Şapur Qasimi

TÜRK CƏNUBDA YENƏ ALDANACAQMI?

Bu günlərdə elektron informasiya vasitələrində bir nəfər türk əsilli adamın Tehranın molla rejimi aradan götürüldükdən sonra Tehranda hakimiyyətə gətiriləcəyi barədə səthi və ötəri bir məlumat yayıldı. Bu məlumat anında məni o qədər narahat edib, bunun mahiyyətini düşünməyə vadar etdi ki, hətta onun adı və soyadına da fikir vermədim. Çünki, bu hazırda bu ölkədə baş verənlərin əsas rejissorunun hakimiyyətə gətiriləcək şəxsin türkəsilli olduğunu qabartmaqla bu gün İran adlanan ərazidə yaşayan millətlər içərisində çoxluq təşkil edən millətin TÜRKLƏR olduğunu dəqiq bilir. Yəni, həmin adamın hakimiyyətə gətirilməsində türk millətini maraqlandırmağa, bununla birlikdə türk milli maraqlarının təmin edilməsinin arxa plana keçirilməsinə hesablanıb. 1925-ci ildə ingilislər Türk Qacarları qanunsuz hərbi çevriliş vasitəsilə devirib mehtərbaşı Rza Pəhləvini şah elan edərək onu şovinist fars dövlətininə çevirdikdən sonra rejimin bütün fəaliyyəti bu ərazidə TÜRK MƏNLİYİNİN məhvinə köklənib mövcud olduğu 53 il ərzində türklərin iqtisadi-ictimai inkişafını yüz ildən çox geri ata bilsə də onu məhv edə bilmədi. Əksinə 1978-ct il inqilabında Pəhləvi rejiminin məzarını qazanlar məhz türk milləti oldu. Lakin şahlıq rejiminin türk milli mənliyinin məhvinə yönəli sərt siyasəti, ilk növbədə türk dilində təhsilin, mədəniyyətin, mətbuatın və türk milli şüurunu oyaq saxlaya biləcək bütün amillərə mütləq olaraq qadağa qoydu. Türk əhalinin mütləq əksəriyyətinin – hətta fars dilində belə təhsil almasına imkanı olmadığından savadsız qalıb nəinki dünyada, hətta ölkə daxilində baş verib, mətbuatda işıqlandırılan prosses və hadisələrdən xəbər tutmayaraq qəflətdə qalması saxlanılması idi. Bununla yanaşı türk şahlarının günahı üzündən ölkədə ideoloji sahədə fars şovinist milli ideologiyası olan şübiyyəçiliyin (şiəliyin) hər bir türk insanının zehnində tam hegemon ideoloji durumu Pəhləvi rejiminin zülmündən qurtaran və özünün şəxsi və milli azadlığını əldə etməyin yolunu bilməyən kütləni ölkəni öz nəzarəti altına almağa çalışan rusların və ingilislərin köməyilə hakimiyyətə gətirilən R.Homeyni və onun molla dəstəsinin ardınca getməyə sövq etdi.
İstər 1945-ci ildə S.C.Pişəvərinin qurduğu Cənubi Azərbaycan Demokratik Respublikası dövründə şahlıq rejimi, istərsə də 1978-ci il inqilabında inqilabın aparıcı və hərəkətverici qüvvəsinin Azərbaycan türklərinin olmasına baxmayaraq R.Homeyni Azərbaycan türklərinə muxtariyyət vəd etsə də Tehran rejimi öz mövqeyini möhkəmlədən kimi türk milli mübarizəsinin öndərlərini məhv etməklə türklərin milli azadlıq hərəkatının muxtariyyət tələbini neytrallaşdırdı. Bu gün İran adlanan coğrafiyada türk milli azadlıq mübarizəsinin taleyini hər hansı bir türk əsilli siyasətçinin hakimiyyətə gəlməsinə bağlamaq cəhdi bu günkü prosesləri idarə edən baş rejissorun senarisində nəinki ölkədə, hətta Cənubi Azərbaycanda belə müstəqil türk dövlətinin qurulmasının nəzərdə tutulmadığını sübut edir.
Hakimiyyəti ələ keçirən fars şovinizmi 97 il, xüsusilə son 43 illik molla rejimi dövründə də türklərin mütləq çoxluq təşkil etdiyi ərazidərdə süni şəkildə fəlakətli ekoloji, iqtisadi durum yaratmaqla, bəzən müxtəlif bəhanələrlə kobud zor vasitəsilə türkləri kütləvi şəkildə öz torpaqlarından köçürmüşdür, Cənubi Azərbaycana məxsus torpaqların çox böyük bir hissəsini başqa millətlərin nisbətən çoxluq təşkil etdikləri inzibati ərazilərə qatmışlar. Azərbaycan türklərinin müqavimət potensialını zəiflətmək, həm də Azərbaycan İran adlanan dövlətdən ayrılmaq istədiyi halda onun torpaqlarının və əhalisinin çoxu başqa inzibati ərazidə qalması üzündən Azərbaycan türkləri ilə başqa millətlər arasında siyasi və hüquqi müstəvidə qarşıdurmalar və toqquşmaların labüdlüyünü hədəfləmişlər. İran adlanan coğrafiyada kiçik, lokal ərazilərdə son bir neçə yüz il ərzində kürdlər, farslar, bəluclar və s. azsaylı millətlər yaşasa da 1274 ildən bəri bu gün İran coğrafiyası deyilən torpaqlarda TÜRK DÖVLƏTLƏRİ mövcud olmuşdur. Bu da o deməkdir ki, bu ərazi tarixi türk milli əraziləridir və bu ərazidə ancaq TÜRK MİLLİ DÖVLƏTİ BƏRPA edilməlidir. Bunun da yeganə mümkün yolu bu ərazidə mövcud olacaq dövlətin DÖVLƏT DİLİ TÜRK DİLİ olmasıdır. Tehranın molla rejimi hər hansı, o cümlədən hətta kapitalist istehsal üsuluna əsaslanan dünyəvi dövlət quruluşu ilə əvəzlənərək yenə fars dövlətinin mövcudluğunun federalizm inzibati sistemilə birlikdə saxlanılıb qorunması belə, bu coğrafiyada azlıq təşkil edib, öz milli torpaqları olmayıb, türk milli ərazilərində yaşayan farsların, öz milli torpaqlarında yaşayıb çoxluq təşkil edən türkləri milli azadlığına, milli hüquqlarına təcavüz etməsi deməkdir.
Beləki, bu ölkədə əhalinin 53,1 faizini öz doğma milli torpaqlarında yaşayan türklər, əhalinin qalan 46,9 faizini isə türk milli ərazilərində yaşayan və əhalinin 16,2 faizini farslar, 3,6 faizini kürdlər, qalan hissəsini isə bəluclar, lorlar və s. daxil olmaqla yeddi millətin nümayəndələri təşkil edir. Hətta bu ölkə milli nişanələrinə görə federativ subyektlərə bölünərək hər federasiya subyektində bu millətlərin dili rəsmi dil elan edilmiş olsa belə, birincisi, Cənubi Azərbaycanın ərazisinin və bu ərazilərlə birlikdə əhalisinin çoxunun başqa milli inzibati ərazilərə verildiyi səbəbindən ölkənin türk əhalisinin 44,1 faizi öz milli ərazilərində yaşadığı halda, yenə də milli hüququn əsas elementi olan öz dilində təhsil, mətbuat, mədəniyyət hüququnu itirməklə bərabər bütün türklər öz milli ərazisində milli dövlətinə malik olmaq hüququnu itirməklə özgə millətin əsarətində yaşamış olurlar.
Elektron KİV-ndə Tehranda “Türk əsilli” birisinin hakimiyyətə gətiriləcəyi barədə yayılan məlumat bir tərəfdən türk əhalinin buna rəyi və reaksiyasını müəyyən etmək üçün zondaj olub, digər tərəfdən proseslərin baş rejissorunun “Türk əsilli” şüarı ilə türk çoxluğunun öz əli ilə molla hakimiyyətini “türk əsilli” başqa fars hakimiyyəti, fars dövləti ilə əvəzləmək niyyətini ortaya qoyur. Çünki, yüzillərlə çalışaraq türk imperiyalarını parçalayıb, türk dövlətlərini çökdürərək türk millətini öz əsarəti və nəzarəti altına alanların heç biri türk millətinin bütövləşib, türk dövlətlərinin birləşib nəhəng TURAN dövləti bayrağı altında öz milli və şəxsi hüquqlarına sahib olaraq inkişaf etməsini istəmirlər. Lakin tarixin təkərini geriyə döndərmək mümkün deyil. Bununla belə tarixi proseslərin hansı məzmunda, hansı sürətlə inkişaf etməsi də başqa zəruri amillərin olması ilə yanaşı bu proseslərə insanların zor vasitəsilə müdaxilə etməsinə də möhğacdır. Hər bir cəmiyyətdə baş verən ictimai hadisə və proseslərə bələd olan hər kəs bilir ki, ən zərif və zərgərliklə dəqiq düşünülmüş siyasət belə zor amili mövcud olmadan reallaşdırıla bilməz. K.Marks da yazırdı ki, – “Vaxtı çatmış ictimai hadisələrin baş verməsi üçün zor mamaça rolunu oynayır”.
Bir vaxt Kiprdə yunanlar türkləri qıranda da bütün Avropa, ABŞ, SSRİ nəinki bu qırğının dayandırılması üçün heç bir cəhd göstərmədi, hətta hamısı bu dəhşətli qırğına susmaqla bundan məmnunluqlarını ortaya qoydular. O zaman Türkiyənin baş naziri olan BÜLƏNT ECEVİTİN iradəsilə Türkiyə Kiprə qoşun yeridib Kiprdə türklərə qarşı edilən bu qətliamı dayandırdı. O vaxtdan bu günədək həmin ölkələr nəinki Kipr türklərinə, eləcə də Türkiyəyə qarşı antitürk əməllərini davam etdirməkdədir. Onlar 97 il ərzində İran adlanan Qacar yurdunda da fars şovinist faşizminin ölkədə bu ərazinin həqiqi sahibləri olub, əhalinin çoxluğunu təşkil edən türklərə qarşı daim qətliam siyasətinə lal, kar, kor qalmaqla antitürk varlıqlarını nümayiş etdirirlər. Ölkədə gedən proseslərin bütün çalarları ABŞ və onun müttəfiqləri olan Avropa ölkələrinin bu coğrafiyada çulunu dəyişmiş fars şovinizminin mənafeinə uyğun olaraq fars dövlətini qoruyub saxlamaqla, azadlığı türk dünyasını bütövləşdirə biləcək cənub türklərini yenə də fars şovinizminin əsarətində saxlamaqla türk millətini, türk dövlətlərini parçalanmış halda saxlamaqla daim onların özlərindən asılılığını təmin etmək istəyini göstərir. Buna görə də TÜRK DÖVLƏTLƏRİ TƏŞKİLATI Qacar yurdunda gedən prosesləri XÜSUSİ DİQQƏT MƏRKƏZİNDƏ saxlayaraq orada baş verənlərə hər an siyasi, diplomatik müdaxilə edib, anında HƏRBİ MÜDAXİLƏ ETMƏYƏ daim hazır olmalıdır. Bu gün QACAR YURDUNUN TALEYİ özünün fövqəladə strateji əhəmiyyətinə görə bütün türk dünyası üçün əsas və həlledici əhəmiyyətə malikdir.
Krım məsələsi Ukrayna məsələsi ilə birlikdə Rusiya və Qərb arasında həll ediləcək. O məsələyə indiki zamanda nə Türkiyə, nə də Türk Dövlətləri Təşkilatı hər hansı bir əhəmiyyətli dərəcədə təsir göstərmək imkanında deyil və buna elə bir ciddi ehtiyac da yoxdur. Qarabağ məsələsi də əsasən həll edilib. Yerdə qalanı da təfərrüatdır və bu təfərrüatın da tezliklə tam və qəti həll edilməsinin açarı Qacar yurdunda TÜRK DÖVLƏTİNİN BƏRPA EDİLMƏSİDİR. Bu həm də Kərkük, Mosul, Zəngəzur, Göyçə, Borçalı türkləri və s. türk torpaqlarının azadlığı prosesinin başlanğıcıdır. Sadaladığım və sadalamadığım bir sıra səbəblərdən Qacar yurdunun taleyi məsələsi bütün türk dünyasının gələcək taleyini həll edəcək bir məsələ olmaqla bu ərazidə TÜRK DÖVLƏTİNİN bərpa edilməsi türk millətinin bir millət olaraq OLUM YA ÖLÜM məsələsidir. Bu məsələnin həll edilməsində Türk Dövlətləri Təşkilatına daxil olan dövlətlərin dövlət başçılarının münasibəti və qəbul etdiyi qərarları onların şəxsən hər birində Atatürk mətinliyinin, Ecevit cəsarətinin və türk milli mənliyinə sədaqətinin dərəcəsi ilə bərabər kim olduğunu ortaya qoyacaq. Türk dövlətlərinin sadə vətəndaşlarına gəldikdə isə türk millətinin cəsurluğunu, vətənpərvərliyini, cəngavərliyini min illərin tarixi sübut etdiyindən, bunu sübut etməyə ehtiyac yoxdur. Son Qarabağ döyüşündə erməni qoşununda 10 min FƏRARİ olduğu halda, AZƏRBAYCAN qoşununda BİR NƏFƏR BELƏ FƏRARİ OLMAMASI, hətta Azərbaycana vətən deyən talış, ləzgi, yəhudi, rus və s. millətlərin nümayəndələrinin nümayiş etdirdiyi qəhrəmanlıq sübut edir ki, Qacar yurdunun türk oğulları ilə birlikdə tərkibində sadaladığım millətlərin nümayəndələri də olan vahid TURAN ORDUSU şovinist fars faşizmini məhv edərək son 97 il ərzində Qacar yurdunda törətdikləri vəhşi cinayətlərinə əbədi olaraq son qoyacaq. “Meşə çaqqalsız olmaz” deyib türk aqilləri. Ocaqnəjadın 10-15 nəfər yala hürən sandıqtulalarını çıxmaq şərti ilə 9-dan 90-a Şimali Azərbaycan KİŞİLƏRİ fars faşizmi ilə bu müqəddəs müharibəyə tam hazır vəziyyətdədir.

İndiyədək Tehranın fars faşizminin baş nökəri olan Ə.Xameneinin məsləhətçisi Ə.Vilayətinin şəxsən özü, İ.Rəisinin, M.Rezainin, Tehranın şovinist fars rejiminin parlament üzvlərinin “Ermənistanın sərhədləri Tehranın qırmızı xəttidir”, “Erməni ilə fars bir millət iki dövlətdir”, “Qarabağa girməliyik” və s. hədyanlarını eşitmişik. Tehranın 30 il ərzində ermənilərlə birlikdə Azərbaycana qarşı bütün sahələrdə etdiyi düşmənçiliklər, Ocaqnəjadın Tehranın Bakıdakı səfirliyinin aktiv iştirakı ilə Şimali Azərbaycanda casus və terrorçu şəbəkə yaradıb terror hadisələri törətməsi, 97 il ərzində fars faşizminin, xüsusilə son 43 ildə molla faşizminin Cənubi Azərbaycan türklərinə qarşı törətdikləri irimiqyaslı vəhşi cinayətləri Vilayətinin bir anda unudaraq “Azərbaycan xalqı gözümüzün işığıdır” deməsi, “tülkünün həccə getməsi”dir, fars şovinizmini qaçılmaz ölümdən qurtarmaq üçün edilən cəhddir.
"Bütöv Azərbaycan" qəzeti üçün

Butov.az Ordum.az-a istinad edərək bildirir ki,bu gün dünyaşöhrətli, Azərbaycan əsilli jurnalist, Leyla Vəkillinin anım günüdür.
Vəkilovlar nəslinin nümayəndəsi olan Leyla xanım jurnalistlik fəaliyyəti dövründə hərbi mövzulara daha çox yer ayırıb. Odur ki onu həm də hərbi jurnalist kimi tanımaları üşün oxucularımıza təqdim edirik:
Leyla Vəkilli 21 fevral 1932-ci il tarixdə Parisdə doğulub. Atası Həsənalısultan bəy Vəkilov Şərur-Dərələyəz qəzasının Çivə kəndində anadan olub. İlk orta təhsilini İrəvanda gimnaziyada alıb, sonra Rusiyada Xarkov Dövlət Universitetinin hüquq fakultəsini bitirib. Bir müddət Tiflisdə yaşayıb. Tiflisdə Mariya adlı gürcü xanımla evlənib. 1920-ci ildə Qafqazda sovet rejimi qurulduqdan sonra Türkiyəyə mühacirət edib.

Türkiyəyə mühacirət edərkən Mariya xanım onunla getməkdən imtina edib. Türkiyədə Krım türklərindən olan Safiyə xanımla ailə qurub. Sonra Həsənalısultan bəy Vəkilov Fransanın paytaxtı Paris şəhərinə köçüb. 1932-ci ildə Leyla Həsanalısultan qızı Vəkilli Parisdə dünyaya gəlib. Sonra yenidən Türkiyəyə İstanbul şəhərinə köçüblər. Leyla Vəkkilli 1952-ci ildə İstanbulda Fransız Liseyində təhsil alıb. Sorbon Universitetinin sosiologiya fakultəsini bitirib. Sonradan Fransada jurnalist kimi fəaliyyətə başlayıb. Dünyada 184 ölkədə bürosu olan Sipa-Press Agentliyində çalışıb. Jurnalistlik fəaliyyəti ilə bağlı dünyanın bir çox ölkələrində olub. O, cümlədən Afrika, Latın Amerikası, Fələstin, Nikaraqua və Əlcəzairdə olub. Əlcəzairdə avtomobil qəzasında ağır yaralanıb. Əlcəzairdə Argentinalı marksist-inqilabçı və siyasətçi Ernesto Çe Gevara ilə 3 saatlıq görüşdə iştirak edib. 1962-ci ildə Fransada Nazim Hikmətlə görüşüb. Fransada Türk Film Festivalının qurucularından olub.

Leyla Vəkkilli Fransada cap olunan DEFİ jurnalının baş redaktoru olub. 1996-cı ilədək Parisdə yaşayıb. Həmin il Türkiyəyə, Bodrumun Muğla şəhərinin Türkbükü bölgəsinə köçüb. 26 noyabr 2017-ci il tarixdə- 85 yaşında dünyasını dəyişib.
Leyla Vəkilli məşhur Vəkilovlar nəsilindəndir. İqtisаdçı və dövlət хаdimi, iqtisаd еlmləri namizədi, dоsеnt İlyas Vəkilovun qardaşı qızıdır.

Budurmu sizin qonşuluğunuz, dostluğunuz?

İran mediasında ölkənin rəhbəri Əli Xameneyinin ali müşaviri Əliəkbər Vilayətinin son açıqlaması müzakirələrə səbəb olub.”Bütöv Azərbaycan” qəzetinin təsisçisi və baş redaktoru Tamxil Ziyəddinoğlu da Vilayətinin açıqlamasına münasibət bildirib: “Vilayəti bildirib ki, İranın Azərbaycanla müharibə etmək fikri yoxdur. Adama deyərlər ki, əgər məramınız normal qonşuluq olsaydı, İlham Əliyevin öz xanımı ilə Xudafərinə gedib verdiyi dostluq mesajına- “Xudafərin dostluq körpüsüdür” ifadəsinə dostcasına cavab verərdiniz. Amma İranlılar nə etdilər? Azərbaycan sərhədlərinə topla- tüfənglə gəldilər. Araz çayından tank keçirmək üçün səyyar körpü atdılar. Budurmu sizin qonşuluğunuz, dostluğunuz?
"İranın istər Qafqazda, istərsə də başqa yerdə heç bir ölkəyə, o cümlədən də qonşularına hücum etmək fikri yoxdur, xüsusən də eyni irqdən, dildən, dindən, adət-ənənədən, tarixdən olan insanlar, yəni Azərbaycan Respublikası xalqı gözümüzün işığıdır",-deyə, Xameneyinin müşaviri bildirib.

Tamxil Ziyəddinoğlu əlavə edib ki, Azərbaycana Bakı hökuməti deyənlər, nə yaxşı, İlham Əliyev soydaşlarımıza sahib çıxmalıyıq deyəndən, Təbriz İlham Əliyevin plakatları ilə bəzədiləndən sonra “Azərbaycan Respublikasının xalqı gözümüzün işığıdır”,- deyir.
Əliəkbər Vilayətinin çoxbaşlı fikirlərinin hamısının üzərində dayanmağa ehtiyac görmürəm. Bircə onu bildirmək istəyirəm ki, 40 milyonluq xalqı ana dilindən, adi insani haqlarından məhrum etdiyiniz yetər!
Butov.az

Türkiyə Respublikasının İstanbul şəhərində baş vermiş faciə ilə əlaqədar başsağlığı

Dəyərli Türkiyə Cümhur başqanı cənab R.T.Ərdoğan bəy!
Əziz Türkiyəli soydaşlarımız!

Bu gün İstanbulda çox saylı insan tələfatı və ağır xəsarət alma ilə nəticələnmiş partlayış xəbərini böyük üzüntü ilə qarşıladıq. Bu insanlığa sığmayan vəhşiliyi törədənləri şiddətlə qınayır, xainlərin tezliklə tapılıb cəzalanacağına ümid edirik. Türk dünyasının birliyi və yüksəlişi uğrunda fəaliyyət göstərən ictimai qurum olaraq belə qeyri-insani əməlləri pisləyir, faciə nəticəsində dünyasını dəyişənlərə uca Allahdan rəhmət, ailələrinə səbir, yaralılara şəfa diləyirik.
Qardaş Türkiyəmizin və Türk dünyasının başı sağ olsun!
Azərbaycan dövləti də, xalqı da, Azərbaycan-Türk Xalqları Qardaşlığı İctimai Birliyi də hər zaman Türkiyəmizin yanındadır!

Azərbaycan-Türk Xalqları Qardaşlığı İctimai birliyinin sədri
F.ü.f.d.Səkinə Bayramova,
Həmsədri f.ü.f.d.,dos.Yeganə Qəhrəmanova
ATXQ İB-nin Mətbuat xidmətinin rəhbəri
Rasafil Bayramov
Bakı şəhəri, 13 noyabr 2022-ci il

Heydər Əliyev Mərkəzində Türkiyənin yaranmasının 99-cu ildönümü qeyd olunub

Tədbirdə Türkiyənin Azərbaycandakı səfiri Cahit Bağçı və Milli Məclisin sədri Sahibə Qafarova iştirak ediblər.
“Türkiyə dünyanın bütün bölgələrində sülh və təhlükəsizliyi təşviq etməyə çalışan böyük bir ölkədir. Biz kənd təsərrüfatından tutmuş texnologiyaya qədər bütün sahələrdə mühüm uğurlar əldə etmişik”, - səfir Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın müraciətini oxuyaraq bildirib.
Daha sonra səfir qeyd edib ki, Türkiyə və Azərbaycan beynəlxalq arenada, xüsusilə Qarabağ məsələsində hər zaman bir-birini dəstəkləyir. O, bir daha qardaş Azərbaycanı işğal olunmuş torpaqlarının azad edilməsi münasibətilə təbrik edib.

Tədbirdə Milli Məclisin sədri Sahibə Qafarova Prezident İlham Əliyevin adından qardaş Türkiyə xalqını Cümhuriyyət bayramı münasibətilə səmimi təbrik edib və xoş arzularını ifadə edib.

Türkiyənin Cümhuriyyət Günüdür - 99 il

Bu gün Türkiyə Cümhuriyyətinin yaranmasının 99-cu ildönümü qeyd olunur.
1923-ci il oktyabrın 29-da Türkiyə Böyük Millət Məclisi Cümhurriyyəti elan edib.
1925-ci ildə bu günün türk dövlətinin yaranması günü kimi qeyd olması barədə qanun qəbul olunub.
Türkiyə Respublikasının qurulması türk milləti və bu ölkənin varlığı uğrunda mübarizə aparanlar üçün böyük sınaqlar hesabına başa gəlib. Türkiyə Cümhuriyyəti yaradılması Birinci Dünya müharibəsi illərində və ondan sonra Osmanlı dövlətini parçalayıb məhv etmək istəyənlər üzərində qələbənin nəticəsidir.
Birinci Dünya müharibəsində Osmanlı Dövləti məğlubiyyətə uğradıqdan sonra ərazisi işğala məruz qalmışdı.

O zaman Mustafa Kamal Atatürkün başçılıq etdiyi hərəkatın mübarizəsi 1923-cü ildə milli qüvvələrin qələbəsi ilə başa çatıb. 1920-i il aprelin 23-də Ankarada Böyük Millət Məclisi qurulub.
1922-ci il noyabrın 1-də isə Osmanlı dövlətinin fəaliyyətinin dayandırıldığı elan edilib. 1923-cü ildən Türkiyə parlament üsul idarəsi ilə idarə edilirdi. 2018-ci ildən isə ölkə prezident üsul idarəsinə keçib.

Azərbaycan alimləri Türk Tarix Qurumunun XIX Konqresində iştirak ediblər.

Türkiyə Cümhuriyyətinin Ankara şəhərində Türk Tarix Qurumunun XIX Konqresi (03-07 oktyabr 2022-ci il) keçirilib. Dörd ildən bir keçirilən və 38 ölkədən 230 alimin iştirak etdiyi bu mötəbər tədbirdə Azərbaycanın müxtəlif elm və təhsil müəssisələrindən 16 alim iştirak edib. İştirak sayına görə, Türkiyə Cümhuriyyətindən sonra ikinci sırada yer alan Azərbaycan alimləri konqresdə fəal şəkildə iştirak ediblər.

Konqresdə açılış nitqi söyləyən Türk Tarih Kurumu Başkanı Prof. Dr. Birol Çetin qonaqları salamlayaraq, 1931-ci ildə qurumun Mustafa Kamal Atatürkün təşəbbüsü ilə yaranması, fəaliyyəti, dünya elminə verdiyi töhfələr haqqında ətraflı çıxış etdi. Türk Dövlətləri Təşkilatının (TDT) Ağsaqqallar Şurasının sədri və qardaş ölkənin hakim Ədalət və İnkişaf Partiyasının sədr müavini Binəli Yıldırım isə öz məruzəsində yeni dünya düzənində baş verən elmi proseslərdən, türk-müsəlman dünyasının bu prosesdə iştirakı, Türk Tarix Qurumunun bu istiqamətdə məqsəd və vəzifələrindən danışdı. Binəli Yıldırım eyni zamanda Azərbaycanın II Qarabağ savaşında möhtəşəm qələbəsini xüsusilə vurğulayaraq, bu qələbədən sonra bölgədə, həmçinin türk dünyasında yeni bir geosiyasi mərhələnin başlandığını və bu mərhələdə elm adamlarının xususi rola malik olduğunu qeyd etdi.

Konqresdə çıxış edən Azərbaycan alimləri – Qafqazşünaslıq İnstitutunun direktoru AMEA-nın müxbir üzvü, professor Musa Qasımlı, Azərbaycan Tarixi Muzeyinin şöbə müdiri tarix elmləri doktoru Nərgiz Əliyeva, AMEA Tarix İnstitutunun şöbə müdiri dosent Allahverdi Əlimirzəyev, AMEA Tarix İnstitutunun dosentləri – İradə Əliyeva, Əzizağa Ələkbərov, Fərəh Hüseyin, Mübariz Ağalarlı, Güntəkin Nəcəfli, Lamiyə Qafar-zadə, Ənvər Məmmədov, Nərminə Əmirbəyova, həmçinin Bilal Dədəyev, Bəhmən Əliyev Elnur Kəlbizadə, Nigar Əsgərova, Arzu Məmmədova Azərbaycan və dünya tarixinin müxtəlif problemləri, tarixin metodologiyası, tarix elminə az tanış olan mənbələr və arxiv sənədləri haqqında öz elmi məruzələrində ətraflı məlumat verdilər.
Yeni Türkiyə Yayınları nəşriyyatının və Türkiyə Yazarları Dərnəyinin qonağı olan bir qrup Azərbaycan alimi, hər iki qardaş ölkənin alimləri arasında elmi mübadilə, nəşriyyat işi və elmi-ədəbi əlaqələrin daha da inkişaf etdirilməsi perspektiflərini müzakirə etdilər.
Tədbir çərçivəsində Azərbaycan alimləri Türkiyə Cümhuriyyətinin Qurucusu Mustafa Kamal Atatürkün uyuduğu Anıtqəbri, Azərbaycanın görkəmli ictimai-siyasi xadimi Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin Əsri məzarlığını, öz zənginliyi ilə diqqəti cəlb edən 5 miliyon kitab bazasına malik “Milli Kitabxana”nı və digər yerləri ziyarət etdilər.

Azərbaycan - Türkiyə qardaşlığının dünyaya növbəti ismarıcı: Zəngilan Hava Limanının açılışı

Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə rəşadətli Azərbaycan ordusunun 44 günlük Vətən müharibəsində 30 illik işğala son qoyması, Azərbaycanın beynəlxalq səviyyədə tanınmış sərhədlərinin bərpa edilməsi regionda yeni reallıqlar yaratdı. Müharibənin sonunda əldə etdiyimiz şanlı qələbə ilə 44 günlük vətən müharibəsi tariximizə "Zəfər Yürüşü" adı ilə daxil oldu.
8 noyabr 2020-ci il tarixli üçtərəfli bəyənatın qəbul edilməsindən sonra işğaldan azad edilmiş ərazilərdə erməni vəhşiliklərinin şahidi olduq. Dini ibadətgahlarımız, mədəni və tarixi abidələrimiz, yaşayış obyektləri erməni vandalları tərəfindən tamamilə dağıdılmışdı. Ancaq Azərbaycan bu torpaqlara yeni həyat verdi. Yeni infrastruktur layihələr, yenidənqurma və bərpa işləri "Böyük Qayıdış"ı sürətləndirdi. Artıq Zəngilanın Ağalı kəndində bu torpağın əsl sakinləri yaşayırlar. Ağalıya qayıdış, "Böyük Qayıdış"ın başlanğıcı hesab olunur.
Zəngilan İran və Ermənistan Respublikaları ilə sərhəddə yerləşməklə həmdə mühüm strateji-coğrafi əhəmiyyətə malikdir. Zəngilanda hava limanın inşa edilməsi də məhz bu məqamlar nəzərə alınmaqla həyata keçirildi. Zəngilan hava limanı 2021-ci ilin aprel ayında tikintisinə başlanılan beynəlxalq hava limanıdır. Hava limanı Zəngilanı beynəlxalq nəqliyyat-logistika mərkəzinə çevirmək üçün imkanlar yaradır.
Oktyabrın 20-də Zəngilan Beynəlxalq Hava Limanının açılış mərasimi olub. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev və Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan açılış mərasimində iştirak ediblər. Zəngilan Beynəlxalq Hava Limanının rəmzi açarları Prezidentlərə təqdim edilib. Dövlət başçıları hava limanında yaradılan şəraitlə tanış olublar.
Zəngilan Beynəlxalq Hava Limanının asfalt-beton örtüklü uçuş-enmə zolağının uzunluğu 3 min metr, eni isə 60 metr təşkil edir. Bu hava limanı bütün növ təyyarələri, o cümlədən genişgövdəli ağır yük təyyarələrini qəbul edəcək.
Perronun sahəsi 60 min kvadratmetrdir. Hava limanı ICAO və IATA standartlarına uyğun uçuşların həyata keçirilməsinə imkan verəcək. Müasir dünya tələblərinə cavab verən beynəlxalq aeroportun terminalı saatda 200 sərnişinə xidmət göstərmək imkanına malik olacaq. Terminal daxilində VIP-zal, kafe, tibb məntəqəsi və ofis otaqları mövcuddur.
Aeroportda tam avtomatlaşdırılmış hava hərəkətinə nəzarət və aviasiya rabitəsi sistemləri ilə təchiz olunmuş Hava Hərəkətini İdarəetmə Qülləsi tikilib.Uçuşların təhlükəsizliyinin təmin edilməsi üçün ICAO-nun beynəlxalq tələblərinə uyğun olaraq İtaliyanın və Almaniyanın aparıcı istehsalçılarının müasir aeronaviqasiya dəstək sistemləri tətbiq edilib. Qısa müddətdə ILS/DME instrumental eniş sistemləri, VOR/DME marşrutu üzrə hava gəmisi naviqasiya vasitələri, avtomatlaşdırılmış aviasiya və meteoroloji müşahidə sistemləri, ilkin və ikinci dərəcəli radar sistemləri quraşdırılaraq istifadəyə verilib. Bütün sistemlər ICAO və “Eurocontrol”un beynəlxalq aviasiya kataloqlarında qeydiyyatdan keçib.
Zəngilan Beynəlxalq Hava Limanının ərazisində yardımçı binalar, transformator binası, qazanxana və su çənləri inşa edilib. Uzunluğu təxminən 10 kilometr olan 35 kilovoltluq ikidövrəli elektrik kabel xətti çəkilib. 230 metr dərinlikdə artezian quyusu qazılaraq su çıxarılıb.
Qeyd edək ki, Zəngilan Beynəlxalq Hava Limanı Qarabağın mühüm nəqliyyat qovşağına çevrilməsini şərtləndirən əsas obyektlərdəndir. Həmçinin bu hava limanı Zəngəzur dəhlizinin hava nəqliyyatı infrastrukturu ilə gücləndirilməsi baxımından strateji əhəmiyyət kəsb edir. Görülən işlərin sürəti buranın beynəlxalq nəqliyyat-logistika mərkəzinə çevriləcəyi günü yaxınlaşdırmaqdadır.
Onu da deyək ki, Zəngilan Beynəlxalq Hava Limanı işğaldan azad olunan ərazilərdə Füzulidəki hava limanından sonra istifadəyə verilən beynəlxalq statuslu ikinci aeroportdur. Üçüncü hava limanı isə Laçın rayonunun ərazisində inşa olunur.
Zəngilan hava limanının açılışının Azərbaycan və Türkiyə prezidentləri tərəfindən edilməsi bütün dünyaya Azərbaycan - Türkiyə qardaşlığının növbəti ismarıcıdır.
İlham Məmmədov
Milli Məclisin deputatı

Türk Dünyası aydınları Ərzincanda toplandı

Türkiyənin Ərzincan şəhərində keçirilən Uluslararası Türk Dünyası Simpoziumundan qayıtmışıq. Təəssüratlarımız möhtəşəmdir. 800-dən yuxarı Türk aydınının qatıldığı bu əzəmətli tədbirin düşüncələrimizdə saldığı izin pozulmayacağı şəksizdir. Çünki qarışıq dünyanın çarpaşıq işləri, zəmanənin burulğanları elə təzadlı məqamlarla şərtlənir ki, bu günlə sabahın sivil insanının ortaq bir müstəvidə, ortaq bir nöqtədə bəşəriyyətin gələcəyi üçün birləşməsi, müqəddəs ideallar uğrunda mübarizlik nümayiş etdirə bilməsi üçün bu cür fikir, düşüncə və əməl birliyi yollarına təməl atması vacibdən vacib şərtdir. Bir sözlə, necə ki deyirlər, XXI əsr Türk əsridir, həqiqətən də, bunun hər addımda şahidi və iştirakçısı olmaqdan qürur duyuruq.
Oktyabrın 9-12-si tarixlərində Türkiyənin hakim Ədalət və İnkişaf Partiyası sədrinin birinci müavini, Türk Dövlətləri Təşkilatı

Ağsaqqallar Şurasının sədri Binəli Yıldırımın, Türkiyə Cümhuriyyəti Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin dəstəyi və Ərzincan Binəli Yıldırım Universitetinin ev sahibliyi ilə baş tutan bu tədbirdə, digər türkdilli dövlətlər kimi, Azərbaycanı da nüfuzlu nümayəndə heyəti təmsil edirdi. Ölkəmizin sabiq baş naziri, tanınmış ictimai-siyasi xadim Həsən Həsənov, AYB sədri, yazıçı Anar Rzayev, akademiklər İsa Həbibbəyli, Teymur Kərimli, Nizami Cəfərov, millət vəkili Əziz Ələkbərli, professorlar Vaqif Sultanlı, Qulu Məhərrəmli, Nadir Məmmədli, Məti Osmanoğlu və digər elm adamlarının qatıldıqları uluslararası simpoziumun ən ümdə məqsədi bütün dünyaya Türk Birliyinin, Turançılıq məfkurəsinin ideallarının yaşadılıb inkişaf etdirilməsi yolunda Türkdilli xalqların vahid bir millət şəklində birləşərək birlik, qardaşlıq, həmrəylik mesajı ifadə etməsi idi.

Simpoziumda çıxış edən elm adamlarının demək olar ki, bütün məruzələrində böyük Türk maarifçisi, düşüncə və fikir adamı İsmayıl bəy Qaspıralının “Dildə, fikirdə, əməldə birlik!” ideyası ana xətt kimi keçirdi. Əsasən də, 44 günlük Qarabağ müharibəsinin dünyaya səs salan möhtəşəm Zəfər tarixi ilə bağlı məruzələrin doğurduğu rezonans olduqca ilginc məqamlarla yaddaşlara yazıldı. Türkün yenilməzliyi, tarixdə qazandığı möhtəşəm qələbələr, dünyanın dörd bir yanında iz salan türk dəyərləri, mənəviyyat, mədəniyyət və ictimai-siyasi görüşlərlə bağlı məsələlər panel iclaslarının əsas diskussiya mövzusu oldu.
Türkdilli Dövlətlər Təşkilatına (TDT) daxil olan 7 Türk dövlətinin bayraqları ilə bəzədilmiş Ərzincan Universitetinin bütün zal və vestibülləri bu türk dövlətlərindən gəlmiş aydınları öz ağuşuna elə almış, onları elə etkiləmişdi ki, simpozium iştirakçıları ard-arda calanan panel iclaslarının birindən çıxmamış o birinə yetişməklə bütün bölmələrdəki dinləmələrin iştirakçısı olmağa can atırdılar. Axı, hər yerdə söhbət Türk Birliyindən, Türan ideallarının gerçəkləşəcəyi o müqəddəs yoldan gedirdi. Mövlanələr yolu olan “uzun...incə yoldan...”. Odur ki, yolumuz açıq olsun, əziz Turançılar!

SÖZardı: Biz artıq Ata Yurddan Ana Yurda qayıtmışıq. Həyat yenə öz axarında, xatirələr öz işığıyla beyinlərimizə mübarək nurunu salmağındadır. Bu yerdə heç vaxt unudulmayacaq əziz, sayğıdəyər Türk aydınını, prof.dr. Ali Kafkasyalını təkrar-təkrar xatırlamaqdan qürur duyduğumu bəyan etmək istəyirəm. O Ali hocanı ki, gecəbəgündüz Türk Dünyasının tərəqqisi, inkişafı, Türk insanının bir-biriylə sarsılmaz birliyi və qardaşlığı naminə qanı və canı bahasına yorulmadan, usanmadan çabalar göstərməkdə, öz alim-şəxsiyyət ömrünü milləti, vətəni, torpağı və bayrağı yolunda fədakarcasına yaşamaqdadır. Eşq olsun belə fədakarlıqları həyat kredosuna çevirən Türk aydınlarına!

Qiymət Məhərrəmli, simpozium iştirakçısı,
AMEA Foklor İnstitutunun aparıcı elmi işçisi, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, şair.

Həqiqətə içilən and
Cahangir Mirzə qələm əhli, şairdir, həm də çox gəncdir və özünəgüvənlidir. Mənə göndərdiyi məktubunda duyğuları çox aydın görünür.
Mənim yazdığım hər bir şeir,
Həqiqətə içilən anddır.

Gözümdə parlayan işartı,
Bu səmadan tökülən nurdur.

Cahangir Furqət oğlu Namazov 1997-ci ildə Nəmənqan vilayətinin Pap rayonunda anadan olub. Poeziyanı həyatına, məsləkinə yol yoldaşı seçib. Qəlbindəki – ruhundakı poetik təlatümlər, həyəcanlı çırpıntılar ixtiyarsız olaraq ona bu yolu seçməyə sövq edib.
Müasir elmi-texnologiya, o cümlədən sosial şəbəkələr üzərindən gənclər dünyaya çox tez çıxa bilirlər (cəmi bir neçə dəqiqə, saniyəyə). Onlar şeirlərini yazır, sosial şəbəkədə rastlaşdığı və ya dost-tanışlar vasitəsilə yönləndiyi saytlarda, almanaxlarda, müxtəlif mətbuat orqanlarına yol tapırlar və çap olunurlar. Orada uzunmüddətli və dayanıqlı qalmaları isə əsərlərinin poetik çəkisi ilə bağlıdır. Ya elə vərəqlər arasında qalır, unudulur, ya da dildən-dilə, yaddaşdan-yaddaşlara ötürülərək məşhurlaşırlar. Beləcə, çox asanlıqla dünyaya – şeir aləminə yola çıxırlar. Təbii ki, gənclər üçün ilkin addım çətin olur. Çünki “tanışsız” – filansız, sadə xəyallarla yola çıxmaq bir az risqlidir. Ilk addımı qəbul edilməzsə, həvəsdən düşə bilər. Amma özünəinamlı, özünəgüvənli qələm əhli olan gənc yoluna inadla davam edir. Budur, Cahangir Mirzə imzasının izi görünən ünvanları nəzərdən keçirirəm:
“Juntos por lasLetras” Argentina beynəlxalq yazıçılarının Özbəkistan üzrə fəal üzvü və işçi qrupunun koordinatorudur. Turkiyədə fəaliyyət göstərən “Siir sərnici” elektron jurnalının Özbəkistan üzrə nümayəndəsidir. Qırğızıstan Respublikasında təşkil edilən “Dünya istedadları” beynəlxalq birliyinin üzvü, Qırğızıstan Respublikası “Qırğız şair və yazıçıları” ictimai fondunun üzvüdür. “Abay” medalının, “Beynəlxalq Əmir Teymur Xeyriyyə Cəmiyyəti Fondunun xatirə nişanı”nın sahibidir. Gənc yazarların ənənəvi seminarlarının iştirakçısıdır. Şeirləri “Müjdə”, “Flaşmob” toplularına daxil edilib.
Şeirləri Qazaxıstan, Qırğızıstan, Türkmənistan, Azərbaycan, Türkiyə, Banqladeş, Nepal, Əlcəzair, Vyetnam, Serbiya, Makedoniya, Belçika, İtaliya, Amerika dövlətlərinin qəzet – jurnallarnda, həm də ədəbi internet saytlarında yayımlanıb.
2021-ci ildə “İçimdə üsyanlar” adlı şeir kitabı nəşr edilib.
Elektron poçt vasitəsilə Cahangir Mirzəyə bəzi suallarla müraciət etdim.
Cahangir bəy, ilk dəfədir ki, şeirlərinlə tanış oluram. Amma bütövlükdə yaradıcılığına bələd olmadığımdan, sizdən öyrənmək istədim, şeirlərində əsas xətt hansı hansı mövzudur?
– Şeirlərimin əsas mövzusu insan ruhunun yaşantıları, onun sevinc və kədəridir. Daha çox Allaha və özümə - iç dünyama müraciət edirəm. Çünki insan özünü Allaha tapınanda daha rahat dərk edir.
Nə zamandan şeir yazmağa başlamısan? Gəncsən, amma poetik tərcümeyi-halına nəzər salanda dünyanın hər guşəsində görünürsən.
– 10 ildir ki, şeirlər, məqalələr yazıram. İlk şeirim 2012-ci ildə “Pop tonqi” qəzetində dərc olunub.
Ustad deyə müraciət etdiyin və ya şeirlərinə əl gəzdirən bir kimsə varmı? Yoxsa özün yazıb birbaşa mətbuata çıxırsan?

– Ustadım sevimli və lirik şairimiz Münəvvər xanım Osmanovadır.
Cahangir bəyin, ustadı Münəvvər xanıma – özbək xalqının sevimli və nəğməkar şairi, “Səadət” qadın jurnalının baş redaktoru, fəal ictimai xadim kimi tanınan və nəhayət də, mənim əziz rəfiqəmə həsr etdiyi “Böyük Günəş” adlı lirik essesini oxudum. Sətirlər arasında böyük bir məhəbbət, sevgi gördüm. Şagirdin ustadına əsil məhəbbəti və sayğısı kimi.
Daha bir sual: Azərbaycan şairlərindən kimləri tanıyırsan? Və ya yaradıcılığında Azərbaycana ünvanladığın şeir və ya məqalə varmı?
– Azərbaycan şairlərindən Nəbi Xəzri, Mikayıl Müşfiq, Vaqif Səmədoğlu, Ramiz Rövşən, Rüstəm Behrudi, Akif Azalp, Qənirə Paşayeva, Əkbər Qoşalı, Qabil Ədalət, Tural Turan və daha bir neçə şairin adını bilirəm. Azərbaycandan olan dost-qardaşları ürəkdən sevirəm. Təəssüf ki, Azərbaycan haqqında hələ şeir yazmamışam. Sizin bu sualınızdan sonra yəqin ki, tezliklə gözəl şeirlər yazacam.
Yəqin ki, bu sırada əbədiyyən 20 yaşında qalan Ülvi Bünyadzadəni də oxuyub tanıyacaqsan, milli istiqlal düşüncəli, nakam şair, həm də şəhid şair kimi. Onun yaradıcılığı vasitəsilə, milli mübarizələr meydanında çırpınan gəncliyi, eləcə də ədəbiyyatda yeni ruhu, yeni nəfəsi hiss edəcəksiniz.
Yazırsan ki, şeirlərim 20-yə yaxın ölkədə nəşr olunub. Allah qoysa, yaxın vaxtlarda Azərbaycanda da kitabımı nəşr etdirmək fikrindəyəm. Vaxtınız varsa, şeirlərimi bəyənirsinizsə kitabıma ön söz yazarmısınız? O zaman belə bir sual verim? Azərbaycanda nəşr etdirmək istədiyin kitabına ön söz yazmaq üçün nədən məni seçdiniz?
– Əgər şeirlərimi bəyənirsinizsə, xahiş etdim ki, şeirlərim haqqında rəy və ya şərh yaza bilərsinizmi? Təbii ki, yazmağa məcbur deyilsəniz. Seçim sizindir.
Maraqlı cavabdır. Güvənli, amma bir az da eqoist cavab olmadımı? İnsan həyatı təcrübələrlə, yıxıla-dura öyrənir. Odur ki, Cahangir bəyin bu cavabına çox həssaslıqla reaksiya vermədim. İşimin başımdan aşıb-daşan vaxtlarımdır. Amma bir gənci sevindirməkdən yan keçə bilmədim.
Cahangir bəyin şeirlərini Şahməmməd Dağlaroğlu Azərbaycan dilinə tərcümə edib. Həmin şeirlərdən bir neçəsini oxucularımıza təqdim edirik.

Almaz Ülvi
Filologiya elmləri doktoru


Cahangir MİRZƏ

AZƏRBAYCAN

Azərbaycan – qardaş xalqım,
Can bir xalqım, qandaş xalqım.
Kamalından qəlbim coşar,
Ruhdaş xalqım, qandaş xalqım.

Göylərində sönməz günəş,
Sənə gülüb, baxar hər an.
Sığınar sənə bu könlüm,
Mən Bakıya verərəm can.

Vətənimtək müqəddəssən,
Mənə əzizdir hər çağın.
Dalğalansın yüksəklikdə,
Uca olsun qoy bayrağın.

Şəhid oldu oğulların,
Mənimkidir ürək dağı.
Qalmasın heç bir üzüntün,
Abad görək Qarabağı!

Azərbaycan – qardaş xalqım,
Can bir xalqım, qandaş xalqım.
Kamalından qəlbim coşar,
Ruhdaş xalqım, qandaş xalqım.

QƏLƏBƏ YAR OLSUN AZƏRBAYCANA

Alnına günəşin nur saçdığı yurd,
Sülh, Vətən söyləyib yayıldın cana.
Laçın igidlərin şirlə eyni tut,
Qələbə yar olsun Azərbaycana!

Dünya dincəlməyir, rahatlığı yox,
Yerin bağrı dönüb al - qızıl qana.
Ürəyimdə ona xoş istəyim çox,
Qələbə yar olsun Azərbaycana!

Zaval görməsin heç, olmasın vuruş,
Sinəsi yer olsun şərəfə, şana.
Daha yetər bunca çəkdiyi təşviş,
Qələbə yar olsun Azərbaycana!

Dərdinə ürəkdən şərik bu qəlbim,
Möcüzə nur saçar bir gün cahana.
Hər an özün qoru, mehriban Rəbbim,
Qələbə yar olsun Azərbaycana!

DƏRD

Vicdanıma sığınıb gedən eşq,
Yanmasam, könül çətin doyandır
Mənim yazdığım hər bir şeir,
Həqiqətə içilən anddır.

Gözümdə parlayan işartı,
Bu səmadan tökülən nurdur.
Ürəyimdə açılan arzular –
Namazgülü, gecə qızları olurlar…

Ümidlərim xəzan olmamış,
Göyərtməkdə qəlbimi bahar.
Yermiş iki damarımı,
Gülləndirən bir böyük dərd var.

Haqq mehrindən bünyad olmuşam,
Kimliyimi bilirmi həyat?!
Mənim bu fağır, kiçik cismimdə
Var nə qədər eşq, həm də istedad.