Almaniyada yaşayan həmyerlimiz Nərminə xanım İbrahimovanın redaksiyamıza müraciəti:
Hörmətli, “Bütöv Azərbaycan”.
Almaniyada Brolcherstr 106 Alsdorf 52-447 ünvanında yaşayan Fəxrəddin Bayramov 24 iyulda Youtube kanalında çıxış edərək Azərbaycanda yaşayışın çətinliyindən və məmur özbaşınalığından şikayət edib. Onun nəzərinə çatdırırıq ki, Azərbaycan xalqı adından danışmağa səlahiyyəti yoxdur və buna görə məsuliyyət daşıyır. Onun Azərbaycanda bütün şəraiti var, amma bunlara baxmayaraq o, iki ildir öz şəxsi arzuları, istəyi ilə Almaniyda yaşayır.
Fəxrəddin Bayramov bildirir ki, o, Azərbaycan vətəndaşlığından imtina edib, Ermənistan vətəndaşlığını qəbul edəcək, bu barədə Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyana da müraciət edib. Hətta Youtubedə o böyük bir məsuliyyətsizliyə yol verərək öz şəxsiyyət vəsiqəsini doğrayıb, bir neçə yerə böldü. Onun söylədikləri fikirlərlə ailəsi razı deyil, o isə həm ailəsini, həm də övladını qorxu altında saxlayır. Bu məsələ ilə bağlı biz Almaniya polisinə müraciət etdik və onun qapısına getdik. Almaniya polisi onun ailəsi və övladını nəzarətdə saxlayır. Onun Youtube kanalında söylədikləri mənasız cəfəngiyatdan başqa bir şey deyil.
Biz Almaniyada yaşayn azərbaycanlılar, qazilərimiz dəfələrlə etirazımızı bildirmişik. Onun Azərbaycan dövlətçiliyinin əleyhinə danışmasına biz etiraz edirik və bu haqda tədbir görmək üçün Azərbaycan dövlətinin rəsmi qurumlarına müraciət edirik. Biz harada yaşamağımızdan asılı olmayaraq öz dövlətimizi, onun rəhbəri 44 günlük müharibədə zəfərin əldə edilməsində öz dəmir yumruğu ilə qalib gələn və 30 ilə qədər erməni faşistlərinin caynağı altında qalan torpaqlarımızı azad edən Ali Baş Komandanımız İlham Əliyevə öz minnətdarlığımızı bildiririk və daim dəstəyimizlə onun arxasındayıq.
Fəxrəddin Bayramov kimilərin qanında azərbaycanlı qanı olsaydı belə çıxışlar etməzdi. Biz ona öz etirazımızı bildiririk və dünyada yaşayan hər bir azərbaycanlı da ona öz etirazını bildirir.
Sizə böyük hörmətlə:
Almaniyada yaşayan həmyerliniz Nərminə İbrahimova.

“AND OLSUN QƏLƏMƏ” VƏ İNSAN ÖMRÜ
(Ayətxan Ziyad İsgəndərov haqqında)
Bu göstərici Ayətxan Ziyadın peşəkar jurnalistikada ilk qələm nümunəsinin mətbuat səhifələrində göründüyü 1969-cu ilin avqust ayı deməkdir. Hansı ki, həmin il orta məktəbi bitirən 18 yaşlı Ayətxan Əlibayramlı “İşıq” qəzetində dərc etdirdiyi iki məqalə ilə Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki BDU-nun) jurnalistika fakültəsinə sənəd vermək hüququ əldə etmiş və həmin fakültənin tələbəsi olmuşdur.
Əslində isə Ayətxan Ziyadı jurnalistikaya istiqamətləndirən yolun yaşı daha əvvəlki illərdən-orta məktəbdən bünövrə götürüb. Əvvəlcə oxuduğu sinfin, sonra isə şagirdi olduğu Hacıqabul 9 saylı dəmir yol orta məktəbin “Ədəbiyyat” divar qəzetinin redaktoru olub.
Ayətxan Ziyadın peşəkar yazıçı-jurnalist, tədqiqatçı ömrünü üç mərhələdə təsnifatlandırmaq olar:
- 1969-2001-ci illər. Bu illərin əhatəsində öncə Azərbaycan Dövlət Televiziya və Radio Verilişləri Komitəsində (indi qapalı səhmdar cəmiyyət), sonra müxtəlif respublika qəzet və jurnallarda çalışmış, yaxud çap olunmuşdur;
- 2001-ci ildən yaradıcılığına kitab nəşri də daxil olmuşdur. “Sənsiz, yaxud Arifsizlikdə ötən ömür” kitabı ilə açılan bu səhifə bu gün də uğurla davam etdirilməkdədir;
- 2015-ci ildən bu ömürə elmi tədqiqatla məşğul olmaq kimi bir missiya da əlavə olunmuşdur. Yola saldığı son 6 ildə 60-dan artıq beynəlxalq və respublika elmi konfransına qatılmış, oxucularına 6-dan artıq monoqrafiya və dərs vəsaiti ərməğan etmişdir.
Bir cəhəti xüsusi qeyd olunmalıdır ki, Azərbaycan ədəbiyyatında və jurnalistikasında “dissident ədəbiyyatı” və “Azərbaycan səlcuqları” mövzuları ilk dəfə A.Ziyad tərəfindən tədqiqata cəlb edilmişdir. “Heydər Əliyev-azad düşüncənin və milli təfəkkürün təəssübkeşi” məqaləsində ümummilli lider Heydər Əliyevin dissident ədəbiyyatı ilə bağlı düşüncələri və mövqeyi önə çıxarılmışdır. Məqalə “Paritet” qəzetinin, “İpək yolu” elmi jurnalının və “Azərbaycan” jurnalının 2008-ci il saylarında dərc olunandan sonra ilk dəfə “Space” TV (daha sonra digər TV-lər də) bu mövzuda verilişlər səsləndirməyə başlamışlar.
Bu məqam üçün gəlin tanış olaq:

Kimdir Ayətxan Ziyad İsgəndərov?
Bu sualı ilk olaraq “Bu mənəm-Ayətxan Ziyad” kitabında yazıçı-jurnalist, tədqiqatçının özü cavablandır¬mışdır. Kitab 5 bölümdən ibarətdir: 1. “Mən kiməm?”; 2. “Ayətxan Ziyad dostların, qələm yoldaşlarının deyimlərində”; 3. a) “Kitabları haqqında yazılmışdır”, b) “Haqqında söz yazdığı kitablar”; 4. “İnsanın doğum tarixinin sirləri” və “Yaddaşları yaşadır fotolar”.
QISA ARAYIŞ
1951-ci il oktyabrın 15-də Hacıqabul şəhərində anadan olmuş, 1969-cu ildə orta təhsilini başa çatdırmışdır. ADU-nun (indiki BDU-nun) jurnalistika fakültəsinin 1975-ci il məzunlarındandır. Tələbəlik illərində Azərbaycan Dövlət Televiziya və Radio Verilişləri Komitəsinin (indi QSC) ştatdankənar müxbiri (1970-1976) olaraq yaradıcılıqla məşğul olmuşdur. 1975-1976-cı illərdə Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin nəşriyyatında, 1976-1994-cü illərdə Azərbaycan Dövlət Televiziya və Radio Verilişləri Komitəsində kiçik redaktor, redaktor, böyük redaktor-şöbə müdiri vəzifələrində çalışmışdır. 1994-cü ilin yayından sonrakı zaman kəsiyində “Ədalət” qəzetində, “Azər¬bay¬can məktəbi” jurnalında, “Respub¬li¬ka”, “Naxçıvan” və “Yeni Naxçıvan”, “Həftə içi”, “Hakimiyyət və Xalq” qəze¬tlərində, 15.09.2004 - 03.04.2006-cı illərdə AMEA-nın İnsan Hüquqları İnstitutunda elmi işçi və paralel olaraq institutun nəşri olan “Dir¬çəliş-XXI əsr” elmi jurnalında (analitik-İnformasiya Mərkə¬zi¬¬nin rəhbəri) çalışmışdır.
A.Ziyad İsgəndərovun 2007-ci ildən sonrakı fəaliyyəti ADPU ilə bağlı olmuşdur. Yanvar 2007 - fevral 2015-ci illərdə “Gənc müəllim” qəzetinin redaktoru olmuşdur. 2015-ci ilin martından ADPU Elmi-Tədqiqat Mərkəzinin elmi işçisidir.

AzTV-də işlədiyi 25 il müddətində Azərbaycan LKGİ MK (VLKSM MK) Komsomol Projek¬toru Qərargahının üzvü, AzTV Azad Həmkarlar Komitəsinin üzvü, AzTV Bağçılıq-bostançılıq təsərrüfatının sədri, AzTV DOSAAF-n sədri, AzTV Xalq Drujinası Qərargahının sədri və s. ictimai işlərdə çalışmışdır;
- 1979-cu ildə Gənc Jurna¬list¬lə¬rin II Ümumit¬ti¬faq Qurul¬tayının nü¬ma-yəndəsi olmuşdur (Moskva şə¬hə¬rində keçirilmişdir), Ümumittifaq Teleradio Veriliş¬ləri Komitəsində (Moskva) yaradıcılıq təcrübəsi keç¬mış, kosmonavtların Bayka¬nur Kosmodromunda (Moskva) olmuşdur;
- Qarabağ Müharibəsinin ilk günlərindən ATƏŞKƏSƏ qədər – 6 il sərasər hər ay 7-10 gün cəbhə bölgələrində olmuş, Azərbaycan ordusunun döyüş yolunu tarixləşdirən efir materialları ilə çıxış etmişdir.
- AzTV-də Hərbi Proqramlar və Salnamə baş redaksiyası yaradılmasının təşəbbüskarıdır.
- 2000-ci il parlament seçkilərində deputat¬lı¬ğa namizəd olmuşdur.
- “XX əsr Azərbaycan yazıçıları” ensiklopediyasında barəsində yazılmışdır.
- Haqqında vikipediya yaradılmışdır.
1980-ci ildən SSRİ Jurnalistlər İtti¬faqının, 2010-cu ildən Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin, 2015-ci ildən Azərbay¬can Yazıçılar Birliyinin üzvüdür.
İki əsrin mükafatları:

- 1980-ci ildə Azərbaycan LKGİ MK-nın Fəxri Fər¬manını almışdır;
- Azərbaycanlı əsgər Rahib Məmmədova həsr etdiyi “Əfsa¬nə¬yə dönən ömür” adlı radio verilişi pul mükafatı və əmək kitab¬çasına yazılmaqla dəyərləndirilmiş, radio verilişinin məqalə variantı “Ölməzlik” toplusunda nəşr edilmişdir (Bakı-Azərnəşr-1989. Səh: 60-67).
- Hərbi-vətənpərvərlik mövzusun¬da yazan jur¬nalistlərin yaradıcılıq müsabi¬qəsində “Ədalət” qəze¬tinin xüsusi mükafatını almışdır;
- 2012-ci ildə «Əsrin ziyalı¬ları» Xey¬riyyə İcti¬mai Birliyinin «İlin alimi - İlin ziyalı¬sı» diplomuna,
- 2019-cu ildə “Qafqaz-Media” İB-nın təsis etdiyi “İlhamlı Azərbaycan” diplomuna,
- 2021-ci ildə “Ziyadar” Mükafatına la¬yiq görülmüşdür.
Nəşr olunmuş 16 kitabdan 6-sı monoqrafiya, 1-i dərs vəsaitidir. Daha 2 monoqrafiya nəşr üçün hazırdır.
ETM-də uşlədiyi 6 il ərzində 60-dan artıq bey¬nə¬lxalq və respublika elmi konfransında, həmçinin 4 seminarda məruzə ilə çıxış etmiş, müvafiq sertifikatlara layiq görülmüşdür, elmi məqalələri konfrans materiallarında dərc edilmişdir. Seminarlardan biri AMEA-nın Dilşilik İnstitutunda olmuşdur.
İşıq üzü görmüş kitabları:
1. “Sənsiz, yaxud Arifsizlikdə ötən ömür”. Ba¬kı-2001, 400 səh.
2. “Mən¬dən sonra...”. Şeir, hekayə, publisistika.
Bakı-“ULU”-2010, 616 səh.
3. “Qazyanlı Mir¬həbi ağa. ADPU-2010, 132 səh. (araşdirma xarakterlidir).
4. “Qaz¬yan¬lı Mirhəbi ağa” (təkrar nəşr). Bakı-“ULU”-2010, 149 səh. (araşdirma xarakterlidir)
5. “Hər hökmü za¬man verir”. Kiçik povestlər. Bakı-2010, 100 səh.
6. “Şamaxının Kürdə¬mic kəndi. Tarix, publi¬¬si¬s¬tika, rəvayət”.
Bakı-2014, 70x100 1/16, 536 səh. Monoqrafiya.
7. “ADPU-da qalan izim”. Bakı-2014, 400 səh.
8. “Heydər Əliyev - xalqının, dövlətinin qürur ünvanı”. Bakı-2018. 168 səh. Monoqrafiya.
9. “Dədə Qorqud” ün¬va¬¬nında sözüm” (el¬mi məqalələr. Mart 2015-2017-ci il).
Bakı-“ULU”-2018. 268 səh. Monoqrafiya.
10. “Heydər Əliyev və ədəbiyyat məsələləri: Azərbaycan ədəbiyyatının, mədəniyyətinin... –
dövlətinin hamisi”. Bakı-2018. 104 səh. Dərs vəsaiti.
11. “Heydər Əliyev və ədəbiyyat məsələləri: Azərbaycan ədəbiyyatının, mədəniyyətinin... –
dövlətinin hamisi”. Dərs vəsaiti. “LAMBERT Akademic Publishing” nəşriyyatı – 2018, 92
səh.; İSBN-13: 978-613-9-88091-1 və İSBN-10: 613-98800912.
12. “Ömrüm bir yaşıl yarpaq, rəngləri mənimkidi. (heka¬yə,
povest, kino-ssenari, şeir)”. İKSAD yayın evi - 2019, 463 səh.
13. Zaur Ustacın uşaq dünyası. Bakı-2021, 58 səh. Elmi məqalələr.
14. Azərbaycan mətbuatı tarixi. Z.Xəlil, P.Soltanqızı,A.Z.İsgəndərov.
Bakı-“Elm və təhsil”- 2021, 132 səh. Monoqrafiya.
15. Bu mənəm – Ayətxan Ziyad. Bakı-2021. 400 səh.
16. Zahid Xəlilin poetik obrazları ədəbi tənqid müstəvisində. 200 səh. Monoqrafiya.
17. Elmi mübahisələr: mülahizələr, qənaətlər.
Nəşrə hazır daha 9 kitabı vəsait çatışmazlığına görə uzun illərdir işıq üzünə həsrət qalıb.
Ayətxan Ziyad İsgəndərov bu gün də sutkanın 16-18 saatını yorulub-usanmaq bilməyən enerji ilə qələmə sarılıdır. Bu, şablon, söz xatirinə deyilən söz deyil, söylənilənləri fakt olaraq Ayətxan Ziyadı tanıyıb-bilənlərin hamısı görür, bilir.
Bütün bu əzmkarlıq, qələmə fəda edilmiş 53 il qarşılığında imkanlarımız daxilində Ayətxan müəllimin fədakarlığını qiymətləndirməyə çalışmışıq. Beləki, tərəfimizdən elmi araşdırmaçılıq fəaliyyətinə görə “Vintsas”, 53 illik ədəbi-bədii yaradıcılığı nəzərə alınmaqla “Bayram Bayramov” Mükafatlarına layiq görülmüşdür. Yuxarıda yazımın “Qısa arayış” bölümündə qeyd olunduğu kimi Ayətxan müəllimin doğum günü 15 oktyabrda olacaq qarşıda qosqoca iki ay var bu münasibətlə imkanlı şəxsləri nəşrə hazır kitablarının çapına dəstək olmağa, əlaqədar təşkilat və qrumları isə onun qələmə, yazıya xərclədiyi günlərin xoş xatirəsi ola biləcək əlamətdar işlər görməyə çağırıram. Söna qədər həmsöhbət olduğunuza görə təşəkkür edir və söhbətimi artıq çoxdan Haqqın dərgahına varmış digər dəyərli ziyalımız Cabir Novruzun ibrətamiz misraları ilə bitirmək istəyirəm:
Sağlığında qiymət verin insanlara,
Yaxşılara sağ olanda yaxşı deyin,
Sağlığında yaman deyin yamanlara...

30.07.2022. Bakı.
Zaur USTAC
“Yazarlar” jurnalının baş redaktoru,
şair-publisist.

100 yaşlı məktəb

Dağlar diyarı Lerik rayonunun qabaqcıl təhsil ocağı sayılan Elşən Səfərov adına Çayrud kənd tam orta məktəbinin 100 yaşı tamam oldu. Bu münasibətlə məktəbdə yubiley tədbiri keçirildi.
Lerik Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Əkbər Abbasovun, Milli Məclisin deputatı İqbal Məmmədovun, Lənkəran–Astara Regional Təhsil İdarəsinin müdiri Elxan Nəcəfovun, Müdafiə Nazirliyinin əməkdaşı Abdulla Qurbaninin, rayonun hüquq mühafizə orqanlarının rəhbərlərinin, təhsil işçilərinin, şəhid ailəsi üzvlərinin, müharibə iştirakçılarının, məktəbin məzunları və ictimaiyyət nümayəndələrinin qatıldığı tədbir Azərbaycan Respublikasının ərazi bütövlüyü uğrunda gedən döyüşlərdə həlak olmuş şəhidlərin, məktəbin vəfat etmiş müəllim və məzunlarının xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad edilməklə başlandı.
100 yaşlı təhsil müəssisəsinin tarixindən, ötən dövrdə əldə edilmiş uğurlardan danışan məktəbin direktoru Eltay Almasov dedi:
- Məktəbimizin 100 illik yubiley tədbirinə gələnləri ürəkdən salamlayıram. Məlumunuz olsun ki, məktəbin indiyədək 3400-dən çox məzunundan 500-ə yaxını Azərbaycan Respublikasında, 220 nəfərə qədəri müxtəlif xarici ölkələrdə ali təhsil müəssisələrini bitirmiş, 120-dən artıq məzun orta ixtisas təhsili almışdır. Məzunlar arasında elmin müxtəlif sahələri üzrə 6 elmlər doktoru, 25 nəfərdən çox elmlər namizədi, aspirant, dissertant və magistrlər, yüzlərlə müəllim, 30 nəfərdən çox həkim, onlarla hüquqşünas, jurnalistlər, mühəndislər, iqtisadçılar, hərbçilər, tanınmış incəsənət xadimləri, yazıçı və şairlər, naşirlər, kənd təsərrüfatı mütəxəssisləri var. Həm də təhsil ocağının dörd məzunu Birinci Qarabağ, ikisi Vətən müharibəsində şəhidlik zirvəsinə yüksəlmişdir.

Tədbirdə Lənkəran–Astara Regional Təhsil İdarəsinin müdiri Elxan Nəcəfov, Milli Məclisin deputatı İqbal Məmmədov, Maliyyə Nazirliyinin əməkdaşı Məzahir Ağazadə, məktəbin məzunu, naşir Akif Dənzizadə və digərləri çıxış edərək əlamətdar yubiley münasibətilə təbriklərini çatdırdılar , eyni zamanda tarixinə nəzər salaraq bu təhsil müəssisəsinin zəngin ənənələrə malik olduğunu, bundan sonra da uğurlarının davamlı olacağına əminliklərini söylədilər.
Əkbər Abbasov 100 illik yubileyi münasibətilə təhsil müəssisəsinin pedaqoji kollektivini, məzunları, kənd ictimaiyyətini təbrikdən sonra bildirdi:
- Elşən Səfərov adına Çayrud kənd tam orta məktəbi əldə etdiyi uğurlara görə rayonun təhsil müəssisələri arasında seçilir. Məzunları arasında yüksək nailiyyətlər əldə etmiş yüzlərlə ziyalının yer alması qürur vericidir. Azərbaycan dövlətinin həmişə təhsil sahəsinə xüsusi qayğısı olub. Prezident İlham Əliyev təhsil sahəsində mühüm tədbirlər həyata keçirməklə , ölkəmizdə təhsil islahatlarını uğurla aparır.
Bəli, inanmaq olar ki, məktəbin indiki şagirdləri gələcəkdə savadlı, bilikli, bacarıqlı, vətənpərvər gənc kadrlar kimi müstəqil Azərbaycanımızın inkişafı və tərəqqisi naminə görülən işlərə öz layiqli töhfələrini verəcəklər.
Yubiley tədbirində rayonun ictimai həyatında fərqlənən məzunlardan Lerik Rayon İcra Hakimiyyətinin Fəxri fərmanına layiq görünələr də oldu.
Zəfər ORUCOĞLU
Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü