17-03-2024, 08:36
Bu gün 46 mindən çox şagir buraxılış imtahanında iştirak edəcək
Bu gün Dövlət İmtahan Mərkəzi (DİM) 46 min 741 şagird üçün buraxılış imtahanı keçirəcək.
Bu barədə DİM-dən məlumat verilib.
Qeyd olunub ki, imtahan Bakı şəhərinin Sabunçu, Səbail, Xətai, Nəsimi, Nərimanov rayonlarında, Gəncə - 1, Samux, Daşkəsən, Qazax, Ağstafa, Şəki, Lənkəran - 1, Astara, Biləsuvar, Ağdam, Ağcabədi, Ağsu, Zərdab, Kürdəmir, İmişli, Şirvan, Qusar, Siyəzən, Xızı, Şabran rayonlarında ümumi (9 illik) orta təhsil səviyyəsi üzrə baş tutacaq.
İmtahan saat 11:00-da başlanır. İmtahanın başlanmasına 15 dəqiqə qalmış – saat 10:45-də buraxılış rejimi başa çatır. Bundan sonra gələn iştirakçılar imtahan binasına buraxılmırlar.
İştirakçıların imtahan binasına rahat şəkildə daxil olması üçün binaya müxtəlif gəlmə vaxtları müəyyən edilib və imtahan iştirakçısının buraxılış vərəqəsində həmin vaxt göstərilib. Ona görə də imtahan binasına buraxılış vərəqəsində qeyd olunan vaxtda gəlmək tövsiyə olunur. Şagirdlər imtahana aşağıdakı sənədləri gətirməlidirlər:
- İmtahana buraxılış vərəqəsi;
- Şəxsiyyəti təsdiq edən sənədin əsli:
a) Azərbaycan vətəndaşları (16 yaşı tamam olmayan iştirakçılar da daxil olmaqla) şəxsiyyət vəsiqəsini;
b) əcnəbilər və vətəndaşlığı olmayan şəxslər Dövlət Miqrasiya Xidməti tərəfindən verilmiş icazə vəsiqələrini, qaçqın statusu almış xarici vətəndaşlar və onların ailə üzvləri isə qaçqın vəsiqələrini;
- Şəxsiyyət vəsiqəsində şəkli olmayan iştirakçılar digər sənədlərlə yanaşı, təhsil müəssisəsi tərəfindən verilmiş və fotoşəkilləri yapışdırılmış arayışı (arayışa iştirakçının 3x4sm ölçülü şəkli yapışdırılır və şəkil möhürlə təsdiqlənir).
Şəxsiyyəti təsdiq edən sənədində şəkli olmayan şagirdlər buraxılış imtahanı üçün təhsil müəssisəsi tərəfindən verilməli olan arayışı DİM-in saytından yükləyə bilərlər.
İmtahanda iştirak edəcək şagirdlər “İmtahana buraxılış vərəqəsi”ni internet vasitəsilə DİM-in saytından çap edib götürə bilirlər.
İmtahan keçirilən şəhər və rayonlarda ümumilikdə 190 imtahan binası, 3468 imtahan zalı ayrılıb. İmtahanların idarə olunmasına 543 imtahan rəhbəri və ümumi rəhbər, 4310 nəzarətçi, 631 buraxılış rejimi əməkdaşı (mühafizə) və 190 bina nümayəndəsi ayrılıb.
İmtahanda 46 min 741 şagirdin iştirakı nəzərdə tutulur. İmtahanda 40 nəfər sağlamlıq imkanları məhdud (gözdən əlil, serebral iflic, eşitmə əngəlli və digər) şagirdlər də iştirak edəcək. Bu şagirdlərin rahat şəkildə imtahan verməsi üçün imtahan binalarında xüsusi zallar ayrılıb, orqanizmin funksiyalarının 81-100 faiz pozulmasına görə gözdən əlilliyi müəyyən edilmiş şəxslərə isə fərdi nəzarətçilər təyin edilib.
Hazırda imtahanlarda iştirak edəcək nəzarətçilər, imtahan rəhbərləri, mühafizə əməkdaşları ilə onlayn şəkildə təlim-seminarlar keçirilir. Bütün imtahan binalarına baxış keçirilib, imtahan zallarında şagirdlərin rahat şəkildə imtahan verməsi üçün zəruri şərait yaradılıb.
İmtahana 1 gün qalmış təhlükəsizliyin təmin edilməsi məqsədilə imtahan mərkəzlərinə təkrar baxış da keçirilir və imtahan zalları, giriş-çıxış qapıları, binalar möhürlənməklə Daxili İşlər Nazirliyi Baş Mühafizə İdarəsinin əməkdaşlarının mühafizəsinə verilir.
17-03-2024, 08:13
TƏBRİK EDİRİK!
Bu günlərdə eşitdik ki, gözəl insan, gənc alim, filologiya elmləri doktoru Şakir Əlif oğlu Albalıyev ailə həyatı qurmaq üçün, tarix muzeyinin əməkdaşı, tarix üzrə fəlsəfə doktoru Aygün Musa qızı ilə nişanlanıb.
Yaradıcı dostları, həmkarları adından Şakir müəllimi və nişanlısı Aygün xanımı təbrik edirik !
17-03-2024, 08:08
İnsan könlünün duyğuları…
Şeirin təsir gücü, onun həyat dilinin ümumbəşəri mahiyyətini üzə çıxarmasındadır. Şerin həyat ruhu, düşüncənin könül ruhuna uymasındadır..
Həyat duyğuları, ilk növbədə öz mənəvi təcəssümünü könül sevgisində tapır…
Həyat sevgisinin ümumbəşəri mahiyyəti, Dünya ilə qurulan həyat bağıının saflığındadır. Könül ruhunun, həyat ruhuna bağllllığı insanln mənəvi dünyasının həyat gerçəkliyini üzə çıxardır. Çağdaş şerimizin zəngin ənənələrinə yaradıcı münasibəti ilə seçilən Şairələrimizdən biri, Elmira Aslanxanlı Turandır.
Şairənin lirikasının həyat semantikası, oxucunu həyatın dərinliyinə götürür.
Elə əyilmişəm, elə sınmışam,
Yüz Loğman yığışa, düzəlmərəm Mən !
Yaxınım- yadım da, yığışıb gələ,
Yenə də, yenə də düzəlmərəm Mən !
Balı yesələr də, zəhər dedilər,
Ömrümə - günümə, hədər dedilər...
Elə, zərbə aldım mən, naxələfdən,
Huri - qılman gələ, düzəlmərəm Mən !
Dil, insana Yaradanın bəxş etdiyi bir hikmətdir .
Dil, insanın mənəvi düşüncəsinin həyat açarıdır.
Dil, insanın könül dünyasının həyat gerçəkliyinin ifadəsidir...
Yaradanın insana bəxş etdiyi bir hikmət kimi, insan öz şüuru ilə dilini bəlli edir.
Könül dünyasının həyat ifadəsi kimi, insan dili ilə özünü, sözünü gerçəkliyini üzə çıxardır. Elmira Aslanxanlının lirikası ictimai düşüncənin həyati-psixoloji ruhundan yaranan fikir-düçüncə gözəlliyi ilə seçilir.
Allahıma, yaxın, Sözdü,
Mənə görə, görən Gözdü...
Müqəddəsdi, ulu Səsdi,
Ana dilim, ölən deyil!
Bu dil Oğuz, türkcəsidi ,
Bu dil Qorqud, ləhcəsidi...
Neçə, Şəhidin Səsidi ,
Ana dilim, ölən deyil!
Mili Qəhrəman adı, milliyin zirvəsidir.
Milli Qəhrəman adı, Şəhidlərin Vətən uğrunda apardığı mübarizənin adıdır.
Milli Qəhrəman adı, Vətən uğrunda canını qurban vermiş qəhrəmanların Zəfəridir.
Milliliyin zirvəsi, insanın həyat amalının bəlli zirvəsidir.
Vətənin torpaqlarını mənfur düşmənin tapdağından azad etmək uğrunda aparılan mübarizə əzmi, insanın həyat ideallarının doğuşunu təmin edir.
Vətənin keşiyində durmaq, onun azadlığına qovuşmasına kömək etmək Şəhadət tələb edir.
Vətən torpağının azadlığı Milli dəyərlərin üzərində qurulan Qəhrəmanların canı, ilə qanı ilə bağlıdır.
İkinci Qarabağ Savaşının (2020- ci ilin 27 sentyabr - 2020-ci ilin 8 noyabrı ) xalqın milli mübarizə tarixinə yazılmış 44 Günlük savaşdır.
Bu savaşda Ali Baş Komandan adından Milli Qəhrəman adı alan onlarla Vətən oğullarının adı var.
Bu Vətən oğullarından biri, "Mirələm" kimi tanınan:
- Quliyev Sahib İslam oğludur ..
Cəbrayıl Elinin, geneylisində,
Dəyərli nəslin, bir oğlu oldu!
Doğulan o gündən, Başının üstə,
Laylasını çalan, Mələklər oldu!
(Mələklər oldu)
Könül, insanın arzu və istəklərlə dolu olan ruh evidir.
Könül, insanın mənəvi dünyasının həyat evidir.
Könül, insan fitrətindən yaranan mənəvi duyğuların güc evidir
Arzu və istəklərlə dolu olan ruh evi, nə qədər sağlam olarsa, insan bir o qədər əzmkar olur.
İnsanın mənəvi dünyasının həyat evi nə qədər geniş olarsa, insan bir o qədər dayanıqlı olur.
İnsan fitrətindən dolğunluğu ilə seçilən könül evi nə qədər güclü olarsa insan bir o qədər rəşadətli olur.
Elmira Aslanxanlı Turanın lirikası öz gücünü həyatdan alır daima.
Deyirdin, payızda gələcəyəm Mən,
Payız keçib getdi, Sən gəlməz oldun!
Yarpaq tək saralıb, tökülmüşəm Mən,
Yenə də, yenə də, Sən gəlməz oldun!
Yollarına, baxa - baxa qalmışam,
Həsrət əzabına, düçar olmuşam...
Ağlaya - ağlaya, bimar olmuşam ,
Yenə də, yenə də, Sən gəlməz oldun !
(Xəbər alarsan )
Həyat sevgisinin atributu, insanın könül dünyasına açılan hikmətlə müəyyənləşir.
Həyat duruşunun əzmi, insanın mənəvi düşüncəsinin həyat psixolojisinin qüvvətli amilidir.
Həyati baxışın formalaşması , hisslərin ali hədəfinin mükəlləfli ülviliyindən asılıdır.
Könül dünyasına açılan hikmət qapısı, insanı ruhi-psixoloji sıxıntıdan qurtarır.
Hisslərin ali hədəfinin sintezi, dərdin unudulmasına yardımçı olur.
İnsan duyğularının həyat psixolojisi, neqativ hissləri ancaq ruhun ülviliyi ilə yox edə bilər.
Elmira Aslanxanlı poeziyasında insanın mənəvi dünyasının əxlaqi-mənəvi saflığının həyat nuru özünü təsdiqləyir daima.
Ağır bir zərbəni, səndən almışam,
Darıxma Sözünə, Mən mat qalmışam...
Sən bilmirsən, dərdlərinlə solmuşam ?
Gəl Ruhunla, hər an yanımda qal Sən !
...
Poeziyada, insan könlünün həyat istəklərinin gözəlliyi əks olunur.
Poeziyada, insan həyatının dərin qatlarının təhlili var.
Elmira Aslanxanlı poeziyasında insanın mənəvi dünyasının rəngarəng çalarlarının ictimai tablosu var.
Şairin poeziyasının ruhi spesifikliyi, insan könlünün həyat istəklərini açığa çıxarır. Uğurlar arzulayıram Şairə xanıma.
Hörmətlə:
Filoloq, Nəsib ABİD
24 fevral 2024-cü il
17-03-2024, 08:02
“Qılınc və qələm” Özbəkistanda
Özbəkistanda “Qılınc və qələm” romanının özbək dilində nəşrinin təqdimatı olub.
Əlişir Nəvai adına Daşkənd Dövlət Özbək Dili və Ədəbiyyatı Universitetində XX əsr
Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi Məmməd Səid Ordubadinin özbək
dilində çap olunan “Qılınc və qələm” tarixi romanının təqdimatı keçirilib. Tədbir
iştirakçıları əvvəlcə Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzinin Nizami Gəncəvi
yaradıcılığının “Gəncədə doğan günəş” adlı kitab sərgisi ilə tanış olublar.
Tədbirdə çıxış edən Daşkənd Dövlət Özbək Dili və Ədəbiyyatı Universitetinin
kafedra müdiri və Nizami Gəncəvi adına Beynəlxalq Elmi-Tədqiqatlar Cəmiyyətinin
sədri Nurbay Cabbarov romanın özbək dilində nəşrini Özbəkistan ədəbi həyatı üçün
tarixi hadisə kimi qiymətləndirib:
“Ötən müddət ərzində Özbəkistanda Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzinin
apardığı sistemli iş nəticəsində Azərbaycan yazıçılarının əsərləri, habelə dahi
N.Gəncəvi haqqında yazılan bədii, elmi-tədqiqat əsərlərinin tərcümə və çapı həyata
keçirilib. Bu sahədə boşluqlar tam şəkildə aradan qaldırılıb. Görülən işlərin uğurlu və
ardıcıl şəkildə reallaşması üçün Azərbaycan, Özbəkistan və Türkiyənin tanınmış
ədəbiyyatşünaslarının iştirakı ilə Nizami Gəncəvi adına Beynəlxalq Elmi-Tədqiqatlar
Cəmiyyəti yaradılıb”.
Əlişir Nəvai adına Daşkənd Dövlət Özbək dili və Ədəbiyyatı Universitetinin
prorektoru, professor Sultan Nurmatov Özbəkistan və Azərbaycan ədəbi əlaqələrinin
qədim köklərindən söz açaraq, ədəbi əlaqələrin yüksək səviyyəyə çatdığını söyləyib.
O qeyd edib ki, son on ildə Azərbaycan ədəbiyyatına dair yüzlərlə nəşr özbək dilinə
tərcümə olunub.
Samir Abbasov oxucuların azərbaycanlı müəlliflərin əsərlərinə böyük maraq
göstərdiyini bildirib. O, 2021-ci ilin Prezident İlham Əliyevin Sərəncamı ilə “Nizami
Gəncəvi ili” elan olunduğunu və bu məqsədlə Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzinin
layihəsi ilə Özbəkistanda dahi mütəfəkkirin “Xəmsə”sinin, Nizami Gəncəvi
əsərlərində türkçülüyə dair özbək alimlərinin monoqrafiyasının nəşr edildiyini
vurğulayıb.
Xatırladaq ki, “Qılınc və qələm” tarixi romanının özbək dilinə tərcüməçiləri
alimlər Nazira Aliyeva, Muhsin Hamidov və Rustam Komilovdur, nəşrin redaktoru və
“Ön söz”ün müəllifi isə Abdulla Uluqovdur.
17-03-2024, 07:55
Elinin fəxri idi Rafiq...
İctimai səciyyələr təqdimatlarla xarakterizə olunur. Hər təqdimat da özündə geniş ictimai proseslər ehtiva edir. Elə 11 mart 2024-cü ildə Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin "Natəvan" klubunda Zeynəb Bəhmənlinin "Yuxuma gəl, şəhid balam" kitabının təqdimat mərasimi də bu müstəvidə zəmin tapdı. Əvvəlcə 44 günlük Vətən müharibəsində torpaqlarımızın azadlığı uğrunda şəhid olan əsgər və zabitlərimizin ruhu bir dəqiqəlik sükutla yad edildi, onların ruhlarına dualar oxundu, qazilərimzə Allahdan şəfa diləndi.
Mərasimi AYB-nin katibi İlqar Fəhmi açıq elan etdi, Birinci Qarabağ və 44 günlük Vətən müharibəsi şəhidlərinin keçdikləri döyüş yolundan ətraflı bəhs etdi.
Sonra kitabın redaktoru şairə Qızbəs Qəbələliyə söz verildi. Qızbəs xanım aparıcı qismində qonaqları salamladı, kitabın müəllifi Zeynəb Bəhmənlinin həyat və yaradıcılığı barədə məlumat verdi. Şəhid Allahverdiyev Rafiq Gülüş oğlu haqqında danışdı, bildirdi ki, o, 25 yanvar 1970-ci ildə Füzuli rayonunun Böyük Bəhmənli kəndində anadan olub. Həmin kənddə səkkizillik məktəbə gedib, 9-10-cu sinifləri başqa məktəbdə oxuyub, hərbi xidmətə gedib.
1990-cı ildə Rafiq hərbi xidmətini başa vurub boya-başa çatdığı kəndə qayıdıb. Bir müddətdən sonra könüllü olaraq özünümüdafiə dəstəsinə qoşulub. 1992-ci ildən rəsmi olaraq Azərbaycan ordusunun əsgəri kimi Qarabağda gedən bir sıra döyüşlərdə iştirak edib, Tuğ, Salakətin, Hoğa, Qaradağlı, Qacar uğrunda gedən döyüşlərdə şücaət göstərib. 1994-cü ilin 30 yanvarında Vətən eşqi ilə döyünən ürəyi erməni separatçılarının snayper gülləsinə tuş gəlib, şəhadətə ucalıb.
Qızbəs xanım 44 günlük Vətən müharibəsi zamanı Ali Baş Komandan İlham Əliyevin apardığı uğurlu siyasətdən də danışdı, sonra çıxış üçün sözü şair Mürvət Qədimoğluna verdi. Daha sonra "Sosial Dövlət Naminə" İctimai Birliyinin sədri Faiq Əhmədov, şəhid Rafiq Allahverdiyevin əmisi oğlu Ələddin Xankişiyev, şair-publisist Rauf İlyasoğlu, yazıçı-publisist, "Bütöv Azərbaycan" qəzetinin şöbə müdiri Hüseyn İsaoğlu, şairlər Şərqiyyə Süleymanlı, Nazlı Hacılı, Şəhla Lətifqızı, Sara Göyçəli, Saday Qazaxlı, Püstə Sahibqızı, Tubu İmanova, Sədaqət Şıxlı, iş adamı Kamandar Əliyev təqdim olunan kitabın mahiyyətindən, aşıladığı vətənpərvərlik hissindən danışdılar. Şəhid Rafiq Allahverdiyevin keçdiyi döyüş yolundan, ona həsr olunmuş şeirlərdən parçalar söylədilər.
Sonda kitabın müəllifi Zeynəb Bəhmənli tədbir iştirakçılarına təşəkkürünü bildirdi. Tədbir yaddaşlarda bir Vətən ovqatı əxz etdi.
Hüseyn İSAOĞLU(Məmmədov),
yazıçı-publisist, AYB-nin və AJB-nin üzvü.
17-03-2024, 07:40
Elmin qüdrətidir, sənin qüdrətin
( “Nəfəs” klinikasının həkimi Orxan Fərəcliyə ithaf edirəm)
Bakı! – böyük şəhər! Qəhrəman şəhər!
Şadlıq at oynadır burda hər səhər!
Həyatda yaşamaq, deyildir asan,
Dünyanın əşrəfi, varlığı insan,
Loğman da axtarır, özünə həb də,
İnsana məxsusdur sevinc də, qəm də!
Mən səni Bakıda gördüm, tanıdım,
Nə böyük ürəyniz, kamalınız var.
Böyük dahiləri düşündüm tək-tək,
Ən böyük varlıqsız, ən böyük varlıq,
Şair dünyası tək, söz dünyası tək!
Mənalar kəsb edir həyatın, ömrün,
Bir başqa qərardır, sənin də hökmün!
Elmin qüdrətidir, sənin qüdrətin!
O nurlu zəkana baxıb, öyündüm!
Böyükdür, qardaşım, sonsuzdur bəlkə?!
Millətə xidmətin, xalqa xidmətin.
Hippokrat təlimli, zəngin başın var!
Beynində cəvahir, min daş-qaşın var!
Hələ çox cavansan, cavan yaşın var!
Üzündə yaz gülür, qəlbində bahar!
Qoy həkim dostların inciməsinlər,
Ən böyük həkim də, loğman da sənsən!
Səni tək yaranıb, böyük dahilər,
Min hikmət yaradıb, zəngin beyinlər!
Cahanda nə böyük təbiblər olub,
Ölümün əlindən alıb xəstəni!
Kütbeyin, savadsız həkimlər ancaq,
Ölümün əlinə verib xəstəni!
Oturub-durursan gecəbəgündüz,
Hippokrat kəşfinin təlimləriynən!
Bir insan dünyadan köçür görürsüz,
Savadsız həkimin səhvlərindən!
O qədər xəstəyə şəfa veribsən,
Ağlın da dəqiqdir cihazlar kimi!
Ürək də yorulur, beyin də bəzən,
Dünyanı kəşf edən şüurlar kimi!
O qədər xəstəyə şəfa veribsən,
Ağlın da dəqiqdir cihazlar kimi!
Kim deyir insan da, gül kimi solmur?!
Minbir qayğılarla yaşa dolursan!
Bir insan dərdini daşımaq olmur,
Min insan dərdinə şəfa olursan!
Beynin də, qəlbin də, od ürəyin də,
Bütün amalların, hər diləyin də,
İnsana xidmətdir, sənin xidmətin,
Gözlə görünəndir elmin, hikmətin,
Ən böyük sənətdir, sənin sənətin!
Bütün hünərinlə, əməllərinlə,
Beyninlə, qəlbinlə, od ürəyinlə,
O böyük varlığın, saf diləyinlə,
Əməliyyat cihazın kəşflərinlə,
İnsana, xəstəyə xidmət edirsən!
Bəzən saatlarla fikrə gedirsən,
Dörd fəsil keçirir bir anda için,
İnsanı həyatda yaşatmaq üçün!
Deyirsən elmdir, dünyanın varı,
Bu həyat unutmur yaradanları!
Tofiq SALEH,
Bakı, 25 noyabr 2023-cü il.
17-03-2024, 07:28
MAARIFLƏNDİRİCİ PROQRAMLAR ÇOXALDILMAlIDIR
Dördüncü hakimiyyət adlandırılan informasiya kanallarımızın fəaliyyəti dövlətçilimiyizin möhkəmləndirilməsinə, ölkə başçısının xarici və daxili siyasətinin kütlələr arasında yayılmasına xidmət edən məzmunlu verilişlər hazırlayaraq nümayiş etdirir. Ölkə prezdentinin neqativ halların aradan qaldırılması istiqamətində həyata keçirdiyi siyasətin işıqlandırılmasında müstəsna rol oynayır. Lakin onların bu fəaliyyətini qənaətbəxş hesab etmək olmaz. Neqativ hallara qarşı mübarizəni təkcə ölkə prezdentimi həyata keçirməlidir? Bəs informasiya kanallarının ölkə prezdentinə dəstəyi nədən ibarətdir? Yerlərdə neqativ halların üzə çıxarılıb islah edilməsində informasiya kanallarının rolu əvəzsizdir. Artıq buna münbit şərait də yaradılmışdır. Telekanalların maarifləndirici fəaliyyətini də qənaətbəxş hesab etmək olmaz. İşıqlandırılmasına ehtiyac duyulan nə qədər problemlərimiz var. İnsanların siyasi mədəniyyətinin artırılması, ekoloji, hüquqi, iqtisadi, pedaqoji biliklərin artırılmasına yönələn yüzlərlə teleproqromlar hazırlamaq mümkündür. Dünya səmasını qara bulud kimi bürüyən quş qripi, donuz qripi, ebola, koronavirus bəlaları məhz ekoloji maarifləndirmənin kafi olmadığını göstərir. Bu kimi problemlərin həll edilməməsi və bu istiqamətdə maarifləndirici proqramların həyata keçirilməməsi bugünkü faciələrin meydana gəlməsinə səbəb olmuşdur. Hüquqi biliklərin geniş yayılmasına da böyük ehtiyac var. Hüquqi biliklərin zəif olması ucbatından insanlar bəzən özü də dərk etmədən hüquqazidd hərəkətlərə yol verir. Bu da onları məhkəmə salonlarına aparıb çıxarır. Bazar iqtisadiyyatı şəraitində insanların iqtisadi biliklərinin də artırılmasına ehtiyac duyulur. Yeni iqtisadi şəraitdə rəqabət anlayışını aydın təsəvvür etməyən iş adamları bazar iqtisadiyyatının əxlaqi dəyərlərinə əməl etməyərək səhvlərə yol verir. Bəzən cinayətə də əl atırlar ki, bu da iqtisadi qanunların tələblərinə uyğun gəlmir. Bu gün insanların siyasi cəhətdən maarifləndirilməsinə də ehtiyac duyulmaqdadır. Türk dünyasının dahi mütəfəkkirləri Əl-Fərabi, İbn Sina, Nəsrəddin Tusi, Əli Xınalızadə, Ziya Göyalp siyasi mədəniyyəti dövlət əxlaqı kimi şərh edərək, hamını onu mənimsəməyə səsləyirlər. Bu xüsusda Nəsrəddin Tusi özünün “Əxlaqi-Nasiri” əsərində yazır:
“Ünsiyyət və əlaqə yalnız o zaman baş tutar ki, nəyin nizama aparıb çıxaracağını, nəyin pozğunluğa səbəb olacağını, hər kəslə təkbətək necə davranmaq lazım olduğunu öyrədən elmi yaxşı biləsən. Bu elm ictimaiyyət elmidir. Deməli, hamı bu elmi öyrənməyə səy etməlidir ki, fəzilət sahibi olmağı bacarsın; əks halda rəftar, müaşirət və davranışda səhvlərə yol verilər, dünyada qanunsuzluqlar olar.” (s.177)
Telekanallarımızda elmi biliklərin geniş təbliğinə də ehtiyac duyulmaqdadır. Tarixin bütün dönəmlərində görkəmli alimlər, şairlər insanların elmi biliklər əldə etməsinin vacib tələb olduğunu qeyd etmişlər. Türk xalqının böyük oğlu Əl-Fərabi (IX əsr) elmi biliklər əldə etməyi insanları xoşbəxtliyə aparan yol kimi qiymətləndirmişdir. O, özünün “Sosial-etik traktatlar ” əsərində mənasız müharibələri, çəkişmələri, şər əməlləri yox etmək üçün insanları maarifləndirməyə səsləmiş, bilik və fəaliyyətin uzlaşmasını vacib şərt hesab etmişdir. Dahi Nizami də oğluna nəsihətində elmi biliklərlə ucalmağın mümkün olduğunu söyləmişdir. Təəssüflə qeyd etmək lazımdır ki, son illərdə elmi bilikləri kitablardan əldə etmək unudulmuşdur. Bu boşluğu doldurmaq üçün telekanallar qarşısında həlli gözlənilən problemli vəzifələr var. Elmi biliklərin insan həyatındakı rolunu göstərmək üçün daha bir tarixi fakta müraciət etmək yerinə düşərdi. Əhəmənilər imperiyasının banisi II Kir (e.ə. 600-530) ətraf dövlətləri zəbt edir, lakin Lidiya deyilən bir ölkəni tutmağa nail ola bilmir. O, vəzirinə müraciət edərək, onun məsləhətini dinləyir. Vəzir deyir: Bu dövlətin sakinləri hərb elmini çox yaxşı bilirlər. Onları ticarətə və saz çalmağa alışdırmaq lazımdır ki, elmdən uzaq düşsünlər. O zaman sən öz məqsədinə nail ola bilərsən.
Bədnam qonşumuz ömrünü çoxdan başa vurmuş Metsamor atom-elektrik statnsiyasının ətəyindən bərk-bərk yapışır ki, bəlkə əllərini atom silahına çatdırıb türk dünyasını məhv etsin. Bununla kifayətlənməyən bədnam qonşumuz indi də kosmosda əməkdaşlıq etmək üçün onlarla dostluq edən dövlətlərlə saziş imzalamaq niyyətindədir. Bunun üçün işçi qrupu da yaradılmışdır (RBK kanalı, Subtrasiya 28.04.2021, saat 09:00da). Bu əməkdaşlığın arxasında nəyin gizləndiyi hamıya aydındır. Telekanallarımızda maarifləndirici layihələrə nadir hallarda rast gəlmək mümkündür. Yüzlərlə maarifləndirici verilişlərin efirə çıxmasına böyük ehtiyac var.
Sovetlər birliyi dövründə Azərbaycan televiziyası yuxarıda göstərdiyimiz problemlərə dair hər il yüzlərlə proqromlar nümayiş etdirərək, xalqımızı elmi biliklərlə silahlandırmışdır. Həftədə bir neçə dəfə ayrı-ayrı fənlər üzrlə teledərslər həyata keçirilirdi. Bunu yenə də həyata keçirmək telekanalların müqəddəs borcudur. Elmi-tədqiqat institutları, ali məktəblər yuxarıda göstərdiyimiz problemlərə dair yüzlərlə lahiyələr hazırlayıb efirə çıxa bilərlər. Sadəcə olaraq bunu onlardan tələb etmək lazımdır. Xalqın gələcəyini düşünmək hər bir ziyalının müqəddəs borcudur.
Kərim MƏMMƏDOV,
pedaqogika üzrə elmlər doktoru, professor.
Sorğu
Saytımızda hansı mövzulara daha çox yer verilməsini istəyirsiniz?
Son buraxılışımız
Facebook səhifəmiz
Reklam
Hava
Valyuta
Reklam
Sayğac
Ən çox baxılanlar
Köşə
Xəbər lenti
Foto
Bütöv.az
Video
"Vətən Qəhrəmanları" Şəhid İlyas Nəsirov
All rights reserved ©2012 Butov.az
Created by: Daraaz.net Wep Developer By DaDaSHoV
MATERİLLARDAN İSTİFADƏ EDİLƏRKĦƏN PORTALIMIZA İSTİNAD ZƏRURİDİR!!!
Created by: Daraaz.net Wep Developer By DaDaSHoV
MATERİLLARDAN İSTİFADƏ EDİLƏRKĦƏN PORTALIMIZA İSTİNAD ZƏRURİDİR!!!