İstibdad qaranlığından istiqlal aydınlığına...

Bədii əsərlərdə əksər hallarda qəhrəmanlar hadisənin gedişinə, zavyazkanın açılışına xidmət edir. Qələm adamı qəhrəmanı ön plana çəkir. Çox vaxt yazıçı emosionallığı artıraraq bədii sualdan istifadə edir. Bədii sonluğu da qələminin gücü ilə tamamlayır. Bu, bədii ədəbiyyatda ən mühüm şərtlərdən hesab edilir. Elmi əsərlərdə, yazılarda bu məsələ tamam fərqlidir. Vacib və əsas şərt zaman və faktdır. Qəhrəmanları da qələm adamı deyil, tarix özü yaradır. Bəzən araşdırmaçı öz oxucusunu tarixi gerçəklikdən doğan suallarla baş-başa qoyur. Çox vaxt araşdırmanın sonluğu insanı heyrətə gətirir. İllərlə qaranlıq qalan tarixi reallıqlar, üzəri qara yalanla örtülən ağ gerçəkliklər substansiya qarmağında üzə çıxır. Bu, elmi araşdırmanın subsitansional əlamətidir. Bütün bu əlamətləri özündə əks etdirən kitabın adı belədir: "TARİX HEÇ NƏYİ UNUTMUR" .
Elmi-publisistik məqalələr toplusundan ibarət olan kitabın müəllifi Qərənfil Dünyaminqızı (Quliyeva) Bakı Dövlət Universitetinin Jurnalistika fakültəsinin ikinci qadın elmlər doktorudur. Kitabın redaktor və məsləhətçisi, Filologiya elmləri doktoru Abid Tahirli, Ön söz müəllifi Milli Mətbuat Tarixi kafedrasının müdiri,
filologiya elmləri doktoru, professor Cahangir Məmmədlidir.
Obyektivlik xüsusiyyətləri, peşəsinə sarsılmaz bağlılıqları ilə seçilən hər üç müəllimdən auditoriyada dərs almaq böyük xoşbəxtlikdir. Özümü daha xoşbəxt hiss etməyimin bir səbəbi də odur ki, müəllimlərimin yaradıcılığını müntəzəm olaraq mətbuat vasitəsilə izləyirəm. Beləliklə, tələbə və oxucu olaraq öyrənmək missiyası davam edir.
Kitab haqqında tələbə fikirlərini kağıza köçürmək daxilimdə iftixar, məsuliyyət və əhəmiyyət dərəcəliyilə fərqli hisslər doğurur. Amma narahat da deyiləm. Burada iki məqam var. Birincisi, kitabda yer alan bir çox esseləri, elmi araşdırmaları zaman-zaman oxumuşam. Sənət adamlarından biri deyirdi: "Tarix qalın bir kitabdır; vərəqlənir zaman-zaman". Bu mənada tariximizə sadiq olmaq, laqeyd münasibətdən çəkinmək gərək ki, tarix xeyirimizə vərəqlənsin...
İkinci məqamın özü də iki yerə bölünür: birincisi, kitab haqqında yazı yazmaq istəyimə Qərənfil Dünyaminqızının: "Oğul, tənqid də edə bilərsən" cümləsi, ikincisi, auditoriyada tələbələrinə "oğlum", "qızım" deyəcək qədər sadə və səmimi müəllim, dərs müddətində ayaqüstə milli mətbuat tarixini yorulmadan tədris edən görkəmli və həssas alim, tələbənin tənəffüs zamanını bir an belə "kəsməyən" vicdanlı insan olmasıdır.
Kitabın içliyində olan esseləri oxuduqca milli mətbuat fədailərinin, Azərbaycan aşiqlərinin əzabını duyan, dərdini anlayan, mahiyyəti yazılarla oxucuya ötürən müəllifin müəllimimiz olduğundan qürurlanırsan. Və tam əmin olursan ki, güclü istək, ağır zəhmət, yuxusuz gecələr, davamlı səy və sadalanacaq bir çox nüanslar var ki bunlar insanla birlikdə məqsədə çatmaq yolunda qoşa addımlayır. Sözsüz ki, bütün bunlar zamanla həll olur. Bəzən ayrılan zaman qarşıya qoyulan məqsədə dəyərdən, sevgidən, halallıqdan doğur. Belə olan təqdirdə peşəyə olan sevgi ən çətin sınaqlar qarşısında məğlubedilməz və müqəddəs olur.
Bir mübarəkliyi də görkəmli alim Qərənfil Dünyaminqızının "Üzeyir dünyası, Üzeyir dühası" başlıqlı essesində görmüş oluruq. Məqaləni oxuduqca müəllifin Üzeyir bəyin ömür yoluna, yaradıcılığına, bütövlükdə şəxsiyyətinə olan sonsuz ehtiramı bütün detalları ilə gözə çarpır. Dühanın millətinə bağlılığı, sənətinə sadiqliyi və istedadının tükənməz və zənginliyini görməmək mümkün deyil. Müəllifin Üzeyir bəyin şəcərəsinə, ilk bəy nəslindən olmasını təsdiqləyən sənəddən tutmuş, ömrünün sonuna qədər geniş və çoxşaxəli yaradıcılığının essedə toplanmasında dərin zəhmət çəkib, tədqiq edərək gözəl bir nümunə yaratmışdır. Bu, geniş ictimaiyyətimiz, habelə oxucu üçün, eyni zamanda dərs vəsaiti nümunəsi olaraq olduqca müstəsna araşdırmadır. Ancaq Üzeyir bəyin milli ayrı-seçkilik, Çar Rusiyasının Qafqazda apardığı siyasət, erməni xislətini açan faktların essedə daha geniş yer tutmasını məqsədə müvafiq olduğunu düşünürəm.
Üzeyir bəy həm də dövlət xadimi – Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin qurucularından idi. O, bəzən məqalələri, yeri gəldikdə musiqiləri ilə düşmənə qarşı mübarizə aparırdı. Belə bir fenomen şəxsiyyət hər xalqın qismətinə düşmür. Mərhum Şirməmməd Hüseynov deyirdi ki, Üzeyir Hacıbəylinin "Koroğlu" operasının libbrettosu həm də onun özünə aiddir.
Görünən odur ki, zaman keçməsinə baxmayaraq erməni xisləti dəyişilməyib. Bu mənada Üzeyir bəy qədər erməni-müsəlman davasına, bütövlükdə xalqımızın başına gətirilən müsibətlərə öz səxavətini, şəxsi keyfiyyətləri ilə açıb göstərən çox az adam olmuşdur. Bunlar hamısı dünyanın xilası, bəşərin yaşamağı üçün ən böyük xidmətlərdir. Bu məqamda Üzeyir bəyin əməli ilə üst-üstə düşən fikirlərini xatırlayaq:
"Dünyada ən alçaq sifətlərdən birisi cürətsizlikdir. Cürətsiz adam heç bir təşəbbüsə müvəffəq olmaz". Üzeyir bəyin bu kəlamı təsadüfdən xatırlanmadı. Despotizmin, qırmızı terrorun tüğyan etdiyi bir zamanda, repressiyanın hökm sürdüyü bir vaxtda Hüseyn Cavidə, Tofiq Bakıxanova və digərlərinə arxa durdu, ömür və sənət yolunda onların yaşaması, fəaliyyəti üçün böyük cürət göstərərək sözün əsl mənasında onları qorudu.
Qərənfil Dünyaminqızı "Üzeyir dünyası, Üzeyir dühası" adlı araşdırmanı maraqlı sonluqla bitirir: "Allah Sizə qəni-qəni rəhmət eləsin Şirin ana. Siz təkcə bir ailəyə yox, böyük bir millətə Üzeyir bəxş etdiniz!"
Bu sonluq səbəbsiz deyil. Bəşər kültüründə qadına ən yüksək ehtiram Türk soyunda göstərilib. Üzeyir bəyin "Sənsiz", "Sevgili canan" romanslarının özü də təkcə musiqi şedevri deyil, həm də Qızlıq, Xanımlıq, Xatınlıq, Analıq adını uca tutan nur haləli Türk qadınına olan sayğının aliliyinə dəlalətdir.
Zaman ötür. Azərbaycan qadını öz ali keyfiyyətlərini qoruyub saxlayır. Təbəddülatlı, təlatümlü dünyada bunlar nə qədər çətin olsa da sürgündə namusunu qoruyan Şükriyyə xanım, 44 günlük Haqq savaşında əri və qardaşı şəhid olan və qürurla ərinin hərbi geyimində tabutunu zərif çiyinləri üstə alan Narıngül xanımlar dünyanı heyrətə gətirir.
"Bir Polad əvəzi mini gələcək" adlı esseni oxuduqca gözlər önündə general anası – analar anası canlanır. Ağ saçlı, qara örpəkli, nur çöhrəli – Səmayə Haşımova. Bu məqamda "Oxşar taleli rəfiqələr" adlı essenin son sözlərini xatırlamaq tam yerinə düşür:
“Sofiya xanım, Həmidə xanım kimi anaların həyatı, ömür yolu, ailələrinin, övladlarının xoşbəxtliyi uğrunda çəkdikləri cəfalar örnəkdir bugünkü gənc analarımıza".
Digər bir örnək Mirzə Cəlilə ömür-gün, amal, əməl yoldaşı olan, Münəvvəri Mina qədər sevən, "Mən görmədiklərimi yaza bilmərəm" – deyərək Mir Cəfər Bağırovun göstərişinə qeyzlənən, bununla da qulduru qəhrəmana çevirməyən Həmidə xanım Cavanşirdir. "Talesiz bacılar" başlıqlı araşdırmada Azərbaycan qadınının üzərinə düşən missiyanın nə qədər çətin, yaşadığı həyatın hər anının məşəqqətli olduğu görünür.
Aydın görünən bir məqam da odur ki, şər qüvvəyə, düşmənə qarşı mübarizədə Azərbaycan xalqının kişisi də, qadını da hər zaman birlikdə mübarizə aparmışdır. Müqaisə üçün "Erməni terrorunun xaç atası" adlı araşdırmaya nəzər salaq. Qafqaz canişininə bəxşiş verilən erməni Jannalar, vəzifə adamlarına "arvad" olan Lizalar, qadın düşkünü Vorontsov-Daşkovlar timsalı artıq həqiqəti çılpaqlığı ilə göz önünə gətirir.
Müəllifin apardığı tədqiqat, araşdırma öz mükəmməlliyi ilə ona görə seçilir ki, ötən əsrlərdə Çarizmin, SSRİ-nin ermənilərə olan sədaqətinin paralelliyini aparır, bir xalqın başına gələn bütün müsibətlərə faktlar əsasında güzgü tutur.
Qərənfil Dünyaminqızının təkzibedilməz, danılmaz dəlillərlə zəngin kitabını vərəqlədikcə aydın olur ki, tarix unutqanlığı sevmir. Və bu ərəfələrdə – Noyabrın 1-də Əlcəzair şəhərində Ərəb Dövlətləri Liqasının 31-ci Zirvə toplantısında Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin əlamətdar və yaddaqalan çıxışı baş tutur.
Prezident İlham Əliyev imperiya və müstəmləkə əsarətinə, zaman-zaman kütləvi qətliamlara, soyqırıma toxunur. Fransanın insanlıq əleyhinə törətdiyi müharibə cinayətlərini dünya ictimaiyyətinin, həmçinin tədbir iştirakçılarının diqqətinə çatdırır. Prezident İlham Əliyevin nitqi soyqırım qurbanı olan xalqlar və millətlərin tarixi taleyinə, dünya ictimaiyyətinin biganə qalmamasına dair insanlıq və müharibə cinayətlərinə qarşı kəskin etiraz və millətlərin bəlaya bir daha düçar olmamasından dərs çıxarmasına yönəlmiş tarixi çıxış idi. Ermənistanın ölkəmizə qarşı müharibə cinayətini, işğal zamanı törətdiyi qətliam və soyqırımı bütün dünyaya bəyan edir.
Bütün təsadüflərin zərurətdən doğduğunu nəzərə alsaq həqiqətpərvər alim Qərənfil Dünyaminqızının "Tarix heç nəyi unutmur" kitabı haqqında tələbə düşüncələrimi qələmə aldığım bir zamanda Prezident İlham Əliyevin Zirvə toplantısındakı tarixi çıxışının üst-üstə düşməsi də tarixin həqiqətən anına nişanədir...
Qərənfil Dünyaminqızının "Qəlbimizdə milli iftixara yer varmı” başlıqlı məqaləsi, fikrimcə, ən azı iki əsri əhatə edən bir zamanda millətimizə qarşı İmperiyanın planlı şəkildə məkrlə, hiylə və zorla illər uzunu ayrı-ayrı xalqlar və millətlərə, xüsusən də arealı hüdudsuz olan, ərazisi geniş, coğrafiyası Altaya, Çinə, habelə Balkan ölkələrinə, Pribaltikadakı Karainlərin, Kazan və Krım türklərinin, Qaqauzların, Şimali Qafqazın Məhsəti və axalkələk türklərinin, Bolqarların, Qaraçərkəzlərin, 410 min kv.km ərazisi olan, 33 dəfə bölünən, kəsilən Azərbaycanın, bütövlükdə Türk millətinin zora, işğala, deportasiyaya, ayrı-seçkiliyə, soyqırımlara məruz qaldığını, tarixi keçmişdən bugünədək hələ də davam etməsinə üsyan qoparan Millət Fədailərinin qardaşı, soydaşı, qandaşı naminə dönməz mübarizələrinə tarixin dərslərindən lazımınca ibrət götürə bilməməyimizə sönməz məşəl tutan Türk Dünyasının milli taleyini dərindən düşünən və millətinin təəsübünü çəkən Vətəndaş Alim sualıdır!!!


Əsgər İsmayılov,
BDU-nun Jurnalistika fakültəsinin tələbəsi

Təbrik edirik!

İnsanla həmyaşdır,
Ölməz, yorulmaz,
Bizimlə yol gedir müəllim ömrü.
Hamıya pay verib ömründən bir az,
Məndədir, səndədir
Müəllim ömrü.
Bəli, bu gün əziz insan Bakı şəhəri, Nizami rayonu, Məzahir Rüstəmov adına 32 nömrəli orta məktəbin Riyaziyyat müəllimi Qətibə İsmayılovanın doğum günüdür. Gözəl insan, zəhmətkeş anamızı, səmimi müəllimi, həmin məktəbin direktor muavini Minarə Şahsuvarlı,7 c sinif şagirdləri Abdullazadə İbrahim, Muradov İsmayıl, İsmayıllı Əli, Əliyev Avtandil və valideynlər adından təbrik edir, can sağlığı arzulayırıq.
Qətibə müəllim, gününüz mübarək!

“Elm və İnnovasiya Forumu – 2022” keçiriləcək

Oktyabrın 17-dən 21-dək “Elm və İnnovasiya Forumu – 2022” keçiriləcək. Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzindən bildirilib ki, Elm və İnnovasiya Forumunun açılış sessiyasında BMT agentliklərinin baş alimləri Dayanıqlı İnkişaf Mərkəzlərinə nail olmaq üçün elmin necə töhfə verəcəyinə və innovativ həllər təqdim edə biləcəyinə diqqət yetirəcək. Toplantının açılışını BMT-nin Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatının (FAO) baş direktoru Qu Dongyu və Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzinin (NGIC) həmsədri İsmayıl Serageldin edəcəklər. Həmçinin FAO-nun, Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının, UNEP-in baş alimləri, MAQATE-nin və UNESCO-nun baş direktorlarının müavinləri, ABŞ-nın BMT-nın Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatı üzrə səfiri və digər nüfuzlu ekspertlər qatılacaq. Forum çərçivəsində Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzi ilə BMT-nın Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatı arasında əməkdaşlıq memorandumu imzalanacaq.

Məktəblilər üçün daha bir internet resursu ərsəyə gəlir

“Uşaqların Gələcəyi Naminə” İctimai Birliyinin Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin maliyyə dəstəyi ilə icrasına başladığı “İstedadlı məktəblilərin üzə çıxarılması və inkişafına dəstək” layihəsi pedaqoji ictimaiyyət tərəfindən maraqla qarşılanır.
Təcrübəli mütəxəssislər, nüfuzlu təhsil işçiləri yeni texnologiyaların sürətlə inkişaf etdiyi müasir dövrdə xüsusi qabiliyyətə malik yeniyetmə və gənclərin cəmiyyətə tanıdılması, onların intellektual fəaliyyətlərinin təbliği və stimullaşdırılması məqsədilə layihə çərçivəsində “chevik.az” saytının yaradılması və onun fəaliyyətinə layihə iştirakçıları olan məktəblilərin fəal şəkildə cəlb edilməsi təşəbbüsünü yüksək dəyərləndirir, layihə rəhbərliyi ilə öz təklifləri və tövsiyələrini bölüşürlər.
Layihəyə rəhbərlik edən “Uşaqların Gələcəyi Naminə” İctimai Birliyinin sədri Könül Quliyeva bu günlərdə tanınmış əməkdar elm xadimi, professor Şahlar Əsgərovla görüşmüş, təcrübəli pedaqoqun layihə ilə bağlı fikirlərini öyrənmiş, dəyərli məsləhətlərindən faydalanmışdır. Ş.Əsgərov təhsilalanların bilavasitə iştirakı ilə və QHT-nin nəzarəti altında fəaliyyət göstərəcək saytda “Elm və texnika yenilikləri”, “Azərbaycançılıq: tariximiz, mədəniyyətimiz, milli-mənəvi dəyərlərimiz”, “Sağlam həyat tərzi”, “Dahilər və tanınmışlar”, “İdeyalar bankı” kimi rubrikaların yer alacağı təqdirəlayiq hesab edərək “chevik.az” saytının gənclərin həm asudə vaxtlarının səmərəli təşkilinə, həm də onlara sosial şəbəkələrdə ünsiyyət mədəniyyətinin aşılanmasına xidmət göstərə biləcəyini vurğulayıb.
Qeyd edilib ki, xüsusi istedada malik uşaqları diqqət mərkəzində saxlamaqla biz onların gələcək ictimai, sosial və elmi fəaliyyətini stimullaşdırmış, öz bilik və bacarıqlarından səmərəli istifadə etmək imkanı yaratmış oluruq. Şahlar Əsgərovun fikrincə, bu gün təhsilini başa vurmuş gənclər əmək fəaliyyətinə başlamaq üçün iş axtarmaqla yanaşı, iş qurmaq bacarığına malik olmalı və bu məqsədlə kiçik sahibkarlığın sirrlərini öyrənməyə çalışmalıdırlar. QHT-nin bu layihəsi gənclərin yaradıcı əmək fəaliyyətinə cəlb edilməsi, onların sahibkarlıq fəaliyyətinin xüsusiyyətləri barədə maarifləndirilməsi baxımından faydalı ola bilər.
Təcrübəli pedaqoqun bu fikri layihə rəhbərliyinə yeni yaradılacaq saytın rubrikalar sırasına “Vakansiyalar” bölməsinin də əlavə edilməsini məqsədəuyğun hesab etməyə imkan verdi. Səmimi fikir mübadiləsi şəraitində keçən görüşdə QHT sədri Könül Quliyeva layihə iştirakçıları adından professor Şahlar Əsgərova dəyərli tövsiyələrinə görə minnətdarlağını bildirib, saytın gənclərdən ibarət işçi qrupunun gələcəkdə də onun məsləhətlərindən bəhrələnəcəyinə ümid bəslədiyini bildirib. Sonda təşkilat sədri onu da qeyd etdi ki, ölkənin tanınmış elm və təhsil mütəxəssisləri ilə görüşləri davam edəcək.

Bullinqə qarşı mübarizə istiqamətində təlim proqramının ilk mərhələsi başa çatıb

Azərbaycan Gənclər Fondunun dəstəyi, “Sağlam Gəncliyə Doğru” İctimai Birliyinin təşkilatçılığı, “İrəli” İctimai Birliyinin tərəfdaşlığı ilə “Stop or Stop it” layihəsinin ilk mərhələsi başa çatıb.

“İrəli” İctimai Birliyinin Mətbuat xidmətindən Butov.az-a məlumat verilib ki, layihənin birinci mərhələsində ümumilikdə 25 nəfər gənc kiberbullinq, uşaqlarla sosial iş, insan hüquqları, komanda quruculuğu, fizioqnomika, şəxsiyyətin formalaşması, “təlimçilər üçün təlim”, effektiv ünsiyyət bacarıqları və digər mövzularda müxtəlif təlim sessiyalarında iştirak edib.

Bildirilib ki, layihənin növbəti mərhələsində gənclər öyrəndikləri bilik və təcrübələri təlim və görüş formatında digər gənclərlə bölüşərək, bu sahədə təlimçi kimi formalaşacaqlar.

Qeyd edək ki, layihənin əsas məqsədi bullinqin fəsadları haqqında maarifləndirmə aparmaq, uşaq, məktəbli və yeniyetmələr arasında bullinqə qarşı mübarizə vərdişlərini gücləndirmək, habelə gənclərdə özünəinam, şəxsiyyət hissinin formalaşdırılmasında yardımçı olmaqdır.

"Narkotizmlə Mübarizə İctimai Birliyi" film çəkir

Narkomaniya bəlasından qorunmaq, bu bəlanın mənfi fəsadlarını özündə ehtiva edən "Ağ ölüm” adlı qısametrajlı film çəkiləcək. Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin maliyyə yardımı ilə “Narkotizmlə Mübarizə” İctimai Birliyinin həyata keçirdiyi Virtual metodlarla "Ağ ölüm" Narkotikə YOX deyək!” layihəsi çərçivəsində ərsəyə gələcək qısametrajlı film geniş arenada təbliğ olunacaq. Layihənin kordinatoru Kənan Qubadzadənin verdiyi məlumata görə, layihənin müddəti 3 aydır və əsas məqsədi "Ağ ölüm” qısametraflı filmi vasitəsi ilə cəmiyyəti narkomaniya bəlasından qorunması yönündə maarifləndirilməsindən ibarətdir. Bu məqsədə çatmaq üçün Bakı şəhərində narkomaniyaya aludəçiliyin vəziyyəti öyrəniləcək. Layihəyə cəlb olunacaq ekspertlərin köməkliyi gənclərlə bu istiqamətdə fərdi söhbətlər aparılacaq. Facebook sosial şəbəkəsində narkomaniyanın törətdiyi bəlalarla bağlı maarifləndirmə işinin davamı olaraq “Narkomaniya gəncliyimizi əlimizdən ala bilməytəcəksən” devizi altında qrup yaradılacaq. Sosial şəbəkə vasitəsi ilə həyata keçiriləcək maarifləndirmə işində ekspertlər gəncləri bu yoldan çəkindirmək üçün onun törətdiyi bəlalar barəsində ətraflı məlumatlar verəcəklər. Müxtəlif KİV-lərdə maarifləndirmə işi aparılacaq, bu yöndə silsilə yazılar dərc olunacaq. Çəkilən film diskləşdiriləcək Bakı ilə yanaşı regionda gənclərə pulsuz paylanacaq.

BDU-da yeni ixtisaslar açılacaq

Bakı Dövlət Universitetində (BDU) “Aqrar hüquq”, “Qida məhsullarının kimyəvi ekspertizası”, “Təbii ehtiyatlar hüququ”, “İctimaiyyətlə əlaqələr” və digər yeni ixtisasların açılması üzrə işlər aparılır. Bu barədə BDU-dan məlumat verilib. BDU-da əmək bazarının tələbləri nəzərə alınaraq təhsilin bakalavriat və magistratura səviyyələrində bir sıra yeni ixtisas və ixtisaslaşmaların açılması elmə və təhsilə böyük maraq doğurub. Təhsilin bütün pillələri (bakalavriat, magistratura, doktorantura) üzrə təhsil proqramları sənaye və biznes müəssisələrinin mütəxəssisləri ilə birgə hazırlanır və yenilənir. İstehsalat müəssisələrindən olan mütəxəssislər tədrisə və elmi fəaliyyətə cəlb olunur, ustad dərsləri və elmi seminarlar təşkil olunur. Bu cür əməkdaşlıq çərçivəsində əmək bazarının ehtiyac və tələbləri öyrənilir. Yeni ixtisaslar (ixtisaslaşmalar) müəyyən edilir, elmi-pedaqoji potensial nəzərə alınmaqla həmin ixtisaslar üzrə kadrlar hazırlanır. Son illər BDU-nun təşəbbüsü ilə “Aktuar riyaziyyat”, "Ekologiya hüququ”, “Mobil tətbiqlərin hazırlanması və oyun dizaynı”, “Mədəniyyət hüququ”, “Vergi hüququ” kimi ixtisaslar açılıb.BDU-nun onlarca məzunu son illər yüksək nəticələr əldə edərək nüfuzlu xarici universitetlərə qəbul olub.

Məktəblilərin intellekt liqasına start verilir

Məktəblilər arasında intellekt liqasına start verilir.
“İrəli” İctimai Birliyinin Mətbuat xidmətindən Butov.az-a bildirilib ki, layihənin əsas məqsədi məktəblilər arasında intellektual oyunlara marağı artıraraq şəbəkələşməsini təmin etmək, gənclərin intellektual bilik və bacarıqlarını daha da möhkəmləndirmək, habelə asudə vaxtının səmərəli təşkilinə töhfə verməkdir.
“Nə? Harada? Nə zaman?” formatında keçiriləcək liqa oyunları 5 turdan ibarət olacaq və iştirakçılar 4-6 nəfərlik komandalar halında yarışacaqlar. Hər turun qalib komandası şəhadətnamə, 5 turun sonunda ümumi xal hesabında qalib gəlmiş komanda isə müxtəlif dəyərli hədiyyələrlə təltif ediləcək.
Qeyd edək ki, layihə “İrəli” İctimai Birliyi, “Dərs Evi” tədris mərkəzi və “3 sual” intellektual oyun platformasının birgə təşkilatçılığı ilə həyata keçirilir.
Layihədə iştirak etmək istəyən məktəblilər komanda şəklində 15 sentyabr, saat 18:00-dək aşağıdakı link vasitəsilə qeydiyyatdan keçə bilərlər: https://bit.ly/3Q47hfp

“Meşələrimizin yandırılması beynəlxalq cinayətdir”
- Millət vəkili QHT-əri fəal olmağa çağırdı

"Azərbaycan təbiətinə qarşı belə vəhşi münasibət ermənilərin xislətindən irəli gəlir". Bu sözləri Milli Məclisin Təbii ehtiyatlar, energetika və ekologiya komitəsinin sədri, millət vəkili Sadiq Qurbanov son günlər Laçın və Xocalı meşələrinin ermənilər tərəfindən yandırılmasına münasibət bildirərkən deyib. O bildirib ki, Avropa İttifaqının 18 iyul 2022-ci il tarixdə Azərbaycanla tərəfdaşlığa dair hesabatında “Dağlıq Qarabağ” ifadəsindən imtina etməsi Ermənistanda revanşist qüvvələri məyus etdi:
"Ermənistanda fəaliyyət göstərən “Respublika” partiyasının sədr müavini Armen Aşotyan bu sənəddə bir dəfə də olsun “Dağlıq Qarabağ” ifadəsinin işlədilməməsinin Nikol Paşinyan tərəfindən imzalanan üçtərəfli bəyanatda həmin ifadənin olmaması, Nikol Paşinyanın xəyanətkar siyasətinin nəticəsi olduğunu bildirib".
Millət vəkili qeyd edib ki, Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin sərkərdəliyi ilə Ermənistanın əvvəlcə müharibə meydanında, sonra isə diplomatik sahədə uduzması onların artıq siyasi gerçəkliklə barışmalı olduqlarını göstərdi: "Lakin bu gerçəklik fonunda erməni xisləti də özünü göstərməyə bilməzdi. Diplomatik platformada baş vermiş diqqətəlayiq dəyişikliklər Laçını tərk edən erməni əhalinin nümayişkəranə şəkildə tərk etdikləri evləri və meşə zolaqlarını yandırması ilə müşayiət olundu".
S.Qurbanov bildirib ki, bu təsadüfi deyil, işğaldan azad edilmiş bütün ərazilərdə erməni vəhşiliyinin, ekoloji terrorunun şahidi oluruq: "Ermənilər meşə zolaqlarını, bulaqları, nadir ağacları məhv etmiş, faydalı qazıntılarımızı talamışlar. Azərbaycanın flora və faunasına böyük zərbə vurublar. Ermənistanın Azərbaycana qarşı ekoloji terrorunun, təəssüf ki, bu gün də davam etməsinin şahidiyik. Laçın və Xocalı meşələri yandırılmaqla ətraf mühitə, bioloji müxtəlifliyə, meşələrə, yeraltı və yerüstü təbii ehtiyatlara vurulan ziyan beynəlxalq ekosid cinayətinin tərkib hissələridir. “Ekosid” termini yunancadan “evi, məkanı məhv etmək” anlamına gəlir və erməni vandalları işğal etdikləri məkanlarımızda guya “öz evlərini” yandırmaqla yanaşı, ətraf mühitə, ana təbiətə ziyan vururlar. Onlar anlamırlar ki, regionun bir hissəsində təbiətə, ətraf mühitə ziyan vurmaq, bütöv bölgənin təbii kompleksinə, flora və faunasına zərər vurmaqdır, qlobal anlamda isə hava keyfiyyətinə və istixana qazlarının artmasına və deməli qlobal istiləşməyə səbəb olmaqdır. Faktiki olaraq, bütöv regionun təbiətinə ziyan vuran bir millətin köklərinin bu regiondan olmaması heç şübhə doğurmamalıdır".
Millət vəkili əlavə edib ki, ermənilər bu cinayətləri ilə ətraf mühitin qorunması üzrə bir çox beynəlxalq konvensiyaları pozurlar: "Bunlar YUNESKO-nun Ümumdünya mədəni və təbii irsin qorunması haqqında Konvensiyası, Avropanın canlı təbiətinin və təbii mühitin qorunması haqqında Avropa Konvensiyası (Bern Konvensiyası), BMT-nin Bioloji müxtəliflik haqqında Konvensiyası, Bioloji müxtəliflik haqqında Konvensiya, Biotəhlükəsizliyə dair Kartagena Protokolu və digərləridir. Bütün bu konvensiyaların katibliklərinə təcili surətdə erməni cinayətləri barədə məlumatlar təqdim edilməlidir".
S.Qurbanov deyir ki, düşmənin son 30 ildə törətdiyi ekoloji cinayətlərə aid rəqəmlərə diqqət yetirsək, ermənilərin təbiətə qarşı törətdiyi vəhşiliyin nə qədər böyük miqyasda olduğunu aydın görə bilərik: "Belə ki, işğala məruz qalan torpaqlarımızda 280 min hektar meşə sahəsi və onun 13197,5 hektarı qiymətli ağac növlərindən ibarət olub. İşğaldan azad olunmuş Zəngilan, Ağdam, Kəlbəcər, Qubadlı və digər rayonlarda qiymətli ağac növlərinin çoxu yarımfabrikat kimi xarici ölkələrə daşınıb. Yəni işğal dövründə bütün maddi sərvətlər talan olunub, meşələr kəsilərək satılıb, təbii resurslar qarət edilib. Ermənilərin törətdiyi digər bir vəhşilik isə təbii abidə hesab olunan ağacları məhv etməsidir.
Azərbaycanda bir sıra ağaclar hələ sovet dövründə təbiət abidələri siyahısına daxil edilmişdi. 30 ilə qədər erməni işğalı altında qalmış ərazilərdə 152 ədəd belə ağac mövcud olub. Bu ağacların siyahısına Şərq çinarı, Dağdağan, Palıd, Saqqız ağacı və digər ağaclar daxil olub. Bu ağacların çoxunun 1600 il yaşı olub. Bu ağaclardan 123-ü məhv edilib, yandırılıb, kəsilib".
S.Qurbanov bildirib ki, ermənilərin qanunsuz şəkildə Azərbaycanın əzəli torpaqlarında məskunlaşması Cenevrə Konvensiyalarının ciddi pozuntusu, müharibə cinayət olmaqla, Ermənistan üçün beynəlxalq hüquqi məsuliyyət yaradır: "Hesab edirəm ki, Azərbaycanın ictimai-siyasi fəaliyyətlə məşğul olan bütün şəxsləri bu məsələdə fəal olmalı, bütün platformalarda birgə fəaliyyət göstərməlidir. Xüsusilə vətəndaş cəmiyyəti institutlarının üzərinə böyük vəzifə düşür. Üç sahədə ixtisaslaşmış QHT-lər daha da fəal olmalıdırlar:
1) İnsan hüquları;
2) Qaçqınlar, məcburu köçkünlər;
3) Ekologiya.
Düzdür, bu sahədə beynəlxalq təşkilatlara bir sıra müraciətlərin şahidi olduq. Lakin daha yaxşı olar ki, vətəndaş cəmiyyəti institutları hesabatlar hazırlayıb beynəlxalq təşkilatlara təqdim etsinlər".

Azərbaycanlı alimin kitabı Türkiyədə nəşr edilib

Azərbaycanlı gənc alim, Ankara Universitetində Beynəlxalq Hüquq üzrə fəlsəfə doktorluğu elmi işini müdafiə edərək "Hüquq elmləri üzrə Fəlsəfə Doktoru" elmi adını alan Təbriz Raufoğlunun monoqrafiyası Türkiyənin tanınmış hüquq nəşriyyatlarından olan Ədalət Nəşriyyatı tərəfindən nəşr edilib. "Hüquqi yönləri ilə Kiberməkanda Yurisdiksiya Problemi" adı ilə çap edilən əsər internetin beynəlxalq hüquqi statusu, Kiberməkanda meydana gələn ictimai münasibətlərin Yuridiksiya aidiyyatı kimi mövzulardan bəhs etməkdədir. Qeyd edək ki, Kitab yazarın müdafiə etdiyi dissertasiya əsasında hazırlanmışdır. Dissertasiya Ankara Universiteti Hüquq fakültəsinin Beynəlxalq Hüquq kafedrasının müdiri, Prof.Dr. Serap Telli Akipek, kafedranın müəllimi, Prof. Dr. Cavid Abdullahzadə, Ufuk Universitetinin rektoru, beynəlxalq hüquq üzrə tanınmış alim, Prof.Dr. Sertaç Hami Başeren, Ankara Üniversiteti Siyasi Elmlər Fakültəsinin Dövlətlər Hüququ kafedrasının müdiri, Prof.Dr. Funda Keskin Ata ve Ankara Hacı Bayram Veli Universiteti Hüquq Fakültəsinin Beynəlxalq Hüquq kafedrasının müdiri, Dos. Dr. Ali İbrahim Akkutaydan ibarət jüri qarşısında müdafiə edilib.