Yollarımıza düşən inam işığı

“Hərbi Mövzular üzrə İxtisaslaşmış Jurnalistlər” İctimai Birliyinin “Qərbi Azərbaycan repressiya və soyqırımı qurbanlarının tədqiqi” layihəsi uğurla davam edir. İctimai Birliyin Zəngilan və Laçın rayonlarından sonra növbəti tədbiri Abşeron rayonunda keçirilib. Qeyri- Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin maliyə dəstəyi, Abşeron Rayon İcra Hakimiyyətinin təşkilati dəstəyi ilə keçirilən görüşdə Abşeron rayonunda məskunlaşmış Qərbi azərbaycanlı ziyalılar, rayon gəncləri, Masazır, Qobu, Saray, Ceyranbatan, Mehdiabad ictimaiyyətinin nümayəndələri və rayon könüllülərindən ibarət yeniyetmələr iştirak ediblər.
Əvvəlcə Ulu öndərin, Azərbaycanın müstəqilliyi, dövlətimizin ərazi bütövlüyü uğrunda Şəhid olanların və repressiya, soyqırımı, deportasiya qurbanlarının xatirəsi ehtiramla yad edilib. Layihənin məqsəd və məramı barədə məlumat verən “Hərbi Mövzular üzrə İxtisaslaşmış Jurnalistlər” İctimai Birliyinin sədri Tamxil Ziyəddinoğlu Qeyri- Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinə və Abşeron rayon rəhbəliyinə göstərdikləri dəstəyə görə minnətdarlığını bildirib. Qeyd edib ki, layihəmizin məqsədi Azərbaycan tarixindən ayrı salınmış Qərbi azərbaycanlı repressiya, soyqırımı və deportasiya qurbanlarını tədqiq etmək, gənc nəsli ata yurduna qayıtmağa təşviq etməkdir.
Qonaqları Abşeron Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Abdin Fərzəliyevin adından salamlayan Abşeron RİH başçısının müavini Gülnar Rəhimova belə mühüm layihənin Abşeron rayonunda keçirilməsinə və dövlətimizin siyasətinə verdikləri dəstəyə görə layihə rəhbərinə təşəkkür edib. Bildirib ki, Abşeron rayonunda 800 mindən artıq insan məskunlaşıb. Onların 40 mindən çoxu Qərbi Azərbaycandan, öz tarixi torpaqlarından qovulanlardır. Təbii ki, regionumuz inkişaf etdikcə, əhalinin sayı artdıqca problemlər də çoxalır. Deportasiyanın, müharibələrin insanlarımıza vurduğu yaraları mümkün qədər sarımağa, onlara dəstək olmağa çalışırıq. Rayonumuzun 16 inzibati ərazisi I Qarabağ Müharibəsində 229, 44 Günlük Vətən Müharibəsində isə 200-ə yaxın şəhid verib. Aprel döyüşlərində, Antiterror əməliyyatı vaxtı da şəhidlərimiz olub. Şəhidlərimizin dövlətimizə əmanət olan övladlarının 150-si bizim rayondadır. 500 -dən çox qazimiz var. Bu faktları sadalamaqla demək istəyirəm ki, qanlı müharibələrin Azərbaycanımıza vurduğu yaralar vətəndaş olaraq hamımızı ağrıdır, acıdır. Amma şükürlər olsun ki, yaralarımıza rəğmən 5 ildir ki, xoşbəxtik. Çünki torpaqlarımız işğaldan azad edilib. Qaçqınlarımızın, məcburi köçkünlərimizin bir qərinəlik yurd həsrətinə son qoyulub. Yurddaşlarımız mərhələ-mərhələ yurda qayıdırlar. Mən əminəm ki, bir gün Qərbi azərbaycanlı soydaşlarımız da 37 ildir həsrət qaldıqları ata yurdlarına qayıdacaqlar. Odur ki, Qərbi Azərbaycana Qayıdış Konsepsiyası istiqamətində fəaliyyət göstərənlərin hamısına uğur arzulayıram!
Vaxtilə Azərbaycan Radiosunda Qərbi Azərbaycan kəndləri barədə silsilə verilişlər hazırlayan jurnalist Bəxtiyar Bəxtiyarov orda qalan yurdlarımızdan ürək yanğısı ilə söhbət açıb. Qeyd edib ki, Qərbi Azərbaycan mövzusunda yazmaq çox çətindir. Çünki o mövzu ürək yanğısı, can yanğısı istəyir. O yanğı olmasa nəticə əldə etmək olmaz. Qərbi Azərbaycan mövzusu çoxşaxəlidir, amma Qərbi azərbaycanlı repressiya, deportasiya və soyqırımı qurbanları ən az tədqiq olunan sahələrdəndir.
Mən Qərbi Azərbaycanın 530 kəndi haqqında məlumat toplayıb, radioverilişlər hazırlamışam. Tədbirimizdə gənc nəslin nümayəndələrinin çox olmasından istifadə edib bildirirəm ki, 1918-20-ci illərdə Qərbi Azərbaycanda 575 min türk yaşayıb. O qanlı hadisələrdən sonra- 1920-ci ildə cəmi 20 min Azərbaycan türkü siyahıya alınıb. Qalan 555 min nəfərin qaçanı qaçıb canın qutarıb, qaça bilməyənlərini daşnaklar qırıblar. O illərdə 499 kənd yerlə yeksan edilib.
İndi Prezidentimiz sülh siyasəti yürüdür, qan-qadadan zara gəlmiş xalqımız da bu siyasəti dəstəkləyir, alqışlayır. Amma gənclərimiz bir şeyi unutmasınlar ki, ermənilərin türk düşmənçiliyi və millətçilik xəstəliyi sağalan deyil.

Layihənin eksperti- tarixçi Bəxşeyiş Ələmşahov məruzəsində deyiləcək faklar, erməni vandallarının qədim yurd yerlərimizdə törətdiyi hadisələr Bukletdə öz əksini tapdığına görə vaxtı çox almaq istəməyib. Sadəcə Zəngəzurda öz başına gələnlərdən, gecə ikən azərbaycanlı sürücü ilə öz yaratdığı muzeyi necə “oğurlamasından” söhbət açıb. Abşeron rayonunun rəhbərliyinə “Qərbi Azərbaycan repressiya və soyqırımı qurbanlarının tədqiqi” layihəsi kimi layihələrin keçirilməsinə şərait yaratdığına, hər zümrəni təmsil edən təşkilati dəstəyə görə minnətdarlığını bildirib.
Hərbi Jurnalistlər Birliyinin sədri Tamxil Ziyəddinoğlu Gülnar xanımdan xahiş edib ki,

“Milli-mənəvi dəyərlərimizə sahib çıxdığına, Zəngəzur mahalının zəngin tarixini əks etdirən çoxsaylı eksponatlardan yaratdığı Tarix -diyarşünaslıq muzeyini 1988-ci ilin qanlı qırğınlarında, həyatını təhlükəyə ataraq, Azərbaycana köçürməklə göstərdiyi ziyalı fədakarlığına görə, İctimai Birliyin təltif etdiyi Fəxri Diplomu Bəxşeyiş Ələmşahova təqdim etsin.
Gənclərimizə nümunə olacaq bu məqamdan sonra Uşaq Səfirlər Məclisinin Abşeron rayonu üzrə nümayəndəsi, gənc lider Ayxan Abbaszadə sözünə babalarının Göyçə həsrətindən başlayıb, Heydər Əliyevin göyçəlilərə müraciətilə bitirib:

“Babam öyrədib ki, mən Göyçə mahalının Basarkeçər rayonundanam. Qərbi Azərbaycan əcdadlarımızın məscid tikib azan səsi eşitdiyi müqəddəs məkanımız, mədrəsələr, məktəblər tikib elm öyrəndiyi doğma ocağımızdır. Biz hələ də xəyallarımızda o yerlərdə yaşayırıq və mən inanıram ki, biz doğma yurdumuza mütləq qayıdacağıq.”

Tədbirin aparıcısı görüşə şair-publisist Azadə Novruzovanın Laçın təəssüratı ilə yekun vurub:
“Anam həmişə deyir ki, 37 ildir ki, üzü Şəkiyə (Qərbi azərbaycanda kənd) sarı yatıram. Atamın dağılan məzarı yuxumdan çıxmır... Bu gecə mən də üzü Şəkiyə sarı yuxuya getdim. Şəki qibləm oldu. Can Vətən, sərin meh nəfəsini nəfəsimə toxundurdu. Könlüm gecənin səssiszliyinə pıçıldayırdı...
Bu meh vətəndən əsir,
Əsir vətəndən, əsir.
Çiçəkdən-güldən əsir,
Obadan-eldən əsir,
Dağılan məzarlıqdan,
Qəbirdən-gordan əsir,
Əsir vətəndən, əsir
Bu meh Vətəndən, əsir...
Bəli vətəndən əsən mehi duymaq, onun havasını udmaq üçün Azadə xanım yenicə tələbə olmuş oğlu Nicat Novruzovu da özü ilə Laçın rayonunun Bəylik kəndinə aparmışdı. Aparmışdı ki, ordan vətəndən mehlə gələn havanı uda. Uda ki, dünyanın harasına getsə axırda vətənin havası onu yurda çəkə...
Tədbirin rəsmi hissəsindən sonra görüş iştirakçılarına son 200 ildə xalqımıza vurulan maddi və mənəvi zərərlərin əks olunduğu Bukletlər paylanıb.

Tamxil Ziyəddinoğlu Abşeron Rayon İcra Hakimiyyətinin kitabxanasına bağışladığı “Güllə səsinə açılan qapı” kitabını icra başçısının müavini Gülnar xanım Rəhimovaya təqdim edib. Görüş iştirakçıları ilə xatirə şəkilləri çəkdirilib. Arzu edənlərə müəllif aftoqrafı verilib. Beləcə, İrəvana, Göyçəyə, Zəngəzura uzanan yollara düşən inam işığnda hərə öz yoluna çıxıb.
Hərbi Jurnalistlər Birliyinin mətbuat xidməti