3-11-2021, 17:42
Koronavirus infeksiyasına qarşı peyvəndin “buster” dozası və revaksinasiyaya dair AZƏRTAC-ın suallarını TƏBİB-in Xəstəliklərin kontrolu və profilaktikası departamentinin müdiri Yaqut Qarayeva cavablandırıb.
- Birinci doza vaksin vurulduqdan neçə gün sonra ikinci doza vurulmalıdır?
- Azərbaycanda hazırda istifadə olunan peyvəndlərin 2-ci dozasının 1-ci dozadan sonra 28-ci gündə vurulması ciddi tövsiyə olunur. Hər hansı səbəbdən 28 gündən sonra 2-ci dozanı vurdurmayan vətəndaşlara şərait yaradılır ki, 56 gün ərzində (istehsalçı tövsiyəsinə əsasən) vaksinasiyanı tamamlaya bilsinlər. Birinci dozadan 56 gündən çox müddət keçdikdə vaksinin ikinci dozasının vurulması lazım olan effekti vermədiyi üçün yenidən 1-ci və 2-ci dozalar vurulmalıdır.
- İkinci doza vaksin vurulduqdan neçə müddət sonra “buster” doza vurula bilər?
- “Buster” doza qüvvətləndirici doza deməkdir. Belə ki, COVID-19 xəstəliyinə qarşı iki doza vaksin vurdurduqdan və ya koronavirusa yoluxduqdan altı ay sonra orqanizmin bu virusa qarşı müqaviməti azala bilər. Orqanizmin koronavirus infeksiyasına qarşı müqavimətini yenidən artırmaq üçün “buster” dozanın vurulması tövsiyə olunur. “Buster” doza ikinci dozadan və ya yoluxma tarixindən sonra, 6-cı aydan başlayaraq vurulur.
Vətəndaşlar randevu.its.gov.az saytı üzərindən “buster” dozanın vurulması üçün onlayn qaydada növbə götürə bilərlər.
- Bəs dördüncü doza nə vaxt vurulur?
- Hazırda ölkəmizdə yalnız vaksinin ikinci dozasından altı ay keçdikdən sonra “buster” dozaların vurulması tövsiyə olunur. 4-cü dozanın vurulması (revaksinasiya) hələ ki, nə Azərbaycanda nə də heç bir digər ölkədə planlı şəkildə tətbiq olunmur. Eyni zamanda, qeyd olunmalıdır ki, revaksinasiya, yəni 4-cü dozanın vurulması ilə bağlı hər hansı əks-göstəriş yoxdur və ölkəmizdə 4-cü doza insanların öz istəyi ilə vurula bilər.
Bütöv.az
3-11-2021, 17:10
Son günlər Ermənistanda Putinin səsləndirdiyi 1920-ci illərin xəritələri məsələsi qızğın müzakirələrə səbəb olur. Ermənilərin bu qorxusu nədən ibarətdir? Onlar bu xəritədə nə görüblər?
Məsələ ilə bağlı Axar.az-a danışan azərbaycanlı tarixçi, “Qafqaz tarixi” Mərkəzinin direktoru, UNESKO-nun dosenti Rizvan Hüseynov bildirib ki, söhbət 1928-ci ilə aid olan Rusiya Baş Qərargahının xəritəsindən gedir:
“Araşdırmalarımız göstərir ki, bu dövrə qədər dəqiq hərbi xəritələr yox idi. Sərhədlərin demarkasiyası üçün internet məkanında yayılan xəritələr deyil, hər bir metri dəqiq şəkildə qeyd olunmuş xəritə lazımdır. SSRİ-nin ilk belə xəritələrindən biri 1928-ci ilə aid olan SSRİ Baş Qərargahının xəritəsidir.
Bu xəritələrdə müasir Ermənistanın bir hissəsinin Azərbaycanın ərazisi olduğu əks olunub.
Məsələ burasındadır ki, Sovet İttifaqı dağılanadək Azərbaycan Moskvanın göstərişi ilə müəyyən ərazilərini Ermənistana verməyə məcbur olmuşdu. Burada söhbət təxminən minlərlə hektar torpaqdan gedir. 1928-ci ilin xəritəsi isə ən birinci xəritədir və onun sayəsində demarkasiya işlərini məhz real Azərbaycan sərhədlərinə uyğun olan yerlərdə keçirə bilərik.
Bu xəritə hazırda Rusiya Federasiyasının Baş Qərargahında saxlanılır”, - tarixçi qeyd edib.
Bütöv.az
3-11-2021, 16:50
1 noyabr 1961-ci ildə dünyaya gələn sabiq əmək və əhalinin sosial müdafiəsi naziri Səlim Müslümov 60 illik yubileyini dəmir barmaqlıqlar arxasında qeyd edib.
Bu barədə Modern.az-a danışan sabiq nazirin atası Yanvar Müslümov oğluna arzularını dilə gətirib:
“Səlimə ancaq və ancaq can sağlığı arzulayıram. İndiki zamanda bundan mühüm, bundan ali heç nə yoxdur. Ona görə də oğluma yalnız can sağlığı arzulayıram. İnanın ki, heç azadlıq da arzulamıram. Bircə canı sağ olsun, bu dünyanı bürüyən koronavirus ondan uzaq olsun, başqa heç nə istəmirəm”.
Y.Müslümov eyni zamanda, öz səhhətindən də danışıb:
“Yaşlı adamam, bir yerim düzəlir, o biri yerim ağrıyır. Yaşıma görə düşünürəm ki, normaldır, belə də olmalıdır. Ayaqlarım da çox ağrıyır, uzaq yol da gedə bilmirəm ki, Səlimə baş çəkim. Danışanda ancaq deyir ki, yaxşıyam, narahat olma məndən. Mənim də gücüm dua etməyə çatır. Allah heç kimi azadlıq demirəm, can sağlığı ilə sınağa çəkməsin bircə”.
Dövlət Təhlükəsizliyi Xidmətinin (DTX) məlumatına görə, Səlim Müslümov Azərbaycan Respublikası Cinayət Məcəlləsinin 308.2-ci (ağır nəticələrə səbəb olan vəzifə səlahiyyətlərindən sui-istifadə), 311.3.2-ci və 311.3.3-cü maddələri (təkrar külli miqdarda rüşvət alma) ilə təqsirləndirilən şəxs qismində məsuliyyətə cəlb olunaraq barəsində məhkəmənin qərarı ilə həbs qətimkan tədbiri seçilib. Hazırda istintaq-əməliyyat tədbirləri davam etdirilir.
Səlim Müslümov 1995-ci ildən bəri yüksək vəzifələr tutub. Belə ki, o, 1995-ci ilin iyulundan 2000-ci ilin martınadək Maliyyə Nazirliyində idarə rəisi vəzifəsində çalışıb. 2000-ci ilin martında Dövlət Gömrük Komitəsinin sədr müavini təyin edilib. 2002-ci ilin 17 dekabrında Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun sədri vəzifəsinə gətirilib. 2013-cü ildən 2018-ci ilin 21 aprelinə kimi isə əmək və əhalinin sosial müdafiəsi naziri işləyib. 2018-ci ilin sentyabrında Milli Aviasiya Akademiyasının Dünya iqtisadiyyatı kafedrasında müdir vəzifəsinə təyin olunub. İqtisad elmləri doktoru, professordur.
Yeri gəlmişkən, eks-nazirin yüksək rütbəsi də var - 17 yanvar 2002-ci ildə ölkə Prezidentinin fərmanı ilə ona gömrük xidməti general-mayoru rütbəsi verilib.
Bu, Səlim Müslümovun ilk həbsi deyil. Onun adı maliyyə qalmaqalında ilk dəfə 1995-ci ildə hallanıb. O zaman Azərbaycan Əmanət Bankının Səbail filialının rəhbəri Bəşər Hacıyev, Maliyyə Nazirliyinin idarə rəisi Səlim Müslümov və Səbailin icra başçısının birinci müavini Hüseyn Hüseynov 50 milyon dolları mənimsəməkdə ittiham edilmişdilər. Belə ki, bununla bağlı yayılan məlumatlarda bildirilirdi ki, Səlim Müslümov Maliyyə Nazirliyində idarə rəisi vəzifəsində çalışarkən Azərbaycan Əmanət Bankından (indiki Kapital Bank) milyonlarla vəsaitin “yoxa” çıxması ilə əlaqədar məsuliyyətə cəlb olunub. Həmin dönəmdə saxlanılan Səlim Müslümov altı aydan sonra azadlığa buraxılıb.
Bütöv.az
3-11-2021, 15:48
Qarabağda yaşayan ermənilər Azərbaycan vətəndaşlarıdır.
Bunu Report-a açıqlamasında Fransanın Azərbaycanda ilk səfiri olmuş Jan Perən bildirib.
Onun sözlərinə görə, Azərbaycanın qələbəsinin möhkəmləndirilməsi mərhələsi uğurla davam edir:
“Otuz ildən sonra Azərbaycan Qarabağ problemini həll etməyə nail olub. Halbuki ATƏT-in Minsk qrupu buna nail ola bilməmişdi. Baxmayaraq ki, çoxlu sayda qətnaməyə səs vermişdik. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev əməliyyatları uğurla başa çatdırmağa nail olub və artıq bir ildir münaqişə həll olunub. Bu gün Azərbaycan qələbəsinin möhkəmləndirilməsi dövrünü yaşayır. Bu gün Azərbaycan sülhün bərpa olunması dövrünə qədəm qoyub".
J.Perən deyib ki, bu mərhələdə Azərbaycanın qarşısında həll olunmalı bir sıra vacib məsələlər durur:
"Bunlardan biri Qarabağda yaşayan ermənilərin vətəndaşlığı məsələsidir. Azərbaycanın bu məsələlərdə mövqeyi gün kimi aydındır. Qarabağda yaşayan ermənilər Azərbaycan vətəndaşlarıdır. Lakin bu məsələyə ermənilər etirazlarını bildirirlər və bundan sonra da müqavimət göstərməkdə davam edəcəklər. Xüsusilə bu məsələ ATƏT-in Minsk qrupu səviyyəsində müzakirələrə çıxarılacaq və ermənilər həmsədrlərə təsir göstərməyə çalışacaqlar. Ermənilər daha çox Fransaya təsir göstərməkdə davam edəcəklər. Lakin mən bu məsələdə də Azərbaycanın uğur qazanacağına inanıram".
3-11-2021, 15:27
Həzi Aslanov adına Ordu İdeoloji və Mədəniyyət Mərkəzinin təşkilatçılığı ilə şəhid Tural Rəhimlinin xatirəsinə həsr olunan anım mərasimi keçirilib.
Əvvəlcə ulu öndər Heydər Əliyevin və ölkəmizin ərazi bötövlüyü uğrunda şəhid olanların xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad edilib. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Himni ifa olunub.
Şəhid Tural Rəhimlinin həyat və döyüş yolundan bəhs edən videoçarx nümayiş etdirilib.
Şəhidin atası Gəray Rəhimli övladı haqqında xatirələrini bölüşüb, şəhid ailələrinə göstərilən diqqət və qayğıya görə dövlətimizin başçısına və Müdafiə Nazirliyinin rəhbərliyinə minnətdarlığını bildirib.
Çıxış edənlər Vətən müharibəsində qazanılan qələbədə göstərilən qəhrəmanlıqlardan, Müzəffər Ali Baş Komandanın rəhbərliyi ilə Azərbaycan Ordusunun şücaəti nəticəsində şəhidlərimizin intiqamının döyüş meydanlarında alındığından danışıblar.
Sonda Həzi Aslanov adına Ordu İdeoloji və Mədəniyyət Mərkəzinin kollektivi vətənpərvərliyi və qəhrəmanlığı tərənnüm edən musiqi nömrələri təqdim edib.
3-11-2021, 15:15
Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələri Hərbi Akademiyasında "Vətən müharibəsində Azərbaycanın qələbəsi." (Bakı, AFpoliqrAF, 2021, 1095 səh.) kitab işıq üzü görüb. Kitab Vətən müharibəsində Qələbənin il dönümünə həsr olunub. Geniş oxucu üçün nəzərdə tutulan kitabın müəllifi Silahlı Qüvvələrin Hərbi Akademiyasının Adyunktura və elm şöbəsinin professoru, “Dərbənd” Xeyriyyə İctimai Birliyinin sədri, “Azərbaycan Tarixçiləri” İctimai Birliyinin, Türk Dünyası Araşdırmaları Beynəlxalq Elmlər və Qotfrid Vilhelm Leybnits adına Avropa Təbiət Elmləri Akademiyalarının həqiqi (akademik) üzvü, ehtiyatda olan birinci dərəcəli kapitan, tarix elmləri doktoru, professor Nurulla Əliyevdir.
Kitab Silahlı Qüvvələrin Hərbi Akademiyasının Adyunktura və elm şöbəsində hazırlanıb, Ermənistan və Azərbaycan arasında Birinci və İkinci Qarabağ müharibələrinə həsr olunmuşdu.
Kitabın layihə rəhbəri və hərbi məsləhətçisi Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələri Hərbi Akademiyasının rəisi, dosent, general-leytenant Heydər Piriyev, elmi redaktoru Azərbaycan Respublikası Müdafiə Nazirliyi Hərbi Təhsil İdarəsi Elm şöbəsinin müdiri milli təhlükəsizlik və hərbi elmlər üzrə fəlsəfə doktoru, dosent, polkovnik Arif Həsənov, baş redaktoru Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələri Hərbi Akademiyasının “Adyunktura və Elm” şöbəsinin dosenti, ehtiyatda olan general-mayor Fazil Aşumov, redaktorlar Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələri Hərbi Akademiyasının "Adyunktura və Elm" şöbəsinin rəisi, polkovnik Rəşad Tahirov, Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələri Hərbi Akademiyasının Əməliyyat məharəti strategiyası şöbəsinin rəisi, polkovnik Telman Şahbazovdur.
Kitabda Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsinin gedişi və kəskinləşməsi zamanı baş verən əsas hərbi-siyasi hadisələrin kompleks strateji təhlili verilmişdir. Geniş spektrli açıq mənbələr, hərbi ekspertlər, hərbi və beynəlxalq humanitar hüquq sahəsində ixtisaslaşan alimlər və mütəxəssislərin təhlilləri əsasında Ermənistan və Azərbaycan arasında Birinci və İkinci Qarabağ müharibələrinin məzmununu müəyyənləşdirən əsas hərbi və siyasi komponentlərə qiymət verilmişdir.
Nəşrdə Vətən müharibəsinin bütün Cənubi Qafqazın taleyi üçün geosiyasi nəticələrini müəyyənləşdirməyə və göstərməyə cəhd olunmuşdur. Kitabda beynəlxalq birliyin və Ermənistan - Azərbaycan münaqişəsinə cəlb olunan tərəflərin fəaliyyətinin qərəzsiz təhlilinə böyük diqqət yetirilmişdir.
Kitabda həmçinin Ermənistan və Azərbaycan arasında Birinci və İkinci Qarabağ müharibələrində xronoloji ardıcıllıqla hərbi-siyasi hadisələrin və döyüş əməliyyatlarının xüsusiyyətləri əks olunub, o cümlədən Vətən müharibəsində Azərbaycan xalqının qələbəsini təmin edən Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin hərbi-strateji məharəti və tətbiq edilən taktikanın inkişafı, mərhələli və sabit təkamülü göstərilmişdir.
Vətən müharibəsi dövründə baş verən hərbi-siyasi hadisələr bu gün faktiki olaraq, vətən və dünya hərb sənəti tarixində yeni bir səhifə açdı. Müasir
müharibələr və münaqişələr tarixində dronların və “gəzən sursat”ların (kamikaze dronların) belə irimiqyaslı tətbiqinin analoqu yoxdur. Qarabağdakı Vətən müharibəsi bir çox hərbi və siyasi parametrlərinə görə "sabahkı günün ilk müharibəsi" hesab edilməlidir. Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsinin səbəb və nəticələri ilə bağlı bütün problemlər kompleksinin hərtərəfli və dərindən tədqiqi, onun tənzimlənməsinin siyasi və hərbi-güc metodlarının geosiyasi əhəmiyyətinin üzə çıxarılması bu kitab üzərində iş zamanı müəllif üçün müəyyənedici amillər olmuşdur. Münaqişəyə cəlb olunan tərəflərin, beynəlxalq təşkilatların və bütövlükdə dünya birliyinin reaksiyası, Vətən müharibəsinin hərbi-siyasi nəticələri hələ uzun müddət və böyük ölçüdə Cənubi Qafqazda cərəyan edən geosiyasi proseslərin gedişatını müəyyənləşdirəcək.
Bunları nəzərə alaraq, kitab Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin Hərbi Akademiyasının adyunktları və aspirantları, müəllimləri və dinləyiciləri, hərbi nəzəriyyəçi və praktiklər, beynəlxalq münasibətlər, beynəlxalq humanitar və hərbi hüquq sahəsində ixtisaslaşan mütəxəssislər üçün nəzərdə tutulmuşdur, həmçinin Azərbaycanın hərbi tarixi, Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsinin səbəbləri, gedişi və konkret məzmunu ilə maraqlanan geniş oxucu kütləsi üçün də maraqlı ola bilər.
Tədqiq olunan məsələlər üzrə biblioqrafiya isə daha geniş və zəngindir.
Ordum.az
3-11-2021, 12:27
Serbiyanın paytaxtı Belqradda keçirilən boks üzrə dünya çempionatında ən ağır çəkili boksçumuz Məhəmməd Abdullayevin yarımfinalda rəqibi müəyyənləşib.
Bütöv.az xəbər verir ki, 92 kq-dan yuxarı çəkidə mübarizə aparan Məhəmməd Abdullayev sabah finala çıxmaq üçün Davit Çaloyanla (Ermənistan) qarşılaşacaq.
Qeyd edək ki, sabah daha iki boksçumuz yarımfinal görüşünə çıxacaq. Loren Alfonso Dominqes (-86 kq) həmyerlisi Ruis Kordoba (Kuba) ilə, Sərxan Əliyev (-71 kq) isə Yuri Zaxariyevlə (Ukrayna) rinqə çıxacaq.
3-11-2021, 12:22
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev noyabrın 3-də Bosniya və Herseqovinanın Rəyasət Heyətinin üzvü Şefik Caferoviçlə görüşüb.
AZƏRTAC xəbər verir ki, Bosniya və Herseqovinanın Rəyasət Heyətinin üzvü Şefik Caferoviçi salamlayan Prezident İlham Əliyev dedi:
- Xoş gəlmisiniz, cənab Prezident. Sizi yenidən görməyə çox şadam. Çox şadam ki, VIII Qlobal Forumda iştirak edirsiniz. Biz dəfələrlə görüşmüşük. Həmçinin bu yaxınlarda telefonla tərəfdaşlığımız, əməkdaşlığımız və millətlərimiz arasında sıx dostluq əlaqələri barədə danışmışıq. Ölkələrimiz hər zaman bütün məsələlərdə bir-birini dəstəkləyib. Bu qarşılıqlı dəstək tərəfdaşlığımızı çox xüsusi edir. Mən Azərbaycanın ötən il torpaqlarının azad edilməsi uğrunda apardığı müharibə zamanı dəstəyinizə görə şəxsən Sizə çox minnətdaram. Ölkələrimiz arasında çoxlu oxşarlıqlar var və xalqlarımız bir-birini daha yaxşı tanıyır. Demək olar 50 ildir ki, Bakı və Sarayevo qardaşlaşmış şəhərlərdir. Sözsüz, bu elə bir vaxt idi ki, ölkələrimiz müstəqil deyildilər. Lakin biz müstəqillik illərində bu sıx əməkdaşlığı davam etdiririk. Əminəm ki, Sizin səfəriniz siyasi, iqtisadi və digər sahələrdə əməkdaşlığımızla bağlı müxtəlif məsələləri müzakirə etmək üçün yaxşı fürsət olacaq. Bir daha xoş gəlmisiniz.
Bosniya və Herseqovinanın Rəyasət Heyətinin üzvü Şefik Caferoviç dedi:
– Cənab Prezident, dəvətinizə və VIII Bakı Forumunda iştirak etmək və orada çıxış etmək imkanına görə təşəkkür edirəm. Ölkələrimiz arasında dostluq əlaqələrinin tarixi var və ümidvaram ki, gələcəkdə biz buna əsaslanaraq dostluq əlaqələrini davam etdirəcəyik. Mən telefon danışığımız zamanı artıq Sizi təbrik etmişəm, lakin indi şəxsən Sizi Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpası münasibətilə bir daha təbrik etmək istərdim. Siz beynəlxalq hüququn qaydaları çərçivəsində torpaqlarınızın azad edilməsi uğrunda müharibə aparmısınız və hazırda öz ərazinizin bir hissəsini yenidən qurmağa çalışırsınız. Mən hətta müharibə zamanı bu barədə dəfələrlə danışmışam. Ümidvaram ki, biz siyasi, iqtisadi, mədəniyyət məsələlərində əməkdaşlığımızı davam etdirəcəyik.
Bütöv.az
3-11-2021, 11:36
Çuğundur qan təzyiqini azaltmağa, qan damarlarının divarlarını və qaraciyəri gücləndirməyə kömək edir.
Bu barədə rusiyalı dietoloq Anna Drobışeva məlumat verib.
“Çuğundurun tərkibində olan betasianin piqmenti bədxassəli yenitörəmələrin inkişafını ləngidən güclü antioksidantdır. Bundan əlavə, bu tərəvəz bədəndən artıq mayenin çıxarılmasına kömək edir, qan itkisini bərpa edir”, - deyə o bildirib.
Onun sözlərinə görə, bu tərəvəz hətta termik işlənmədən sonra öz faydalı xüsusiyyətlərini saxlayır.
Lakin ekspertin fikrincə, qaynadılmış çuğundur kalsiumun tam mənimsənilməsinə mane olur. Bu səbəbdən osteoporoza meylli insanların ondan istifadəni dayandırması məsləhətdir.
Drobışeva həmçinin çuğundur şirəsinin də faydalı olduğunu bildirib. Onun sözlərinə görə, bu tərəvəzin şirəsi sıxıldıqdan iki saat sonra içilməlidir. Bundan əlavə, çuğundur şirəsi təmiz formada istehlak edilə bilməz, 1:4 nisbətində su ilə qarışdırlmalıdır.
Qeyd edək ki, çuğundur şirəsinin digər faydaları arasında onun immun sisteminin fəaliyyətinə də çox müsbət təsir etməsi, iltihab və virus əleyhinə təsirlərə malik olması göstərilir ki, bu da koronovirus pandemiyasının vəı mövsümi xəstəliklərin yayıldığı dövrdə xüsusən aktualdır.
Bundan əlavə çuğundur və onun şirəsi pektinlərlə zəngindir. Pektinlər orqanizmi ziyanlı maddələrdən - toksinlərdən, şlaklardan, ağır metallardan - təmizləyir.
Bu tərəvəz skleroz əleyhinə təsirə malikdir, hipertoniya zamanı ən yaxşı təbii müalicəvi vasitə sayılır, qanın tərkibinə də çox müsbət təsir edir.
Britaniya alimlərinin fikrincə çuğundur şirəsi təbii enerji içkisidir. Araşdırmalar nəticəsində məlum oldu ki, çuğundur şirəsinin daim qəbulu orqanizmin davamlılığını artırır, insana əlavə enerji, güc verir.
Çuğundur şirəsi böyrəklər üçün də çox faydalıdır. Artıq çəkisi olan insanlar da bu şirədən faydalana bilər - çuğundur şirəsinin tərkibində olan maddələr yağların parçalanmasını sürətləndirir.
Klimaks zamanı çuğundur şirəsinin daim qəbulu qadının vəziyyətini yaxşılaşdırır.
Bütöv.az
3-11-2021, 11:14
Son günlər ölkə məktəblərində müəllim və şagirdlər arasında COVID-19 yoluxma halları xeyli artıb. Pedaqoji heyətin 90 faizinin vaksinasiyadan keçdiyi, təhsil müəssisələrində sanitar-gigiyena qaydalarına tam riayət olunduğu deyilsə də, yoluxanların sayı demək olar ki, hər gün artır.
Hətta müəllim və şagirdlər arasında ölüm halları belə baş verib.
Bu vəziyyətdə məktəblərin bağlanması və yenidən distant təhsilə keçid mümkündürmü?
Bakupost.az -ın xəbərinə görə, məsələyə münasibət bildirən Aspirant və Magistrlər Cəmiyyətinin sədri, fizika-riyaziyyat elmləri üzrə fəlsəfə doktoru İlqar Orucov deyib ki, məktəblər təkrar bağlandığı təqdirdə şagirdlərin təhsili dərindən mənimsəməsinə ciddi problemlər yaranacaq:
“Ənənəvi təhsili əvəz edəcək təhsil forması yoxdur. Pandemiya səbəbindən məcburiyyət qarşısında qalıb 2 ilə yaxın bir müddətdə, təhsilsizlik boşluğunu doldurmaq üçün fərqli formatlarda təhsilin davam etdirilməsi ilə bağlı qərarlar qəbul edildi. Hazırda isə məktəblərin yalnız lokal olaraq qapanması ilə bağlı qərarlar qəbul olunur. Hesab edirəm ki, bu doğru qərardır”.
İ. Orucovun sözlərinə görə, bu gün bir sıra məktəblərdə yoluxma halları müşahidə olunur:
“Payız mövsümünə xas xəstəliklər də artıb. Mövsümi qrip səbəbindən immun sistemi zəifləyən insan koronavirusa da tez yoluxur. Bədəni zəif olduğu üçün xəstəliyi bir qədər də ağır keçirir. Koronavirusa yoluxma sayındakı statistika hər kəsi, xüsusilə də valideynləri narahat edir. COVİD-ə yoluxan şagirdlərin sayı artdıqca bəzi valideynlər ehtiyat edib övladlarını məktəbə qoymur. Ancaq unutmaq lazım deyil ki, pandemiyanın nə vaxt bitəcəyi məlum deyil. Bu səbəbdən də biz pandemiya şəraitində yaşamağa alışmalıyıq. Başqa çarəmiz yoxdur”.
İ. Orucov bildirib ki, əgər qarşıdakı dövr ərzində məktəblərdə yoluxma halları kəskin şəkildə artarsa, o zaman məktəblərin qapadılması haqda qərar verilər:
“Hesab edirəm ki, mövcud vəziyyətə uyğun olaraq ayır-ayrı siniflərlə bağlı qərarlar qəbul edilməlidir. Bir sinifdə yoluxma aşkarlandıqda o sinif bağlanmalıdır. Pandemiya nə vaxtadək davam edəcəksə, biz də ona uyğun yaşamalıyıq. Buna məcburuq. Övladlarımıza yaxşı təhsil vermək istəyiriksə, məktəblərin bağlanmasını istəmiriksə hamılıqla ilk növbədə həmrəylik nümayiş etdirməliyik. Valideynlər, müəllimlər və məktəb rəhbərləri sanitar gigiyena qaydalarına əməl etməlidirlər. Qoyulan qaydalara əməl olunduğu halda biz vəziyyəti idarəolunan həddə saxlaya bilərik. Məsələyə qeyri ciddi, başdansovdu yanaşılsa və nəticədə yoluxma və ölüm sayı pik həddə çatsa, gələcəkdə daha sərt qərarların qəbulu qaçılmaz olacaq”.
Milli Məclisin Təhsil komitəsinin üzvü, professor Aqiyə Naxçıvanlı isə hesab edir ki, heç vaxt distant təhsil əyani tədrisi, müəllimlə şagirdin canlı ünsiyyətini əvəz edə bilməz. Bu səbəbdən də hansısa məktəbdə yoluxma aşkarlansa, konkret olaraq həmin təhsil müəssisəsi qapadılmalıdır. Bütün məktəbləri bağlamaq olmaz:
“Amma virus müəllim və şagirdlər arasında sürətlə yayılarsa, bu haqda düşünməli olacağıq. Ancaq hazırkı vəziyyətdə məktəblərin bağlanması düzgün qərar olmaz. Hər halda gündəlik yoluxma dinamikası izlənməli və təhlil olunmalıdır. Elə məktəb var ki, orada COVID-ə yoluxma halı aşkarlanmayıb. Belə məktəbləri bağlamağa ehtiyac yoxdur”.
A. Naxçıvanlının fikrincə, həm məktəb rəhbərliyi, həm də valideynlər çox diqqətli olmalıdırlar:
“Valideynlər qripə yoluxan övladlarını məktəbə gətirməməlidirlər. Əgər uşaq xəstədirsə onu evdə saxlamaq lazımdır. Qripə yoluxan uşağı məktəbə gətirəndə sinfin yarısı qripə yoluxur. COVİD-ın bəzi əlamətləri adi qriplə oxşardır. Boğaz ağrısı, hərarət, öskürək. Bu səbəbdən də ayırd etmək olmur ki, bu adi qripdir ya COVİD. Məktəb rəhbərləri, eləcə də müəllimlər hazırkı məqamda çox diqqətli olmalıdırlar. Adi qripə yoluxan uşaqları məktəbə buraxmamalıdırlar”.
Millət vəkili Naqif Həmzəyev vurğulayıb ki, orta məktəblərin distant təhsilə keçirilməsi problemin həlli yolu deyil:
“Məktəblər bağlandığı təqdirdə distant təhsilin tətbiqinə başlanılacaq. Distant təhsil isə şagirdlərin bilik səviyyəsinin aşağı düşməsinə, onların dərsə, təhsilə marağının azalmasına səbəb olacaq. Məktəblərin qapadılması həmçinin şagirdlərin psixologiyasına da mənfi təsir göstərəcək. Sadalanan səbəblərə əsaslanaraq, məktəblərin qapadılmasını məqbul saymıram”.
Millət vəkilinin sözlərinə görə, yoluxma sayını artırmamaq üçün vətəndaş olaraq qoyulan qaydalara əməl etməliyik:
“İlk növbədə çalışılmalıdır ki, bütün təhsil işçiləri vaksinasiya olunsun. Müəllimlər həm özlərinin həm şagirdlərin saglamlığı naminə üçüncü doza vaksini də vurdurmalıdırlar. Eyni zamanda məktəblərdə sanitar gigiyena qaydalarına tam əməl olunmalıdır. Qaydalara riayət olunsa yoluxma artmaz və qapanmalara da ehtiyac qalmaz”.
Bütöv.az
Sorğu
Saytımızda hansı mövzulara daha çox yer verilməsini istəyirsiniz?
Son buraxılışımız
Facebook səhifəmiz
Reklam
Hava
Valyuta
Reklam
Sayğac
Ən çox baxılanlar
Köşə
Xəbər lenti
Foto
Bütöv.az
Video
"Vətən Qəhrəmanları" Şəhid İlyas Nəsirov
All rights reserved ©2012 Butov.az
Created by: Daraaz.net Wep Developer By DaDaSHoV
MATERİLLARDAN İSTİFADƏ EDİLƏRKĦƏN PORTALIMIZA İSTİNAD ZƏRURİDİR!!!
Created by: Daraaz.net Wep Developer By DaDaSHoV
MATERİLLARDAN İSTİFADƏ EDİLƏRKĦƏN PORTALIMIZA İSTİNAD ZƏRURİDİR!!!