Rabiya Qamçibekqızı Dostanova Daşkənd vilayətinin Quyi Çırçik (Aşağı Çirçik) rayonunda anadan olub. Qori Niyazi adına məktəbi qızıl medalla bitirib. 1985-ci ildə Nizami adına Daşkənd Dövlət Pedaqoji Universitetinin özbək və qazax filologiyası fakültəsini qırmızı diplomla tamamlayıb və həmin universitetin aspiranturasını bitirib.
Qazaxıstan Respublikasının “Yaradıcı” Ədəbi Birliyi “Çımkənt” birliyinin fəal üzvüdür. Rabiya Qamçibekqızı qardaş özbək və qazax xalq şairlərinin şeirlərini iki dilə tərcümə edir və beynəlxalq ədəbi əlaqələrin inkişafında layiqli xidmət göstərir.
Bir sıra şeirləri Qazaxıstanda “Əmir Teymur və Cənubi Qazaxıstan”, “Çimkəntim-fəxrim”, Özbəkistanda “Yaradıcı müəllimlərin yaradıcılığından”, “Mavi genişliklər”, Türkiyədə “Ata yurd rüzgarı”, Misirdə “Qəlbə səyahət” ərəb və ingilis dillərindəki şeir toplularına, Daşkənddə nəşr olunan 100 cildlik “Türk xalqları ədəbiyyatının inciləri” toplusuna, müasir gənc qazax şairlərinin əsərlərindən ibarət “Yüz olan” adlı tərcümə kitablarına daxil edilmişdir.
Qardaş özbək və qazax ədəbiyyatına dair bir neçə elmi məqalənin müəllifidir.
2021-ci ildə qazax xalqının istedadlı şairi Muqağali Maqatayevin şeirlərindən ibarət tərcümələrı – “Məni xatırlayacaqsan” adlı ilk kitabı işıq üzü görüb. 2022-ci ildə Ümidə Abduəzimovanın şeirlərini qazax dilinə tərcümə edərək “Kos qanat” (“Qoşa qanad”) adlı ikinci tərcümə kitabını nəşr etdirib.
2023-cü ildə klassik və müasir qazax poeziyasına aid tərcümələri “Olan – sözün padşahı”, “Dünyanı qucağıma sığdırdım”, 2024-cü ildə isə özbək poeziyasından qazax dilinə “Dostluq bağı” adı ilə nəşr olundu.
Rabiya Qamçibekqızı Beynəlxalq Mirtemir Mükafatı laureatıdır, Qazaxıstan Xalqları Assambleyası tərəfindən “Fəxri vətəndaş” və iki dəfə “Dostluq” medalları ilə təltif edilib.

Cihangir NOMOZOV,
“Bütöv Azərbaycan”ın Özbəkistan təmsilçisi.

Rabiyə QAMÇIBEKQIZI
BİR ŞEİR YAZSAM
Şeirləri Özbəkçədən Azərbaycan Türkcəsinə uyğunlaşdıran: Rəhmət Babacan

Bir şeir yazsam, hər sətiri qızıldan,
Aşiq əhlin gözü yanır ciladan.

Oxuyanda ürəklər şad olaydı,
Zövq paylaşsa, elə gözəl yalladan.

Həm aşuftə eləsəydi dilsizi,
Dərman tapsa, tapana qədər ilacın.

Kaş ki şeirlərim olsa payandaz,
Ya geydirsə başınıza şeir tacın.

Nəsri qabil, nəzmi dilbər yar olsa,
Nə istəyirsə, qaldırırsam mən nazın.

Nəyi qoyub ölçürsə bahasını,
Sözüm dəyəri daş bassaydı tərəzin.

Ey, Rabiyə, yetər ki aşağı düş,
Boşunadır xəyalların pərvazı.

AXTARIN

Füzulini sorarsan, Kərbəla deyə axtarın,
Leyli və Qeys dərdindən bir səda deyə axtarın.

Yaxşılar ziyafətində dəyəri uca olmayan,
Ancaq bütün vəsfi çəmən həm rəva deyə axtarın.

Xəstə qəlb dərman tapmadan, çox cəbrlər çəksə də,
Eşq qəzəl bostanında çox nəva deyə axtarın.

Nəvaini pir bilib, Lütf şeirdən şövq duyub,
Cami “Baharistan”da bir səba deyə axtarın.

Zar Məcnun əhli nigün, köhnə tarixi füsun,
Eşq dərdinə səbir sütun, Köh səfa deyə axtarın.

Allahım vermiş qələm, bir də dərd, ilham, sitəm,
Eşqdə kim olub bikəm, kəmnama deyə axtarın.

Şeirinə düşdü nəzər, xoşumdan yox bir xəbər,
Sizə yetsə bir əsər, dilrüba deyə axtarın.

Söz nəzminə düşdüm mən, qəlb dilimə köçürdüm mən,
Yox, muddaam köçdüm mən, bəhəva deyə axtarın.

Fazilə tərif düşvar, ona layiq nə söz var,
Rabiyə, əhli məlal, masuva deyə axtarın.

ANA DİLİM

Babam danışdığı dastanlar yadı,
Çox şey görən babalarım fəryadı,
Tömris, Şiraqin mən hür övladı,
Ana dilim mənim, ey əziz dilim!

Biz azad xalq, müqəddəs, əvvəldən bilsən,
Irq bitik ya Bilqə Haqandan soruşsan,
Erk mahnısın oxuyar hər daş və hərsəng,
Ana dilim mənim, ey əziz dilim!

Qürbət, azar çəkən danalar oldu,
Dediyi sözlər çox mənalar oldu,
“Türküm lüğəti” durdanalar oldu,
Ana dilim mənim, ey əziz dilim!

Yusifin “Qutədğu bilik”lərində,
Ədib Əhmədin nur bitiklərində,
Millət şənin oxuyar zirvələrində,
Ana dilim mənim, ey əziz dilim!

Fərab, Buxarilər şöhrəti qaldı,
Yəsəvi babamın hikməti qaldı,
Həqq yola başlayan himməti qaldı,
Ana dilim mənim, ey əziz dilim!

Türkanə gülşənə lütflər gəldi,
“Nabap dil” pisəndin yutublar gəldi,
Məqam səhərləri gözləyib gəldi,
Ana dilim mənim, ey əziz dilim!

Nəvai öz dilim yazmaq istədi,
Öz gülşənimdə gül almaq istədi,
Turanda türkanə yazmaq istədi,
Ana dilim mənim, ey əziz dilim!

Həzrət ana dilə oldu doğru yol,
Türk dilim sağ oldu, xəbərsizlər sol,
İndi bu bayrağı alır cəsur əl,
Ana dilim mənim, ey əziz dilim!

Çoxlara xəyal olan zamanlar gəldi,
Azadlıq səsinə uyğun küləklər əsdi,
Sənin üçün bükürəm mən yenimi,
Ana dilim mənim, ey əziz dilim!

VƏTƏN

Vətən...
Nədir özü?
Soruşma məndən.
Bu suala cavab tapmamışam.
Ancaq bir bildiyim – bu sözü desəm,
Ürəyimdə yanır sanki atəş, köz.

Nə cür köz deyirsən?
Niyə bilmirsən?!
Təndirdən isti çörək yemisən axı?!
Közdə bişmiş çörəyin
dadı yadımda
Ələ tutduğumda ovcum yandırır,
Qoynuma almışam narahat olub.

Anam tutan bu çörək bəlkə Vətəndir,
Ovcuma inanmayıb, sinəmə qoyan.
Bəlkə ürəkdəki ağır yaradır,
Bir köz kimi girən, sonra yandıran.

REYHANLA GÖRÜŞDÜM MİSİR ELİNDƏ

Reyhanla görüşdüm Misir elində,
Həmin sizə, bizə taniş olan ifar.
Beləcə ibasi kiçik gülündə,
Fəqət baxışında bir şikayət var.

Həmyerlimi görüb, şad oldum elə,
Qorxdum, bu istidə olmasın deyə xar.
Soruşdum: axı nə itirdin burada,
Söylə, bu palmazarda sənə nə var?!

Başını oxşayan əlimi öpdüm,
Vəsli Vətən kimi ey sərxoş gülüm!
Qoxundan cənnətin həsrətin duydum,
Cənnətimiz haqqı, çiçəyim, solum.

Cənnətin çiçəyi deyirlər səni,
Beləliklə, mən başqa bir cənnətdə oldum.
Cənnət gülün qucaqlayıb oyatdım səhəri,
Fəqət yuxuda xurma deyil, ciydəyi gördüm.
Reyhanla görüşdüm Misir elində...


NƏVAİYİ DİNLƏYƏRƏK AĞLARDI ATAM...

Adi insan idi...
Dehqan...
Mirişkar...
Cavan vaxtı hətta çalırdi dutar,
Və mumtaz mahnıları sevirdilər,
Nəvaiyi dinləyərək ağlardı atam...

Dostlarına belə əziz can idi,
Çox cəsuri yıxan pəhləvan idi,
Cavanlar içində qəhraman idi,
Mumtaz səs gəlincə pərişan idi,
Nəvaiyi dinləyərək ağlardı atam...

Düşünürəm bəzən eləcə mən də,
Yeddi sinif oxuyub savaş çağında,
Füzalalar laldır beytin şərhində,
“Munacat” oxuyursa Davudi Berdə,
Nəvaiyi dinləyərək ağlardı atam...

Bəlkə qaşımış o ürək yarasını,
Bəlkə başa düşüb mahnı sərəsini,
Bəlkə şəfqət edib çarəsizini,
Qəlbində hiss etmiş biçaq nərəsini,
Nəvaiyi dinləyərək ağlardı atam...

Başa düşmürdüm, çox gənc idim mən,
can atanı əzən bu necə sitəm?
Deyirdim ki biraz: səsdə var ələm,
Dik duruşun əyib, əyib başın həm,
Nəvaiyi dinləyərək ağlardı atam...

Neçə illər keçdi, qəmgusarim yox,
Yanan alovundan qalan yalnız köz,
Canım atam, sizə yönələn bu ox,
Zərrəsini ala bilsəm, mirasdır böyük,
Nəvaiyi dinləyərək ağlarsam mən də...
Nəvaiyi dinləyərək ağlardı atam...


NAZGÜLÜM

Köhnə Cəyhunun o sahilində nadanlıq qurbanı olmuş
iki yaşlı Nazigül adlı qızın xatirəsinə


Ey Nazgülüm, Nazgülüm,
Dünyadan ərəz gülüm,
Canına qəsd eləyən
De, hansı nakəs, gülüm?!

Mələk kimi uçdunmu?
Cənnət bağın quçdunmu?
Yaradana yaxınsan,
Hüzuruna düşdünmü?

Yerlərindən xəbər de,
Səndən dürüst adam yox.
Qırlarından xəbər de,
Paklamaya çarəm yox.

Cıvıldayan quşunu
Yalnız Halik dinləyir.
Dili tutulan usağı
Vələdi başa düşür.

De, de, canım, hamısını de
Gördüyüm yuxu deyil de.
Səndən başqalar laqeyd,
Görür pulsuz tamaşa.

Körpəyə padşah deyirlər,
Dilədiyi icabət,
Göyə uzanan yurda
Haqqdan soruş mərhəmət.

Ey Nazgülüm, Nazgülüm,
Dünyadan ərəz gülüm...