Qurban Qurbanov şəhid övladının arzusunu yerinə yetirdi

Vətən Müharibəsinin qəhrəman şəhidi, polkovnik-leytenant Vidadi Xəlilovun oğlu Əli futbol həvəskarıdır. O, yaşadığı Göyçay rayonunda futbol məktəbində məşq edir. Butov.az-ın məlumatına görə, Əlinin ən böyük arzusu “Qarabağ” futbol komandasının üzvləri ilə görüşmək, klubun baş məşqçisi Qurban Qurbanovla tanış olmaq idi. Şəhid övladının bu istəyindən xəbər tutan Qurban Qurbanov onu “Qarabağ”ın təlim düşərgəsinə dəvət edib. Baş məşqçi Əli ilə görüşərək, onu komandanın üzləri ilə tanış edib. Daha sonra şəhid övladına Ağdam təmsilçisi adından hədiyyələr təqdim olunub. Həyatdakı ən böyük arzusuna çatan Əli bu günün onun üçün unudulmaz olduğunu deyib. Qeyd edək ki, Vidadi Vaqif oğlu Xəlilov 1982-ci il iyulun 16-da Göyçayda ziyalı ailəsində doğulub. 1989-1999-cu illərdə Göyçay rayonu akademik Ziya Bünyadov adına 3 nömrəli tam orta məktəbdə təhsil alıb. 1999-cu ildə Heydər Əliyev adına Azərbaycan ali hərbi məktəbinə yüksək nəticələrlə qəbul olunub. 2003-cü ildə həmin məktəbi "motoatıcı" ixtisası üzrə bitirib və leytenant rütbəsi alıb. Vidadi 2003-2004-cü illərdə Müdafiə Nazirliyinin təlim-tədris mərkəzində ixtisas kursu keçib. 2004-cü ildə Müdafiə Nazirliyinin əmrinə əsasən xidməti davam etdirmək üçün Azərbaycan Respublikasının Silahlı qüvvələrinin N saylı hərbi hissəsinə göndərilib. O, müxtəlif hərbi hissələrdə işini şərəf və ləyaqətlə yerinə yetirərək polkovnik-leytenant rütbəsinə qədər yüksəlib. Polkovnik-leytenant Vidadi Xəlilov və əsgərləri II Qarabağ müharibəsi döyüşlərində Füzuli, Murov, Qubadlı, Laçın istiqamətlərində hərbi əməliyyatlar apararaq həmin ərazilərin işğaldan azad edilməsinə nail olublar. O, 2020-ci il oktyabrın 31-də Laçın dəhlizində şəhidlik zirvəsinə yüksəlib. Doğma yurdu olan Göyçay şəhəri Şəhidlər xiyabanında dəfn edilib. Sağlığında müxtəlif zamanlarda "Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin 90 illiyi" yubiley medalı, "Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi" (1918-2013) yubiley medalı, "Qüsursuz xidmətə görə" 3-cü dərəcəli medalı, "Azərbaycan Ordusunun 100 illiyi" yubiley medalı, "Qüsursuz xidmətə görə" 2-ci dərəcəli medalına layiq görülən polkovnik-leytenant Vidadi Xəlilov şəhadətindən sonra "Vətən uğrunda", "Cəbrayılın azad olunmasına görə", "Qubadlının azad olunmasına görə", "Laçının azad olunmasına görə" və "Hərbi xidmətlərə görə" medalları ilə təltif olunub. Şəhidimizin iki övladı Vətənə əmanət qalıb.

ALLAH SƏNİ VƏTƏN ÜÇÜN QORUDU
və yaxud Sözün dünyəvi hakimiyyəti
(Məmməd İsmayıl yaradıcılığı barədə ədəbi-fəlsəfi düşüncələr)

Dünyanı şair gözləriylə görən və dərk edən Məmməd İsmayıl poeziyasının yeri yeni eranın yeni əsrində bir əlçim alov kimi görünür. O alov Saqların Altay ocağından bütün Turan dünyasını şölələndirir. Bu əsil poeziya şölənidir. Bu Midiya mənşəli bir türkün həyat fəlsəfəsi və yaşadığı ömür payıdır.
Məmməd Ismayıl beyinlərdə düşüncə Əlifbası yaradan şairdir. Onun yaratdığı Əlifba hər kəsin xəyalında bir cür canlanır, bir cür oxunur. Sözün rəngi, gücü, çaları, miqdarı və ölçüsü kimi. O, yaratdığı əlifbanı şüurlarda və şüuraltında elə yerləşdirib, elə səliqəli sıralayıb ki, dünyanın poetik nizamına zərrə qədər xələl gəlməyib. Bir həriflə, bir işarə ilə elə sərrast xallar vurub ki, hətta poeziyanın özünü ”naşı əllərdən “ və plagiatlardan xilas eləyə bilib.
O, sözlə elə incə rəftar eləyib ki, Söz dönüb ənbər olub.Onun ətri hamını bihuş edib.Hamı o, ənbərdən dadmaq xoşbəxtliyinə nail olmaq istəyib. Təəssüf ki, çoxlarına nəsib olmayıb bu xoşbəxtlik.
Şairin qabaqcadan siqnallı işarə və Sos həyacana yaranan şeir nümunələri poeziyanın reklam şəbəkəsinin daha geniş yayılmasına əsas şərait yaradıb.
Məmməd İsmayılın yaratdığı düşüncə Əlifbası və Söz hakimiyyətinin əsas mənası və məğzi də elə bundan ibarətdir.

Yağdı qar, göylərdə axtardıq Günü,
Səma da, Torpaq da Gümüşü oldu,
Yox, biz görüşmədik o, görüş günü.
Yerlərlə Göylərin görüşü oldu!

Sözlərin mifik subyektivliyi və təsəvvürlərin çarəsizliyi şair təxəyyülünün minacata ehtiyac olduğunu zəruriləşdirib.Çünki, oxucu obrazlı hədəfi, sözlə obyekti və reallıqları daha mükəmməl fərqləndirə bilir.Məqsəd hərəkət və canlılığın, necə deyərlər, misra bağlılığını, fikir bütövlülüyünü və Söz hakimiyyətinin sirlərinin oxucuya bəxş etdiyi ən böyük mükafatdır.

Nә edәk, bir elin günahı varsa,
Ya bizi yox elә, ya bizә gün ver.
Allah, o günahı qurban yuyarsa,
Qurbanın mәn olum, mәnә ölüm ver.
Yaxud:
Qısmәtim ilahi nurdan demәdi,
Nәfsim qayğıların tәlәb meydanı.
El mәni özünә qurban demәdi,
Yolumu gözlәmәz Hәlәb meydanı,-
Mәn şair deyilәm, atam-qardaşım.

M. İsmayıl sözün obyekt kimi təsəvvür edilməsinə uyğun ikinci porodoksu isə belə mənalandırır.Onun şəcərə mifinə və gen mənşəyinə tələb olunan təhlilə yeni çalarlar verir.Beləliklə, ustad sair istifadə olunan söz birləşmələri və misraları yaddaşlarda
həmişəlik qalan özünəməxsus obraza çevirir.

Qarışıb bir ana bətnində genlər,
Qardaş qardaşı sevməz,
Dəyirman daşıdı deyib keçənlər
Alt daş üst daşı sevməz.

Ədəbiyyat dili ilə desek: M. İsmayıl bu məqamda qifılbənd açılan kimi açılır.

…Hamı bir-birinə düşmən,
Kimin kimnən var arası?
Bir Tanrı əyriliyi var,
Xəzri-gilavar arası…

İlk növbədə folklordan bəhrələndiyini, Xəqani cəsarətindən yararlandığını, Fələki dözümlülüyünü, Füzuli bulağından su içdiyini, Nizaminin sələfi olduğunu ortaya qoyur.

Şeytan әmәli var sәndә, ya mәndә,
Qәdim sahibiyik hansı günahın.
Bizә yurd verәndә, yuva seçәndә,
Qalıb arxasınca gözü Allahın.

Şairin yaratdığı digər alternativ - realist obraz isə milli əlamətləri əks etdirməklə yanaşı həm də fərdi həqiqətləri üzə çıxarmaqdır.
İlham mənbəyini Allahlardan almış seçmə şəxslərlə ruh yaxınlığı ideyası ədəbiyyat yaranandan bəllidir və ədəbiyyat nəzəriyyəsinin ana xəttini təşkil edir.Bu konsepsiya dini ədəbiyyatşünaslıqdan gəlsə belə ədəbi istedadın ilahi mənşəyini göz önünə çəkir.
Bu mənada M. İsmayılın qeyri adi ilahi istedadı və Allah sevgisi dediklərimizi mütləq mənada sübuta yetirir.

Məkkədən, qiblədən sənə sığındıq,
Ruh-ruh, bədən-bədən sənə sığındıq.
Lap elə heç nədən sənə sığındıq.
Niyyət edənləri, etməyənləri,
Camiyə, kilsəyə getməyənləri,
Əli ətəyinə yetməyənləri
Beləmi sınağa çəkirsən, ey haqq?!

Poetikada informasiya portalının əsasını qoyan Məmməd İsmayıl əbəs yerə oxucu ilə intellekt və təfəkkür savaşını boşuna aparmır.Onu müasir texnoelektron eranın sakini hesab etsə də düşüncə çahadına çıxmağa səsləyir.Bu yolda poeziyanın bütün imkanlarından istifadə edir.
M. İsmayıl poeziyasının qeyr-adiliyi, dünyəviliyi və dühalığının bir möhtəşəmliyi də məhz bundan ibarətdir.

Bu yatmaq nə vaxtın yatmağıdır ki,
Zamanın günorta çağı gəlibdir.
Oyan, elin-günün göz dağıdır ki,
Öz yuxun özünə yağı gəlibdir?!

Fyodor Dostoyevski deyirdi ki, bu qədər gözəl səma altında bu qədər pis insan necə yaşayırdı?!
Xəyanətkarın öz xəyanətlərinin qurbanı olduğunu - sonda fəryadlar və qan içərisində boğulduğunu təhkiyə yoluyla deyən Məmməd İsmayıl Allahına səbr nümayişini poeziyanın qisası adlandırır.

Bu necә dumandı, göz gözü seçmir?
Bu necә zamandı, düz sözü keçmir?
Yoxsa, seçdiyini xalq özü seçmir,-
Sәn kimi seçirsәn, sәn kimi, xalqım?!
Yaxud;
Örtülü qəbirlər ölüm səddimi,
Bu torpaq həyatın son sərhəddimi?!
İnsan boş əliylə köçsə dünyadan,
Qalıb əməliylə yaşayar yəqin.
Görmədin, geriyə qayıtdı Cavid, –
Ölümdən o yana həyat var yəqin.

Bütün bütpərəst xalqlara kinayə edən şair deyir:

Öz-özünü bulmayanlar,
Özgələrlə üz-göz olur.
Sevgidən doğulmayanlar
Doğunca, Təpəgöz olur.

Məmməd İsmayıl poeziyasında Söz və Güc hakimiymətlərinin eyni paralellikdə interperetasiyası fərqli –fərqli mövqelər sərgiləyir.
Hələ qədimlərdən Söz hakimiyyətinin davamlı və sabit olması prinsipindən çıxış edən şair poeziyada qalib olduğunu ərklə elan eləyir. O, zəbt və işğal olunmağı Söz hakimiyyətinin ayağına yazanlara üsyan edir.Kəşf etdiyi Əlifbanın bir hərfiylə deyilənlərin Güc hakimiyyəti ilə bağlılığını işarə verir.Budur möcüzə, budur dahilik!

Hərdən üz çevirib taleyə, baxta,
Çıxdığı səfərdən qorxub qaçan var.
Bir adam yol gedir bizdən qabaqda,
Yaxşı ki, dünyaya cığır açan var.
Yaxud:
Demə varlığını millət əyibdi
Qəsdlə öcə düşüb millət əyibdi
Xalqımın, xalqımın köksünə güllə dəyibdi
Qan axır şerimin misralarından

Mif ədəbiyyatın rüşeyimi sayılsa belə şair mifdən çox həqiqətə inanır. O, İnsanı həqiqətin sublimasiyası hesab edir, onun mestik varlığına inanmaya bilmir.Janrın bütün tələblərinə tabe olsa belə sevdiyi və ilham aldıgı təbiəti köməyə çağırır. Belədə xilaskar Təbiət şairlə qol-boyun olub şeirləşir; könlünü alır, onu nəs gətirənlərdən və qartımış əbləhlərdən qoruyur.

Meşә çığırları dönüb bir çaya,
Torpaq yağışlardan bәhrәlәnibdir,
Necә gözәl olub tәbiәt, Allah-
Quru kötüklәr dә pöhrәlәnibdir!
Gәzmәk istәyirәm dünyanı yazda
Hardasa, hardasa mәni duyan var,
Hәlә yaşamağa dәyәr bir az da.

Mövlananın sözlərini xatırlayıram: “güvəndiyiniz dağlara qar yağarsa, ən gözəl çarə dağ ilə qarı təklikdə buraxmaqdır. Gün gəlib dağlar əridiyində, dağ sizin yolunuzu gözlədiyində, ən gözəl cavab başqa bir dağdan salam yollamaqdır.

Min ildi Batı da cavab peşində…
Budurmu qardaşın qardaşa ərki
O gözdən bu gözə kin, sitəm baxar.
Adında gizlənən şərdimi Şərq ki,
Əzəldən Qərb ona belə kəm baxar?!

M.İsmayıl poeziyasının ən böyük tərbiyəvi əhəmiyyəti insanlarda Vətən, millət və ana dilinə olan sevginin təbliğidir.İnanıram ki, Qarabağ savaşından ( hələ bizim Təbriz, Dərbənd dərdimiz var.) qalib çıxıb əzəli və əbədi torpaqlarımıza sahib duran xalqımızın ədəbi obrazı şair yaradıcılığında yeni bir mərhələnin başlanğcı olacaqdır.
Çünki, bu gün bütün ədəbiyyatsevərlərə və ümüniyyətlə, çoxmilyonlu oxuculara Məmməd İsmayıl sözü, Məmməd İsmayıl nəfəsi hava, su kimi gərəkdir.

Mənim bir gecikmiş məhəbbətim var,
Dönüb nağıllaşan həqiqətim var.
Səni səsləyirəm, ay ev yiyəsi,
Səsimə səs versin o tayda kim var.
Dodaqlarda donan bir busə kimi
Harda görünür ki, sönə arzular.
Qıvrıla-qıvrıla bir gürzə kimi
Əsrin ovsununa yatıb Araz da
Dünyanın işini nə bilmək olar,
Hələ yaşamağa dəyər bir az da.

Əgər Nəsiminin bədii yaradıcılığının rüşeymi Azərbaycan xalqının folkloru ilə sıx surətdə bağlıdırsa, Məmməd İsmayıl ədəbi dili zaman və məkan qatlarının yeni-yeni dürləri formatında özünü təqdim edə bilmişdir. Şair bu dilin semantik xüsusiyyətlərini qoruyaraq lətif və cazibədar şirinliklə poeziyanı bir az da zənginləşdirmişdir. Çağdaş poeziyamızın dil hüququ və estetik səviyyəsini qoruyub saxlaya bilmişdir.
Məmməd İsmayıl poeziyasının dili yuxarıda qeyd etdiyim düşüncə əlifbasının fonetik və morfoloji bölmələriylə başlayıb böyük türk dilinin hüdudları çərçivəsində dahi rus tənqidçisi Belinskinin dediyi kimi “şairin qəlbindən süzülüb təfəkküründə bülurlaşır.”

Əmir Pəhləvan

Vidadi Mustafayev:

“Professor rütbəsinə malik İran “alimi”nin yalan və iftiraları”

İran saytlarından birində Tehran universitetinin qadın professoru ilə Zəngəzur dəhlizinin İran üçün təhlükələri haqqında iri həcmli müsahibə dərc edilmişdir. Qadın alim yalan və iftiralardan yola çıxaraq sübut etməyə çalışır ki, İran var gücü ilə Zəngəzur dəhlizinin açılmasına mane olmalı və həmin dəhlizin İranın milli təhlükəsizliyi üçün heç bir təhdid yaratmadığı haqqında danışan iranlı alimlərin sözlərinə əhəmiyyət verməməlidir.
Onun yalan və iftiralarına qısa nəzər salmaq olar.
Professor deyir ki, dəhliz məsələsi “ Britaniya-sionist birliyinin qədim planının bir hissəsidir”. Maraqlıdır ki, bu “alim” Britaniya-sionist planının tarixini nə vaxtdan hesablayır. Onun məntiqini davam etdirsək, yəqin ki, həmin plan İsrail dövləti yaranandan (1948 ) əvvəl cızılıbmış, yoxsa onu qədim adlandırmazdı.
Bu xanım, alim yox, ən bəsit etik qaydalara belə məhəl qoymadan həyasızlıq edərək dünyada öz müstəqil xarici siyasəti ilə seçilən Bakı və Ankaranı başqaları tərəfindən müəyyən edilmiş türk birliyi ideyasının memarlarının planlarını icra edən oyuncaq adlandırır.
O yazır :”Bakı və Ankara dünyanın türkdilli adlanan əhalisini birləşdirməyi hədəfləyən layihənin əsas marionetləri və icraçılarıdır”.
Bu alim Rəhbərin heç nəyə əsaslanmayan məlum fikrindən çıxış edərək hazırkı İran-Ermənistan sərhədi zonasının işğal edilməsi və bağlanmasının yolverilməz olduğunu vurğulayır. Məlum olduğu kimi, Rəhbər İranda Suriyada tənzimlənmə ilə bağlı üçtərəfli (İran, Rusiya, Türkiyə) zirvə görüşündə (28 tir 1401/19 iyul 2022) iştirak edən Türkiyə prezidenti R.T.Ərdoğanla görüşündə demişdir:”… Əgər İran-Ermənistan sərhədinin bağlanması siyasəti olarsa, İran buna qarşı çıxacaq. Ona görə ki, bu sərhəd bir neçə min illik əlaqə yoludur”.
İran- Ermənstan münasibətlərinin neçə min il davam etməsi haqqında Rəhbərə hansısa alimin məruzəsi olmuş və ya Rəhbərin özünün belə bir fikir söylədiyini deyə bilmərik. Təkcə onu deyə bilərik ki, son min ildə ermənilərin, 900 ildə farsların dövləti olmayıb ki, onların arasında hansısa dövlətlərarası əlaqədən və həmin əlaqədə vacib rol oynayan məntəqədən danışmaq mümkün olsun.
Son min ildə farslar və ermənilər ərəblərin, türklərin. monqoların və yenə türklərin/azərbaycanlıların təsis etdikləri dövlətlərin tərkibində yaşamışlar, ona görə eyni dövlətlərin tərkibində yaşayan etnik qrupların iki dövlət səviyyəsində əlaqələrindən danışmaq gülüncdür.
“Alim” Zəngəzur dəhlizi haqqında mövqeyini əsaslandırmaq üçün Rəhbərin fikrini təkrar edərək ondan çıxış etdiyini vurğulayır. Deməli, Rəhbərin dilindən çıxan istənilən doğru və yanlış fikir qeyd-şərtsiz istinad mənbəyinə çevrilməlidir.
Alimin yalan və iftiralarını saymaqla bitmir.
O, iftiradan çəkinmədən yazır ki, Azərbaycan ərazilərini İranın da qardaşcasına kömək etdiyi Ermənistan yox, Dağlıq Qarabağ separatçıları işğal etmişdilər.
Müəllif İranda və Turanda Zəngəzur dəhlizinin İran üçün heç bir təhlükə yaratmadığı, əksinə İrana böyük fayda gətirəcəyini deyənlərin fikirlərini böyük səhv hesab edərək yazır: “Turan dəhlizi İranın qonşuluğunda yerləşən Sünik vilayətini Ermənistandan ayırmaqla bu ölkəni İran yolundan, tarixi nəfəs keçidindən məhrum edir”.
“Alim” Birinci Qarabağ müharibəsi zamanı İranın Ermənistanı qəti məğlubiyyətdən xilas edərək hadisələrin istiqamətinin dəyişməsində məlum və ermənilər tərəfindən vurğulanan rolu haqqında fikri təkrarlayır. Ermənilər deyirdi ki, həmin illərdə Ermənistan çox tez boğulardı, yəni məğlub olardı, əgər İran ona “nəfəs” verməsəydi.
“Alim”i davakar siyasətçilər və şovinist ideoloqlar kimi narahat edən məsələlər sırasında Türkiyə ilə Azərbaycanın həmsərhəd və Naxçıvanın Azərbaycanın tərkib hissəsi olmasıdır.
Alim iki il düşündükdən sonra bu qənatə gəlir ki, demə, 2020-ci il ikinci Qarabağ müharibəsini Azərbaycan ermənilər tərəfindən işğal altında olan Qarabağı azad etmək üçün deyil, Zəngəzər dəhlizi yaratmaq üçün aparıb.
Ermənipərəstliyini nümayiş etdirmək üçün onların yalanlarını şüurlu şəkildə təkrar edərək son hadisələrlə bağlı deyir: “Azərbaycan Respublikasının Ermənistan ərazisinə daha çox irəliləməsi” İranı ciddi şəkidə narahat edir.
“Alim” hadisələrin obyektiv təsviri və təhlilini vermək əvəzinə, Ermənistanın Azərbaycan və Türkiyə ilə münasibətlərini normallaşdırması prosesinə mane olmağa çalışaraq, normal münasibətləri Ermənistan üçün təhlükə adlandırır. O yazır ki, Ermənistanın Azərbaycan və Türkiyə ilə normal münasibətləri erməni kimliyi üçün böyük təhlükədir. Münasibətlərin normalaşması nəticəsində “Cənubi Qafqazda erməni mədəniyyəti və kimliyi yox olacaq”.
Çox riyakar bir yanaşmadır. Çünki son yüz ildə qeyri-fars xalqlara qarşı rəsmi səviyyədə etnosid və linqvosid, yəni bir xalq kimi məhvetmə siyasəti yeridən bir ölkənin “alim” nümayəndəsi müstəqil dövlətin milli kimliyinin müdafiəçisi donunda görünməyə çalışır. Məgər Ermənistan həmin dövlətlərin tərkibindəmi olacaq ki, öz milli kimliyini özü təyin edə bilməsin.
İranın Azərbaycan-Ermənistan münasibətlərinin normalaşmasına qarşı çıxmasınn bir səbəbini alim gələcəkdə, nə vaxtsa, bəlkə….. Azərbaycanın NATO-ya üzv ola biləcəyi təhlükəsi ilə əlaqələndirməyə çalışır.
Başabəla alim İran İslam Respubliasının yarandığı gündən NATO-nun ən güclü ölkəsi olan qonşusu Türkiyə Respublikası ilə geniş, hərtərəfli, o cümlədən sıx iqtisadi əlaqələrə malik olmasını təhlükə hesab etmir, amma Azərbaycanın NATO-ya nə vaxtsa üzv ola biləcəyi ehtimalını indidən İran üçün təhlükə hesab edir.
“Alim” Zəngəzur dəhlizi məsələsini, artıq qeyd edildiyi kim, ingilis-sionist (yəhudi) layihəsi və pantürk arzusu adlandıraraq, bir davakar və populist siyasətçi kimi qəti şəkildə elan edir ki, İran həmin layihənin “həyata keçməsinə imkan verməyəcək”. Əlavə edir: “Turan dəhlizinin həyata keçirilməsinin zəruriliyi ilə bağlı Bakının və onun tərəfdarlarının heç bir əsaslandırması qəbul edilməməlidir”.
Bu alim Zəngəzur dəhlizinin İrana mənfi təsirinə diqqəti cəlb etmək üçün onun əhatə dairəsini az qala sonsuza qədər genişləndirir. O yazır ki, Zəngəzur dəhlizi adi tranzit marşrutunun bir həlqəsi deyil, tranzit və iqtisadi yoldan daha artıqdır, çünki” ölkəmizin geosiyasi, təhlükəsizlik, daha da önəmlisi şiə və iranlı kimliyini hədəf alır”.
Müəllif bir tranzit dəhlizinin guya ölkə əhalisinin siyasi/ərazi (iranlı) və din i(şiə) kimliyi üçün nə kimi təhlükə yarada biləcəyini açıqlamır. Amma güman etmək olar ki, “alim” gələcəkdə İranda millətçi, şovinist farsların və onların maraqlarına xidmət edən şiə məzhəbinin hakim mövqeyini itirəcəyindən narahatlığını ifadə etmək istəyir. Alimin qorxduğu təhlükə, əlbəttə dəhlizin açılması ilə deyil, İran hakim rejiminin antibəşəri, antixəlqi və ən əsası, anti tarixi və antitərəqqi mahyyəti ilə bağlıdır və tarix ona zorla qəbul etdirilmiş ədalətsiz və tərəqqiyə zidd olan qaydaları gec-tez dəyişir və cəmiyyət tarixin inkişafınn magistral yoluna qayıtmalı olur. İranda mövcud olan, bütün cəhətlərdən insanlığa zidd olan rejimin ömrünü yeni bir xarici düşmən obrazı icad etməklə uzatmaq cəhdi regionda müəyyən fəsadlara gətirsə də, şovinistlərin arzu etdikləri nəticə verə bilməz.
Qeyd etmək lazımdır ki, müsahibə aparan jurnalist alimdən daha sağlam düşəncəyə malik olduğunu göstərirdi. O, alimə belə bir sual verir ki, Ermənistanın neçə ildir ki, Qərb və xüsusən ABŞ-la yaxınlaşmaq siyasəti yeritdiyi bir zamanda hansısa məhdud maraqlar baxımından Ermənistanı dəstəkləmək perspektivdə İran üçün arzuolunmaz nəticələrə gətirib çıxara bilərmi?
Alim bildirir ki, ABŞ-a görə Ermənstan Azərbaycanın Qafan bölgəsinə təcavüzünün(?) qarşısını almaq üçün İrana rəsmən müraciət edə bilmədi.
Alim qoyulan suala birbaşa cavabdan qaçaraq, son vaxtlar səsləndirilən qırmızı xətt, geosiyasi dəyişikliyə imkan verməmək, region məsələlərinin 3+3 formatında həllinə tərəfdarlıq kimi qırıq-kəsik cümlələrlə kifaytlənməli olur.
Müsahibədə İran İslam Respublikasının hazırkı hakimiyyətinin - hakimiyyətin bütün qolları üzərində inhisara sahib olan, mühafizəkar adlandırılan cinahın Cənubi Qafqaz siyasəti regionda itirilmiş mövqelərini Ermənistanı dəstəkləmək və Azərbaycanla düşmənçilik yolu ilə bərpa etməyə hesablandığı elmi (?) cəhətdən əsaslandırılır.
İranın Ermənistanı dəstəkləməsi sözdə müttəfiqlik əlaqələri qurmaqda olduğu, hazırda Ukraynaya təcavüz edərək müharibə girdabına qərq olan və zəifləyən Rusiyanı Cənubi Qafqazda əvəz etmək kimi qeyri-real hədəfi ilə izah edilə bilər.
İranda qatı şovinist, panfarsist millətçi və dini qüvvələrin Azərbaycanla düşmənçiliyi genişləndirilməyə cəhd etməsi bir tərəfdən güclü, müstəqil və qalib Azərbaycanın 100 ildən çox müddətdə milli ayrı-sekiliyə, etnik və dil baxımdan hərtərəfli təzyiqə məruz qalan, bir xalq kimi yox edilməsinə çalışılan Cənubi azərbaycanlılara mənəvi təsirini azaltmağa, digər tərəfdən özünün ən əsas rəqibi saydığı Türkiyə və digər türk dövlətləri, həmçinin onların birləşdiyi Türk Dövlətləri Təşkilatının aparıcı və əsas birləşdirici həlqəsi olan Azərbaycanın müstəqilliyi və inkişafı yolunda maneələr yaratmaqla həmin təşkilatın güclənməsinə mane olmağa, region və qlobal məsələlərə təsir gücünü aradan qaldırmağa yönəlib.
İranın şovinist fars hakimiyyəti daxildə azərbaycanlılara qarşı düşmənçilik siyasətini xaricdə türk dövlətlərinə qarş düşmənçilik formasında davam etdirməyə çalışır ki, bu da son dərəcə perspektivsiz bir siyasətdir.
Bütün qalan iftira və böhtanlar, Ermənistan sevgisi və s. əsas məqsədi pərdələməyə xidmət edir.

TƏBRİZDƏN BİR XƏBƏR ALA BİLMİRƏM

Mən yata bilmirəm, çəkilib yuxum,
Təbrizdən bir xəbər ala bilmirəm.
Gah ümid çoxalır, gah da ki, qorxum,
Təbrizdən bir xəbər ala bilmirəm.

Mən çoxdan bəldəm o zülümkara,
Tökülən qanlardan həzz alandılar.
Görkmi dindardır, xisləti şeytan,
Başdan ayağacan yapyalandılar.

Dilini, haqqını alıb əlindən,
Niyyəti bir xalqı çıxarmaq yoxa.
O hansı imandan, dindən danışır,
Faşist erməniyə durursa arxa...

Sözsüz, uzun çəkməz, getməz də belə,
İstibdad, cəhalət boğulacaqdır.
46-cı ildə batırlan Günəş,
Təzədən Təbrizdə doğulacaqdır.

Hələ ki, yatmırıam, çəkilib yuxum,
Təbrizdən bir xəbər ala bilmirəm.
Gah ümid çoxaır, gah da ki, qorxum,
Təbrizdən bir xəbər ala bilmirəm.
Bilmirəm.....
30-09-2022
Əjdər YUNUSOV