Peşə Təhsil Mərkəzində "Açıq qapı"

10 iyun 2022-ci il tarixində Texnika və Texnologiyalar üzrə Bakı Dövlət Peşə Təhsil Mərkəzində "Açıq qapı" günü keçirildi.
Tədbirdə Nizami Rayon İcra Hakimiyyətinin İctimai-siyasi və humanitar məsələlər şöbəsinin müdiri- Əli Axundov və həmin şöbənin müdir müavini Bəhmən Hüseynov, YAP Nizami rayon təşkilatının sədri- Ramil Vəlibəyov, Nizami Gənclər və idman idarəsinin rəis vəzifəsini icra edən – Vasif İsayev, Azərbaycanın şöhrət ordenli kulinarı- Tahir Əmiraslanov, “Tənhalara Dayaq" İctimai Birliyinin sədri- Xoşbəxt Seyidova və digər qeyri hökümət təşkilatlarının nümayəndələri, Şəhid məzunlarımızın valideynləri, İqtisad universiteti bölmə rəhbəri- dosent Mehriban Məhərrəmova və müəllimləri, işəgötürən təşkilatların nümayəndələri, Nizami rayonunda yerləşən bütün orta ümumtəhsil məktəblərinin müəllim və şagird heyəti və eyni zamanda Bakı şəhərinin digər rayonlarında yerləşən orta ümumtəhsil məktəbinin müəllim və şagird heyəti, uğurlu məzunlarımız, qazi məzunlarımız və valideynlər iştirak etdilər.

Tədbiri giriş sözü ilə Mərkəzin direktoru Mahir Namazov açdı. Sonra isə qonaqların çıxışları dinlənildi. Tədbirdə iştirak edən şəhid məzunlarımızın valideynlərinə söz verildi və şəhidlərimizin ruhu bir dəqiqəlik sükutla yad edildi.
"Açıq qapı" gününün keçirilməsində əsas məqsəd tədbirdə iştirak edən səlahiyyətli rəsmi qonaqların mərkəzin rəhbərliyinin, mühəndis - pedaqoji heyətinin və tələbələrin fəaliyyəti ilə tanışlığına şərait yaratmaq və eləcə də orta ümumtəhsil məktəb şagirdlərinin və gənclərimizin peşə seçimində düzgün qərar verməsinə dəstək olmaqdır. "Açıq qapı" günündə mərkəzdə tədris olunan peşələr üzrə tələbələrin əl işləri sərgiləndi.
“Knauf” şirkətinin təyinatı ilə mərkəzdə tədris olunan "Quru inşaat ustası" ixtisası üzrə təhsil alan tələbələr quru inşaat materiallarından istifadə edərək inşa etdikləri "Ev modeli" ni sərgilədilər. "Elektrik avadanlıqlarına xidmət və təmir üzrə elektrik mantyoru" və "Elektrik xətt quraşdırıcısı üzrə mütəxəssis" ixtisasında təhsil alan tələbələr qurulmuş "Ev modeli" nin elektrik xətlərinin çəkilməsini təmin etmiş və eyni zamanda yüksək professionallıqla yığdıqları müxtəlif elektrik sistemlərini nümayiş etdirdilər.
"Kompüter ustası" ixtisaslı tələbələr kompüterin işləmə sxemini real detallarla stend üzərində yığmış və "Qrafik dizayner" ixtisası üzrə təhsil alan tələbələr stend üzərində işləyən bu kompüterdə qrafik fayllarını nümayiş etdirmişlər.
Həmişə aktual olan "Aşpaz" ixtisası bu gün də öz reytinqini qoruyub saxladı. Tələbələrin yüksək peşəkarlıqla təqdim etdiyi ləziz təamlar tədbirin peşəkar qonaqları tərəfindən yüksək qiymətləndirildi. "Dərzi" və "Geyim üzrə dizayner" ixtisası üzrə təhsil alan tələbələr hazır əl işlərini nümayiş etdirdilər. Eko çantaların tikilməsi və geyimlərin konstruksiyasının çəkilməsi üzrə master klas təqdim etdilər. "Bərbər, vizajist və manükürçü" ixtisaslı tələbələr saçların kəsilməsi, saç düzümləri, manükür və tatuların çəkilməsi üzrə master klas göstərdilər.
Tədbirdə iştirak edən şagirdlərə və valideynlərə növbəti tədris ili üçün hazırlanmış bukletlərlər paylandı. Daha sonra isə "Anket sorğusu" blankı dolduruldu. Tədbirin səviyyəsi və əhəmiyyəti doldurulmuş blanklarda yüksək qiymətləndirilmişdir.
Sonda qeyd edək ki, Peşə Təhsil Mərkəzi olaraq ən ümdə məqsədimiz gələcək nəslin ilk növbədə vətənpərvər olması və düzgün peşə seçimidir.

Azərbaycan kinosunun bu günü

Məqaləyə aktrisa Ləman Məlihdən gətirəcəyim sitatla başlamaq istərdim. “Ölkədə kino-serial sektorundaki çatışmazlığı hamımız bilirik, görürük. Bu sahənin inkişafı üçün tənqid çox önəmlidi, bir daha təkrar edirəm tənqid, təhqir yox! Hə, bir də maliyyə. Siz bizim hansı şəraitdə serialı çəkdiyimizi, hansı çətinliklərlə üzləşdiyimizi bilsəniz bizə çoxdan medal verərdiniz. Deyəcəksiniz ki, nə məcburdu ki, çəkməyin, amma biz çəkməsək, hamı geri addım atsa, hamı çətinliyi görüb dabanına tüpürüb qaçsa necə inkişaf edəcəyik?”
İndi isə məsələyə öz baxış prizmamdan yanaşmaq istərdim. Göz önündə olan bir şeyi açıq danışaq. Hamı bilir ki yaxın keçmişə getsək, elə çox da uzaqlaşmadan XX əsrə nəzər salsaq, Azərbaycanda çəkilən filmlər, kinolar hələ də sevilərək izlənir.
Bəli, o filmlər səviyəli, maraqlı idi. Həm aktiyor oyunu baxımdan, həm dı kino çəkən yaradıcı heyətin mötəbərliyi baxımından. Ona görə də bu cür səviyyəli filmlər ərsəyə gəlirdi. Həmin filmlərə indi də maraqla və böyük həvəslə baxır, gələcək nəsillərə ötürməyə çalışırıq. Ancaq təəssüflər olsun ki, bu sözü XXI əsr kino sahəsi üçün deyə bilmirik. Çünki bu gün çəkilən filmlər ya bizim mentalitetə düz gəlmir, yəni Avropasayağı çəkmək istərkən Azərbaycan gəncinin, ailəsinin yaşayış və həyat tərzindən uzaqlaşılır, ya da filmlər, seriallar süni çəkilir, aktyorlar da süni şəkildə rolların oynayırlar. Düzdür, tamamilə Azərbaycan televiziyaları baxılası deyil deyə bilmərik, amma bundan daha yaxşısını xalqımızın təşkil etməyə hər cür potensialı var.
Belə deyim ki, ailə-məişət mövzusunda “Ata ocağı” , “Bir qadın” , “Yuxu kimi” , “Uçurum” və s. seriallar çəkilir. Onlardan hərəsində nədən bəhs eləyir qısaca nəzər salaq:
“Bir qadın” serialının quruluşçu-rejissoru Şahin Qəhramandır. Serialda əsasən qadınların gücündən, onların nələrə qadir ola biləcəklərindən söhbət gedir. Eyni zamanda serialda daha çox qadın hüquqlarının müdafiəsi və qadının nə qədər güclü təsir qüvvəsinə malik olması əks olunur.
“Yuxu kimi” serialının quruluşçu rejissoru və yaradıcısı isə Rövşən İsaxdır. Serialda hadisələr bir Azərbaycan ailəsində formalaşan tərbiyəvi mühitdə cərayan edir. Mövzusu isə ailə dəyərləri və buna müxtəlif prizmadan olan yanaşmalar, eyni zamanda əxlaqi dəyərlərdir.
“Ata ocağı” serialının quruluşcu rejissor Rüfət Şahbazovdur. Serialda 3 ailə tipindən bəhs olunur. Ailənin təməlində ata dayanır. Serialda söhbət adət-ənənədən müasir dövrdə aktual olan valideyn-övlad münasibətləri, insanların yalan danışması və cəmiyyətin buna yanaşması
“Uçurum”Serialın quruluşcu-rejissoru Vüsalə Tağıdır.Ailə məişət mövzusunda olan serialda günümüzün reallığı ilə səsləşən hadisələr öz əksini tapır. Burada insani münasibətlər,eyni zamanda cəmiyyətdə baş verən geniş yayılmış problemlərdən söz açılır.
Sadəcə indi geniş yayılmış filmlər var ki, daha çox yumor hissi yaratmaq məqsədli çəkilib onlar bir xəyal məhsuludur və yalnız insanları güldürmək, əyləndirmək məqsədi daşıyır. Amma bizə lazım olan yumoristik gülüşlə yanaşı sarkazmdır, hansı ki o gülüş bizə hər şeyi daha aydın qavramağa imkan verir.
Eyni zamanda müasir dövrdə yumoristik xarakter daşımaqla yanaşı, tam bir ssenari üzərində qurulmayan filmlər də var ki, onlarin məqsədi də sadəcə vaxtımızı keçirməyə kömək etməkdir.
Belə yaxşı olardı ki, daha çox vətənpərvər kinolara yer verilsin. Hansı ki,onlara olan sosial tələbat və maraq daha çoxdur. I Qarabağ müharibəsinə həsr olunmuş kinoları unutmamışam. Elə dövlət büdcəsindən ayrılan vəsait əsasında da daha çox vətənpərvərlikdən bəhs edən Qarabağ müharibəsindən danışılan filmlər çəkilir.
Düzdür, ermənilərin torpaqlarımızda törətdikləri vəhşilikləri əks etdirən filmlər də çəkilmişdir. Bunlara misal olaraq “Fəryad”, “Haray”, “Biz qayıdacağıq”, “Dolu”, “Arxada qalmış gələcək” , “Girov”, “Qu rəqsi” və s. filmləri deyə bilərəm.
“Fəryad” filmi I Qarabağ müharibəsinə həsr olunmuşdur. Baş qəhrəmanın həyatda prototipi də vardı və burada təsvir olunan hadisələr də real faktlara əsaslanırdı. Ekran əsəri Qarabağ müharibəsində döyüşən əsgərlərdən birinin başına gətirilən əhvalatdan bəhs edir. Film rejissor və aktyor Ceyhun Mirzəyevin kinoda son işi oldu. Baş rolun da ifaçısı Ceyhun Mirzəyevə öz çəkdiyi filmi izləmək də qismət olmadı.
Filmdə güllələnmiş, soyuqdan donmuş xocalılar elə əslində Xocalı sakinləridir. Onlar həmin vaxt Xocalıdan Goranboya gələnlərdir. Elə bu nüansı diqqətinizə çatdırmaq istəyirəm ki, filmi maraqlı və eyni zamanda təsirli edən əsas məqam bundan ibarətdir ki, filmdə rol alanlar əslində o acı həqiqətlərin şahidi olmuş xalqımızdır. Filmdə "Ögey ana" filminin kadrlarından istifadə olunmuşdur.
“Biz qayıdacağıq” rejissor Elxan Qasımov tərəfindən 2007-ci ildə ekranlaşdırılmış tammetrajlı bədii filmdir. "Azərbaycanfilm" kinostudiyasında istehsal edilmişdir. Filimdə Qarabağ müharibəsi bir uşağın dili ilə canlandırılır. Müharibənin bütün dəhşətləri bu balaca oğlanın gözü qarşısında baş verib. Onu öz torpağına qayıtmaq arzusundan heç bir güc döndərə bilməz.
Zənnimcə burada əsas sarsıdıcı nüans isə müharibə dəhşətlərini uşaqlığını yaşaya bilməmiş uşağın dilindən dinləmək idi. Bu vəziyyət nə qədər acınacaqlı olsa da bu qan yaddaşımızı tamaşaçıya çatdırmaq üçün təqdirəlayiq üsullardan biridir.
Azərbaycan torpaqlarının işğalı, Xocalı faciəsi, ermənilərin törətdiyi qətliamlar, Qarabağ müharibəsinin faciəvi nəticələri, qaçqın-köçkün taleyinin çətin məqamları filmin süjet xəttinin əsasını təşkil edir.
“Dolu” filmi Azərbaycan əsgərinin döyüş yolu və Ermənistan-Azərbaycan müharibəsi zamanı baş vermiş gerçək hadisələrdən bəhs edir. Film Qarabağ müharibəsi mövzusunda Aqil Abbasın eyniadlı romanı əsasında “Azərbaycanfilm” kinostudiyasında çəkilmişdir. Film Qarabağ müharibəsində heç nəyə baxmayaraq Vətən uğrunda son damla qanına qədər döyüşən Azərbaycan oğullarının qəhrəmanlıqlarından bəhs edir. Ancaq bunlara baxmayaraq yeni nəslin gözləri önündə baş vermiş tariximizi də unuda bilmərik. Çünki 44 günlük şanlı müharibənin şahidi olduq. 2020-ci ildə əsgər, zabit və genarallarımızın qanları bahasına əsarətdə olan torpaqlarımız geri qaytarıldı. Azərbaycan xalqı bu müharibədə də minlərlə şəhid verdi. Lakin qalib tərəf olmağımıza baxmayaraq hələ də zəfərimizlə bağlı ciddi, tammetrajlı ekran işi ortaya qoya bilməmişik. Təbii ki, çəkilən sənədli filmlərdən, qısa filmlərdən xəbərdaram. Ancaq bütün bunların yetmədiyini, görülən işlərin qənaətbəxş olmadığını düşünürəm.
Heyifsləndiyin başqa bir məqamdan danışmaq istərdim. Ötən aylarda yəqinki çoxlarımızın sosial şəbəkələrdə rast gəldiyimiz erməni rejissor Roman Muşeqyanın çəkdiyi və mart ayında nümayişi nəzərdə tutulan “Bahar” adlı film müzakirə olunurdu. Düşmənlərimizin çəkdikləri bu film sırf ideoloji təbliğat məqsədi ilə çəkilib. Bəli, müharibədə məğlub olan ermənilər yorulmadan xalqımıza qarşı ideoloji savaşı davam etdirirlər. Adamı haqlı olaraq bir sual düşündürür ki, məğlub tərəf dayanmadan film sahəsi ilə bizə qarşı hücum edərkən qalib tərəf olaraq biz niyə onları layiqincə cavablandıra bilmirik? Ümumiyyətlə son vaxtlar dünya kinosunda pandemiya dönəmindəki durğunluqdan sonra canlanma başlayıb. Yeni filmlər çəkilir, festivallar canlanır, pandemiyadan yorğun düşmüş dünya yenidən kinoya qayıdır. Ölkəmizdə də hər şeyin ümidsiz olduğunu deyə bilmərik. Kino sənayesini canlanlandırmaq üçün əziyyət çəkənlərin, gecə-gündüz çalışanların xidmətlərini görməzdən gələ bilmərik. Bu gün dövlət sərmayə ayırmadığı üçün aktyor bacarıqlarını tam əks etdirə bilməyən, ya da tez-tez film çəkə bilməyən istedadlı gənclər və senaristlər az deyil. Məsələn, 2020-ci ildə çəkilmiş, lakin 21 aprel 2021-ci ildə “youtube” platformasında ilk baxış əldə etmiş “Soyuq Günəş” filmi ssenari müəllifi və prodüseri olan Sədaqət Kərimovanın şəxsi vəsaiti hesabına başa gəlmişdir. Layihə ləzgi xalqının ilk tammetrajlı bədii filmi hesab olunur. Filmdə ləzgi xalqının qədim adət-ənənələri və həyat tərzi haqqında maraqlı məlumatlar verilib.
“Biz qroup” un yenə “youtube” platformasında yayımladığı daha 2 film haqqında danışmaq istərdim. Filmlərə baxanlar bilirki bu gün Azərbaycanda həqiqətən film çəkməyi, ssenari yazmağı bacaran insanlar, aktiyor-aktirisalar, rejissorlar yetişir. Hər 2 filmdə dövrümüzün aktual problemləri çox aydın şəkildə əks etdirilib. Azərbaycan gəncinin üzləşdiyi problemlər çox gözəl şəkildə əks etdirilib. Film də elə ilk saniyələrindən izləyiciyə təsir edir.
Digər danışacağım bir film də istedadlı aktiyorumuz Taleh Yüzbəyovun çəkdiyi filmlər haqqında olacaq. Onun filmləri “yotubede” yayımlanır və bu yaxınlarda isə sonuncu ərsəyə gətirdiyi “Zəhər tuluğu 5” filmidir. Film kinoteatrlarda da yayımlandı və digər filmləri kimi bu da maraqla izləndi. İnsanlar kinoteatrlara axın etdi və həmin insanlar içərisində mən də vardım. İzləyicilər arasında olmağım bu yazını qələmə almağımda mənə kömək oldu. Çünki insanların film haqqında hisslərinə, duyğu və düşüncələrinə yaxında şahid oldum.
Film tamaşaçılara gözlədiyimdən də çox təsir etdi. Film heyəti duyğularını ekran qarşısında əyləşən izləyicilərə çox dolğun və təbii şəkildə ötürə bildilər.
Digər danışdığım filmlər kimi bu film də bu sahəyə məsul insanlar tərəfindən lazımı qayğı və dəstəyi görmədiyinə görə televiziya kanallarında yayımlanmadı.
Problemin kökündə o dayanır ki, bu tipli filmlərə və ərsəyə gətirməyə çalışan ssenarist və aktyorlara sərmayə ayrılmır. Onlar öz vəsaitləri hesabına filmlərin çəkirlər və maddi çətinlik səbəbdən filmlər çox gec ərsəyə gəlir və televiziyaya verilmir. Ancaq bu vətənpərvər insanlarımız Azərbaycan kinosunu dünyaya tanıtmaq üçün öz güclərini əsirgəmirlər.
Ümumiyyətlə bir məsələyə aydınlıq gətirmək istərdim ki, Azərbaycanda mədəniyyət və kino sahəsində ciddi islahatlara ehtiyac duyulduğu barədə dəfələrlə deyilib, yazılıb və ən əsası narazılıqlar bildirilib. Lakin bu sahəyə məsul olan şəxslər kifayət qədər laqeyd olduqları üçün yazılanlara və deyilənlərə diqqət edilmir, haqlı iradlar nəzərə alınmır, problemlərin üstü isə qəti şəkildə qapadılır.
Mədəniyyət Nazirliyində kadr və struktur islahatları aparıldıqdan sonra müəyyən müsbət addımlar atıldı, ancaq əsas problemlər həll edilməmiş qaldı. Böyük təəssüf hissi ilə deyə bilərik ki, dövlət büdcəsindən maliyyələşən, hazırlıq mərhələsində çox böyük pullar xərclənən bir çox filmlər elə hazırlıq mərhələsində də qalıb. Rejissorlar bununla bağlı xeyli müddətdir narazılıq etsələr də, problem hələ ki, həllini tapmır. Hamımız başa düşürük ki, pandemiya kino sənayesinə və kinoteatrlar şəbəkəsinə ciddi ziyan vurub. Kinoteatrların uzun müddət bağlı qalması, ölkədə yeni filmlərin istehsalının ləngiməsi anlaşılandır. Ancaq pandemiya və müharibəni bəhanə edib, bu bəhanələrin arxasında gizlənmək cəhdləri anlaşılan deyil. Unutmamaq lazımdır ki, gənclərimiz gələcəyimizdir. İstedadlı və bacarıqlı gənclərə meydan verib onların qabağa getmələrinə təkan vermək həm də özümüzü sığortalmaqdır. Bu gün bu işi bacaran gənclərimizə dövlət tərəfindən lazımı dəstək hava və si kimi lazımdır. Çünki bu zaman kino sahəsində böyük uğurlar əldə edə bilərik.
Mədəniyyət Nazirliyinin dəstəyi ilə çəkilmiş heç bir ciddi ekran əsəri yoxdur, planlaşdırılan işlər barədə də ətraflı məlumat verilmir. Maraqlıdır, kinomuza ayrılan pullar hara gedir?
Bu gün film çəkilişinə, film sənayesinin inkişafına ayrilan məbləğə Mədəniyyət və Turizim Nazirliyinin məmurları nəzarət edir. Ümumiyyətlə, dünyada dövlət büdcəsində kinoya ayrılan pullar fondlara, film mərkəzlərinə, xüsusi filmlə maşğul olan QHT-lərə verilir. Nazirliyin daha əhəmiyyətli işləri olmalıdır. Onlar madəni tədbirlərə dəstək olmalıdır, vassalam. Kino siyasət deyil, sənətdir. Onlar kinonu nəzarətdə saxladıqca, dünyada çox pis imic yaradırıq. Heç bir xarici prodüsser bu cür ölkə ilə ortaq, ciddi film istehsal etmək istəməz. Bu gedişlə də biz heç vaxt dünya səviyyəli festivallarda iştirak edə bilmərik.
Yekun olaraq bunu qeyd etmək istərdim ki, kino sənəti bizim mədəni irsimizdir. Tariximiz, bu günümüz və gələcəyimiz kinolarımızda əks olunub və oluncaq ki, bu da gələcək nəsillər üçün qorumalı olduqları vətəni onlara tanıdan üsullardan biridir. Gələcəyimiz ulu babalarımızın bizə əmənət etdiyi və bu gün bizim də layiqincə qorumalı olduğumuz mədəniyyətimizdən asılıdır.
Sonda böyük filosof-şair Hüseyn Cavidə istinad etmək yerin düşər:
Turana qılıncdan daha kəskin, ulu qüvvət
Yalnız mədəniyyət, mədəniyyət, mədəniyyət!

Almaz Abdullayeva
Bakı Qızlar Universitetinin tələbəsi