Artıq çoxdan idi ki, Xalıt şəlaləsinə getməyi planlaşdırmışdım. Lakin vaxt edib bu səyahəti həyata keçirə bilmirdim. Hər dəfə cəhd edəndə nəsə bir iş çıxırdı.

Nəhayət, vaxt edib bu yürüşü gerçəkləşdirməyə başladım. Artıq bu gün həsrət sona yetirdi. Yağışlı bir gün idi. Açığı, mən bu vaxta qədər Xalıt şəlaləsinə getməmişdim və yolu da doğru-düzgün tanımırdım. Elə buna görə də, bir neçə insanla məsləhətləşdim. "100 dəfə eşitməkdənsə, bir dəfə gedib görmək lazımdır" fikrinə əsaslanıb yola düşdüm. Evdən bir nəfər də yanımda idi. Evdən çıxanda saat 2 olardı. Düşündüm ki, saat 5-ə uzağı 6-ya şəlaləyə gedib çıxarıq. Keçmədin kəndinə yaxınlaşanda uzaqda bir kişinin getdiyini gördük. Qaçaraq onun yanına getdim.

Salamlaşıb ondan yolu soruşdum. Sağ olsun yolu tərif etdi, lakin dedi ki, siz gecikmisiniz, gərək evdən bir az tez çıxardınız. Çünki şəlalə dağların arasındadır və orada qaranlıq tez qarışır. Ağsaqqalla tanış olduqdan sonra bəlli oldu ki, bu kişi bizim nəsillə qohumdur. Mənimlə yol boyu söhbətləşdi. Atamı tanıdığını dedi. Bir də soruşdum ki, indi şəlalə tərəfdə ayı filan yoxdur ki, o da “olmaz narahat olmayın” dedi. Bu sualı verməyimdə haqlı idim. Çünki bir neçə gün bunda qabaq bir kəndli ilə danışanda o mənə demişdi ki, Xalıt tərəfdə ayılar çox olur. O hətta demişdi ki, bu yaxınlarda oraya gedən bir qız ayı ilə rastlaşıb.

Yəni, Xalıt təkcə şəlaləsi ilə yox, həm də Xalıt ayısı ilə də digər ərazilərdən fərqlənir. Keçmədin kəndində yolun kənarındakı bulaqdan su içib yolumuza davam etdik. Artıq Yaşıl Göl isirahət zonasına yaxınlaşmışdıq. Hava dumanlı idi. Belə havada vəhşi heyvanların olması gözlənilən bir hadisədir. İstirahət mərkəzinin yanında bir kişi gördüm. Ondan yolu soruşdum və Dəli çayının içi ilə üzü yuxarı qaxmağa başladıq. Hava getdikcə soyuqlaşır, axşam yaxınlaşırdı. Söhbətləşə-söhbətləşə xeyli yol getmişdik. Çayın içi ilə təxminən 2 km yol getdik, amma hələ heç bir dərəyə rast gəlmədik. Düşündüm ki, yəqin kişi bizə səhv yolu göstərib. Belə düşünə-düşünə gedirdim ki, birdən irəlidə suyun axdığını gördük. Sevincək suya doğru getdik. Nəyahət ki, biz istədiyimiz yerə gəlib çıxa bildik. Xalıt şəlaləsinin ətəyinə çatdığımız üçün xeyli sevincli idik. Şəlaləni daha yaxından görmək üçün səbirsizlənirdim. Şəlalə suyunun aşağı axarlarında iri daş parçaları var idi. O daşların üstündən keçib şəlaləyə doğru qalxdıq. Və budur!

“Dağların qoynuna sığınmış təbiət incisi, ağacların bağrında gizlənmiş əsrarəngiz gözəllik, bulaqdan qidalalan, yağışdan canlanan, möhtəşəm Xalıt şəlaləsi...”

Xalıt şəlaləsinə baxıb təəccüblənməmək mümkün deyil. Xalıt şəlaləsi məni valeh etdi. Şəlalə suyu eynilə qayadan axan südə bənzəyirdi. Təsəvvür edin, hər tərəf meşəlik, bir tək Xalıt şəlaləsi qayalıqdan axır. Ərtafda quşlar cəh-cəh vurur. Bir tərəfdə meşə, bir tərəfdə quşların səsi, bir tərəfdə də Xalıt şəlaləsinin şırıltısı... Bu ecazkardır. Bu hisləri sözlərlə ifadə etmək mümkün deyil. Gərək bunu canlı olaraq yaşayasan.

Artıq axşam olurdu. Saat 6 olardı. Biz isə hələ evimizə qayıtmalı idik. Ona görə də yolçuluğumuzu burada sonlandırdıq. Xalıt şəlaləsində şəkil və videolar çəkib geriyə qayıtmaq üçün şəlalə ilə müvəqqəti də olsa sağollaşdım.

Təbiət sirrli bir kitabdır. Kimisi onun zəif bilən şagirdi, kimisi əlaçı şagirdi olar. Amma hər kəs ondan bir dərs alar, istəyərək ya da istəməyərək...

Gənc səyyah Elsevər Şirvani
19.09.2020