17-03-2023, 14:20
Pekin Ukrayna böhranı ilə bağlı obyektiv mövqe tutacaq - XİN
"Si Tsinpinin Rusiyaya səfəri iki ölkə arasında münasibətlərin inkişafına yeni təkan verəcək, qarşılıqlı inam və anlaşmanı daha da gücləndirəcək". Bu barədə Çin Xarici İşlər Nazirliyi məlumat yayıb. Həmçinin bildirilib ki, Pekin Ukrayna böhranı ilə bağlı obyektiv mövqe tutacaq və danışıqların irəliləyişində konstruktiv rol oynayacaq. Çin sədri Si Tsinpinin Rusiyaya səfər tarixi də məlum olub. Səfərin 20-22 mart tarixlərində baş tutacağı açıqlanıb.
17-03-2023, 14:16
Çalışırıq ki, imtahan otaqlarında bir-birini tanıyanlar olmasın - DİM
"Biz çalışırıq ki, imtahan otaqlarında bir-birini tanıyanlar olmasın". Bunu Dövlət İmtahan Mərkəzinin (DİM) Direktorlar Şurasının sədri Məleykə Abbaszadə deyib. "Ancaq sosial şəbəkələrdə bəzi abituriyentlər bir-birilə əvvəlcədən tanışlıq yaradır. Biz isə onlara sosial şəbəkədə müdaxilə edə bilmərik. Nə üçün bunlar qınanmır? Telefonu keçirmək üçün müəllimlər tapşırıq verir. "Telegram"da, bəzi kurslarda qanunsuz çağırışlar edilir", - DİM sədri bildirib. Məleykə Abbaszadənin sözlərinə görə, əvvəllər imtahan zalına hansısa alətləri, bıçaq və qumbara keçirmək istəyənlər olub: "Biz kriminal xronikanı heç vaxt şişirtməmişik. Çünki hüquq mühafizə orqanları prosesə nəzarət edir və belə hallar olanda aradan qaldırılır".
17-03-2023, 07:44
Mikayıl Müşfiq-115
Mikayıl Müşfiq poeziyası yaşayır və yaşayacaq
(1908-1938)
Əsərlərində Vətəni, gözəlliyi, məhəbbəti tərənnüm edən M. Müşfiq qısa, lakin mənalı bir ömür yaşamışdır. M. Müşfiqin simasında ədəbiyyatımız parlaq bir şəxsiyyəti qüdrətli sənətkarı, romantik ruhlu şeirlər, poemalar müəllifi olan istedadlı bir şairi itirdi. 30-cu illərin repressiyası zamanı coşğun təbiətli şair saxta ittihamlarla həbs olunaraq 1938-ci ilin yanvar ayının 6-da güllələnmişdir.
Mikayıl Mirzə Əbdülqədir oğlu İsmayılzadə (Müşfiq) 1908-ci ilin iyun ayının 5-də Bakı şəhərində müəllim ailəsində anadan olmuşdur.
Atası Mirzə Əbdülqədir Vətən balalarının oxumasına can yandıran maarifçi idi. O müəllimliklə yanaşı yaradıcılıqla da məşğul olurdu, şeirlər yazırdı.
Nənəsi Qızqayıt Mikayılın zəngin xalq yaradıcılığı ilə tanış olmasında mühüm rol oynayır ona nağıllar, atalar sözləri, bayatılar söyləyirdi.
M.Müşfiq ibtidai təhsil alır. Sonra Bakı darülmüəllimində oxuyur və Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitunun dil və ədəbiyyat şöbəsini qurtarır. Müəllimlik etməyə başlayır.
Xəlqilə titrəyən, xəlqilə gülən,
Vətənçin yaşayan, vətənçin ölən,
Səmimi bir insan nə bəxtiyardır!
misralarında Müşfiq özünün səmimi insan və vətəndaş şairlərdən biri olduğunu təsdiqləyir. Xalqımız Vətəni üçün yaşayan vətən üçün ölən səmimi bir insan olan Mikayıl Müşfiqin xatirəsini əziz tutur qəlbində yaşadır.
Şairin ilk şeiri 1926-cı ildə mətbuatda dərc olunur. “Bir gün” adlanırdı ilk şeiri. İlk kitabı “Küləklər” adlanırdı və 1930-cu ildə çap olunmuşdur.
Sonra Müşfiqin “Vuruşmalar”, “Günün səsləri”, “Şəngül, Şüngül, Məngül”, “Kəndli və ilan” və başqa kitabları nəşr olunur.
Şairin “Çağlayan” adlı kitabı da çapa hazırlanmış, müəllifin ən yaxşı şeir və poemaları bura daxil edilmişdi. Ancaq kitabın nəşrini görmək M.Müşfiqə qismət olmur...
M.Müşfiqin poeziyası mövzü baxımından zəngin və rəngarənqdir: İnsanpərvərlik, qadın azadlığı, ailə gözəlliyi, analıq şərəfi, övlad məhəbbəti, vətənpərvərlik, insanların arzu və istəkləri... Mövzu məhdudluğu yoxdur. Əməyi sevmək onu həmişə əziz tutmaq insanın nəcib sifətlərindəndir. Şairə görə “hər şeyin anası, qaynağı” olan torpağı da “hər addımda dəyişdirən” insanın əməyi, alın təri və əməlləridir.
Şairin qısa, ancaq məhsuldar yaradıcılığında poemaları da əsas yer tutur.
“Buruqlar arasında”, “Çoban”, “Əfşan”, “Sındırılan saz”, “Azadlıq dastanı” poemaları epik əsərlərdir.
Şair poeziyasında qoşma, gəraylı, bayatı, məsnəvi, beşlik və s. şifahi xalq şeirinin, eləcə də klassik poeziyanın janrlarının çoxunu işlətmişdir.
M.Müşfiq Qərb şeirinin janrı olan sonetə də biganə qalmamış, yeri gəldikcə sonetlər də yazmışdır.
M.Müşfiq poeziyasında qəribə cazibə qüvvəsi var:
Yazmaram ürəyim sizi anmasa,
Sizin eçqinizlə alovlanmasa;
Burdaca el durub məndən sordu ki:
Gözdən yaş çıxarmı ürək yanmasa?
Qönçə açılarmı, bahar olmasa?
Şölə titrəyərmi, rüzgar olmasa?
Bu nəğmə ruhumdan qoparmı bilməm,
Mənə ilham verən dostlar olmasa?
Səmimiyyətlə doludur bu misralar. Şair cəsarətli idi, vətəndaş şair idi. Həm də uzaqgörən idi. Tarın konservatoriyada tədris olunması qadağan olunanda M.Müşfiq məşhur “Tar” şeirini yazdı:
Oxu, tar, oxu tar!...
Səsindən ən lətif şeirlər dinləyim.
Oxu, tar, bir qadar...
Nəğməni su kimi alışan ruhuma
çiləyim.
Oxu, tar!
Səni kim unutar?
Ey geniş kütləmin acısı, şərbəti-
alovlu sənəti.
“İnqilab və mədəniyyət” jurnalı özünün 1929-cu il ikinci nömrəsindəki “Tar konservatoriyadan çıxarıldı” sərçövhəli xəbərində: “Azərbaycan Dövlət konservatoriyasını qüvvətləndirmək məqsədilə AXMK bir çox qərar qəbul etmişdir. Bu qərarlara görə məcburi dərs kursu olan tarın öyrənilməsi konservatoriyanın bütün dərəcələrində tədris planlarından götürülür və konservatoriya yanında olan şərq orkestrosu ləğv olunur “yazanda Müşfiq “Tar” şeirində yazırdı:
Çoxları üzünə durdular,
Könlünü qırdılar
... Üstündən bir qara yel kimi əsdilər,
Səsini kəsdilər.
Daşlandı çəkənlər nazını
Beləcə qırdılar aşığın sazını.
Milli musiqi alətlərimizi göz bəbəyi kimi qorumaqla yanaşı M. Müşfiq maarif müəllim nüfuzu, səfil həyat keçirən uşaqların himayəyə alınaraq, məktəblərə cəlb olunması, onun düzgün tərbiyə olunması, sənət və sənətkar həyat eşqi, tənhalıq, təmiz və saf məhəbbət haqda da yazmışdı: “Bir də baxsan mənə şeirində belə bənd var:
Baxışın qəlbimi incitmişdir,
Bu baxışdan, bu duruşdan əl çək.
Bir də baxsan mənə, iş bitmişdir,
Bir də baxsan mənə, fikrim dönəcək.
Emosional, musiqili, şairanə ifadə! Qısqanclıq haqda da yazılıb, yazılır və yazılacaq. “Yenə o bağ olaydı”! şeirinə nəzər salaq:
Yenə o bağ olaydı, yenə o qumlu sahil,
Sular ötəydi dil-dil.
Saçın kimi qıvrılan dalğalara dolaydım,
Dalıb ilham alaydım.
Əndamını həvəslə qucaqlarkən dalğalar,
Qəlbimdə qasırğalar,
Fırtınalar coşaydı, qısqanclıqlar doğaydı,
Məni hirsim boğaydı:
Cumub alaydım səni dalğaların əlindən...
M.Müşfiqin lirik qəhrəmanı da sevdiyini qısqanır, dalğalara qısqanır.
M.Müşfiq poeziyasında aforistik ifadələr kimi səslənən elə mənalı misra və beytlər var ki, bunların daşıdığı poetik fikir oxucular tərəfindən yaxşı və sevinclə qəbul olunur. Belə aforistik misra və beytləri oxuyanda bədii sözün kəsərinə çox inanırsan:
Həyat ondan küsənləri incidər.
Bədbəxt bu dünyada tək yaşayandır.
Heyf, ömür qısa, arzu genişdir,
Kim bu qayğı ilə titrəməmişdir?
Zaman bir dərədir axıb dolanır,
Bəzən durulursa, bəzən bulanır.
...Tar”ı “Zəfər səsləri”, “Gecə çeşməsi” şeirlərini tam heca vəznində yazılan şeirlər kimi götürmək olmur, zahiri görünüşünə, misralarda hecaların qeyri-bərabərliyinə görə bu şeirlər sərbəstə oxşasalar da, sərbəst də deyillər. Bəs onda bu şeirlər hansı vəzndə yazılmışdır?
Bu Müşfiq vəznidir, Müşfiq icalığıdır. Heca ilə sərbəsti yaxınlaşdıran bir vəzndir.
Müşfiqə qədər heca vəznində və sərbəst vəzndə yazılan əsərlər arasında belə nümunələrə təsadüf olunmayıb.
M.Müşfiq sözü məharətlə yerində işlədir:
Atamız dünyadan eh dedi getdi,
Tez sönən ömrünə meh dedi getdi.
Gül əkdi, vay dərdi cahan bağından,
Tökdüyü yaşlara şeh dedi getdi.
M.Müşfiq uşaqlar üçün də şeirlər yazmışdır. “Coğrafiya”, “Məktəbli sərqisi”, “Zəhra üçün” şeirləri diqqəti cəlb edir..
Vaxtilə M.Müşfiqin şagirdi olmuş tibb elmləri doktoru Zəhra Salayeva 5-ci sinifdə oxuyarkən sevdiyi müəllimlərinə xatirə üçün avtoqraf yazdırarmış.
11 mart 1934-cü ildə Müşfiq dərsə gələrkən Zəhra utana-utana ona da belə bir xahişlə müraciət edir. Müşfiq albomu gözdən keçirərək:
-Yaxşı, qızım, sən get sinif jurnalını gətir, mən də səninçin bir şey yazaram,-deyir.
Zəhra müəllimlər otağından jurnalı gətirənəcən şair də bir neçə dəqiqənin içində həmin şeiri yazır:
Uca dağlardan atlan,
Hər çətinliyə qatlan,
Bir quş kimi qanatlan
Göylərə yüksəl, qızım!...
M.Müşfiq poeziyası həmişə yaşardır. O yaşayır və yaşayacaq.
Şixəmməd Seyidməmmədov,
Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin
Quba filialının “Təbiət elmləri” kafedrasının baş müəllimi.
17-03-2023, 00:09
Qazaxıstan Türk Fonduna 100 milyard tenge investisiya yatırmağı planlaşdırır
Qazaxıstan Türk İnvestisiya Fonduna 100 milyard tenge investisiya yatırmağı planlaşdırır. Bu barədə ölkənin "Zakon.kz" nəşri yazıb. Bildirilib ki, Qazaxıstan Milli İqtisadiyyat Nazirliyi bununla bağlı qərar qəbul edib. Nəşr diqqətə çatdırıb ki, fondun yaradılması regiondaxili ticarətə, kiçik və orta sahibkarlığın maliyyələşdirilməsinə və logistikanın genişləndirilməsinə töhfə verəcək. Xatırladaq ki, bu gün Türk Dövlətləri Təşkilatının (TDT) Zirvə görüşündə Türk İnvestisiya Fondunun yaradılması haqqında saziş imzalanıb.
17-03-2023, 00:07
Türk Dövlətləri Təşkilatı çərçivəsində Mülki Müdafiə Mexanizmi yaradılır
Türk Dövlətləri Təşkilatı (TDT) çərçivəsində Mülki Müdafiə Mexanizmi yaradılacaq. Bu barədə TDT Zirvə görüşünün nəticələrinə dair mətbuat konfransında Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan məlumat verib. Onun sözlərinə görə, bu Mexanizm TDT ölkələrinin müvafiq qurumları arasında əməkdaşlığı daha da gücləndirəcək. Qeyd edək ki, bu gün keçirilən Zirvə görüşünün sonunda qəbul edilən bəyannamədə Mülki Müdafiə Mexanimzinin yaradılması barədə müddəa mövcuddur. Ankara Bəyannaməsində bildirilir ki, baş verə biləcək mümkün fəlakətlər və fövqəladə hallar zamanı ehtiyacların səmərəli, əlaqələndirilmiş və vaxtında həll edilməsi üçün TDT-nin milli fəlakətlərin idarə edilməsi qurumları arasında əməkdaşlığı gücləndirmək barədə razılığa gəliblər və bu xüsusda Türk Dövlətləri Təşkilatının Mülki Müdafiə Mexanizminin yaradılması haqqında Sazişin Türk Dövlətləri Təşkilatının Qazaxıstan Respublikasının Türkistan şəhərində keçiriləcək 10-cu Zirvə görüşünədək imzalanması üçün aidiyyəti qurumlara tapşırıq verilib.
17-03-2023, 00:04
Rusiya XİN Paşinyanın açıqlamasına münasibət bildirdi
Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin (XİN) sözçüsü Mariya Zaxarova Ermənistanın Baş naziri Nikol Paşinyanın açıqlamasına münasibət bildirib. Bu barədə o, rus jurnalistin sualını cavablandırıb. Məlumat üçün qeyd edək ki, Paşinyan bir neçə gün əvvəl keçirilən mətbuat konfransında demişdi ki, Rusiya Qarabağın təhlükəsizliyinin zəmanətçisidir. Zaxarova buna cavab olaraq söyləyib ki, Rusiya tərəfinin üzərinə götürdüyü öhdəliklər üçtərəfli bəyanatda dəqiq yazılıb: "Sadəcə bu sənədi açıb baxmaq lazımdır ki, ölkəmiz hansı öhdəliyi üzərinə götürüb, hansını götürməyib". Rusiya XİN sözçüsü bildirib ki, burada çox şey tərəflərin hərəkətlərindən və bəyanatlarından asılıdır. "Biz Ermənistan tərəfinin bəyanatlarına Avropa İttifaqının himayəsi ilə Praqada keçirilən sammitdə götürülən xəttin davamı kimi baxırıq. Buna görə də, Qarabağın taleyinə görə məsuliyyəti üçüncü tərəfin üzərinə yıxmağı Ermənistan rəhbərliyinin vicdanına buraxırıq”, - Zaxarova sözlərini yekunlaşdırıb.
17-03-2023, 00:01
Milli Məclis Avropa İttifaqının qəbul etdiyi qətnaməni qınadı
Milli Məclisin Beynəlxalq münasibətlər və parlamentlərarası əlaqələr komitəsi Avropa Parlamentinin Avropa İttifaqı-Azərbaycan əlaqələrinə dair martın 15-də qəbul etdiyi qətnaməyə qətiyyətlə etiraz edir və şiddətlə qınayır. Bu barədə Milli Məclisin Mətbuat və ictimaiyyətlə əlaqələr şöbəsindən məlumat verilib. Bəyanatda bildirilib ki, qətnamənin mətni Avropa Parlamentinin insan hüquqları, əsas azadlıqlar, yaxşı idarəetmə və digər mövzular üzrə Azərbaycana münasibətdə səsləndirdiyi özünəməxsus aldadıcı şərhləri təkrarlamaqla yanaşı, təəssüf ki, eyni zamanda Azərbaycanın sülhə nail olmaq səylərini qəsdən gözdən salmağa, Ermənistandakı revanşist qüvvələri təhrik etməyə və bütövlükdə Cənubi Qafqazda, xüsusən də Azərbaycanın Qarabağ iqtisadi rayonunda vəziyyətin destabilizasiyasına yönəlmiş yalan və təhqiredici ritorika ilə doludur: "Avropa Parlamenti nəinki öz nüfuzuna xələl gətirən bu qətnamənin qəbul edilməsinin qarşısını ala bilməyib, həm də xaos və müharibə yolu ilə Cənubi Qafqaz bölgəsindəki çirkin planlarını həyata keçirməyə çalışan qüvvələrin alətinə çevrilİB. Bu isə dərin məyusluq və hiddət doğurur". Qeyd olunub ki, qətnamədə Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün şübhə altına alınması beynəlxalq hüquqa, eləcə də bu qurumun özünün nizamnaməsinə qarşı tam hörmətsizlikdir: "Ən əsası isə sənədin bu formada qəbul olunması, heç şübhəsiz, onun Avropanın xərçəng şişinə çevrilmiş Ermənistan və erməni diasporundan qaynaqlandığının bariz göstəricisidir. Bu qətnamənin mətnindən gələn dözülməz korrupsiya qoxusu, ölkəmizə qarşı nifrət, onun tarixinə və beynəlxalq səviyyədə tanınmış ərazilərinin 20%-nin 30 ilə yaxın davam edən işğalının doğurduğu ağrı-acıya, etnik təmizləmələrə, Xocalı soyqırımına, 1 milyondan artıq qaçqın və məcburi köçkünün taleyinə, tamamilə yerlə-yeksan edilmiş şəhər və kəndlərə, dağıdılmış tarixi, mədəni və dini irsə münasibətdə etinasızlıq qətnamədə özünü bütün çılpaqlığı ilə büruzə verir. Laçın yolunun bağlanması və "humanitar fəlakət"in baş verməsinə dair erməni nağıllarının böyük həvəslə təkrarlanması Avropa Parlamentinin deputatlarının nə qədər məsuliyyətsiz və qərəzli olduğunu göstərir". "Bununla belə, Milli Məclisin Beynəlxalq münasibətlər və parlamentlərarası əlaqələr komitəsi qətnaməyə dair aparılmış müzakirələr zamanı Avropa İttifaqının qonşuluq və genişlənmə üzrə komissarı Oliver Varhelyinin səsləndirdiyi mövqeyi qeyd etməyi zəruri hesab edir. Avropalı komissar regionda cərəyan edən hadisələrin qiymətləndirilməsinə tarazlı yanaşma nümayiş etdirə bilmişdir. Qərəzli deputatlar tərəfindən göstərilən inanılmaz təzyiqlərə baxmayaraq, o, Aİ-nin etibarlı tərəfdaşı kimi Azərbaycanın rolunu yüksək qiymətləndirib. Milli Məclisin Beynəlxalq münasibətlər və parlamentlərarası əlaqələr komitəsi avropalı parlamentariləri yenidən düşünməyə, odun üstünə yağ tökməməyə, revanşist qüvvələri bəsləməməyə, qarşılıqlı hörmət və anlaşmaya əsaslanan konstruktiv dialoqa çağırır", - bəyanatda vurğulanıb.
Sorğu
Saytımızda hansı mövzulara daha çox yer verilməsini istəyirsiniz?
Son buraxılışımız
Facebook səhifəmiz
Reklam
Hava
Valyuta
Reklam
Sayğac
Ən çox baxılanlar
Köşə
Xəbər lenti
Foto
Bütöv.az
Video
"Vətən Qəhrəmanları" Şəhid İlyas Nəsirov
All rights reserved ©2012 Butov.az
Created by: Daraaz.net Wep Developer By DaDaSHoV
MATERİLLARDAN İSTİFADƏ EDİLƏRKĦƏN PORTALIMIZA İSTİNAD ZƏRURİDİR!!!
Created by: Daraaz.net Wep Developer By DaDaSHoV
MATERİLLARDAN İSTİFADƏ EDİLƏRKĦƏN PORTALIMIZA İSTİNAD ZƏRURİDİR!!!