Qafqazdan barış mesajı: Bakı Yaxın Şərqdə sülhə necə töhfə verir…

Yaxın Şərqdə uzun illərdir davam edən gərginliklər, xüsusilə Suriya ilə İsrail arasında yaşanan qarşıdurmalar, beynəlxalq təhlükəsizlik gündəminin əsas mövzularından biri olaraq qalır. Lakin bu mürəkkəb siyasi və hərbi münaqişədə diqqətçəkici bir inkişaf da yaşanır: Azərbaycan kimi regional güc mərkəzi diplomatik və humanitar vasitələrlə bu gərginliyin azaldılmasında mühüm rol oynamağa başlayıb.

Azərbaycanın neytral və balanslı xarici siyasəti

Azərbaycan uzun illərdir balanslı və praqmatik xarici siyasət yürüdür. Bu siyasətin əsas istiqamətlərindən biri də müxtəlif regionlarda sabitliyin və sülhün təmin olunmasına töhfə verməkdir. Bakı həm İslam dünyası, həm də Qərb ölkələri ilə yaxın əlaqələr saxlayır. İsrail və Suriya kimi bir-biri ilə zidd mövqedə olan dövlətlərlə diplomatik və humanitar sahələrdə əlaqələr qurmaq Azərbaycanın unikal mövqeyini möhkəmləndirib.
Azərbaycanın İsrail ilə strateji əməkdaşlığı, xüsusilə təhlükəsizlik və texnologiya sahələrində olduqca dərinləşib. Eyni zamanda, Azərbaycan Suriyada humanitar böhranın yumşaldılması məqsədilə yardım proqramları həyata keçirib və regiondakı qaçqınlara dəstək verib.



Sülh təşəbbüsləri və vasitəçilik rolu

Beynəlxalq mediada yayılan xəbərlərə əsasən, Azərbaycan rəsmi dairələri altı aya yaxındır ki, İsrail və Suriya arasında dolayı diplomatik kanalların qurulmasında müəyyən rol oynayıb. Diplomatik mənbələr bildirirlər ki, Azərbaycan vasitəsilə ötürülən mesajlar gərginliyin azaldılmasına və lokal atəşkəs razılaşmalarına nail olunmasında əhəmiyyətli olub.
Bu ilin aprel ayında Baş nazir Benyamin Netanyahunun dəftərxanası Azərbaycanda İsrail və Türkiyə rəsmiləri arasında Suriya barədə görüşün keçirilməsi faktını təsdiqləyib. İsrail görüşün təşkilinə görə Azərbaycan tərəfinə təşəkkür edib.
May ayında İsrailin “Kanal 12” telekanalının yaydığı məlumata görə, Bakıdakı İsrail-Suriya danışıqlarda İsraili Müdafiə Qüvvələrinin Əməliyyat İdarəsinin rəisi general-mayor Oded Basiuk təmsil edib. Görüşdə Suriya hökumətinin rəsmilərilə yanaşı, Türkiyə nümayəndələri də iştirak edib.
Bu cür fəaliyyətlər Bakının yalnız enerji ixracatçısı və iqtisadi güc mərkəzi deyil, həm də regional diplomatiyanın aparıcı iştirakçısı kimi çıxış etdiyini göstərir. Azərbaycanın vasitəçilik rolu, həmçinin onun BMT, İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı və Qoşulmama Hərəkatı çərçivəsində nüfuzunun artmasına da töhfə verir.



Humanitar yardım və yenidənqurma sahəsində dəstək

Azərbaycanın bu münaqişədəki töhfəsi yalnız siyasi vasitəçiliklə məhdudlaşmır. Suriya ərazisində yerləşən qaçqın düşərgələrinə göndərilən ərzaq, tibbi ləvazimat və digər humanitar yardım kampaniyaları yerli əhali tərəfindən böyük minnətdarlıqla qarşılanıb. Azərbaycanın Beynəlxalq Qızıl Xaç Komitəsi ilə əməkdaşlıq çərçivəsində həyata keçirdiyi bu proqramlar, regionda ölkəmizin imicinin güclənməsinə səbəb olub.

Gələcəyə baxış

Azərbaycan Suriya ilə İsrail arasında gərginliyin aradan qaldırılmasında və danışıqlar prosesində sakit diplomatiya prinsipindən çıxış edərək görüşlərin təşkil olunmasına öz töhfəsini verib. Bakı həmçinin,Türkiyə ilə İsrail arasında və Suriya mövzusunda gərginliyin aradan qaldırılmasında qaynar xətt mexanizmi yaradılmasına önəmli rol oynayıb.
Azərbaycanın Suriya-İsrail münasibətlərində oynadığı vasitəçi rolu Yaxın Şərqdə sülh prosesinin yeni mərhələyə qədəm qoymasına yardımçı ola bilər. Bakı bu istiqamətdə daha geniş beynəlxalq dəstək qazana və diplomatik mövqeyini daha da gücləndirə bilər.
Bu hadisə həm də göstərir ki, Cənubi Qafqazın aparıcı dövləti kimi Azərbaycan təkcə öz bölgəsində deyil, daha geniş coğrafiyada da sülh və təhlükəsizlik proseslərinə töhfə verməyə
Danışıqların artıq iki raundunun keçirildiyi bildirilir. Onlardan birinin Azərbaycanda baş tutduğu iddia edilir.