Avropa Ermənistanla Azərbaycan arasında sülhə "YOX" dediAvropa İttifaqı (Aİ) ölkələrinin səfirləri Brüsseldə qurumun Ermənistandakı müşahidəçi missiyasının müddətinin uzadılmasını müzakirə ediblər. Səfirlər Aİ müşahidəçilərinin daha iki il, 2027-ci il fevralın 19-dək Ermənistanda qalmasına imkan verəcək layihəni təsdiq edəcəklər. Qərar layihəsinə əsasən, müşahidəçilərin tərkibi və sayı dəyişməz qalacaq: 165 beynəlxalq və 44 erməni müşahidəçi.
Qeyd edək ki, Aİ müşahidəçiləri Ermənistanda 2023-cü ildə 2 il müddətinə yerləşdirilib, onların səlahiyyət müddəti 2025-ci ilin fevralında başa çatır.
Xatırladaq ki, Azərbaycanla Ermənistan arasında müzakirə olunan sülh sazişi layihəsində razılaşdırılmayan maddələrdən biri sərhəddəki üçüncü qüvvələrin çıxarılması ilə bağlıdır. Prezident İlham Əliyev ötən ay bildirib ki, Avropa müşahidəçiləri pərdəsi altında bizimlə Ermənistan sərhədində NATO tərəfindən infrastruktur yaradılıb.
"Axı, bu müşahidəçilərin göndərilməsi məsələsi bizimlə 2022-ci ilin oktyabrında Paşinyan, Avropa Şurasının Prezidenti Şarl Mişel, Fransa prezidenti və mənim aramda keçirilən dördtərəfli görüşdə razılaşdırılıb. O vaxt Fransa hələ bizim tərəfimizdən normallaşdırma prosesindən kənarlaşdırılmamışdı. Belə bir razılıq əldə edildi ki, Avropa İttifaqının nümayəndələrinin iki ay müddətində məhdud kontingenti olacaq, iki aylığına 40 nəfər yerləşdiriləcək. Bundan sonra bu missiya bizimlə razılaşdırılmadan uzadıldı və arqument bundan ibarət idi: niyə sizinlə razılaşdırmalıyıq, axı, bu missiya Ermənistan ərazisindədir. Bizim isə arqumentimiz belə idi: razılığa gələndə siz niyə bizimlə razılaşdırdınız? Axı, belə olmaz. Sonra onların sayı 200 nəfərdən çox artırıldı. Bundan başqa, bu missiya tədricən NATO-nun missiyasına çevrildi, belə ki, oraya Kanadanın nümayəndələri qoşuldu. Beləliklə, bu, bizim razılığa gələcəyimiz ikinci maddədir".
Məsələ ilə bağlı Milli Məclisin Beynəlxalq münasibətlər və parlamentlərarası əlaqələr komitəsinin sədri Səməd Seyidov bildirib ki, Avropa Birliyinin bu qərarı və Ermənistanın bununla bağlı mövqeyi konkret olaraq qonşu ölkənin öz hərkətlərində, qərarlarında, mövqeyində axıra kimi səmimi olmadığını göstərir:
"Bir şeydən danışıb, başqa addım atan, bir şeydən dəm vurub, ayrı nəsə edən Ermənistan eyni anda bir masanın arxasında oturmaq istəyir. Bu isə mümkün deyil. Ona görə də getdikcə bununla bağlı Erməniistanda daxili vəziyyətin gərginləşəcəyinin şahidi olacağıq. Bu gərginlik həm də Ermənistanın Avropa və Rusiya arasında siyasət aparmasının nəticəsi kimi təzahür edəcək. Ermənistanın Avropa Birliyi ilə bağlı mövqeyi nədən ibarət olsa da,burada başqa məsələ gündəmə gəlir. Bu da Avropa birliyinin Ermənistandan istifadə edib regiona müdaxiləsi məsələsidir. Bizim üçün bu çox vacibdir. Çünki Avropa Birliyi təəssüflər olsun ki, reallıqları başa düşmür və Ermənistan vasitəsilə regionda öz mövcudluğunu qoruyub saxlamaq istəyir. Bu çox təhlükəli prosesdir. Əvvəla Azərbaycanla Ermənistan arasındakı ikitərəfli danışıqlar müsbət nəticə verir. AB bu prosesə müdaxilə edir, bunun qarşısını almaq üçün təxribatlara əl atır".
Komitə sədri vurğulayıb ki, digər yandan Avropa Birliyi bu cür missiyalarla öz aktuallığını gündəmə gətirmək istəyir:
"Dünya dəyişsə də, Avropa Birliyinin siyasəti dəyişmir. Onların köhnə siyasəti problemi yaradıb, sonra guya onu həll etmək üçün ölkələrə, xalqalara kömək əli uzatmaqdır. Hamıya bu çoxdan bəllidir. Bunlar indi də problem yaratmaq, yəni missiya göndərmək, onun vaxtını uzatmaq,sonra da missiya vasitəsilə problemləri həll etmək üçün regionda hərəkət edəcəklər. Addımların hamısı destruktiv tendensiyalardır. Nə qədər çalışsalar,səy göstərsələr də, regionun reallıqlarını dəyişə bilməyəcəklər. Ona görə ki, geosiyasi proseslər başqa istiqamətdə gedir. Avropa Birliyinin istədiyi məsələlər burada öz əksini tapa bilməyəcək".