vərəqində təlimata uyğun olmayan formada qeyd olunmuş cavablar, o cümlədən cavabın optik qurğu tərəfindən səhv kimi nəzərə alınması ilə nəticələnən düzəlişlərlə (məsələn qapalı sualda iki dairənin qaralanması və s.) bağlı müraciətlərə baxılmayacaq.
Apellyasiya Komissiyasına müraciət etməmişdən əvvəl şagirdlər (abituriyentlər) DİM-in saytında, imtahan nəticələri ilə bağlı səhifədə öz nəticələri, cavab vərəqinin qrafik təsviri, hər bir açıq tipli tapşırıq üzrə qiymətləndirmə meyarları ilə, həmçinin tapşırıqların şərti və izahlarla (//eservices.dim.gov.az/ejurnal/) tanış ola bilərlər. Ötən imtahanların təcrübəsi göstərir ki, apellyasiya üçün ərizə yazanların təqribən 15%-i ümumiyyətlə tapşırığa cavab verməyib və ya öz cavabı ilə mümkün doğru cavabları, qiymətləndirmə şkalasını müqayisə edib tanış olmadan komissiyaya müraciət ediblər. İmtahan iştirakçılarının nəzərinə çatdırırıq ki, bu tip müraciətlərə baxılmayacaq.

İnterpolun axtardığı İŞİD üzvü Gürcüstanda saxlanıldı

Gürcüstan Dövlət Təhlükəsizli Xidməti İnterpol xətti ilə axtarışa verilmiş İŞİD üzvünü saxlayıb.
Məlumatı Gürcüstan DTX yayıb.
Bildirilib ki, qurumun əməkdaşlarının hərtərəfli təhqiqatları nəticəsində Rustavi şəhərində xarici ölkə tərəfindən İnterpola axtarışa verilmiş əcnəbi saxlanılıb. İstintaq çərçivəsində saxlanılan şəxsin 2014-cü ildə Yaxın Şərqə getdiyi və İŞİD terror təşkilatının sıralarına qoşulduğu müəyyən edilib. Onun döyüş təcrübəsi olduğu və partlayıcı qurğular hazırlamaq sahəsində ixtisaslaşdığı qeyd edilib. Saxlanılan şəxsin İŞİD üçün çox vacib terror fəaliyyətlərinə görə məsuliyyət daşıdığı qeyd edilib.